سارسەنبى, 13 قاراشا 2024
ساڭلاق 5697 20 پىكىر 8 مامىر, 2020 ساعات 23:38

تاعى دا دوپينگ داۋى...

2012 جىلعى وليمپيادا ويىندارىنىڭ قولا جۇلدەگەرى، قازاقستاندىق اۋىر اتلەت اننا نۋرمۋحامبەتوۆا دوپينگ ەرەجەلەرىن بۇزعانى ءۇشىن 4 جىلعا سپورتتان شەتتەتىلدى.

دوپينگكە قارسى ورتالىقتىڭ حابارلاۋىنشا، سپورتشىنىڭ قانىنان تىيىم سالىنعان ورالتۋرينابول پرەپاراتى تابىلعان كورىنەدى.

نۋرمۋحامبەتوۆا 2019 جىلى تامىز ايىندا تالدىقورعان قالاسىندا وتكەن سپارتاكيادا ويىندارىنان كەيىن تەست تاپسىرعان. ءدال وسى جارىس كەزىندە تاپسىرعان قان سىناماسىنان تىيىم سالىنعان پرەپارات تابىلىپ وتىر. ديسكۆاليفيكاتسيا مەرزىمى - 2019 جىلى 17 قىركۇيەكتەن  باستاپ، 2023 جىلى 17 قىركۇيەككە دەيىن.

سونداي-اق، جەڭىل اتلەت ليۋبوۆ ۋشاكوۆا، ۆەلوشاباندوز رومان ۆاسيلەنكوۆ، ۆولەيبولشى انتون كۋزنەتسوۆ، سامبوشى فارۋح ميرحاكيموۆتار دا ءتورت جىلعا سپورتتان شەتتەتىلدى. ال جەڭىل اتلەت الەكساندر بەزرۋكوۆ پەن ولەسيا زادوروجنايا، گيمناست گاۋحار تىلەۋباەۆا ەكى جىلعا شەتتەتىلدى.

نەگىزى زىلتەمىرشى اننا نۋرمۋحامبەتوۆا 2012 جىلعى وليمپيادا ويىندارىندا 69 كەلى سالماق دارەجەسىندە باق سىناپ، بەسىنشى ورىن العان. بىراق 2016 جىلى بەلارۋس سپورتشىلارى مارينا شكەرمانكوۆا مەن دينا سازانوۆەتس دوپينگپەن ۇستالىپ، وتانداسىمىز وليمپيادانىڭ قولا جۇلدەگەرى اتانعان بولاتىن.

اننا نۋرمۋحامبەتوۆا دوپينگ داۋىنا ۇشىراعان العاشقى وليمپيادا جۇلدەگەرى ەمەس. ءتىپتى ەكى دۇركىن وليمپيادا چەمپيونى يليا ءيليننىڭ ءوزى مەدالدارىن قايتارىپ بەرگەن.

2016 جىلى حالىقارالىق وليمپيادا كوميتەتىنىڭ تارتىپتىك كوميسسياسى (حوك) مەن سپورتتىق اربيتراجدى سوت (CAS) قازاقستاندىق جەتى اۋىر اتلەت پەن ەكى بالۋاننىڭ XXIX جانە XXX وليمپيادا ويىندارىندا جەڭىپ العان (بەيجىڭ-2008, لوندون-2012) مەدالدارىن جوققا شىعارىپ، ولاردىڭ دوپينگكە قارسى ەرەجەنى بۇزعاندارىن جاريا ەتتى. شەشىمگە سايكەس اتلەتتەر جارىستان شەتتەتىلىپ، ناتيجەلەرى جوققا شىعارىلدى جانە مەدالداردى قايتارۋعا مىندەتتەلدى.

دوپينگپەن ۇستالعان قازاقستاندىق وليمپيادا جۇلدەگەرلەرى: اۋىر اتلەتتەر يليا يلين (التىن مەدال، 2008, 2012), ءزۇلفيا چينشانلو، مايا مانەزا، سۆەتلانا پودوبەدوۆا ء(بارى التىن، 2012), يرينا نەكراسوۆا (كۇمىس، 2008), ماريا گرابوۆەتسكايا (قولا، 2008). ەركىن كۇرەس شەبەرى تايمۋراز تيگيەۆ (كۇمىس، 2008) جانە گرەك-ريم كۇرەسىنىڭ شەبەرى اسەت مامبەتوۆ (قولا، 2008).

دوپينگ داۋىنا ۇشىراپ سپورتتان شەتتەتىلگەن اتاقتى سپورتشىلاردىڭ قاتارىندا جاسۇلان قىدىرباەۆ، ۆلاديمير سەدوۆ سىندى الەم چەمپيوندارى دا بار. بۇل تىزىمگە ۋنيۆەرسيادا ويىندارىنىڭ (2015) جەڭىمپازى، جەڭىل اتلەت يۋليا راحمانوۆا، 2014 جىلعى سوچي وليمپياداسىندا قازاقستان قۇراماسىنىڭ تۋ ۇستاۋشىسى ەردوس احمەديەۆ، تانىمال بوكسشى نازىم يششانوۆا, «قازاقستان بارىسى» ءتۋرنيرىنىڭ 2017 جىلعى جەڭىمپازى ەلامان ەرعاليەۆ, اتاقتى شاڭعىشى الەكسەي ءپولتورانيندى قوسۋعا بولادى.

ءبىزدىڭ ەلدە جەكە سپورتشىنىڭ الەمدىك ارەنادا قول جەتكىزگەن جاقسى ناتيجەسىن بۇكىل ەلدىڭ جەتىستىگى دەپ تانۋ ادەتكە اينالعان. بيلىك حالىقتى وسىعان ۇيرەتىپ تاستاعالى قاشان؟ بىراق، سپورتتاعى جەتىستىكتى مەملەكەتتىڭ دامۋىمەن تىكەلەي بايلانىستىراتىن بيلىك سول سپورتشىنىڭ جەڭىلىسىن ەلدىڭ كەمشىلىگى دەپ سانامايتىنى تاعى بار.

ماسەلەن، 2012 جىلى لوندوندا قازاقستان سپورتشىلارى 7 التىن مەدال جەڭىپ العاندا، بۇل ءبىزدىڭ ەلدىڭ الەمدەگى الپاۋىت مەملەكەتتەر قاتارىنا قوسىلعانىنىڭ بەلگىسى دەپ ۇگىتتەدى. الايدا، ارادا ءبىراز جىلدار وتكەندە سول «التىنداردىڭ» تورتەۋىن دوپينگ داۋىنا بايلانىستى تارتىپ الدى. ال بۇل جاعدايعا بيلىك وكىنىش بىلدىرگەن جوق.

سپورت پەن ساياساتتى ارالاستىرىپ، سپورتشىنىڭ تەك ناتيجەسىنە عانا نازار اۋداراتىن جاۋاپتى شەندىلەردىڭ قاتەلىگىنەن بولار، ەلىمىزدە دوپينگ داۋى ءالى ءورشىپ تۇر. ءتىپتى سوڭعى بەس جىلدا 263 سپورتشى رۇقسات ەتىلمەگەن دارۋمەن پايدالانعان كورىنەدى. بۇل تۋرالى قر مادەنيەت جانە سپورت ۆيتسە-ءمينيسترى ەلدوس رامازانوۆ مالىمدەگەن بولاتىن.

«كەڭىنەن جۇرگىزىلىپ جاتقان ناسيحات شارالارىنا قاراماستان، دوپينگتى پايدالانۋ جاعدايى ازايماي كەلەدى. سوڭعى 5 جىلدا قازاقستان سپورتشىلارى تاراپىنان دوپينگ پايدالانۋدىڭ 263 وقيعاسى انىقتالدى», - دەگەن ەدى رامازانوۆ پارلامەنت سەناتىنداعى ۇكىمەت ساعاتىندا.

قازاقستان رەسپۋبليكاسى دوپينگكە قارسى ۇلتتىق ورتالىعى سوڭعى بەس جىلدا دوپينگپەن ۇستالعان قازاقستاندىق سپورتشىلاردىڭ ءتىزىمىن جاريالادى.

ءسوز سوڭىندا تاعى ءبىر مالىمەتپەن بولىسە كەتەيىك. 2008-2012 جىلعى وليمپيادا ويىندارىندا دوپينگ داۋىنا ىلىنگەندەردىڭ رەيتينگىسىن «وشاقتىڭ ءۇش بۇتىنداي اسا تاتۋ كورشىلەر» - رەسەي، قازاقستان جانە بەلارۋس باستاپ تۇر. رەسەيدىڭ 19 سپورتشىسى وليمپيادا مەدالىن قايتارىپ بەرسە، ەلىمىز سپورتشىلارى ەنشىلەگەن 9 وليمپيادا جۇلدەسى جاڭا يەسىن تاپقان. ال بەلارۋس ەلىنىڭ 7 ساڭلاعى مەدالىنەن ايىرىلعان ەكەن (2018 جىلعى دەرەك).

قۋانىش قاپپاس

Abai.kz

20 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1248
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 2958
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 3377