جەكسەنبى, 13 قازان 2024
2925 1 پىكىر 28 قازان, 2020 ساعات 12:50

ن.نىعماتۋلين: جاڭا كودەكس - ەلىمىزدىڭ ەكولوگيالىق جاعدايىن  جاقسارتۋعا ارنالعان ناقتى قادام

بۇگىن ءماجىلىس سپيكەرى نۇرلان نىعماتۋليننىڭ توراعالىمەن جالپى وتىرىس ءوتتى. وندا دەپۋتاتتار ەكولوگيالىق كودەكستىڭ جوباسىن ءبىرىنشى وقىلىمدا ماقۇلدادى.

ول قورشاعان ورتانى قورعاۋ سالاسىندا مەملەكەتتىك رەتتەۋ مەن باسقارۋدىڭ نەعۇرلىم ءتيىمدى جانە ايقىن جۇيەسىن قۇرۋعا باعىتتالعان.

كودەكس جوباسى بويىنشا بايانداما جاساعان ەكولوگيا، گەولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار ءمينيسترى  ماعزۇم مىرزاعاليەۆكە دەپۋتاتتار بىرقاتار سۇراقتار قويىپ، پىكىرلەرىن ءبىلدىردى.

وسى رەتتە، ءماجىلىس توراعاسى نۇرلان نىعماتۋلين اتالعان كودەكس جوباسى بويىنشا:

ماسەلەن، قاراعاندى وبلىسىنىڭ ۇلىتاۋ اۋدانىنىڭ تۇرعىنىنىڭ 5-10 تاۋىعى بار دەلىك. ونى دەكلاراتسيالاۋ ءۇشىن ول وبلىستىق تابيعي رەسۋرستار باسقارماسىنا بارۋى كەرەك. ال ول وبلىس ورتالىعىندا ورنالاسقان. ياعني، ول ءتىپتى 5 ەمەس، ءتىپتى 1 تاۋىعىن دەكلاراتسيالاۋ ءۇشىن 700 شاقىرىمدى ءجۇرۋى كەرەك. كودەكستە وسىلاي جازىلعان. نەلىكتەن ولاي؟ ءسىز كودەكستە «100 جانە ودان تومەن باس ءۇشىن» دەپ جازاسىز. وعان، ياعني، مال بولسىن، قۇس بولسىن كىرەدى. ول سانعا 99 مالدى دا، 1 مالدى دا كىرگىزۋگە بولادى. البەتتە ءبىر تابىننىڭ ءبىر تاۋىققا قاراعاندا ەكولوگياعا تيگىزەتىن اسەرى مول ەكەنىن الدىمەن ءتۇسىنىپ الۋ كەرەك، - دەي كەلىپ:

زاڭ جوباسىنىڭ وسىنداي نورماسىن وقىعان كەزدە ويلايسىڭ، بۇل نورمانى جازعان ادام اۋىلدا بولدى ما، بولماعان شىعار؟ شىركىن، وسى نورمانى جازعان ماماندى ەكى-ءۇش ايعا اۋىلعا جىبەرسە عوي. سوندا تاۋىق پەن سيىردىڭ ايىرماشىلىعىن تۇسىنەتىن بولار، - دەدى نۇرلان نىعماتۋلين.

وسى ماسەلە بويىنشا  جالپى وتىرىس بارىسىندا وعان ىلەسپە زاڭ جوباسى دا تالقىلاندى. دەپۋتات تاراس حيتۋوۆ ۇلتتىق ەكونوميكا مينيسترلىگىنە ەكولوگيالىق تولەمدەردىڭ ەلىمىز وڭىرلەرىنىڭ جەرگىلىكتى ەكولوگيالىق قاجەتتىلىكتەرىنە ءجۇز پايىز باعىتتالۋى تۋرالى نورمالار بار ەكەنىن ايتىپ، سۇراعىن قويدى. سونىمەن قاتار، بۇل قاراجاتتىڭ جۇمسالۋ ءتارتىبى مەن نىسانالى ماقساتى كوزدەلمەگەنىن جەتكىزدى.

سوندىقتان دەپۋتاتتار ەكولوگيالىق تولەمدەردىڭ جەرگىلىكتى بيۋدجەتكە ءتۇسىپ، قورشاعان ورتانى قورعاۋ جونىندەگى ءىس-شارالارعا عانا باعىتتالۋى ءۇشىن تۇزەتۋلەر ۇسىندى.

وسى رەتتە، نۇرلان نىعماتۋلين بۇل نورمانىڭ وتە ماڭىزدى ەكەنىن العا تارتا كەلىپ:

كوپ بولسا دا، از بولسا دا، ەكولوگيالىق تولەمدەر جەرگىلىكتى بيۋدجەتكە تۇسەدى. ودان كەيىن - ول اقشا قايدا، قانداي ماقساتقا جۇمسالادى، ونى ءبىر قۇداي بىلەدى.جاسىراتىنى جوق، سول اقشا ەكولوگيادان باسقا دا شارالارعا جۇمسالاتىن جاعدايلار بولادى. ەندى وسى زاڭ جوباسىنا سايكەس، ەكولوگيالىق تولەمدەر تەك عانا قورشاعان ورتانى قورعاۋ شارالارىنا جۇمسالاتىن بولادى. تۇسكەن اقشانىڭ 100 پايىزى. بۇل وتە دۇرىس، وتە قاجەتتى دەپ ويلايمىن. سوندىقتان، بۇل نورمانى قولداۋ كەرەك، - دەدى.

وسىعان سايكەس، نۇرلان نىعماتۋليننىڭ ايتۋىنشا، جالپى ەكولوگيالىق كودەكس  ماجىلىس ماقۇلداعان زاڭ جوبالارى قاتارىنا تاعى ءبىر وتە ماڭىزدى قۇجات.  بۇل كودەكس  بويىنشا دەپۋتاتتار جىلدىڭ باسىنان بەرى  كوپتەگەن وتىرىستار، تالقىلاۋلار وتكىزگەن. زاڭ جوباسىن تالقىلاۋعا دەپۋتاتتارمەن قاتار، وسى سالاداعى كاسىبي ماماندار، ساراپشىلار، ءىرى ونەركاسىپ وكىلدەرى جانە قوعام بەلسەندىلەرى قاتىستى. وسى وزەكتى ماسەلەنى قورىتىندىلاۋ بارىسىندا:

وزدەرىڭىزگە بەلگىلى، مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت كەمەلۇلى توقاەۆ ەكولوگيالىق كودەكستى جىل سوڭىنا دەيىن قابىلداۋ تۋرالى ناقتى تاپسىرما بەرگەن بولاتىن. وسىعان وراي، دەپۋتاتتار وسى سالاداعى پروبلەمالاردى شەشۋگە، سونىمەن بىرگە، ەكولوگيانى تازا ۇستاۋعا، قورعاۋعا، جانە تابيعي بايلىقتاردى ساقتاۋعا قاتىستى ماڭىزدى نورمالاردى
ەنگىزدى - دەپ، جاڭا كودەكس - زامانعا ساي تەحنولوگيالاردى پايدالانا وتىرىپ، ەلىمىزدىڭ ەكولوگيالىق جاعدايىن جاقسارتۋعا ارنالعان ناقتى قادام ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

Abai.kz

1 پىكىر