حالىقارالىق «جاڭاوزەن-2011» كوميتەتى مۇشەلەرىنىڭ بۇگىن تۇسىرگەن حابارى بويىنشا، اقتاۋدا ءوتىپ جاتقان سوت پروتسەسىنىڭ 14-ءشى جانە 15-ءشى مامىر كۇندەرى وتكەن 31-ءشى جانە 32-ءشى سوت وتىرىستارىندا جارىسسوزگە قورعانىس تارابىنىڭ وكىلدەرى - سوتتالۋشىلار مەن ادۆوكاتتار قاتىسقان، تاراپتار قىسقا پىكىر الماسىپ، سوتتالۋشىلار سوڭعى ءسوز ايتقان جانە سوت 10-15 كۇنگە ءۇزىلىس جاريالاعان.

31-ءشى وتىرىس

سۋديا الدىمەن سوتتالۋشىلارعا ءسوز بەرگەن. ولاردىڭ اراسىنان ساقتاعانوۆ، تولەتاەۆا، وتكەلوۆ، دوسماعامبەتوۆ، جۇسىپباەۆ، اسقارۇلى، جۇماعاليەۆ، قوسبارماقوۆ، نەپەس، مۇرىنباەۆ، ەرعازەۆ، يساقوۆ، بەسماعامبەتوۆ، ءادىلوۆ، ءامينوۆ، شاموۆ، امانجولوۆ، مۇڭايتپاشەۆ، اسپەنتاەۆ كىنانى مويىنداماعان، وزدەرى ءۇشىن جارىسسوزگە قاتىسۋ قۇقىعىن ادۆوكاتتارعا بەرگەن.

اسپەنتاەۆ: ءبىر ءوتىنىشىم بار - مەنىڭ اعام قايتىس بولدى، ەرتەڭ جەرلەۋى، ماعان ۇيگە بارىپ، ونى سوڭعى ساپارعا شىعارىپ سالۋعا رۇقسات ەتىڭىز.

سۋديا: جاقسى، تالقىلايمىز، وتىرىڭىز.

جارىسسوزدە سويلەگەن سوتتالۋشىلاردىڭ سوزدەرى.

حالىقارالىق «جاڭاوزەن-2011» كوميتەتى مۇشەلەرىنىڭ بۇگىن تۇسىرگەن حابارى بويىنشا، اقتاۋدا ءوتىپ جاتقان سوت پروتسەسىنىڭ 14-ءشى جانە 15-ءشى مامىر كۇندەرى وتكەن 31-ءشى جانە 32-ءشى سوت وتىرىستارىندا جارىسسوزگە قورعانىس تارابىنىڭ وكىلدەرى - سوتتالۋشىلار مەن ادۆوكاتتار قاتىسقان، تاراپتار قىسقا پىكىر الماسىپ، سوتتالۋشىلار سوڭعى ءسوز ايتقان جانە سوت 10-15 كۇنگە ءۇزىلىس جاريالاعان.

31-ءشى وتىرىس

سۋديا الدىمەن سوتتالۋشىلارعا ءسوز بەرگەن. ولاردىڭ اراسىنان ساقتاعانوۆ، تولەتاەۆا، وتكەلوۆ، دوسماعامبەتوۆ، جۇسىپباەۆ، اسقارۇلى، جۇماعاليەۆ، قوسبارماقوۆ، نەپەس، مۇرىنباەۆ، ەرعازەۆ، يساقوۆ، بەسماعامبەتوۆ، ءادىلوۆ، ءامينوۆ، شاموۆ، امانجولوۆ، مۇڭايتپاشەۆ، اسپەنتاەۆ كىنانى مويىنداماعان، وزدەرى ءۇشىن جارىسسوزگە قاتىسۋ قۇقىعىن ادۆوكاتتارعا بەرگەن.

اسپەنتاەۆ: ءبىر ءوتىنىشىم بار - مەنىڭ اعام قايتىس بولدى، ەرتەڭ جەرلەۋى، ماعان ۇيگە بارىپ، ونى سوڭعى ساپارعا شىعارىپ سالۋعا رۇقسات ەتىڭىز.

سۋديا: جاقسى، تالقىلايمىز، وتىرىڭىز.

جارىسسوزدە سويلەگەن سوتتالۋشىلاردىڭ سوزدەرى.

جارىلعاسىنوۆ: مەن جاڭاوزەندە بولعان وقيعالاردىڭ حالىق قاسىرەتى ەكەندىگىنە سەنىمدىمىن. قاراپايىم ادامداردىڭ ول تارتىپسىزدىكتەردى ۇيىمداستىرۋعا قاتىسى جوق. يا، مەن الاڭدا بولدىم، بۇل راس، مويىندايمىن - مەن اۆتوبۋستىڭ اينەگىن سىندىردىم. بىراق پروكۋرورلار ءوز سوزىندە مەنىڭ جاپپاي تارتىپسىزدىكتەرگە قاتىستى دا كىنامدى ءىشىنارا مويىندايتىندىعىمدى ايتىپ، مەنىڭ قاليەۆپەن بەتتەسۋىمە سىلتەمە جاسادى. بۇل جالعان. ەشقانداي لاڭكەستىك اكتسيالار جوسپارلاۋ، ۇيىمداستىرۋ ءبىزدىڭ ويىمىزدا دا بولعان جوق. مۇمكىن، ولاردىڭ، مەملەكەتتىك ايىپتاۋشىلاردىڭ، جۇمىسى سونداي شىعار، بىراق سالماقتى كوزقاراس قاجەت دەپ ەسەپتەيمىن. جانە مەنى ماسكۇنەم اتاعانىنا دا قارسىمىن، بۇل وتىرىك. مەنىڭ كارى انام، وتباسىم، بالالارىم بار. مەن سولاردىڭ اسىراۋشىسىمىن. بىزگە بارلىق بالەنى ءۇيىپ-توگۋدى دۇرىس ەمەس دەپ ەسەپتەيمىن.

قاليەۆ: قۇرمەتتى سۋديا، قۇرمەتتى پروتسەسس تاراپتارى، سىزدەرگە مەنىڭ جاپپاي تارتىپسىزدىكتەردى ۇيىمداستىرۋشى بولۋىم مۇمكىن ەمەس ەكەندىگىن ايتقىم كەلەدى. مەن سياقتىلارعا ونداي نارسەلەردى تاپسىرمايدى. جەتى اي ەرەۋىل ىشىندە مەنىڭ رۋحىم ءتۇسىپ، ءوزىمدى جوعالتتىم، ىشە باستادىم. مەنىڭ جولداستارىم مۇنى كوردى. بىزگە تاعىلعان كىنالار بىزدە جوق. ءبىز ونداي ەشتەڭە جوسپارلاعان جوقپىز. مەن ءوز جىگىتتەرىمىزدەن ولارعا جالا جاپقانىم ءۇشىن تاعى دا كەشىرىم سۇراعىم كەلەدى. مەن پسيحولوگيالىق تۇرعىدا ءالسىزبىن، قىسىمعا شىدامادىم.

ەرمۇقانوۆ: 2011 جىلدىڭ 16-جەلتوقسانىندا جاسالعان قىلمىستارعا مەنىڭ ەشقانداي قاتىسىم جوق. 16-سى كۇنى مەن ۇيدە بولدىم، پروكۋرورلاردىڭ ماعان نە ءۇشىن 7 جىل قاماۋ سۇراعانىن تۇسىنبەيمىن. سوتتا لاقاپ اتتارمەن سويلەگەن كۋالاردىڭ كورسەتۋلەرىمەن كەلىسپەيمىن. ولار جالعان ايتتى، سوندىقتان ولاردىڭ كورسەتۋلەرىن زاڭسىز دەپ مويىنداۋدى وتىنەمىن. مەنىڭ جاسى ۇلعايعان انام، وتباسىم، بالالارىم بار. ايەلىمنىڭ قازىر اياعى اۋىر. سىزدەر ءادىل شەشىم شىعارادى دەپ ۇمىتتەنەمىن.

دۇيسەنباەۆ پاراحات: مەن ءوزىمدى قىلمىسكەر دەپ ەسەپتەمەيمىن. لاقاپ اتتى كۋالاردىڭ جالعان ايتقاندىعىنا سەنىمدىمىن. يا، مەن جەتى اي بويى ەرەۋىلدە تۇردىم، 16-سىندا دا الاڭدا بولدىم. بىراق مەن ەشكىمدى ۇرعان، تەپكەن جوقپىن. ءوزىمدى كىنالىمىن دەپ ەسەپتەمەيمىن. مەنىڭ وتباسىم بار. اكەم و دۇنيەدە، ءدامى تاۋسىلعان شىعار، مەن اكە ورنىنا قالدىم، جالعىز ۇلمىن عوي، قالعاندارىنىڭ ءبارى قىزدار. بىراق مەن جاسپىن، ءبارى جاقسى بولادى دەگەن ءۇمىتىم ءالى بار. ءادىل ۇكىمگە ءۇمىتتىمىن.

اقجىگىتوۆ: مەن ءوزىمدى كىنالىمىن دەپ ەسەپتەمەيمىن، ءادىل ۇكىم شىعارۋدى وتىنەمىن.

مۇحامبەتوۆ: مەن وزىمە ايىپ ەتىپ تاققان قىلمىستاردى جاساعان جوقپىن. مەنىڭ كىناما دالەل جوق دەپ ەسەپتەيمىن. ءادىل ۇكىم شىعارۋدى سۇرايمىن.

ءشامىلوۆ: ماعان تاعىلعان قىلمىستارعا مەنىڭ قاتىسىم جوق. جاقىندا مەنىڭ اكەم قايتىس بولدى. اسكەرگە بارىپ قىزمەت ەتكىم كەلدى، بارلىق قۇجاتتاردى جينادىم، بارلىق كوميسسيالاردان ءوتتىم. انام اۋىرادى. لاقاپ اتتى كۋالاردىڭ كورسەتۋلەرىنە سەنبەيمىن. سوت بولىپ جاتقان بارلىق ۋاقىت ىشىندە مەنى جاراقاتىم قينايتىنىن كورسەتپەدىم، 16-سىنا مەنى اتىپ قۇلاتتى عوي. ءادىل ۇكىم شىعارۋدى وتىنەمىن.

تەلەگەنوۆ: قۇرمەتتى پروكۋرورلار سۇراعان مەرزىمدەرگە تاڭقالامىن! ولاردىڭ قاھارىنا تاڭقالامىن! ءادىل شەشىمگە ءۇمىت ارتام.

تاجەنوۆ: ماعان كىنا ەتىپ تاققان قىلمىستارعا قاتىسىم جوق. ءادىل شەشىم شاعارۋدى وتىنەمىن. جارالانعان اياقتارىم جازىلار ەمەس، دارىگەرلەر استاناعا بارۋ كەرەك دەيدى. مەنى تۇتقىنداعانعا دەيىن ءبىر-ەكى كۇن بۇرىن-اق استاناعا بارۋ ءۇشىن مەندە ءبارى دايار بولاتىن. ءادىل شەشىم شىعارىلاتىندىعىنا ءۇمىت ارتام.

وتەبەكوۆ: ءوزىمدى كىنالىمىن دەپ مويىندامايمىن. لاقاپ اتتى كۋالاردىڭ كورسەتۋلەرىمەن تۇكەل كەلىسپەيمىن - ولاردىڭ كورسەتۋلەرىندەگى كۇردەلى الشاقتىقتاردى سوتتىڭ ەسەپكە الۋىن وتىنەمىن. پروكۋرورلاردىڭ سۇراعان مەرزىمدەرىنە تاڭقالامىن! قۇرمەتتى سوت، ءادىل شەشىم شىعارۋدى وتىنەمىن.

سارىباەۆ: ايىپتاۋلارمەن كەلىسپەيمىن.

قايرات قويشىباەۆ: تاعىلعان ايىپتارمەن كەلىسپەيمىن. لاقاپ اتتى كۋالاردىڭ كورسەتۋلەرىمەن كەلىسپەيمىن، ولاردىڭ جاۋاپتارىندا قايشىلىقتار كوپ. سوتتىڭ ءادىل شەشىم شىعارۋىن سۇرايمىن.

ءبوپىلوۆ: ءوزىمدى كىنالىمىن دەپ ەسەپتەمەيمىن. مەن مۇنايشى ەمەسپىن، مەن جاپپاي تارتىپسىزدىكتەرگە قاتىسقان جوقپىن. لاقاپ اتتى كۋالاردىڭ كورسەتۋلەرىمەن كەلىسپەيمىن. ءادىل ۇكىم شىعارۋدى وتىنەمىن.

سامات قويشىباەۆ: مەنىڭ بۇكىل كورسەتۋلەرىم ۇرىپ-سوعۋمەن الىندى. لاقاپ اتتى كۋالارمەن كەلىسپەيمىن. ءادىل ۇكىم شىعارۋدى وتىنەمىن، ءسىز ءادىل ۇكىم شىعارادى دەپ سەنەمىن.

كامەلەتكە تولماعان قايرات قويشىباەۆتىڭ اناسى زيادا وتەبەكوۆا: مەن بەس بالانىڭ اناسىمىن، ولاردى جالعىز ءوزىم تاربيەلەۋدەمىن. قايرات سول كۇنى بار بولعانى تەك قارىنداسىن ىزدەۋگە كەتكەن ەدى. مەنىڭ ۇلكەن ۇلىم ساماتتى دا وسىندا سوتتاپ جاتىر. وعان بولىسا بارعانىمدا تەرگەۋشى تيمۋر بەكتەمىسوۆپەن ۇرىسىپ قالىپ، ۇستىنەن ارىز جازعانمىن. شاماسى، سول ءۇشىن بۇل ىسكە مەنىڭ كىشى ۇلىمدى دا تارتقان بولۋ كەرەك. سوتتىڭ ءادىل شەشىم شىعارۋىن وتىنەمىن.

مۇقاشەۆ: جاپپاي تارتىپسىزدىكتەرگە قاتىسىم جوق. ءادىل شەشىمگە ءۇمىت ارتامىن.

كامەلەتكە تولماعان مۇقاشەۆتىڭ اناسى: ۇلىمدى كىنالى دەپ ەسەپتەمەيمىن. ءادىل شەشىمگە ءۇمىت ارتامىن.

دۇيسەنباەۆا ايجان: تاعىلعان ايىپتارمەن كەلىسپەيمىن. ارينە، مەن ءۇشىن شارتتى جازا سۇراعانى ءۇشىن پروكۋرورلارعا راحمەت ايتۋعا بولادى، مەنىڭ ەكى بالام بار عوي. ال مۇنايشىلارعا كەلسەك، ولار بانديتتەر ەمەس، قۇبىجىقتار ەمەس. بۇكىل ماڭعىستاۋ مۇنايشىلاردىڭ ارقاسىندا، ولار كىنالى ەمەس. ولاردىڭ بارلىعىنىڭ وتباسىلارى ۇلكەن.  سوتتىڭ ءادىل شەشىم شىعارۋىن وتىنەمىن.

ءابدىراحمانوۆ: تاعىلعان ايىپتارمەن كەلىسپەيمىن. لاقاپ اتتى كۋالارمەن كەلىسپەيمىن، ماعان دا وسى ىستە لاقاپ اتپەن ءوتۋدى ۇسىندى عوي، بىراق مەن كەلىسكەن جوقپىن، ويتكەنى قۇدايدان قورقامىن، مۇنداي ءۇشىن دە سۇراۋ بار. وتىرىك ايتا المايمىن.

بەكجانوۆ: ءادىل شەشىم شىعارۋدى وتىنەمىن.

ودان ءارى سۋديا قورعاۋشىلارعا ءسوز بەرىپ، اقجىگىتوۆ، اسپەنتاەۆ، جۇماعاليەۆ، ءادىلوۆ، ءامينوۆ، بەسماعامبەتوۆ، وتەبەكوۆتەردىڭ ادۆوكاتى جامەنوۆ, وتكەلوۆ، بەكجانوۆ، ءشامىلوۆ، تاجەنوۆتاردىڭ ادۆوكاتى تىلەۋقۇلوۆ, تولەتاەۆا، دوسماعامبەتوۆ، جۇماعاليەۆ، اسپەنتاەۆ، س.قويشىباەۆ، وتەبەكوۆ، ءادىلوۆتاردىڭ ادۆوكاتى جۋاسپاەۆا, ەرعازەۆ، ق.قويشىباەۆ، اقجىگىتوۆ، بەسماعامبەتوۆ، جارىلعاسىنوۆ، يساقوۆ، امانجولوۆتاردىڭ ادۆوكاتى سارسەمبينا, پ.دۇيسەنباەۆ، مۇقاشەۆ، ق.قويشىباەۆتاردىڭ ادۆوكاتى كوشكەنوۆ, ا. دۇيسەنباەۆا، شاموۆ، يساقوۆ، ءبوپىلوۆتاردىڭ ادۆوكاتى تاسقىنباەۆ, نەپەس پەن قوسبارماقوۆتىڭ ادۆوكاتى سانسىزبايۇلى, دوسماعامبەتوۆ، جۇسىپباەۆ، جارىلعاسىنوۆتاردىڭ ادۆوكاتى قوزىباعاروۆ سويلەپ، سوتتان ءوز قورعاۋىنداعىلاردى اقتاۋدى وتىنگەن.

ساعات 19:00-دەن وتە اياقتالعان سوت وتىرىسىنىڭ اياعىندا سۋديا ارالباي ناعاشىباەۆ اسپەنتاەۆتى جەرلەۋگە جىبەرۋگە وكىلەتتىلىگى جوق ەكەندىگىن، بىراق ونىڭ بارۋىنا قارسى ەمەستىگى تۋرالى شەشىم شىعاراتىندىعىن، ول شەشىمدى سيزونىڭ باستىعى قاراۋ كەرەك بولاتىندىعىن ايتقان.

32-ءشى وتىرىس

جارىسسوزدە سوتتالۋشىلار ءابدىراحمانوۆ پەن ەرمۇقانوۆتىڭ ادۆوكاتى الىبيەۆ, اسقارۇلى، تەلەگەنوۆ، مۇحاممەدوۆ، مۇڭايتپاشەۆ، اسقارۇلى، سارىباەۆتاردىڭ ادۆوكاتى (فاميلياسى كورسەتىلمەگەن. - ج.ق.), ەڭ سوڭىنان - ساقتاعانوۆ، ءامينوۆ، تەلەگەنوۆ، جۇسىپباەۆتاردىڭ ادۆوكاتى باتيەۆا سويلەگەن.

ەگەر باسقا ادۆوكتتاردىڭ بارلىعى ءوز قورعاۋىنداعىلاردىڭ كىناسىزدىگىن دالەلدەپ، سوتتان ولاردى اقتاۋدى وتىنسە، وسى سوت پروتسەسى بارىسىندا الدەنەشە رەت «قارا سۋدى تەرىس اعىزىپ»، ءوز ارىپتەستەرىنە قارسى شىعۋىمەن كوزگە تۇسكەن باتيەۆا بۇل جولى دا سول «ادەتىنەن» تايماي، وعاش قادام جاساپ، جاپپاي تارتىپسىزدىكتەردى ۇيىمداستىرۋشىلار رەتىندە ميروشنيكوۆ (قمگ باسشىلارىنىڭ ءبىرى، بۇرىنعى ۆيتسە-مينيستر), ساربوپەەۆتەرمەن (جاڭاوزەن قالاسىنىڭ بۇرىنعى اكىمى) قاتار... ۆلاديمير كوزلوۆ، ايجانگۇل ءامىروۆا مەن الەكساندر پياستولوۆ تا (ەرەۋىل كەزىندە مۇنايشىلارعا كومەكتەسكەن جانە سوت پروتسەسىندە كۋا بولىپ، ومگ-ءنىڭ «قوسالقى بۋحگالتەرياسىن» اشكەرەلەگەن اقتاۋلىق زاڭگەر) قارالۋى ءتيىس دەپ، «ايدى اسپاننان ءبىر-اق شىعارعان»! ارينە، مەملەكەتتىك جوعارى لاۋازىمدى شەنەۋنىكتەر مەن... وپپوزيتسيا وكىلدەرىن ءبىر ماقساتتا جۇمىلا جۇمىس ىستەگەن «ارىپتەستەر» ەتىپ كورسەتۋ ءۇشىن دە ۇلكەن «شەبەرلىك» ءھام فانتازيا قاجەت ەكەندىگى تۇسىنىكتى بولسا كەرەك!

قر قپك-عا سايكەس، سوت جارىسسوزىندە بارلىق تاراپتار سويلەپ بولعان سوڭ ولاردىڭ ارقايسىسىنىڭ تاراپتار وكىلدەرىنىڭ ايتقان سوزدەرىنە وراي قىسقاشا پىكىر ايتىپ، ەسكەرتۋلەر جاساۋعا قۇقىقتارى بار. سوعان وراي الدىمەن پروكۋرورلار سويلەگەن.

پروكۋرور دۇزەلباەۆ: مەن ادۆوكاتتاردىڭ قورىتىندىلارىمەن كەلىسپەيمىن. ولاردىڭ ارقايسىسى سوتتالۋشىلاردى اقتاۋدى قولدادى. 12 قورعاۋشىنىڭ 9-ى الدىن-الا تەرگەۋ كەزەڭىنە قاتىسقان، سويتە تۇرا ەندى ولار حاتتامالار زاڭ بۇزۋشىلىقتارمەن تۇزىلگەن، تەرگەۋ ءىس-شارالارى زاڭسىز جۇرگىزىلگەن جانە ت.ب. دەيدى. مۇنى قالاي تۇسىنۋگە بولادى؟

ودان ءارى، قۇرمەتتى سوت، ءسىز پروتسەسس كەزىندە اۋديوجازبا قۇرالدارىن پايدالانۋعا تىيىم سالدىڭىز. بۇدان بۇرىن ءسىز ادۆوكات جۋاسپاەۆاعا ەسكەرتۋ جاسادىڭىز، ويتكەنى وتىرىس بارىسىن ماگنيتتى اسپاپقا جازىپ الۋ فاكتىسى اشىلدى. ادۆوكات سارسەنبينا مەنىڭ ءجارىسسوز ۇستىندە ايتقانىمنىڭ بارلىعىن جازىپ الدى دەگەن كۇمانىم بار.  ارينە، بارلىق ايتىلعانعا باعانى سوت بەرەدى، الايدا سارسەنبينا مەنىڭ ايتقانىمدى بۇرمالاۋعا ءتيىس ەمەس. ءوز سوزىمدە مەن «ءۇشىنشى كۇش» تۋرالى ەسكە سالدىم، يا، «ءۇشىنشى كۇش» بار، سوعان وراي قىلمىستىق ءىس قوزعالدى. ءبىز ءبارىمىز بەينەجازبادان كوردىك - الدىمەن پاراد وتەدى، ودان سوڭ قورشاۋدى بۇزادى، ودان سوڭ ساحناعا جۇگىرىپ شىعادى، ودان سوڭ پوليتسيا قىزمەتكەرلەرىن قۋىپ تاستايدى، ودان سوڭ پوليتسەيلەر قايتىپ كەلەدى، ودان سوڭ ولاردى تاعى دا قۋىپ تاستايدى، ودان سوڭ اتىس باستالادى...

وسى جەردە جۇرت 16-جەلتوقسان وقيعالارىن بۇلاي تۇسىندىرۋمەن كەلىسپەي، زالدا شۋ كوتەرىلەدى، ويتكەنى پوليتسەيلەر الاڭعا ەكىنشى رەت كەلگەن سوڭ بىردەن اتىس باستاعان. سۋديا ادامداردى زالدان شىعارۋدى تالاپ ەتكەن، الايدا جۇرت تىنىشتالىپ، وتىرىس ءارى قاراي جالعاسقان. ءسوزىنىڭ اياعىندا پروكۋرور دۇزەلباەۆ ءوزىنىڭ سوتتالۋشىلاردى نە ءۇشىن كىنالى ەسەپتەيتىندىگىن قايتالاپ، سول ءۇشىن ولار جازا الۋى كەرەك دەپ قورىتقان.

پروكۋرور ابىلاكىم: ادۆوكات جۋاسپاەۆاعا قاتىستى ونىڭ اۋديوجازبا قۇرالدارىن پايدالانعانى ءۇشىن جەكە ۇيعارىم شىعارىپ، ونى ادۆوكاتتىق القاعا جولداۋدى وتىنەمىن، سوندا شارا قولدانادى دەپ ەسەپتەيمىن. ءبىز ءوز پىكىرىمىزدە قالامىز، ءوز پوزيتسيامىزدى راستايمىز.

پروكۋرور اكباەۆ: كەز-كەلگەن قىلمىس الدەبىر جاعدايلاردىڭ، ارەكەتتەردىڭ سالدارى بولىپ تابىلادى. ادۆوكاتتار ءوز سوزدەرىندە - باستاپقىدا تەك ەڭبەك تارتىسى عانا بولدى دەپ كوپ ايتتى. بىراق سونىڭ سالدارى ومگ-ءنى ورتەۋ بولىپ شىقتى.  ادۆوكات جءامەنوۆ ءوزىنىڭ جاۋابىندا ساراپتاما قورىتىندىسىنا سىلتەمە جاسادى...

ادۆوكاتتار تءىلەۋقۇلوۆ پەن جءامەنوۆ: «جاۋابىندا» ەمەس، «جارىسسوزدە سويلەگەن كەزدە».

اكباەۆ: عافۋ وتىنەم، جارىسسوزدە سويلەگەن كەزدە. ءسىز، قۇرمەتتى سۋديا، جامەنوۆقا ول قورىتىندىنى وقۋعا ءوزىڭىز تىيىم سالدىڭىز، ويتكەنى ماتەريالداردى ساراپتاماعا جىبەرۋ كەزىندە پروتسەدۋرالار بۇزىلعان بولاتىن. ودان ءارى، ادۆوكاتتار مەن سوتتالۋشىلاردىڭ لاقاپ اتتى كۋالار زاڭسىز تارتىلدى دەگەن ءۋاجدارى نەگىزسىز دەپ ەسەپتەيمىز. ادۆوكات تىلەۋقۇلوۆ ءوز جاۋابىندا سىن ايتتى...

تءىلەۋقۇلوۆ: «جاۋابىندا» ەمەس، «جارىسسوزدە سويلەگەن كەزدە».

اقباەۆ: عافۋ وتىنەم، جارىسسوزدە سويلەگەن كەزدە. ...لاقاپ اتتى كۋالار كورسەتۋلەر بەرگەن ساتتە ولاردىڭ جانىندا پروكۋرور مەن پوليتسيا قىزمەتكەرى بولدى دەگەن تۇرعىدا سىن ايتتى. ول تۇلعالاردىڭ كۋا جانىندا بولۋى زاڭدى دەپ ەسەپتەيمىز.

كۋا «ورازباەۆ»-جايلىحانوۆقا قاتىستى - ونى سوتتالۋشىنىڭ تۋىستارى قورقىتىپ-ۇركىتتى دەپ ەسەپتەيمىن. قۇرمەتتى سوت، ءسىز، ارينە، بۇل فاكتىگە باعا بەرەسىز، بىراق، دەگەنمەن،  كۋا «ورازباەۆ»-جايلىحانوۆ سوتقا نەگە ءوزى كەلمەدى؟ ونى سۇيرەپ اكەلدى عوي... (زالدا شۋ شىققان), جاقسى، الىپ كەلدى، سوتتالۋشىنىڭ تۋىستارى ونى قۇپيالانعان كۋا رەتىندە سۇرالعان كۇننىڭ ەرتەڭىنە بىردەن الىپ كەلدى.

ادۆوكات جۋاسپاەۆانىڭ سوزىنە قاتىستى. ول ەلباسىنىڭ: «مۇنايشىلاردىكى دۇرىس بولدى»، - دەگەن ءسوزىن ورىنسىز كەلتىردى دەپ ەسەپتەيمىن. سوتتا جوعارى لاۋازىمدى ادامداردىڭ سوزدەرىن كەلتىرۋگە بولمايدى.

تەرگەۋ بارىسىندا «سوتتالۋشىلارعا قىسىم جاسالدى، ولاردى ۇرىپ-سوقتى، ازاپتادى» دەگەن سوزدەر كوپ ايتىلدى. بىراق پروكۋراتۋرا ءوز جاۋابىن بەردى، ونىڭ جاۋابى دۇرىس بولعاندىعىنا مەن كۇماندانبايمىن. ءبىز ءوز پىكىرىمىزدە قالامىز، ءوز پوزيتسيامىزدى راستايمىز.

ودان سوڭ ادۆوكتتاردىڭ كەزەگى كەلگەن.

ادۆوكات جۋاسپاەۆا: پروكۋرور اقباەۆتىڭ مەنىڭ ءسوزىم «ورىنسىز بولدى» دەگەن پىكىرىنە وراي... قر قپك-ءنىڭ 118-بابىنا سايكەس، جالپىعا بىردەي بەلگىلى فاكتىلەر دالەلدەۋدى قاجەت ەتپەيتىن جاعداي بولىپ تابىلادى. پروكۋرور دۇزەلباەۆتىڭ سوزىنە وراي مەن نارازىلىق بىلدىرەمىن، نەگە ول مەنى «پروتسەستىڭ اۋديوجازباسىن جۇرگىزدى» دەپ جالاڭ سوزبەن ايىپتايدى؟ ال «ءۇشىنشى كۇش» جونىندە ول ءوزى ايتتى، مەن تەك ونىڭ سوزىنە سىلتەمە جاسادىم. لاقاپ اتتى كۋالارعا وراي، مەن ولاردىڭ كورسەتۋلەرى الىپ تاستالۋى كەرەك دەگەنىمدى تاعى دا قايتالايمىن.

ازاپتاۋلارعا وراي - مەن سوتتالۋشى دوسماعامبەتوۆقا قاتىستى زاڭسىز ادىستەر قولدانىلعاندىعىن دالەلدەيمىن. جانە جالاڭ سوزبەن ايىپتاۋلاردى توقتاتۋدى وتىنەمىن، ەگەر ءسىز مەنى وسى زالدا وتىرىپ سوت پروتسەسىن جازىپ الۋمەن اينالىستى دەپ ەسەپتەسەڭىز، وندا بۇل ءسىزدىڭ كاسىپقويلىعىڭىزبەن قالاي ۇيلەسەدى؟ (ادۆوكاتتار پروكۋرورلارعا قارسى وتىرادى، ارالارى 4-5 مەتر. - ج.ق.). مەن ءدال ءسىزدىڭ ءوزىڭىز ءتارىزدى پروتسەسكە قاتىسۋشىمىن، سوندىقتان ءىستىڭ بارلىق ماتەريالدارىمەن تانىسۋعا قۇقىعىم بار. ونىڭ ۇستىنە، ءبىز 21-ءشى عاسىردا، ينتەرنەت عاسىرىندا ءومىر ءسۇرىپ جاتىرمىز عوي. ءسىزدىڭ نەگىزسىز ايىپتاۋلارىڭىزعا بولا مەن دە شاعىم جاساۋعا ءماجبۇر بولامىن.

ادۆوكات سءارسەمبينا: پروكۋرور دۇزەلباەۆ، مەنىڭ جادتىق قابىلەتتەرىمدە كۇمانىڭىز بولماسىن، مەن قازمۋ-دى قىزىل ديپلوممەن اياقتاعانمىن. اباي شىعارمالارىن جاتقا وقۋشىلار كونكۋرسىنىڭ جەڭىمپازى بولىپ تابىلامىن. 16 جىل تەرگەۋشى بولىپ جۇمىس ىستەدىم، پودپولكوۆنيك اتاعىم بار. ال جاڭاوزەندەگى وقيعالاردىڭ بارلىعىنىڭ ارتىندا تۇرعان-مىس «ءۇشىنشى كۇشكە» كەلسەك، ول جونىندە ءسىز ءوزىڭىز ايتتىڭىز. سوندىقتان مەن بۇل جەردە نە سەبەپتەن سول «ءۇشىنشى كۇشتى» ەمەس، سوتتالۋشىلار ورىندىعىندا وتىرعان 37 ادامدى سوتتاپ جاتقاندىعىنا مۇلدە تۇسىنبەيمىن. لاقاپ اتتى كۋالاردىڭ كورسەتۋلەرى الىپ تاستالۋى كەرەك دەگەنىمدى تاعى دا قايتالايمىن. ءجارىسسوز كەزىندە ايتىلعان سوزدەرىمدى راستايمىن.

ادۆوكات باتيەۆا: ءار ادۆوكاتتىڭ ءوز مەتوديكاسى، قورعاۋ جەلىسىن قۇرۋدىڭ ءوز جولدارى بار. پروتسەدۋرالىق زاڭ بۇزۋشىلىقتاردى بايقاماۋ - ول دا وزىندىك ءجۇرىس.

ادۆوكات دوسبولوۆ: «ءار ادۆوكاتتىڭ ءوز مەتوديكاسى بار» دەگەن ارىپتەسىمنىڭ ءسوزىن قولدايمىن. ماسەلەن، مەنى «تەرگەۋ ساتىسىندا پروتسەدۋرالىق زاڭ بۇزۋشىلىقتاردى بايقامادى» دەپ ايىپتايدى، بىراق ەگەر مەن تەرگەۋشى مۇحتارۇلىنىڭ, ۇقك پولكوۆنيگى قىدىراليەۆتىڭ دۇرىس ەمەس ارەكەتتەرىن بىردەن كورسەتسەم، ولار ونى سول جەردە-اق تۇزەتەر ەدى. ال قازىر ول قاتەلەردى ولارعا قارسى، سوتتالۋشى قاليەۆتىڭ پايداسىنا قولدانۋعا بولادى.  ال ول قاتەلەردى پروكۋراتۋرانىڭ بايقاماۋى - بۇل ولاردىڭ شارۋاسى. جانە ايتقىم كەلگەنى - ادۆوكات سارسەمبينا پولكوۆنيك قىدىراليەۆپەن بىرگە وقىعان، ياعني ونى ىسكە تەرگەۋدىڭ باسىندا جىبەرمەگەنى - ونىڭ قىدىراليەۆپەن تىعىز تانىستىقتا بولۋى سەبەبىنەن (زالدا: «وسەكشى»، - دەگەن سىبىر ەستىلگەن).

ادۆوكات قوزىباعاروۆ: جارىسسوزدە ايتقان ءوز سوزدەرىمدى راستايمىن.

ادۆوكات تاسقىنباەۆ: وسى ءىستىڭ قىيىندىعىنا سىلتەمە جاساعان پروكۋرور اقباەۆ مۇنداي جاعدايدىڭ بۇرىن ەشقاشان بولماعاندىعىنا قىنجىلدى. بىراق ول كۋالاردىڭ لاقاپ اتپەن سويلەۋىنە مۇمكىندىك بەرەتىن قر قپك-نىڭ 100-بابىنىڭ جەتىلمەگەندىگىنە قىنجىلمايدى. سوندىقتان تەرگەۋدىڭ 12 كۋانى قۇپيالاپ تاستاعاندىعىنا مۇلدە قارسى ەمەس. ولاي بولسا، قپك-نىڭ باسقا باپتارىن پروكۋرورلار مەن ادۆوكاتتارمەن قوسا جويىپ جىبەرۋگە بولادى.

ادۆوكات بيسەكەشەۆ: جارىسسوزدە ايتقان ءوز سوزدەرىمدى راستايمىن.

ادۆوكات كءوشكەنوۆ: جارىسسوزدە ايتقان ءوز سوزدەرىمدى راستايمىن.

ادۆوكات تءىلەۋقۇلوۆ: پروكۋرورلار نەگە ادۆوكاتتاردى ايىپتاۋمەن اينالىسادى؟ نەمەنە، ولاردىڭ باسقا جۇمىسى جوق پا؟ ەندى، كەشىرەرسىزدەر، تەك ءبىزدىڭ تىرناعىمىزدىڭ استىنان كىر ىزدەۋى عانا قالدى ما؟ مۇمكىن، ولاردىڭ سوتتالۋشىلار كىناسىن نانىمدىراق دالەلدەگەنى دۇرىس بولار؟ ودان ءارى، لاقاپ اتتى كۋالارعا سەنۋگە بولمايتىندىعىن تاعى دا قايتالايمىن، ولار سوتتان 2-3 شاقىرىم ءبىر جەردە وتىرىپ الىپ، مۇرىندارىنىڭ استىنان مىڭگىرلەيدى. نەگە وسىندا كەلىپ، كۋالىك بەرمەيدى؟ «ولار قورقادى» دەگەن نە ءسوز؟ نەگە، ماسەلەن، پروكۋرورلار قورقپايدى؟ سوندىقتان ولاردىڭ كۋالىكتەرىن نەگىزگە الۋ - دۇرىس ەمەس.

ادۆوكات الىبيەۆ: مەملەكەتتىك ايىپتاۋ تارابى قىلمىستىق ءىس ماتەريالدارىن زەرتتەمەگەن دەپ ەسەپتەيمىن. مىسالى، پروكۋرور اقباەۆ: «جايلىحانوۆ-«ورازباەۆ» ەلباسىنا حات جازدى»، - دەدى، ال شىن مانىندە ول قر باس پروكۋرورىنا جازدى. ءسىز، قۇرمەتتى توراعالىق ەتۋشى، نەگە ەكەنىن، ونىڭ مالىمدەمە-حاتىن جاريا قىلمادىڭىز، مۇنى قازىر مەن جاسايمىن (جايلىحانوۆ-«ورازباەۆتىڭ سوتتالۋشى ەرمۇقانوۆقا ءوزىنىڭ پوليتسيا قىسىمىمەن جالا جاپقاندىعى تۋرالى حاتىن وقىپ بەرگەن).

ادۆوكات جءامەنوۆ: قر كونستيتۋتسياسىنا، قپك-عا سايكەس بارلىق كۇدىكتەر ايىپتالۋشىنىڭ پايداسىنا جۇمىس ىستەيدى. ال مۇندا بارلىق ايىپتاۋلار بولجامدارعا قۇرىلعان. «ولار ساحناعا جوڭكىلدى» دەيدى، ناقتى كىم جوڭكىلگەن؟ مەنىڭ قورعاۋىمداعىلار جوڭكىلگەن جوق.  مەنىڭ قورعاۋىمداعىلاردىڭ ءاربىر ارەكەتىنە باعا بەرۋ كەرەك، ال: «ول كولونكانى يتەردى» - دەگەن نە ءسوز؟ بۇل نە، قىلمىس پا؟ كولونكا سىنعان جوق قوي، بۇل بەينەجازبادا انىق كورىنىپ تۇر. بۇل تەك ۇساق بۇزاقىلىق بولۋى مۇمكىن. سوندىقتان مەنىڭ قورعاۋىمداعىنى اقتاۋ قاجەت، پروكۋرورلاردىڭ كوپسوزدىلىگى جەتەدى. سونسىن، قورىتىندى جاساعان ساراپشىنىڭ جوعارعى سوت توراعاسىنان العان كوپتەگەن ماقتاۋ قاعازدارى بار، ال توراعا ولاردى كىم كورىنگەنگە ۇلەستىرمەس ەدى.

ۇزىلىستەن كەيىن سۋديا ارالباي ناعاشىباەۆ سوتتالۋشىلارعا قىسقاشا ءسوز بەرگەن.

سامات قويشىباەۆ: پروكۋرور مىرزالار بىزدەردى «ۇرىپ-سوقپاعان، ازاپتاماعان» دەيدى. بىراق بىزدەر يۆس-تە بولعان كەزدە پروكۋرورلاردىڭ ەشقايسىسى وندا كەلگەن جوق. ءبىز ارىزدار جازدىق، الايدا ولاردى قابىلداماي، ءبىزدىڭ كوز الدىمىزدا جىرتىپ تاستادى. ءبىزدى ۇرىپ-سوقتى، بۇل شىندىق.

ءادءىلوۆ: سوتتان قارارپايىم، بەيكۇنا ادامداردى قورعاۋدى وتىنەمىن.

بءوپءىلوۆ: مەن لاقاپ اتتى كۋالارعا سەبەيمىن.

شءامءىلوۆ: ەگەر ءتىپتى بىزدەردى وتىرعىزسا دا، شىندىق ءبارىبىر شىعادى.

سۋديا: ولاي بولسا شىندىقتى ايت.

ءشامىلوۆ: مەن كىنالى ەمەسپىن.

ودان سوڭ تاعى دا بىرنەشە سوتتالۋشى وزدەرىنىڭ لاقاپ اتتى كۋالارعا سەنبەيتىندىگىن مالىمدەگەن.

سۋديا سوتتالۋشىلارعا سوڭعى ءسوز ايتۋ مۇمكىندىگىن بەرگەن.

ساقتاعانوۆ تالعات: تاعى دا ايتقىم كەلەدى - مەن تەرگەۋدە روزا تولەتاەۆاعا جالا جاپتىم. وزىمە قاتىستى كىنانى مويىندامايمىن. مەن تەك پرەزيدەنت نازارباەۆقا حات الىپ باردىم جانە شەتەلگە شىعىپ قايتتىم. ال ەگەر بۇل مەنىڭ كىنام بولسا، وكىنەمىن. بۇل جەردە ەشكىم كىنالى ەمەس. تارتىپسىزدىكتەر كەزىندە تۋىستارىن جوعالتقاندارعا كوڭىل ايتقىم كەلەدى. ءادىل ۇكىم شىعارۋدى وتىنەمىن.

سوتتالۋشىلاردىڭ بارلىعى دەرلىك وتە قىسقا سويلەپ، وزدەرىنە تاعىلعان ايىپتارمەن كەلىسپەيتىندىكتەرىن ايتقان جانە ءادىل ۇكىم شىعارۋدى وتىنگەن.

بارلىعى سويلەپ بولعان سوڭ سۋديا 10-15 كۇنگە ءۇزىلىس جاريالاپ، بۇل جونىندە دالىرەك ماعلۇماتتى كەيىن حابارلايتىندىعىن ايتقان.

سونىمەن، ءبىر جارىم ايدان استام ۋاقىت بويى ءجۇرىپ، شىن مانىندە مۇنايشىلاردى ەمەس، بيلىك وكىلدەرىن سوتتاپ، ولاردىڭ مۇنايشىلارعا، جالپى جاڭاوزەن حالقىنا قارسى جاساعان نەبىر جان تۇرشىگەرلىك (مەنىڭ پىكىرىمشە - «فاشيستىك» دەۋگە ابدەن بولادى) قىلمىستارىن اشكەرەلەگەن اقتاۋداعى سوت پروتسەسى نەگىزىنەن اياقتالدى. ەندىگى قالعانى - سوتتىڭ قانداي ۇكىم شىعاراتىندىعىن كۇتۋ...

جاسارال قۋانىشالين،

حالىقارالىق «جاڭاوزەن-2011» كوميتەتىنىڭ

اقپاراتتىق توپ جەتەكشىسى.

الماتى قالاسى،

2012 جىلدىڭ 15-مامىرى

"اباي-اقپارات"