جامبىل وبلىسى، بايزاق اۋدانىنداعى اسكەري قويمانىڭ جارىلۋىنا قاتىستى شىنايى دەرەكتەر مەن ناقتى اقپارات تاراتقان جۋرناليست دانيار الىمقۇلدى تەرگەۋگە شاقىرتىپ وتىرعانى بەلگىلى بولدى. دانيارمەن بىرگە Turaninfo.kz ءتىلشىسى  يسلامبەك داستان دا كۋاگەر رەتىندە تەرگەۋگە شاقىرىلعان. الەۋمەتتىك جەلى قولدانۋشىلارى اتالمىش وقيعاعا قاتىستى ءوز رەاكتسيالارىن ءبىلدىرىپ جاتىر.

Abai.kz سايتىنىڭ رەداكتورى نۇرگەلدى ابدىعاني بىلاي دەپ جازبا قالدىردى: «بەردىبەك ماشبەكۇلى باسقاراتىن ءوڭىر سوڭعى ۋاقىتتا ء(تىپتى جىلدارى) نەگاتيۆتى جاعىنان ءجيى ايتىلىپ، كورىنىپ ءجۇر. وتكەندەگى ادامي فاكتوردان بولعان شەتىن وقيعا كەزىندە الدەكىمنىڭ اۋلاسىندا ءۇيىلىپ جاتقان وق-ءدارى قاۋىرسىندارىن ەلگە، ەل باسقارىپ وتىرعاندارعا ەكران ارقىلى كورسەتكەن ەكى ءجۋرناليستى قۋدالاۋعا كىرىسىپ كەتكەن ەكەن. دانياردىڭ تەلەفونىن تاركىلەپ الىپ، وزىنە «ءتىس جارماۋعا» بۇيىرىپ، قولحات الىپتى. باق-تىڭ جازۋىنشا، «تاپسىرىس» (شاعىم) بەردىبەك ماشبەكۇلى باسقاراتىن وبلىستىق اكىمدىكتەن تۇسكەن ەكەن.

«قورعالۋعا قۇقىلى كۋاگەر» دەگەن ستاتۋستىڭ – «كۇدىكتى» دەگەن ستاتۋسپەن پارا-پار ەكەنى بەلگىلى. ال ءجۋرناليستىڭ مىندەتى – اقپارات تاراتۋ. دانيار سول اقپاراتتى تاراتتى. سۇراۋ سالدى. ونىڭ ءمان-جايىن، ادامعا زياندى-زيانسىز ەكەنىن قۇزىرلى مينيسترلىك (قورعانىس مينيسترلىگى) «ۇيقىسىنان ويانعاندا» بارىپ، ءبىراز ۋاقىت وتكەن سوڭ عانا تۇسىندىرۋگە تىرىستى. شاتاسۋىم مۇمكىن. اقپارات تاراتىلدى. تۇسىنىكتەمە بەرىلدى. گاپ تامام. ەندى سول ءۇشىن ارادا قانشا ۋاقىت وتكەندە تەرگەۋ جاسالىپ جاتىر ەكەن.

اقپارات تاراتقان ادامنان – ايىپتالۋشى جاساۋعا تىرىسۋ – بۇل باق جۇمىسىن «بۇعاتتاۋعا» جاسالىپ جاتقان قاساقانا ارەكەت دەپ سيپاتتالادى. بۇل ناعىز ماسقارا! بۇل قاۋىپتى تەندەنتسيا. سوندا ەگەر ەرتەڭ وزگە جۋرناليستەر قاۋىپتى، ءتىپتى كۇدىكتى دۇنيەنى كورسە، ۇندەمەي كەتۋلەرى كەرەك پە؟

«جەمقورلىقتى، ۇرلىقتى، جالپى قىلمىستى ءىستى كورسەڭ اينالىپ ءوتۋ ءىمىز كەرەك پە؟ سناريادتىڭ دۇمپۋىنەن دانياردىڭ سيۋجەتى ەلگە، قوعامعا قاۋىپ ءتوندىردى مە؟ بۇگىندە باق پەن جەرگىلىكتى بيلىك اراسى كۇننەن كۇنگە الشاقتاپ بارا جاتقانى، سوراقىسى وعان جاۋاپتىلاردىڭ قىڭق دەمەي وتىرۋى الاڭداتادى»، - دەپ دابىل قاققان ارىپتەستەرىمدى ابدەن قولدايمىن.

قانشاما شاڭارىقتى قارا جامىلدىرعان اپاتقا كىنالىلەر – ميكروفون ۇستاعان تىلشىلەر ەمەس، تىكەلەي جاۋاپتى مينيسترلىك، مينيسترلىككە باعىنىشتى ورتالىق جانە جەرگىلىكتى ۆەدومستۆو باسشىلارى، جەرگىلىكتى باسشىلار! قۋدالاۋ توقتاتىلسىن! ساپارباەۆ، تۇرعىمباەۆ مىرزالار مۇنداي قۋدالاۋدى توقتاتسىن! بالاەۆا حانىم اراشا ءتۇسسىن!

جارىلىسقا جاۋاپتى باسشىلار ەمەس، اقپارات تاراتقان ادامنان قىلمىسكەر ىزدەۋ - ماسقارانىڭ ماسقاراسى عوي...».

ال «ەگەمەن قازاقستاننىڭ» ءتىلشىسى قالماحانبەت مۇقامەتقالي:

«ءبىر كەزدە «قازاقستاندا ادىلەت دەگەن ءسوز ادامنىڭ اتى عانا بولىپ قالدى...» دەپ جازعان ەم، كەيىننەن سونى وقىعان سۋديا اعامىز جاتىپ كەپ رەنجىگەن ەدى، «مەن ۇنەمى ادىلەتتى شەشىم شىعارامىن» دەپ. ول كىسى قازىر زەينەتكە شىعىپ كەتكەن... جۇيە سياقتى زاڭى دا قايشىلىققا تولى مەملەكەتتە كاسىبي مىندەتىن اتقارۋشى جۋرناليستەن كىنالى ادام جاساپ جىبەرسە... تاڭعالۋعا بولمايدى!

تارازداعى جۋرناليستەر - دانيار مەن داستان ارىپتەستەرىمىزدى قورعاۋ، دەمەۋ بولۋ ءبىزدىڭ ىنتىماقتاستىعىمىزدىڭ بەلگىسى عانا ەمەس، ادامگەرشىلىگىمىزگە دە ۇلكەن سىن. «ادىلەتتىڭ اق جولى» دەگەن كىتاپ اتاۋى عانا ەمەس ەكەنى ەسىمىزدەن شىقپاسا ەكەن.

ال مىنا باپ بويىنشا قوزعالعان ءىستى ساۋاتتى ادۆوكات ءبىرىنشى تىڭداۋدا-اق, بىت-شىت قىلادى دەيدى تانىس زاڭگەر»، - دەپ كۇيىنە جازىپتى.

جەلى قولدانۋشىسى ميراس اسان بولسا:

«ءالىمىز الىمقۇلعا عانا جەتتى مە؟  جامبىلدا بولعان جارىلىسقا قاتىستى تالانتتى اقىن باۋىرىمىز، بىلىكتى جۋرناليست دانيار الىمقۇلدى تەرگەپ جاتىر دەپ ەستىدىك. ەسى دۇرىس قوعام جارىلىسقا تىكەلەي كىنالى ءھام قاتىستى ادامداردى جازالاۋشى ەدى. ءبىز بولساق بەيشارا، كونبىس قازاق جۋرناليستەرىن قىسپاققا الا جونەلەمىز.
ارىپتەسىمىزگە اراشا تۇسەمىز!

جالپى بىزگە جۋرناليستەردىڭ مارتەبەسىن انىقتايتىن، ولاردىڭ قۇقىعىن تولىق قورعايتىن زاڭ قاجەت. كىم بولسا سول جۋرناليستەردى جەلكەلەي جونەلمەۋى كەرەك! ونىڭ سوڭى جاقسىلىققا اپارمايدى»، - دەيدى.

The Qazaq Times ءتىلشىسى ميات كاشىباي:

«جامبىل وبلىسى اكىمدىگى ىشكى ساياسات باسقارماسىنىڭ شاعىمىنان كەيىن پوليتسيا «كورىنەۋ جالعان اقپارات تاراتۋ» بابىمەن قىلمىستىق ءىس قوزعاپتى. جارىلىس كەزىندەگى جايتتارعا قاتىستى بولسا كەرەك. وسى ىسكە بايلانىستى تەرگەۋگە الىنعانداردىڭ ءبىرى - 7 ارنا ءتىلشىسى Daniyar Alimkul. پوليتسيا ونىڭ تەلەفونىن تاركىلەپ، وزىنەن ۇندەمەۋ تۋرالى قولحات الىپتى.

دانيار - بايزاقتاعى جارىلىس كەزىندە جامبىل وبلىسىنان تىكەلەي اقپارات تاراتقان تىلشىلەردىڭ ءبىرى. ءوزىم ونىڭ 4-5 سيۋجەتىن كوردىم. جالعان اقپارات جاريالاعان جەرى ەسىمدە جوق. ول بايزاقتاعى سناريادتتار ۇيىلگەن ءۇيدى، بالاسىنىڭ ءمايتىن ىزدەپ سەندەلگەن اتا-انانىڭ زارىن، اسكەري قويما تۇبىندەگى قاينار اۋىلىنىڭ قيراعان كەلبەتىن كورسەتتى.
بەردىبەك ساپارباەۆ مىرزا، ءجۋرناليستى اكىمدىككە ۇنامايتىن سيۋجەت جاساعانى ءۇشىن قۋدالاپ جاتىرسىزدار ما»، - دەپ وتىر.

جۋرناليست سەرىك جولداسباي:

«وبلىس اكىمدىگى دانياردان كەشىرىم سۇراسىن. دانيار الىمقۇلدىڭ ىسىنە قاتىستى قازاق جۋرناليستەرى ءوزىنىڭ ۇيىمشىلدىعىن كورسەتىپ، ارىپتەستى اراشالاپ الۋعا اتسالىسىپ جاتىر. بۇل ارينە قۋانتارلىق دۇنيە. ەندى وسى ءىستى سوڭىنا دەيىن قاداعالاپ، ارىپتەسىمىزدى جالادان اراشالاپ الۋىمىز كەرەك.

بۇل ىسكە وبلىس اكىمى رەتىندە بەردىبەك ساپارباەۆ جاۋاپتى ەكەنىن جازعانبىز. وبلىستىق پروكۋراتورانىڭ وكىلى شاعىمدى جامبىل وبلىسى اكىمدىگى بەرگەنىن مالىمدەدى. دەمەك ىشكى ساياسات باسقارماسىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا جۋرناليست ايىپتى بولىپ وتىر. ال ىشكى ساياسات جوعارى جاقپەن اقىلداسپاي مۇنداي شاعىم تۇسىرە المايدى.

ەگەر ءىس بايزاق اۋدانىنداعى جەكە كاسىپكەردىڭ سنارياد ساقتاپ وتىرعانىنا قاتىستى بولسا، وبلىس اكىمدىگى دانيارعا تىنىشتىق بەرىپ قانا قويماي، ودان كەشىرىم سۇراۋى كەرەك. سەبەبى ونى وسىنداي سەرگەلدەڭگە سالعانى ءۇشىن ءىستى جىلى جاۋىپ قويا سالۋعا بولمايدى. مەن جەرگىلىكتى بيلىك وكىلدەرىنىڭ جاريا تۇردە دانيار الىمقۇلدان كەشىرىم سۇراپ، وعان تىنىشتىق بەرۋدى تالاپ ەتەمىن»، - دەگەن جازبا قالدىرىپتى.

دانيار الىمقۇل مەن يسلامبەك داستاندى قورعاۋعا قاتىستى قازاق جۋرناليستەرى قول جيناپ جاتىر. ەستەرىڭىزدە بولسا 26 تامىز كۇنى بايزاق اۋدانىندا اسكەري قويما جارىلىپ، 17 ادام قازا تاۋىپ، 93 ادام جارالانعان بولاتىن.

Abai.kz