2019 جىلعى دەرەك بويىنشا، ەلىمىزدە الەمنىڭ 15 ەلىنە تيسەلى 86 مۇناي وندىرەتىن ءىرىلى-ۇساقتى كومپانيا تىركەلگەن. ولار بيىلعى جىلدىڭ قاڭتار-ماۋسىم ايلارىندا 44,9 ملن توننا مۇناي مەن گاز كوندەنساتىن ءوندىردى. 

سولاردىڭ ىشىندە تازا وتاندىق كومپانيا «قازمۇنايگاز»  – 26% نارىققا يەلىك ەتىپ، ەلىمىزدە وندىرىلەتىن مۇنايدىڭ 23,6 ملن تونناسىن عانا ەنشىلەپ وتىرعان جايى بار. قالعان 5,9%-ى ءوزىمىزدىڭ ۇلتتىق شاعىن كومپانيالاردىڭ ۇلەسىنە تيەدى.

وتاندىق مۇناي نارىعىن قالت ەتپەي باقىلاپ وتىرعان KazService مالىمەتىنە سەنەر بولساق، العاشقى ۇشتىكتىڭ كوشىن  – 29,5% نەمەسە 26,747 ملن توننالىق ۇلەسىمەن اقش باستاسا، قازاقتار ءتول بايلىعىن يگەرۋدە ودان ءبىر ساتى تومەن جايعاسىپ، 29,5% نەمەسە، 26,714 ملن تونناعا جەتىپ جىعىلادى، ال، قحر –17,7%، نەمەسە 16,051 ملن توننامەن ءۇشىنشى ورىنعا تابان تىرەيدى. ەۋروپا مەن رەسەي –17,1% مەن 3,3% ملن توننا مۇناي ءوندىرۋدى ءوزارا يەلەنۋدە.

سوڭعى 30 جىل ىشىندە ەلىمىزگە مۇناي ءوندىرۋ سالاسىندا الەمنىڭ 15 ەلىنەن ينۆەستور تارتىلدى. داتكە قۋات بولاتىنى اتا زاڭىمىزدا قازبا بايلىعى قازاق ەلىنىڭ مەنشىگى دەپ جازىلعانى، بىراق ونى ينۆەستورلاردىڭ قالاي پايدالانىپ جاتقانىندا كۇمان دا، كۇدىك تە بار. 

بۇرعىلاۋ جۇرگىزۋدەگى وتاندىق بيزنەستىڭ ۇلەسى –  57%-دى قۇراسا، قىتاي جاعى – 23% ءوز قولىنا الىپ وتىر. تەڭىز مۇناي كەنىشى ارقىلى 1990 جىلداردان سەنىمدى بيزنەس سەرىكتەس بولىپ كەلە جاتقان اقش گەوفيزيكا مەن گەولوگياعا جەتە دەن قويىپ، وسى باسىم باعىتتىڭ – 54%-ىن ءوز ۋىسىندا ۇستاۋدا. ءبىزدىڭ ەلدىڭ بۇل سالاداعى ۇلەسى – 27%-دىڭ كولەمىندە جانە قازاق-امەريكا بىرلەسكەن ءوندىرىس ورىندارىنىڭ سانى – 2%-دىڭ توڭىرەگىندە. 

قازاق مۇنايىن رەسەي دە ەمەس، قىتاي دا ەمەس، تەڭىزدىڭ ارعى جاعىنداعى اقش ساياسي ءام ەكونوميكالىق جاقتان ءوز مۇددەسىنە جاراتىپ جاتىر. قالاي جاراتىپ جاتقانى مۇلدەم وزگە اڭگىمە.

ءابىل-سەرىك الياكبار

Abai.kz