اشىق حات: قازاق سۇراۋسىز حالىق ەمەس!
قر ادىلەت ءمينيسترى
ب.م.يماشەۆ مىرزاعا
اشىق حات
قۇرمەتتى بەرىك ءماجيتۇلى مىرزا!
قر ادىلەت ءمينيسترى
ب.م.يماشەۆ مىرزاعا
اشىق حات
قۇرمەتتى بەرىك ءماجيتۇلى مىرزا!
ءسىزدىڭ مينيسترلىك قازاقستانداعى ادامداردى سايكەستەندىرەتىن (يدەنتيفيكاتسيالايتىن) بىردەن ءبىر مەملەكەتتىك ورگان بولعاندىقتان، قازاقتاردىڭ اتى-ءجونىنىڭ راسىمدەلۋىنە لينگۆيستيكالىق جاعىنان بولماسا دا رۋحاني بىردەن ءبىر جاۋاپتى بولىپ تابىلادى. ارينە، ءسىزدىڭ مينيسترلىك مىندەتىنە قازاقتاردىڭ اتى-جوندەرىن دۇرىس جازۋ كىرمەسە دە، بۇل مەملەكەت ەڭ اۋەلى «قازاق» دەيتىن ۇلتتىڭ بولعاندىعىنان قۇرىلعان ەل ەكەنىن ەسكەرۋ بارىنشا مورالدىق-نورماتيۆتىك قۇقىق بولۋى كەرەك ەدى. الايدا، ءسىز الەمدەگى ەكى جۇزگە تارتا مەملەكەتى بار ەتنوستىڭ بىرىنە جاتاتىن قازاق ۇلتىنىڭ بۇگىنگى اسا كۇردەلى جاعدايداعى ونيم ماسەلەسىنەن بەيمالىم بولساڭىز دا، قازاقتەكتى ادام رەتىندە ءسىزدى بۇل جاعداي الاڭداتۋى ءتيىس. شىندىعىندا، بۇل ماسەلە قازاق ورتاسىندا ابدەن جاۋىر بولعان جايت. ەگەر ءسىز بۇل ماسەلەدەن حاباردار بولساڭىز، وندا كەيبىر قازاقشا ەسىمنىڭ نەمەسە تەكتىڭ كەمىندە جيىرما ءتۇرلى بۇرمالانىپ، ورىس تىلىندەگى تولقۇجاتتارعا ءتۇسىپ، قور بولىپ وتىرعانىنا نازار اۋدارعان بولار ەدىڭىز، ءتىل ماماندارىنىڭ داۋىسى قۇلاعىڭىزعا جەتكەن بولار ەدى. ماسەلە - ءسىزدىڭ مينيسترلىك پەن مادەنگيەت جانە اقپارات مينيسترلىگىنىڭ بىرىگىپ شەشۋى ءتيىستى قوردالانعان جايت. وكىنىشكە وراي، 20 جىل بۇرىن ءوز مەملەكەتىن قۇرعان قازاقتار ءوز ەسىمدەرىن جازۋ ءۇشىن وگەيتىلدى دەلدال ەتىپ كەلە جاتقانى مينيستر يماشەۆتى عانا ەمەس، قازاق بەرىك مىرزانى دا ويلاندىرۋى كەرەك.
ارينە، ءاربىر بالانىڭ، ازاماتتىڭ اتى-جونىندە ءسىزدىڭ مينيستر رەتىندە شارۋاڭىز بولماۋى مۇمكىن جانە ول اركىمنىڭ جەكە قۇقىعى دا، شارۋاسى دا. الايدا، ءوزىنىڭ تاۋەلسىز ەلىندە ءومىر ءسۇرىپ، اتى-ءجونىن انا تىلىندە راسىمدەي الماي وتىرعان قازاق دەگەن حالىقتىڭ بارىنان حاباردار بولۋ - ءسىزدىڭ ازاماتتىق پارىزىڭىز عانا ەمەس، مەملەكەتكە مايەك بولىپ وتىرعان قازاق ۇلتىنىڭ الدىنداعى مىندەتىڭىز بولار ەدى.
ءسىز باسقارىپ وتىرعان مينيسترلىكتىڭ بۇگىنگى قىزمەت ءداستۇرى بويىنشا، قازاقستان ازاماتتارى وزدەرى جالىنىپ-جالپايىپ بولماسا تالاپ ەتپەيىنشە، مەملەكەتتىك تىلدەگى كۋالىك پەن تولقۇجات الۋ مۇمكىن ەمەس، ەسەسىنە رەسەيدىڭ مەملەكەتتىك تىلىندەگى جانە ورىس داستۇرىنە نەگىزدەلگەن اتى-ءجوندى ارقالاۋ قازاقتاردىڭ زاڭدالعان سىباعاسى ىسپەتتى. سوندا مەملەكەتتىك تىلدە قۇجاتىن راسىمدەي المايتىن ادام ءوزىن قاي ەلدىڭ ازاماتى سەزىنۋى كەرەك دەپ ويلايسىز؟ ال، ءسىز ازاماتتارىن وگەي داستۇرمەن راسىمدەيتىن ورگان باسشىسى بولا تۇرىپ، ءوزىڭىزدى قاي ەلدىڭ ءمينيسترى سەزىنەسىز؟
ءسىزدىڭ ويىڭىزشا، ورىس ۇلگىسىندەگى اتى-جوننەن اجىراماۋ - قازاقتىڭ ماڭدايىنا جازىلعان زاڭ با، الدە كۇناھارلىق بەلگىسى مە؟ الدە ودان اجىراۋ ءۇشىن ارنايى قاعاز بەن ادەيى ءوتىنىش جازۋ پروتسەدۋراسى قاسيەتتى شارا ما؟ تاۋەلسىزدىگىنە جيىرما جىل تولعان ۇلتتىڭ قۇلدىق بەلگىسىندەي «وۆ» پەن «يچتەن» اجىراۋ سونشالىقتى قاۋىپتى مە؟ نورماتيۆتىك-قۇقىقتىق جاعداي كوتەرمەسە، ءسىزدىڭ مينيسترلىك نەگە باستاما جاساپ، ءوز مىندەتىن اتقارمايدى؟ ەلدەگى ازاماتتاردىڭ سەكسەن پايىزى تۇركىتەكتى جاندار بولا تۇرىپ، سلاۆيانتەكتى ونيممەن راسىمدەلۋ قانداي ىرىم، قانداي اكت؟ ءبىر ەلدىڭ ازاماتتارى الا-قۇلا تىلدە نەگە راسىمدەلەدى؟ 2006 جىلى ءماجىلىس دەپۋتاتى مۇحتار شاحانوۆ باستاعان دەپۋتاتتاردىڭ سۇرانىسى بويىنشا مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ مارتەبەسىن قاراعان كونستيتۋتسيالىق كەڭەستىڭ تۇسىندىرمەسىنە قاراعاندا، ەلدەگى بارلىق ءىس جۇرگىزىمنىڭ مەملەكەتتىك تىلدە ءجۇرۋى مىندەتتى ەكەن، ال باسقا ەتنوس تىلدەرى رەسمي تۇردە قوسىمشا قولدانىلۋى ىقتيمال. ەندەشە ءار ازاماتتىڭ جەكە كۋالىگىنىڭ مەملەكەتتىك تىلدە تولتىرىلۋى نەگە جۇزەگە اسپاي وتىر؟ مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ قۇزىرىن نەگە كەيبىر رەسمي تىلدەر اتقارىپ كەتىپ وتىر؟
مينيستر مىرزا!
اتالمىش ماسەلە، ءاتۇستى قارايتىنداي ۇساق-تۇيەك نارسە ەمەس، ءتىپتى، زاڭنان تىس تا جايت ەمەس! قازاقستاندىق كۋالىك پەن تولقۇجاتتا بارلىق ازاماتتاردىڭ اتى-جوندەرى اۋەلى مەملەكەتتىك تىلدە راسىمدەلىپ، قوسىمشا ورىس جانە اعىلشىن تىلدەرىندە ترانسكريپتسيالانۋى مۇمكىن! ەلدەگى بارلىق اكتلەر ەڭ اۋەلى مەملەكەتتىك تىلدە راسىمدەلۋى ءتيىس ەكەندىگىن جاقسى بىلەسىز، بىراق بۇل جايت بويىنشا قوردالانعان ماسەلەنى قاراستىرماۋ - مەملەكەتتىك مۇددەنى اياقاستى ەتۋ ەمەس پە؟! قازاق اتىنان مينيستر بولىپ وتىرعان سىزگە ەشقانداي قاتىسى جوق پا؟ ءسىزدىڭ مينيسترلىك نەگە قوعامدىق ەليتا مەن ءتىل ماماندارىن قاتىستىرىپ، ماسەلەنى قولعا المايدى؟
قويا بەرسەك، ساۋال كوپ. بىراق قازاق دەگەن سۇراۋسىز حالىق تا جوق ەكەنىن ءسىز دە ەسكەرۋىڭىز كەرەك.
«ەل» القاسى
«اباي-اقپارات»
