سەنبى, 23 قاراشا 2024
كورشىنىڭ كولەڭكەسى 10451 7 پىكىر 6 قىركۇيەك, 2021 ساعات 17:02

قىتايدىڭ «حالىق گازەتى»: قازاقشا نۇسقا نەگە شىقتى؟

قىتايدىڭ «جەنمين جيباو» سايتى 1 قىركۇيەك كۇنى اتالمىش سايتتىڭ وسى كۇننەن باستاپ «اقپارات تاراتۋدىڭ وڭىرلىك، وقىرماندىق، مازمۇندىق ءورىسىن كەڭەيتۋ» ءۇشىن سۋاشيلي، يتاليا، قازاق تىلدەرىندەگى (كريلليتسا ءالىپبيىندە) نۇسقاسىن قوسقاندىعىن حابارلادى.

وسى ارادا پايدالانۋشىلار caنى قازاق ءتىلىن نەشە وراپ كەتەتىن تىلدەردىڭ نازارعا ىلىكپەي، قازاق ءتىلىنىڭ قىتايلىق اقپاراتتاردىڭ «حالىقارالىق تارالىمىن كۇشەيتۋ مەن جاقسارتۋداعى ماڭىزدىلىعىنىڭ» نەگە شىعانداپ كەتكەندىگى قىزىعۋشىلىق تۋدىرىپ وتىر.

اتالمىش حاباردا بۇل شارانىڭ «قىتايلىق حيكايالار مەن قىتاي ءۇنىن الەمگە جەتكىزۋ، وڭىرلەرگە جەتكىزۋ، جۇرتتارعا جەتكىزۋدەي حالىقارالىق تاراتۋ قىزمەتىنىڭ تالابىنان» تۋىنداپ وتىرعانى ايتىلادى. دەمەك، بۇل - باسى اشىق، اقپاراتتىق باسىپ الۋ ءتاسىلى. زاماننىڭ اعىمىنا ساي تەحنولوگيالىق جانە اقپاراتتىق سوعىستىڭ بىرتىندەپ بايىرعى ءداستۇرلى سوعىس تاسىلدەرى مەن قۇرالداردىڭ ورىنىن باسىپ كەلە جاتقانى انىق. وتە-موتە اقپاراتتىق شابۋىلدىڭ ادامداردىڭ ساناسى مەن تانىمىن يگەرۋدەگى الىمدىلىعى مەن يكەمدىلىگى كۇننەن كۇنگە دالەلدەنىپ كەلەدى.

قكپ ورگانى سانالاتىن سايت، مىنە، وسى ۇدەرىستى قاپىسىز پايدالانىپ قالۋدى قولعا العان. ءار قادامىمىزدى قالت جىبەرمەي باعىپ وتىرعان ىرگە كورشى، ونىڭ ەكونوميكالىق جەتىستىكتەرىنە ونسىز دا اۋىزىن اشىپ وتىرعان حالىققا قىتايدىڭ «ۇلىلىعى» مەن تابىستارىن ونان سايىن تىقپالاعىسى كەلەدى. ونىڭ ۇستىنە مۇنداي ۇلگىنى، ياعني رەسەيدىڭ تۋرا وسىنداي تاسىلمەن - ءتىل جانە اقپاراتتىق باسىممەن قازاقستاننىڭ رۋحاني كەڭىستىگىن تىرپ ەتكىزبەي شەڭگەلدەپ وتىرعانىن كورىپ وتىر. قازاق تىلىنە مۇنداي مارتەبە، وتە-موتە، ونىڭ قىتايدىڭ ەكونوميكالىق وتارىنا اينالۋعا شاق تۇرعان قارا قۇرلىقتاعى تانزانيا، كەنيا، ۋگاندا ەلدەرىنىڭ مەملەكەتتىك ءتىلى بولعان سۋاحيلي تىلىمەن بىردەي بەرىلۋى، جاقسىلىقتىڭ نىشانى ەمەس. قازاقستاننىڭ گەوساياسي جانە گەوەكونوميكالىق ورنالاسۋى مەن ەنەرگەتيكالىق مۇمكىندىكتەرى شىعىس كورشىنىڭ اۋىزىنىڭ سۋىن قۇرىتىپ كەلە جاتقانى جاسىرىن ەمەس. بۇل دا سول مۇمكىندىكتەرگە قول سالۋدىڭ الىستان ويلاستىرىلعان ءادىسى-ءدۇر. سوڭعى جىلدارى ەلىمىزدە قىتايعا قارسى پيعىلدىڭ بەلەڭ الىپ تۇرعانى تاعى بار. قىتاي وسى تاسىلمەن بولمىسىنان اڭقاۋ جانە پوپۋليزمگە بوي الدىرىپ وتىرعان قازاق قوعامىن الدارقاتقىسى كەلەتىن دە سىڭايلى.

وراتى كەلگەندە ايتا كەتەرلىگى، قىتاي الەم جەلىگە ءوزىنىڭ مۇددەسىن ناسيحاتتاپ، قازاقستاننىڭ ۇڭعىل-شۇڭعىلىن قايىرا تانىستىراتىن پلاتفورمالار مەن مەديا قوسىمشالارىن ەبىن تاۋىپ الدەقاشان ورناتىپ ۇلگەرگەن. ولار اسىرەسە قىتايلىق بيزنەس قاۋىمىنىڭ قازاقستانعا ەنۋىنە اجەپتاۋىر قولعابىس جاساۋدا. مۇنداي قۇرالداردىڭ ءبىز بىلەتىندەرىنەن مىنالار بار. «哈萨克斯坦商务投资平台» ، «中亚丝路», «哈萨克斯坦丝路经济», «哈萨克斯坦新观察». قىتايدان كوشىپ كەلگەن قانداستاردىڭ ءبىرسىپىراسى مەن قىتايداعى قازاقتار وسى كوزدەردەن سۋاتتانادى. مىنە، بۇل دا اقپاراتتىق شابۋىلدىڭ پارمەندى قۇرالى بولىپ تابىلادى.

تاقىرىپقا وراي:

مۇقامەتحان قونارباي  

Abai.kz

7 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1466
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3241
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5384