بۇكىل دۇنيە دۇرلىگىپ، كۇيبەڭ تىرلىكتىڭ ەمەس، ءتىرى قالۋدىڭ امالىن ىزدەپ جاتىر. از قازاقتىڭ سانى ءوستى دەپ جۋىردا عانا سانىمىزدى شاپالاقتاپ ەدىك، قۋانىشىڭ ۇزاققا بارمادى. قاراپايىم حالىق قانا ەمەس يىق تىرەستىرىپ بىرگە جۇرگەن جاقىنىڭا زار بولىپ وتىرسىڭ. قازاقتىڭ ونەرى دە وكسىگىن باسا الماي وتىر. ءدۇيىم جۇرتقا اتى ءمالىم ەستى ازامات از قازاقتىڭ قامى ءۇشىن ءدارى ىزدەپ، تىنىس الۋ اپپاراتتارىن شەت ەلدەن العىزىپ، ءوز ورتامىزدا بىرەۋ تۇشكىردى دەسە ۋاتساپ ارقىلى ءجون سۇراپ، “پالەنشە دەگەن ءدارى” - دەسە جاستارىمىز الماتىنى كەزىپ ءجۇرىپ تاۋىپ، جوقتان بار جاساپ وتىرمىز.

جاسىراتىن دانەمە جوق، وسى الماتى مەن استانادا ونەر، ادەبيەت، ءبىلىم، بيزنەس سالاسىندا جۇرگەن تاۋلىقتار ورتاق ءبىر چاتتا وتىرىپ، كەشە عانا كوز جۇمعان اياۋلى دوس دارحانىمىزدان باستاپ، تۇندە ءدارى ىزدەگەن تانىمال ارتيسىمىزگە باكىت تۋشاەۆتاي ءىنىمىز الماتىنى شارلاپ ءجۇرىپ ىزدەگەن ءدارىسىن تاۋىپ بەرگەن بولدىق.

قازىرگى قوعام قايراتكەرىنىڭ كوكەيىندە ەلدىڭ اماندىعى ءبىرىنشى كەزەكتە بولۋى كەرەك دەگەن ۇستانىم كەرەك سياقتى بىزگە. باسقانى ويلاپ تا جۇرگەن جوقپىز. ءوزىمىز ءوزىمىزدى قۇتقارۋعا كىرىستىك قوي كوزدەرىڭدى اشىپ قاراساڭدار.

ال، مىنا كينو جاعالاعان اعايىنعا نە جورىق؟ قايسىڭ قانشا ءىشىپ، قانشا جەگەنىڭ ءدال قازىر حالىققا ۇكىمەتتىڭ قاجەت بولماي قالعانى سياقتى بوس اڭگىمە! بىرەۋىڭ وتىرعىزعان تاعىڭنان كەتكەن ەكەنسىڭ، قولداۋشىلارىڭنىڭ ايتۋىنشا “قىسقا مەرزىمدە قۇلاش كەرىپ ۇلگەرمەي قالىپسىڭ” وعان وزدەرىڭ سياقتى تاعايىندالعانىنا ەندى ءبىر جىل بولعان اقتوتى مينيستر كىنالى ەكەن. ول دا قۇلاش كەرىپ ۇلگەرمەي جاتسا قايتپەكپىز؟ ەل دۇرلىگىپ، بىرىنە اۋا، بىرىنە داۋا جەتپەي، ايتقانى ۋاقتىسىندا ورىندالماي جاتقان توقاەۆقا ءبىر ۋىس قول قويىپ حات جولداپسىڭ. پرەزيدەنتتىڭ ءدال قازىرگى ساعاتتا حالىق ءۇشىن الدىمەن نەنى ىستەۋى كەرەگىن ويلانىپ كورسەڭدەرشى؟!

1986 جىلدىڭ جەلتوقسان وقيعاسىندا “نام ستىدنو، نام گوركو” - دەپ، قىزىل وكىمەتتەن كەشىرىم سۇراعاننان بەرى قول قويۋ داستۇرىنەن جاڭىلماعان اقساقال، كوكساقالدارىڭ دا ءجۇر ورتالارىڭدا. حالىق ونداي سولكەباي تاققان سۇلەيلەردەن سۇبەلى ءسوز كۇتىپ وتىرسا دۇلەيدىڭ ءىسىن قىلدىرىپ...

ايتقان ۋاجدەرىڭدە شىندىق بار شىعار، سول ءۇشىن شىرىلداعان شىعارسىڭ، ماقۇل، سەندىك. بىراق، ءدال قازىر بەتجىرتىساتىن، داۋ قۋاتىن كەز ەمەس ەدى عوي؟!
شىعىستىڭ دانىشپاندارى جاقىن تۇرعان ەكى ادام ءبىر-بىرىمەن ايعايلاپ سويلەسسە، ء“تان قاتار تۇرعانمەن جان الىستاعان ادامدار سويتەدى” - دەپ ۇقتىرادى ەكەن. بار قازاقتىڭ جانى شۇبەرەككە ءتۇيىلىپ تۇرعاندا الىستامايىق اعايىن! ءبىر توقتامعا كەلە الماساڭ ىندەتتىڭ اقىرىن كۇتسەڭشى. جاۋاپكەرىڭ امان قالسىن دەپ تىلە ودان دا. كىمنەن سۇرارىڭدى تاپپاي قالساڭ قايتپەكسىڭ؟

مەن وسكەن كىشكەنتاي اۋىلدىڭ جاستارى 1000 تەڭگەدەن 10 000 تەڭگەگە دەيىن جيناپ، اۋدانىنا ءبىر تىنىس اپپاراتىن الىپ بەردى. ەل باتاسىن بەرىپ جاتىر. شەتتەرىڭنەن اتتارىڭنان ات ۇركەتىن اعالار داۋ قۋىپ جۇرە بەرەسىڭ بە ءالى؟

اقان ساتاەۆ تا وسى حالىق توبەسىنە كوتەرگەن ازامات. ءوزىن جۇزبە-ءجۇز كورمەسەم دە ءبىر سەريالىنا ستسەناري جازىپ، ستۋدەنت كەزىمدە اكە-شەشەسىنىڭ ونەرىنە ءسۇيسىنىپ، “قارعامبەك اعاداي اكتەر بولساق شىركىن!”- دەگەن بۋىننانمىن. ونەردە كەسەك تۇلعادان تۋعان ادام ونەرگە قيانات جاساي قويماسىنا مەن سەنەمىن. ءدال قازىر ونىمەن ايتىسار مەزگىل ەمەس، تاعى ايتامىن. كارانتين كەزىندە كينونىڭ قاشان، قالاي، نە بولارىن كەڭىردەگىڭدى جىرتساڭ دا ۇيىڭدە وتىرىپ شەشەسىڭ. باسقا امالىڭ جوق!

ەلگە مويىن بۇرىپ، حالىقپەن بىرگە بولىڭدار. كەشەگى ومىردەن وتكەن كەڭەس اعا، دارحان دوسىمىز دا قازاق كينوسىنا ۇلەس قوسقان ازاماتتار ەدى. سولاردىڭ توپىراعى كەپكەن جوق، كۇماندى دەرتپەن اۋىرىپ جاتقان ءالى دە ءبىراز ارىپتەس بار. جاراتقاننان سولارعا اماندىق تىلەگەندەردىڭ ساپىندا بولىڭدار! داۋ-تارتىس بىتپەيدى، تەك ول ءۇشىن تارتىساتىن امان-ساۋ قازاق كەرەك! سەندەرگە دە، بىزگە دە!

كۇندە جانازا شىعىپ جاتقان تۇستا جار-جار ايتقانمەن بىردەي تىرلىك دەپ قابىلدادىم وسىنى. ءوز پىكىرىم ارينە، وزگەڭمەن وسى تاقىرىپتا ايتىسار، پىكىر تالاستىرار بۇدان ءارى قۇلقىم جوق.

جاقتىرساڭ دا، جەك كورسەڭ دە بارىم، پايىمىم، تۇيسىگىمنىڭ جەتكەنى وسى!

اسقار نايمانتايدىڭ جازباسى

Abai.kz