بۇگىنگىنىڭ جاڭا ۇرپاعى ستالين ەسىمىمەن ەتەنە تانىس ەمەس. ال، كونەنىڭ كوزدەرى بولسا، ونىڭ اتىن ارداق تۇتۋدان ءالى ارىلعان جوق. بۇل شىندىق. الپىستان اسقان اقساقالدار اراسىندا مەلس (ماركس، ەنگەلس، لەنين، ستالين), يليچبەك، كوسەمالىلەر سيرەك بولسا دا كەزدەسەدى. مۇنىڭ ءبارى دە ۇلى كوسەم ستالينمەن تىكەلەي بايلانىستى كىسى اتتارى.
تاريح قاستەرلەگەن ايگىلى وتىرار اۋدانىنىڭ تۋماسى ايدارشا وسپانوۆ كەڭەس ءداۋىرىنىڭ العاشقى جىلدارىندا-اق بالاڭ جىگىت كەزىندە مۇعالىم بولىپ، ەڭبەك جولىن سارىسۋ اۋدانىندا باستاپتى. ۇلى وتان سوعىسى باستالعاندا قاتارلاستارى ساپىندا قولىنا قارۋ الىپ، ودەسسادا ەكى كوزىنەن جارالانىپ، ەلگە زاعيپ بولىپ ورالادى. ەتى ءتىرى، ساۋاتتى ازامات ەل سىيلاعان، تابالدىرىعىنان كىسى ارىلماعان ادام ەكەن. قىرىق جىل بويى قولىنان جەتەلەپ جۇرگەن جارى الماش ەكەۋى ون ءبىر ۇل-قىزدىڭ اتا-اناسى اتانادى. سولاردىڭ ءبىرى بۇگىندە سايرام اۋدانىندا قازاق ءتىلى پانىنەن ءدارىس بەرەتىن ۇستاز انا پابدۇسزات ەكەن. جاقىندارى مەن تۋىستارى ول كىسىنى ءالى كۇنگە دەيىن «ءستاليننىڭ قىزى» دەپ اتايدى.

بۇگىنگىنىڭ جاڭا ۇرپاعى ستالين ەسىمىمەن ەتەنە تانىس ەمەس. ال، كونەنىڭ كوزدەرى بولسا، ونىڭ اتىن ارداق تۇتۋدان ءالى ارىلعان جوق. بۇل شىندىق. الپىستان اسقان اقساقالدار اراسىندا مەلس (ماركس، ەنگەلس، لەنين، ستالين), يليچبەك، كوسەمالىلەر سيرەك بولسا دا كەزدەسەدى. مۇنىڭ ءبارى دە ۇلى كوسەم ستالينمەن تىكەلەي بايلانىستى كىسى اتتارى.
تاريح قاستەرلەگەن ايگىلى وتىرار اۋدانىنىڭ تۋماسى ايدارشا وسپانوۆ كەڭەس ءداۋىرىنىڭ العاشقى جىلدارىندا-اق بالاڭ جىگىت كەزىندە مۇعالىم بولىپ، ەڭبەك جولىن سارىسۋ اۋدانىندا باستاپتى. ۇلى وتان سوعىسى باستالعاندا قاتارلاستارى ساپىندا قولىنا قارۋ الىپ، ودەسسادا ەكى كوزىنەن جارالانىپ، ەلگە زاعيپ بولىپ ورالادى. ەتى ءتىرى، ساۋاتتى ازامات ەل سىيلاعان، تابالدىرىعىنان كىسى ارىلماعان ادام ەكەن. قىرىق جىل بويى قولىنان جەتەلەپ جۇرگەن جارى الماش ەكەۋى ون ءبىر ۇل-قىزدىڭ اتا-اناسى اتانادى. سولاردىڭ ءبىرى بۇگىندە سايرام اۋدانىندا قازاق ءتىلى پانىنەن ءدارىس بەرەتىن ۇستاز انا پابدۇسزات ەكەن. جاقىندارى مەن تۋىستارى ول كىسىنى ءالى كۇنگە دەيىن «ءستاليننىڭ قىزى» دەپ اتايدى.
– ءبىز اكەمىزگە قاراپ ەسەيدىك. ول كىسىنىڭ كوزى كورمەگەنىمەن، بىزدەر – بالالارى گازەت پەن كىتاپ وقىپ، قولدان كەلگەن كومەگىمىزدى كورسەتتىك. انام جارىقتىق ءومىردىڭ وزىنە ارتقان اسا اۋىر بەينەتىن قايىسپاي كوتەردى. اعايىندى ون ءبىردىڭ التاۋى ءاۋ باستاعى اكە كاسىبىن جالعاستىرىپ، مۇعالىم بولۋدى قالادىق. اكەم مەنى ەرەكشە ەركەلەتىپ «پابداشىم» دەپ وتىراتىن. ەسىمىمە قاراپ، ءارى وزبەك ورتاسىندا ءومىر سۇرگەندىكتەن بە، كوپ ادام مەنى نە وزبەك، نە ۇيعىر قىزى دەپ ويلايدى. بىراق تازا قازاقپىن. ال، اتىما كەلسەك ونىڭ قويىلۋى مەن اتالۋىنىڭ وزىندىك تاريحى بار، - دەپ اپاي اڭگىمەنى ارىدان قوزعادى.
ول كىسى يوسيف ستالين قايتىس بولعاننان سوڭ، بۇكىل ەل قايعى تۇتىپ، قارا جامىلعان 53-ءشى جىلدىڭ 5-ءشى ناۋرىزىندا دۇنيەگە كەلىپتى. ستالين رۋحىن اسا ارداق تۇتقان اكەسى قىزىنا پرولەتاريات كوسەمىنىڭ قۇرمەتىنە ەسىمدى ءوزى تاڭداپ، پابدۇسزات دەپ قويىپتى. ءسابيدىڭ اتى توعىز سوزدەن قۇرالعان ءبىر سويلەمنەن تۇرادى. «پ» – پروگرەسشىل، «ا» – ادامزات، «ب» – بالاسىنىڭ، «د» – دانىشپان، «ۇ» – ۇستازى، «س» – ستالين، «ز» – زامانىنىڭ، «ا» – ارقاسىندا، «ت» – تۋىلعان دەگەن سوزدەردىڭ ەڭ باسقى ارىپتەرى ادام اتىنىڭ اتاۋى ەتىپ الىنعان. وكىنىشتىسى سول – اۋىل كەڭەستەگى ساۋاتى شامالى حاتشىلاردىڭ دۇنيەدەگى دارا ەسىمدى جازۋدا جىبەرگەن قاتەلىگىنەن «ب» – بالاسىنىڭ» دەگەن ءارىپ ءتۇسىپ قالىپ، «مەتريكەسىنە» «پادۇسزات» دەپ جازىلىپتى.
جۇرت اراسىندا «ءستاليننىڭ قىزى» دەگەن اتقا يە بولعان پابدۇسزات وسپانوۆا ومىرلىك جارى قۇرىمباي بايىمبەتوۆ ەكەۋى بەس ۇل-قىز تاربيەلەپ ءوسىرىپ، ولاردان جەتى نەمەرە ءسۇيىپ، باقىتتى اتا-اجە اتانىپ وتىر. وتىز توعىز جىل مۇعالىمدىك ماماندىقتى ۇزبەي اتقارىپ كەلە جاتقان ۇستازدىڭ ءۇش پەرزەنتى انا جولىن قۋىپ، بالالاردى بىلىمگە باۋلۋدا.
مىنە، ءبىر كىسىنىڭ ەسىمى توڭىرەگىندەگى قيلى زاماننان قالعان قىسقاشا قىزىق تاريح وسىنداي.

سەرىك كەمەل
“ەل” ۇلتتىق قوعامدىق-ساياسي اپتالىعى 8 شىلدە 2009 جىل