«جاڭاوزەن ءىسى»: سوتتالۋشىلار الدىن-الا «قىلمىستى» بولىپ مويىندالعان!
اقتاۋدا ءجۇرىپ جاتقان سوت پروتسەسىنىڭ 4-مامىردا وتكەن 27-ءشى وتىرىسىندا، حالىقارالىق «جاڭاوزەن-2011» كوميتەتى مۇشەلەرىنىڭ حابارلاۋىنشا، كەشە باستالعان بەينەماتەريالداردى قاراۋ جالعاسقان.
وتىرىس باسىندا الۆوكات بيسەكەشەۆ جابىرلەنۋشى بەكەشەۆانىڭ ءوز تالاپتارىنان باس تارتقاندىعى تۋرالى مالىمدەمەسىن ىسكە قوسۋ جونىندە تالاپ-تىلەك جاساعان.
ودان سوڭ سۋديا ناعاشىباەۆ ارالباي بەينەماتەريالداردى قاراۋعا نۇسقاۋ بەرگەن. العاشقى قارالعان فايلدا 12 جابىرلەنۋشى پوليتسەي الاڭدا جانە وعان جاپسارلاس كوشەلەردە كورسەتۋلەر بەرگەن، بىراق جەلدىڭ گۋىلىنە، ءوتىپ جاتقان كولىكتىڭ جانە سول جەردەگى جوندەۋ جۇمىستارىنىڭ دۇرسىلىنە بايلانىستى جازبانىڭ دىبىس ساپاسى ناشار بولعان. پوليتسەيلەر ءىس ماتەريالدارىندا ايتىلعاندى قايتالاعان.
كەلەسى فايلدا اقتاۋلىق تەرگەۋشى ىسمايلوۆپەن قاتار الماتىلىق جانە اقمولالىق تەرگەۋشىلەر دە سۇراقتار قويعان. سونىڭ ىشىندە جابىرلەنۋشى پوليتسەي مەن قوسىمشا تەرگەۋشى اراسىندا مىناداي ديالوگ بولعان:
پوليتسەي قوڭىروۆ: مەندە تابەلدى قارۋ - پيستولەت بولدى، بىراق مەن اسپانعا اتتىم (ساۋساقتارىن پيستولەت ءتارىزدى ەتىپ، جوعارى قاراي «اتىپ» كورسەتكەن), ەسكەرتىپ اتتىم. ادامدارعا مەن اتقان جوقپىن.
تەرگەۋشى: تاعى بىرەۋلەر اتتى ما؟
قوڭىروۆ: نازار اۋدارمادىم.
تەرگەۋشى: «نازار اۋدارمادىم» دەگەن قاي ماعىنادا؟ كوردىڭىز بە، جوق پا؟
قوڭىروۆ: كورگەن جوقپىن.
اقتاۋدا ءجۇرىپ جاتقان سوت پروتسەسىنىڭ 4-مامىردا وتكەن 27-ءشى وتىرىسىندا، حالىقارالىق «جاڭاوزەن-2011» كوميتەتى مۇشەلەرىنىڭ حابارلاۋىنشا، كەشە باستالعان بەينەماتەريالداردى قاراۋ جالعاسقان.
وتىرىس باسىندا الۆوكات بيسەكەشەۆ جابىرلەنۋشى بەكەشەۆانىڭ ءوز تالاپتارىنان باس تارتقاندىعى تۋرالى مالىمدەمەسىن ىسكە قوسۋ جونىندە تالاپ-تىلەك جاساعان.
ودان سوڭ سۋديا ناعاشىباەۆ ارالباي بەينەماتەريالداردى قاراۋعا نۇسقاۋ بەرگەن. العاشقى قارالعان فايلدا 12 جابىرلەنۋشى پوليتسەي الاڭدا جانە وعان جاپسارلاس كوشەلەردە كورسەتۋلەر بەرگەن، بىراق جەلدىڭ گۋىلىنە، ءوتىپ جاتقان كولىكتىڭ جانە سول جەردەگى جوندەۋ جۇمىستارىنىڭ دۇرسىلىنە بايلانىستى جازبانىڭ دىبىس ساپاسى ناشار بولعان. پوليتسەيلەر ءىس ماتەريالدارىندا ايتىلعاندى قايتالاعان.
كەلەسى فايلدا اقتاۋلىق تەرگەۋشى ىسمايلوۆپەن قاتار الماتىلىق جانە اقمولالىق تەرگەۋشىلەر دە سۇراقتار قويعان. سونىڭ ىشىندە جابىرلەنۋشى پوليتسەي مەن قوسىمشا تەرگەۋشى اراسىندا مىناداي ديالوگ بولعان:
پوليتسەي قوڭىروۆ: مەندە تابەلدى قارۋ - پيستولەت بولدى، بىراق مەن اسپانعا اتتىم (ساۋساقتارىن پيستولەت ءتارىزدى ەتىپ، جوعارى قاراي «اتىپ» كورسەتكەن), ەسكەرتىپ اتتىم. ادامدارعا مەن اتقان جوقپىن.
تەرگەۋشى: تاعى بىرەۋلەر اتتى ما؟
قوڭىروۆ: نازار اۋدارمادىم.
تەرگەۋشى: «نازار اۋدارمادىم» دەگەن قاي ماعىنادا؟ كوردىڭىز بە، جوق پا؟
قوڭىروۆ: كورگەن جوقپىن.
تەرگەۋشى: مىنە، سولاي دەڭىز.
بۇگىن تاعى دا، كەشەگىدەي، بەينەجازبالاردى پروكۋراتۋرا قىزمەتكەرى كورسەتكەن، ول ءالسىن-ءالسىن كورسەتۋدى جىلدامداتىپ وتىرعان، ال سوڭعى ەكى پوليتسەيدى سۇراۋ كەزىندە تەرگەۋ ارەكەتتەرى بويىنشا حاتتاماعا قول قويۋ ءساتىن كورسەتپەي تاستاعان.
ودان ءارى ءبىرىنشى رەت بەينەباقىلاۋ مەن بەينەتۇسىرۋگە بەيىمدەلگەن ارنايى كولىك بورتىنان جاسالعان جازبالار كورسەتىلگەن. مۇنداي اپپارات (كاماز-دىڭ شاسسيىندە) العاشقى ەكى اپتا بويى وسى سوت پروتسەسى ءوتىپ جاتقان عيمارات جانىندا دا تۇرعان. ادەتتە بۇل - جۇك ءماشيناسى نەگىزىندەگى كونتەينەر، ونىڭ ۇستىنە اينالىپ تۇراتىن جانە جوعارى ساپامەن تۇسىرەتىن بەينەكامەرا ورناتىلعان. شاماسى، مۇنداي جابدىق تاۋلىك بويى اۆتوماتتى رەجيمدە جۇمىس ىستەۋگە قابىلەتتى بولسا كەرەك، ويتكەنى الاڭدى تۇندە، كۇندىز جانە تاڭەرتەڭ تۇسىرگەن جازبالار كورسەتىلگەن. ونىڭ ىشىندە ءتىپتى الاڭعا ازىق-تۇلىك الىپ كەلگەن جۇك ءماشينالار دا ءتۇسىپ قالعان. بىراق ءبارى دىبىسسىز. جازبالاردىڭ سيپاتىنا قاراعاندا، 2011 جىلدىڭ 14-ءشى جانە 15-ءشى جەلتوقسان كۇندەرى تۇسىرىلە باستاعان بولسا كەرەك، ەكراننىڭ بۇرىشىندا كۇنى مەن ساعاتى جازىلعان، الايدا ۇساق ءارىپ-تسيفرلارمەن. بەينەكامەرانىڭ جىلجۋىنا وراي ەكراندا اعىلشىنشا W جانە NW ارىپتەرى، ياعني، باتىس، سولتۇستىك-باستىس بەلگىلەرى كورىنگەن، دەمەك، ارنايى كولىك ناۆيگاتسيالىق قۇرالدارمەن جابدىقتالۋى عاجاپ ەمەس.
ارينە، وسىلايشا تەك الاڭدى عانا ەمەس، ونىڭ اينالاسىن دا اۋقىمدى كولەمدە تۇسىرگەن بۇل بەينەجازبالاردى مۇقياتتاۋ زەرتتەگەن دۇرىس بولار ەدى، بىراق بۇگىن تەك ۇزىكتەر عانا كورسەتىلگەن.
بەينەماتەريالداردى قاراۋ تۇسكى ۇزىلىستەن كەيىن دە جالعاسقان، الايدا سۋديا ونىڭ بارىسىندا ەشقانداي تۇسىنىكتەمە بەرمەگەن، سوندىقتان كوپ نارسە تۇسىنىكسىز بولىپ قالعان.
ماسەلەن، ءاۆتوماشينادان جاسالعان ءتۇسىرۋدى كورسەتكەن، بىراق كىم تۇسىرگەنى جانە كىمدى تۇسىرگەنى بەلگىسىز كۇيدە قالعان. مۇنىڭ تەك ەرەۋىلدەگى مۇنايشىلاردى باقىلاۋ ەكەندىگىن، جاسىل جاپىراق پەن ادامداردىڭ جەڭىل كيىممەن جۇرگەندىگىنە قاراپ، بىلتىرعى كوكتەم نەمەسە جاز كەزىندە تۇسىرىلگەندىگىن بولجاۋ مۇمكىندىگى عانا بولعان.
بىرەۋدىڭ ماشيناسىنداعى ءتىنتۋ، ودان سوڭ - جابىرلەنۋشى پوليتسەي اتاباي مەن سوتتالۋشى جارىلعاسىنوۆتىڭ بەتتەسۋى كورسەتىلگەن. نەگە ەكەنىن، بوس ورىندىق بولسا دا، سوڭعىسى اياعىنان تىك تۇرعان، ال تەرگەۋشىلەر وتىرعان. جانە ءبىر «قىزىعى»، قۇقىقبۇزۋشىلىق (بەينەتۇسىرۋدى توقتاتۋدى تالاپ ەتكەن جارىلقاسىنوۆ اتابايدى ارقاسىنان قاۋسىرا ۇستاعان) كەشە، بەتتەسۋ بۇگىن كورسەتىلگەن.
الدەبىر دۇكەننىڭ بەينەباقىلاۋ كامەراسى تۇسىرگەن كادرلار كورسەتىلگەن، بىراق وندا ەشقانداي توناۋشىلار كورىنبەگەن.
بەينەجازبالى بىرنەشە ديسكىنى اقىرى اشا الماعان.
بەينەماتەريالداردان كەيىن سۋديا قىلمىستىق ىسكە تىگىلگەن قۇجاتتارمەن، ماسەلەن، ەرەۋىلشىلەردىڭ ۇيلەرىندە جۇرگەن تىنتۋلەر كەزىندە الىنعان حاتتارمەن، ۆيزيتكالارمەن، ۇشاققا وتىرۋ تالوندارىمەن جانە ت.ب. تانىستىرعان.
سۋديانىڭ سوتتالۋشى مۇنايشىلاردىڭ الاڭ بويىمەن قوزعالىستارىن كورسەتەتىن سىزبالار (سحەمالار) بار ەكەندىگىن حابارلاۋى كۇتپەگەن جاعداي بولعان. سويتسە، ولار تەلەكوممۋنيكاتسيالىق كومپانيالاردان العان مالىمەتتەر نەگىزىندە جاسالىپتى. شىن مانىندە ول سىزبالاردا ۇيالى تەلەفونداردىڭ جىلجۋى كورسەتىلگەن. سۋديا مۇددەلى ادۆوكاتتارعا سىزبالارمەن تانىسۋدى ۇسىنعان. سوتتالۋشى ا.دۇيسەنباەۆا ول سىزبالاردان ءوزىنىڭ مارقۇم اكەسىنىڭ قوزعالىستارىن كورگىسى كەلەتىندىگىن ايتقان.
ودان ءارى سۋديا قىلمىستىق ءىس ماتەريالدارىن جاريالاۋعا كىرىسۋدى ۇسىنىپ، ەكى ساعات شاماسىندا 19 تومنىڭ ماتەريالدارى «جاريالانعان». ءار تومنىڭ مازمۇنىن قىسقاشا شولۋدان سوڭ سۋديا تاراپتاردىڭ پىكىرلەرىن سۇراپ وتىرعان. ادۆوكاتتار سيرەك سويلەگەن، بىراق ولاردىڭ ەسكەرتپەلەرى مەن سۇراقتارى تاعى دا تەرگەۋ كەزىندە جىبەرىلگەن پروتسەدۋرالىق اۋىتقۋلار مەن قاتەلەردى اشكەرەلەپ وتىرعان.
ادۆوكات سارسەمبينا: قۇرمەتتى سۋديا، 1-تومنىڭ 1-بەتىنە (!) بىرەۋ اۆتوقالاممەن تۇزەتۋ ەنگىزگەن.
سۋديا قاراپ، مويىنداعان: يا، تۇزەتۋ ەنگىزىلگەن، مورمەن راستالعان ەشقانداي ءتيىستى جازبا («تۇزەتۋگە سەنۋ» جونىندە) جوق.
سارسەمبينا: 8-تومنىڭ 116-بەتىنەن سوتتالۋشى جارىلعاسىنوۆقا ارىپتەستەرىنىڭ بەرگەن مىنەزدەمەسىن وقىڭىزشى.
سۋديا (پاراقتاردى ءارى-بەرى اۋدارىستىرىپ): مۇندا جوق، مۇمكىن، باسقا تومدا شىعار...
ادۆوكات سانسىزبايۇلى: قۇرمەتتى سۋديا، 13-تومنان سوتتالۋشىلار نەپەس پەن قوسبارماقوۆتى تانۋ حاتتامالارىن قاراڭىزشى.
سۋديا: مۇندا ونداي حاتتامالار جوق.
سارسەمبينا: سوتتالۋشى اقجىگىتوۆ بويىنشا فوتوكەستەلەر قانداي دا ءبىر قۇجاتتارمەن رەتتەلگەن بە؟
سۋديا: جوق، ەشقانداي پروتسەسسۋالدىق قۇجاتتار جوق مۇندا.
سارسەمبينا: ال بەسماعامبەتوۆتىڭ فوتوكەستەلەرى بويىنشا پروتسەسسۋالدىق قۇجاتتار بار ما؟
سۋديا: جوق.
سارسەمبينا: ىسقاقوۆ بويىنشا شە؟
سۋديا: جوق.
سارسەمبينا: 15-تومنىڭ 210-211-بەتتەرىندە بەسماعامبەتوۆ بەرگەن تۇسىنىكتەمە بار، ول جاڭاوزەن كومەندانتى قابىلوۆتىڭ اتىنا جازىلعان، ال سۇراۋ جۇرگىزگەن كىم؟
سۋديا: يا، تۇسىنىكتەمە بار، بىراق سۇراۋدى كىم جۇرگىزگەندىگى بەلگىسىز، مۇندا جازىلماعان.
سارسەمبينا: ال تۇسىنىكتەمە جازۋىنىڭ قولى مەن اياعىندا قويىلعان قول ۇقساس پا؟
سۋديا: مۇندا: «مەنىڭ سوزىمنەن دۇرىس جازىلعان» دەگەن جانە قول قويىلعان.
«جاريالانعان» 19 تومدا كۋالاردىڭ جاۋاپتارى تۋرالى اقپارات، ەرەۋىلشىلەردىڭ تەلەفون اڭگىمەلەرىن تىڭداۋ ماتىندەرى، تەرگەۋشىلەردىڭ قاۋلىلارى، سوتتالۋشىلار تۋىستارىنىڭ حاتتارى مەن ۇندەۋلەرى، سوتتالۋشىلارعا جۇمىس، وقۋ ورنىنان بەرىلگەن مىنەزدەمەلەر، فوتوكەستەلەر، بۇرىن سوتتالعاندىعى-سوتتالماعاندىعى تۋرالى انىقتامالار، مەديتسينالىق قۇجاتتار، ساراپشىلاردىڭ قورىتىندىلارى، ناركولوگيالىق جانە پسيحونەۆرولوگيالىق ديسپانسەرلەر بەرگەن انىقتامالار، سوتتالۋشىلاردىڭ ۇيلەرىندە جۇرگەن تىنتۋلەردىڭ حاتتامالارى، زاتتاي دالەلدەردى الۋ حاتتامالارى جانە تاعى باسقا كوپتەگەن ماتەريالدار جيناقتالعان.
سۋديانىڭ التى سوتتالۋشىعا قاتىستى سوت پسيحولوگيالىق-پسيحياتريالىق ساراپتاما قورىتىندىلارى ماتىندەرىن وقۋى كەزىندە مىناداي ءسوز تىركەستەرى وزىنە نازار اۋدارعان: «قىلمىس جاساعان كەزدە ەشقانداي پسيحيكالىق سىرقاتتارمەن اۋىرماعان، كۇشتەپ ەمدەۋدى قاجەت ەتپەيدى. قىلمىس جاساعان كەزدە ءوز ارەكەتتەرىنىڭ ناقتى سيپاتى مەن قوعام ءۇشىن قاۋىپتىلىگىن تۇسىنگەن جانە ولاردى باسقارا العان. قىلمىس جاساعان ساتتە ونىڭ اقىل-ەسى دۇرىس بولعان جانە ول تەرگەۋ مەن سوت پروتسەستەرىندە جاۋاپ بەرە الاتىن بولعان» (سوزدەردى بولەكتەگەن ءبىز. - ج.ق.).
ياعني، سوت ءالى اياقتالماعاندىقتان، سوتتالۋشىلاردى بۇلايشا الدىن-الا «قىلمىستى» ەتىپ شىعارعان مۇنداي قۇجاتتاردىڭ كىناسىزدىك پرەزۋمپتسياسىن ورەسكەل بۇزاتىندىعى - ايداي انىق اقيقات!
جاسارال قۋانىشالين،
حالىقارالىق «جاڭاوزەن-2011» كوميتەتىنىڭ
اقپاراتتىق توپ جەتەكشىسى.
الماتى قالاسى،
2012 جىلدىڭ 04-مامىرى
«اباي-اقپارات»