قازىر پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ قازاقستان دەلەگاتسياسىن باستاپ، وڭتۇستىك كورەي ەلىندە رەسمي ءىس-ساپارمەن ءجۇر. رەسمي ءىس-ساپار بۇگىن باستالعان. پرەزيدەنت توقاەۆتى وڭتۇستىك كورەي ەلىنىڭ باسشىسى سالتاناتتى ءراسىم جاساپ كۇتىپ العان. بۇل تۋرالى اقوردا حابارلادى.

سونىمەن، پرەزيدەنت توقاەۆ كورەي ەلىنە نە ءۇشىن باردى؟ قانداي كەلىسىمدەرگە قول قويىلدى؟ قاراڭىز:

حون بوم دون - كورەيدىڭ ۇلت باتىرى

پرەزيدەنت توقاەۆ كورەيدىڭ ۇلت باتىرى حون بوم دونىڭ قۇرمەتىنە وراي وتكەن راسىمگە قاتىستى.

- مۇنداي ءىس-شارالاردىڭ تاريحي ءمان-ماڭىزى ايرىقشا. قازاقتار دا، كورەيلەر دە تاۋەلسىزدىكتىڭ قادىر-قاسيەتىن جاقسى تۇسىنەدى. حون بوم دو – كورەيانىڭ ازاتتىعى ءۇشىن كۇرەسكەن بىرەگەي تۇلعا. ناعىز باتىر، شىنايى وتان سۇيگىش.

گەنەرال تاعدىردىڭ جازۋىمەن ءومىرىنىڭ سوڭعى جىلدارىن قازاق جەرىندە وتكىزدى. سودان بەرى قانشا جىل وتسە دە اتاجۇرتىندا باتىردىڭ ەرلىگى ۇمىتىلعان جوق. ونى ءبىزدىڭ حالقىمىز دا جاقسى بىلەدى. قىزىلوردا قالاسىندا حون بوم دونىڭ قۇرمەتىنە مەموريال تۇرعىزىلعان. 2018 جىلى باتىردىڭ تۋعانىنا 150 جىل تولدى. قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى وسىعان وراي ارنايى كونفەرەنتسيا وتكىزدى. گەنەرالدىڭ ەسىمى قازاق ەلىنىڭ جادىندا ساقتالادى. ونىڭ مەموريالى مەملەكەت قامقورلىعىندا بولادى, - دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.

قازاق تا، كورەي دە تاۋەلسىزدىكتىڭ قادىرىن تۇسىنەدى

قاسىم-جومارت توقاەۆ كەزىندە كورەي ۇلتىنىڭ كوپتەگەن وكىلى قازاقستانعا ەرىكسىز قونىس اۋدارعانىن, ولاردىڭ اراسىندا گە بون ۋ، تساي دەن حاك، كيم مان سام سياقتى تانىمال تۇلعالار بارىن اتاپ ءوتتى.

- جەر اۋدارىلعان كورەيلەردى حالقىمىز باۋىرىنا باسىپ، پانالاتتى. ولار قازاق ەلىندە ءوسىپ-ءونىپ، ناعىز وتانداستارىمىزعا اينالدى. ءبىزدىڭ ەلدە ءار ەتنوستىڭ ءوز تامىرىنان اجىراماي، ءتىلى مەن ءدىلىن ساقتاۋىنا بارلىق جاعداي جاسالعان. كورەي دياسپوراسى دا وسى يگىلىكتى كورىپ وتىر. ەلىمىزدە قازاقستان كورەيلەرىنىڭ قاۋىمداستىعى بار. كورەي مادەني ورتالىقتارى مەن كورەي تەاترى جۇمىس ىستەيدى.

سونداي-اق، كورەي تىلىندە گازەت شىعادى. كورەي باۋىرلارىمىز كوپتەگەن سالادا تابىستى ەڭبەك ەتۋدە. ولاردىڭ ەل ەكونوميكاسىن وركەندەتۋگە قوسىپ جاتقان ۇلەسى زور. قازاقستاندا تۇراتىن كورەيلەر ەكى ەلدىڭ قارىم-قاتىناسىن دامىتۋعا دا بەلسەندى اتسالىسىپ ءجۇر. ءبىزدىڭ ىنتىماقتاستىعىمىز بولاشاقتا وسىنداي دوستىق رۋحتا نىعايا بەرەدى دەپ سەنەمىن، - دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ.

سونداي-اق، پرەزيدەنت مۋن چجە ينگە كورەي حالقىنىڭ ۇلت باتىرى حون بوم دونىڭ قابىرىنەن الىنعان توپىراقتى تابىستادى.

وڭتۇستىك كورەي ەلىنىڭ پرەزيدەنتى مۋن چجە ين قاسىم-جومارت توقاەۆقا زور ريزاشىلىعىن ءبىلدىرىپ، ۇلت باتىرى حون بوم دوعا ەڭ جوعارى مەملەكەتتىك ناگرادا بەرىلگەنىن حابارلادى.

سەۋلدە اباي ءبيۋستى ورناتىلدى

ايتپاقشى، پرەزيدەنت توقاەۆ سەۋلدەگى اباي قۇنانبايۇلىنا قويىلعان ءبيۋستىڭڭ اشىلۋى راسىمىنە قاتىستى.

- سەۋل تورىندە قازاق حالقىنىڭ ۇلى پەرزەنتى، اقىن اباي قۇنانبايۇلىنىڭ ءبيۋستى ورناتىلدى. بۇل – كورەي باۋىرلارىمىزدىڭ قازاق حالقىنا دەگەن زور قۇرمەتىنىڭ بەلگىسى، - دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.

اباي ءبيۋستى سەۋلدەگى كيبەر ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ اۋماعىندا ورنالاسقان. بيۋستتىڭ جوباسى قازاقستاندا دايىندالىپ، تۇتاس ءمۇسىنى كورەيادا قولادان قۇيىلعان.

ەكونوميكا:

6 ملرد دوللار كورەي ينۆەستيتسياسى

وڭتۇستىك كورەي پرەزيدەنتىنىڭ رەزيدەنتسياسىندا ەكى ەل باسشىلارىنىڭ رەسمي كەلىسسوزدەرى ءوتتى. وعان ەكى تاراپتىڭ دەلەگاتسيالارى قاتىستى.

پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ:

- بۇگىنگى تاڭدا قازاقستاننىڭ ەكونوميكاسىنا 6 ملرد دوللاردان استام كورەيلىك ينۆەستيتسيا تارتىلعان. ينۆەستيتسيا تارتۋ ءىسىن بۇدان بىلاي دا جالعاستىرا بەرۋ كەرەك دەپ ويلايمىن.

مەن وسىدان ەكى جىل بۇرىن ءوزارا بايلانىستارىمىزدى ارتتىرۋ ءۇشىن اۋقىمدى جوبا قۇرۋ كەرەك ەكەنىن سىزگە ايتقانمىن. قازىر قازاقستاندا كورەيلىكتەر قارجى سالعان 550 كومپانيا جۇمىس ىستەپ جاتىر. ولاردىڭ اراسىندا Samsung, Hyundai, Lotte, Posko جانە تاعى باسقالارى بار. وتە جاقسى ينستيتۋتسيونالدى بازا قالىپتاسقان، ۇكىمەتارالىق كوميسسيا مەن ىسكەرلىك كەڭەس جۇمىس ىستەپ جاتىر، - دەدى.

پرەزيدەنت مۋن چجە ين:

- قازاقستان تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىن سىرتقى ساياساتتا اشىق ءارى تىعىز بايلانىس ورناتىپ، بەلسەندىلىك تانىتۋ ارقىلى ورتالىق ازياداعى قىرقىندى دامۋشى مەملەكەتكە اينالدى. سونىمەن قاتار، قازاقستان ازياداعى ءوزارا ىنتىماقتاستىق جانە سەنىم شارالارى جونىندەگى كەڭەس ارقىلى جانە دۇنيەجۇزىلىك ساۋدا ۇيىمىنداعى مينيسترلەر كونفەرەنتسياسىنىڭ تەڭتوراعاسى رەتىندە دە كوپجاقتى ىنتىماقتاستىقتىڭ ءارتۇرلى تەتىكتەرىندە بەلسەندى كوشباسشىلىق تانىتىپ كەلەدى.

قازاقستان كورەي رەسپۋبليكاسىنىڭ ورتالىق ازياداعى ەڭ العاشقى ساۋدا جانە ينۆەستيتسيالىق ارىپتەسى. ەلدەرىمىز اراسىنداعى ديپلوماتيالىق بايلانىستار ورناعان 30 جىل ىشىندە ءبىزدىڭ قاتىناسىمىز تەك قانا دوستىق پەن ىنتىماقتاستىققا نەگىزدەلدى. ءتىپتى، پاندەميا كەزىندە دە ءبىز بارلىق دەڭگەيدە سىرتتاي بايلانىس ورناتىپ وتىردىق. قازاقستان كورەيدىڭ «جاڭا سولتۇستىك ساياسات» مەملەكەتتىك ستراتەگياسىندا اسا ماڭىزدى ارىپتەس. ءبىزدىڭ ءوزارا ىنتىماقتاستىعىمىزدىڭ الەۋەتى بۇنىمەن دە بىتپەيدى دەپ ەسەپتەيمىن، - دەدى.

سونداي-اق، مەملەكەت باسشىسى كورەيالىق ارىپتەسىنە كوروناۆيرۋسپەن كۇرەستە كورسەتكەن گۋمانيتارلىق كومەگى ءۇشىن العىس ايتىپ، قازاقستاندىق QazVac ۆاكتسيناسى تۋرالى اقپاراتپەن ءبولىستى.

قاسىم-جومارت توقاەۆ وڭتۇستىك كورەيدىڭ جوعارى تەحنولوگيالار مەن دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىن دامىتۋ تاجىريبەسىنە قىزىعۋشىلىق تانىتتى.
وڭتۇستىك كورەي پرەزيدەنتى پاندەميا باستالعالى بەرى وسىنداي جوعارى دەڭگەيدەگى كەزدەسۋدى ەڭ ءبىرىنشى بولىپ قازاقستان پرەزيدەنتىمەن وتكىزىپ جاتقانىن اتاپ ءوتتى.

قانداي قۇجاتتارعا قول قويدى؟

كەلىسسوزدەردىڭ قورىتىندىسى بويىنشا مەملەكەتتەر باسشىلارىنىڭ قاتىسۋىمەن بىرقاتار  قۇجاتقا قول قويىلدى. ولار:

1. قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن كورەي رەسپۋبليكاسىنىڭ بىرلەسكەن مالىمدەمەسى (اۋىزشا قابىلداندى);

2. قر مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگى مەن كورەي رەسپۋبليكاسىنىڭ ىشكى ىستەر جانە قاۋىپسىزدىك مينيسترلىگى اراسىنداعى مۇراعات ءىسى سالاسىنداعى ءوزارا تۇسىنىستىك تۋرالى مەموراندۋم;

3. قر ساۋدا جانە ينتەگراتسيا مينيسترلىگى مەن كورەي رەسپۋبليكاسىنىڭ ساۋدا، يندۋستريا جانە ەنەرگەتيكا مينيسترلىگى اراسىنداعى ءوزارا تۇسىنىستىك تۋرالى مەموراندۋم;

4. قر ەكولوگيا، گەولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار مينيسترلىگى مەن كورەي رەسپۋبليكاسىنىڭ قورشاعان ورتا مينيسترلىگى اراسىنداعى سۋ رەسۋرستارىن باسقارۋ سالاسىنداعى ءوزارا تۇسىنىستىك تۋرالى مەموراندۋم;

5. قىزىلوردا وبلىسى اكىمدىگى مەن كورەي رەسپۋبليكاسىنىڭ ارداگەرلەر مەن پاتريوتتار جونىندەگى اگەنتتىگى اراسىنداعى ءوزارا تۇسىنىستىك تۋرالى مەموراندۋم;

6. «سامۇرىق-قازىنا» ۇاق» اق مەن كورەي حالىقارالىق ساۋدا قاۋىمداستىعى (KITA) اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى مەموراندۋم.

پۋساندا قازاقستاننىڭ باس كونسۋلدىعى اشىلادى

ودان سوڭ، قاسىم-جومارت توقاەۆ پەن مۋن چجە ين باق وكىلدەرى ءۇشىن بريفينگ وتكىزدى.

ەكى ەل باسشىلارى بريفينگتە وڭىرلىك جانە حالىقارالىق ماسەلەلەر بويىنشا پىكىر الماسىپ، نەگىزگى تۇيتكىلدەردى تالقىلاعان.

پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ:

- وتكەن جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا ەكى ەلدىڭ ساۋدا-ساتتىق كولەمى 5,9 ميلليارد دوللارعا جەتتى. الداعى مەجە – وسى كورسەتكىشتى ايتارلىقتاي ارتتىرۋ. بۇگىن ءبىز پاندەميادان كەيىنگى كەزەڭدە شيكىزاتتىق ەمەس تاۋار اينالىمىن ۇلعايتىپ، ونى ارتاراپتاندىرۋعا كەلىستىك. سونداي-اق، «سامال جەل» باعدارلاماسىن جانداندىرۋعا ۋاعدالاستىق. وسى ارقىلى جاڭا ينۆەستيتسيا مەن جوعارى تەحنولوگيانىڭ ەلىمىزگە كەلۋىنە قولايلى جاعداي جاسايمىز.

ءبىز ءتۇرلى باعىتتاعى اۋقىمدى جوبالاردى بىرلەسە جۇزەگە اسىرۋدىڭ مۇمكىندىكتەرىن قاراستىرامىز. بۇل رەتتە، اۋىر ونەركاسىپ پەن ماشينا جاساۋ، تاۋ-كەن جانە بارلاۋ، بالامالى ەنەرگەتيكا سالالارىنىڭ بولاشاعى زور. قازاقستاندا يننوۆاتسيالىق وندىرىستەرگە دەگەن سۇرانىس جوعارى. اسىرەسە، كوممۋنيكاتسيا، اۋىل شارۋاشىلىعى، مەديتسينا جانە فارماتسەۆتيكا جوبالارىنا باسا ءمان بەرەمىز, – دەدى.

كورەي رەسپۋبليكاسىنىڭ پۋسان قالاسىندا قازاقستاننىڭ باس كونسۋلدىعىن اشۋ تۋرالى شەشىم قابىلداندى.

- بۇل – سەرىكتەستىگىمىزدى ستراتەگيالىق رۋحتا دامىتۋدىڭ تاعى ءبىر جولى. كەلەسى جىلى قازاقستان مەن كورەيدىڭ ديپلوماتيالىق قاتىناس ورناتقانىنا 30 جىل تولادى، - دەدى پرەزيدەنت توقاەۆ.

بۇل ساپاردا: 1,7 ملرد دوللاردىڭ 34 كەلىسىمىنە قول قويىلدى

ودان سوڭ، قاسىم-جومارت توقاەۆ قازاق-كورەي ىسكەر توپتارىنىڭ دوڭگەلەك ۇستەلىنە قاتىستى. جيىندا اۆتوموبيل جاساۋ، تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسى، مەتاللۋرگيا جانە اۋىلشارۋاشىلىعى سياقتى سالالاردا جالپى قۇنى 1,5 ميللارد دوللاردان اساتىن 16 ينۆەستيتسيالىق جوبانىڭ ىسكە اسىرىلاتىنى تۋرالى ايتتى.

قازاقستان پرەزيدەنتى كورەيلىك ارىپتەسىمەن اڭگىمە بارىسىندا ءبىزدىڭ ەلدەگى تابيعي رەسۋرستارعا بىرلەسىپ زەرتتەۋ جۇرگىزۋ تۋرالى ۇسىنىس ايتقانىن، كەيىن تابيعي بايلىقتى يگەرۋ بارىسىندا كورەي كومپانيالارىنا قۇقىقتىق باسىمدىق بەرىلۋى مۇمكىن ەكەنىن جەتكىزدى.

پرەزيدەنت ءوز سوزىندە قازاقستاندا بالامالى جانە جاڭاعىرتىلاتىن قۋات كوزدەرىن دامىتۋعا باسىمدىق بەرىلەتىنىن، جەل جانە كۇن ەنەرگياسىن پايدالانۋدىڭ الەۋەتى زور ەكەنىن ايتىپ، كورەي كومپانيالارىنا وسى سالاداعى ينۆەستيتسيالىق مۇمكىندىكتەردى قاراستىرۋدى ۇسىندى. ودان بولەك، پرەزيدەنت توقاەۆ فورۋمعا قاتىسۋشىلاردى قازاقستاندا كورەي تەحنولوگيالارى بويىنشا يادرولىق وتىندى بىرلەسىپ وندىرۋگە, سونداي-اق، قالدىقتاردى ەنەرگەتيكالىق جويۋ سالاسىنداعى جوبالاردى ىسكە اسىرۋعا شاقىردى.

پرەزيدەنت ينۆەستورلارعا ارنالعان ينستيتۋتسيونالدىق ورتانى قالىپتاستىرۋ تۋرالى ايتا كەلە، «Kazakh Invest» ۇلتتىق كومپانياسىنىڭ، ارنايى ەكونوميكالىق جانە يندۋستريالدىق ايماقتاردىڭ، سونداي-اق، «استانا» حالىقارالىق قارجى ورتالىعىنىڭ الەۋەتىن پايدالانۋعا شاقىردى.

بۇل جيىنعا قازاقستان تاراپىنان پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ باسشىلىعى، ۇكىمەت مۇشەلەرى، «استانا» حالىقارالىق قارجى ورتالىعىنىڭ، «قازترانسگاز»، Kazakh Invest, «قازاقتەلەكوم»، Kaspi.kz جانە باسقا دا كومپانيالاردىڭ باسشىلارى قاتىسقان.

دوڭگەلەك ۇستەل قورىتىندىسى بويىنشا جالپى سوماسى 1,7 ميلليارد اقش دوللارى بولاتىن 34 كەلىسىمگە قول قويىلدى. ونىڭ 21-ءى كوممەرتسيالىق جانە 13-ءى كوممەرتسيالىق ەمەس قۇجات. 

دايىنداعان نۇربيكە بەكسۇلتانقىزى

Abai.kz