جاقىندا عانا ۇكىمەت باسشىسىنىڭ قىسقى جىلىتۋ ماۋسىمىن ويداعىداي وتكىزۋ تۋرالى تاپسىرماسىنان سوڭ الماتى  وبلىسىنداعى جىلۋعا جاۋاپتى تۇلعالار ازىرلىكتەرىن مايىن تامىزا جەتكىزەتىن. ونىڭ ىشىندە، اسىرەسە، تالدىقورعان قالاسىنىڭ جەتەكشىلەرى  100 پايىز ساقاداي سايمىز دەگەن سوزدەن جاڭىلماعانى ەسىمىزدە. جىلداعىنى كوكەكشە قايتالاعاندا  «جىلۋ جىرى» تاعى باستالار دەگەن ەدىك. سول ايتقانىمىز ايداي كەلدى. بۇرىنعىداي كوشەلەر بويىنشا جاپپاي جىلۋ جۇيەسىن قازۋ تىركەلمەسە دە، جىلۋعا جارىماي وتىرعان كوپ قاباتتى ۇيلەر قاتارى ازايعان جوق. ولاردىڭ قاتارىندا سوڭعى ءتورت  جىل بويى جىلۋدىڭ زاردابىن تارتىپ، قازاننان ساۋىرگە دەيىن قالتىراپ، پاتەرلەرىنىڭ بۇرىشتارى كوگەرىپ شىعاتىن قابىليسا جىراۋ كوشەسىندەگى 213, 213 «ا»، 215 ۇيلەر بار. وتكەن جىلى وسى ءۇش ۇيدە تۇراتىن 150-گە جۋىق وتباسىعا جىلۋمەن قامتۋ مەكەمەسى جەرتولەدەگى جىلۋ قۇبىرلارىن اۋىستىرۋ ءۇشىن اقشا جيناڭدار دەدى. ءار شاڭىراق ەكى مىڭ تەڭگەدەن 300 مىڭ تەڭگەگە جۋىق قارجى جيناپ، وتكىزدى. سوعان قاراماستان بىلتىر مۇلدە اسقىنعان جىلۋعا قاتىستى تاۋسىلماس تاۋقىمەت بيىل  دا جالعاسىن تاپتى. وتكەن جىلى تۇرعىنداردىڭ الدى «تالدىقورعانجىلۋسەرۆيس» مەكەمەسىن سوتقا دەيىن سۇيرەگەنىمەن، قالالىق سوت تۇرعىنداردىڭ التى اي قىستا دىردەكتەپ شىققانىنىنىڭ ناقتى دالەلىنىڭ جوقتىعىن كولدەنەڭ تارتتى. ال باسقارۋ پاكەتىنىڭ باسىم بولىگى قالالىق اكىمدىككە تيەسىلى  جىلۋمەن قامتۋ ۇجىمى تۇك شارا قولدانعان جوق.

جاقىندا عانا ۇكىمەت باسشىسىنىڭ قىسقى جىلىتۋ ماۋسىمىن ويداعىداي وتكىزۋ تۋرالى تاپسىرماسىنان سوڭ الماتى  وبلىسىنداعى جىلۋعا جاۋاپتى تۇلعالار ازىرلىكتەرىن مايىن تامىزا جەتكىزەتىن. ونىڭ ىشىندە، اسىرەسە، تالدىقورعان قالاسىنىڭ جەتەكشىلەرى  100 پايىز ساقاداي سايمىز دەگەن سوزدەن جاڭىلماعانى ەسىمىزدە. جىلداعىنى كوكەكشە قايتالاعاندا  «جىلۋ جىرى» تاعى باستالار دەگەن ەدىك. سول ايتقانىمىز ايداي كەلدى. بۇرىنعىداي كوشەلەر بويىنشا جاپپاي جىلۋ جۇيەسىن قازۋ تىركەلمەسە دە، جىلۋعا جارىماي وتىرعان كوپ قاباتتى ۇيلەر قاتارى ازايعان جوق. ولاردىڭ قاتارىندا سوڭعى ءتورت  جىل بويى جىلۋدىڭ زاردابىن تارتىپ، قازاننان ساۋىرگە دەيىن قالتىراپ، پاتەرلەرىنىڭ بۇرىشتارى كوگەرىپ شىعاتىن قابىليسا جىراۋ كوشەسىندەگى 213, 213 «ا»، 215 ۇيلەر بار. وتكەن جىلى وسى ءۇش ۇيدە تۇراتىن 150-گە جۋىق وتباسىعا جىلۋمەن قامتۋ مەكەمەسى جەرتولەدەگى جىلۋ قۇبىرلارىن اۋىستىرۋ ءۇشىن اقشا جيناڭدار دەدى. ءار شاڭىراق ەكى مىڭ تەڭگەدەن 300 مىڭ تەڭگەگە جۋىق قارجى جيناپ، وتكىزدى. سوعان قاراماستان بىلتىر مۇلدە اسقىنعان جىلۋعا قاتىستى تاۋسىلماس تاۋقىمەت بيىل  دا جالعاسىن تاپتى. وتكەن جىلى تۇرعىنداردىڭ الدى «تالدىقورعانجىلۋسەرۆيس» مەكەمەسىن سوتقا دەيىن سۇيرەگەنىمەن، قالالىق سوت تۇرعىنداردىڭ التى اي قىستا دىردەكتەپ شىققانىنىنىڭ ناقتى دالەلىنىڭ جوقتىعىن كولدەنەڭ تارتتى. ال باسقارۋ پاكەتىنىڭ باسىم بولىگى قالالىق اكىمدىككە تيەسىلى  جىلۋمەن قامتۋ ۇجىمى تۇك شارا قولدانعان جوق. جوعارىدا ايتىلعان ءۇش ءۇيدىڭ تۇرعىندارى  قازىرگى كەزدە ۇيلەرىن تاستاپ، كوشەگە شىعۋدىڭ از-اق الدىندا تۇر.

جالپى وسى ۇيگە كىرگەن كەزدە  2002 جىلى قىستا-اق كورىنىس بەرگەن جىلۋعا قاتىستى كۇردەلى ماسەلە سوڭعى جىلدارى تىپتەن اسقىنىپ كەتتى. تۇرعىندار ول اسقىنۋدى ءدال قاستارىندا ورنالاسقان جەتىسۋ مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىتىنڭ اۋلاسىندا قوسىمشا ۇلكەن بەس قاباتتى كورپۋستىڭ سالىنۋى مەن وعان جىلۋدىڭ قابىليسا جىراۋ كوشەسىندەگى اقتىق نۇكتەلەر بولىپ سانالاتىن، ءۇش ءۇيدىڭ جانىنداعى  جىلۋ جۇيەسىن ءبولىپ-رەتتەيتىن توراپتان تارتىلعانىنان كورەدى. ونى جوعارىدا ايتىلعان «تالدىقورعانجىلۋسەرۆيس» مەەمەسىنىڭ ماماندارى مەن باسشىلارى، ءتىپتى قالى اكىمىنىڭ وسى سالاعا جاۋاپتى ورىنباسارى دا جوققا شىعارمايدى. جىلۋ تراسساسىنىڭ قوسىمشا جۇكتەمەگە لايىقتالىپ جاسالماعاندىعى، ۋنيۆەرسيتەت باسشىلىعىنىڭ سوعان قاراماستان، ەشكىمنەن رۇقسات الماستان جىلۋ جۇيەسىنە قوسىلىپ قانا قويماي، قوسىمشا قىسىمعا قول جەتكىزۋ ءۇشىن ىستىق سۋدى ايدايتىن ەكى بىردەي قۋاتتى سوراپ ورناتقانى تۋرالى جاسىرمايدى ولار. بىراق شارا قولدانۋعا كەلگەندە، دارمەنسىزدىك تانىتىپ وتىرعاندارىنا ءتورت جىل بولدى.

تۇرعىنداردى مەملەكەتتىك وقۋ ورنى سول مەملەكەت اتىنان ۋاكىلەتتىك ەتەتىندەردى تىڭداماي ما دەگەن ساۋال ەرىكسىز مازالايدى. سوعان قاراعاندا 2008 جىلعى زاڭسىزدىقتا وزدەرىنىڭ دە ۇلەسى بار سياقتى. تالدىقورعان قالاسى اكىمىنىڭ وسى سالاعا جاۋاپتى ورىنباسارى ەرمەك الپىسوۆتىڭ تەلەفونى مەن وزىنە مازا بەرمەگەننەن ەشتەڭە شىقپاي تۇر. بارعان نەمەسە سويلەسكەن سايىن قۇرعاق ۋادەنى ءۇيىپ-توگەتىن ورىنباسار ءالى ەشقانداي شارا قولدانعان جوق. سوڭعى جولى ۋنيۆەرسيتەت باسشىسى ءابدىماناپ بەكتۇرعانوۆقا شاماسى كەلمەيتىندەرىن اشىق مويىندادى. وعان تالدىقورعانجىلۋسەرۆيس» مەكەمەسىنىڭ باسشىسى مانارحان احىمبەكوۆ تە قوسىلادى.

قالانىڭ جاڭا اكىمى ماحاببات بيگەلديەۆكە ارىز جازعان سوڭ ىلە-شالا كەلگەن قالالىق تۇرعىن ءۇي-كوممۋنالدىق شارۋاشىلىق ءبولىمىنىڭ باسشىسى باستاعان كوميسسيا ءۇش ۇيگە بولىنگەن جىلۋدى جولدان زاڭسىز قوسىلعان ۋنيۆەرسيتەت جىرىمداپ وتىرعانىن ايتا كەلە، شارا قولدانىمىز. وعان باعىنباسا، پروكۋراتۋراعا بەرەمىز دەگەن ەدى. ودان بەرى دە ون كۇن ءوتتى. شاعىمدانعان تۇرعىندارعا ەرەگىستى مە، ۋنيۆەرسيتەت سوراپتارىن ۇزدىكسىز قوسقان بولار، بۇرىن جىلىمشىلانىپ تۇراتىن باتارەيالار مۇلدە سۋىپ كەتتى. قالالىق اكىمدىكتەن دە تۇرعىن ءۇي-كوممۋنالدىق شارۋاشىلىقتان دا حابار جوق. جوعارىدا اتالعان ءۇش ۇيدە دە نەگىزىنەن الماتى وبلىسىنىڭ ورتالىعى تالدىقورعانعا اۋىسقان جىلدارى كوشىپ كەلگەن قىزمەتكەرلەر مەن جاس ماماندار تۇرادى. مەكتەپ، بالاباقشا جاسىنداعى، ومىراۋداعى بالالار سانى وتە كوپ. بىلتىر ولاردىڭ بارلىعىنا دەرلىك سۋىقتان اۋىرىپ قالدى. سونىمەن بىرگە وتكەن جىلى قىستاي جىلۋ ءبىر قالىپتى بولماعاندىقتان  كوكتەمگە تامان پاتەرلەردىڭ قابىرعالارى كوگەرىپ كەتتى.

جىلۋعا جارىماي وتىرعان ءۇش ۇيدەگى  پاتەردىڭ ارقايسىسىندا كەم دەگەندە 4-5 ادامنان بار دەپ ەسەتپەگەندەگى  700-گە جۋىق  تۇرعىن تاعى دا قالتىراپ وتىر، ال جىلۋعا جاۋاپتىلاردىڭ بارلىعىنا جۋىعى استاناعا سايلاۋ الدىنداعى كەزەكتەن تىس سەزگە «نۇر وتاننىڭ» شاشباۋىن كوتەرۋگە كەتىپتى. ال    ەلباسىنىڭ جەرگىلىكتە جەرلەردەگى  وكىلدەرى بولىپ سانالاتىن اكىمدەردى دە كەرەك قىلمايتىندار كەسىرىنەن قاراپايىم تۇرعىندار زارداپ شەگۋدە.

«اباي-اقپارات»