قازاقتاعى «قاڭتار وقيعاسى» جايلى بۇكىل دۇنيە جۇرتى ءسوز ەتكەنىن بىلەسىزدەر. وسى وقيعالاردان كەيىن ەلدە ازدى-كەم ساياسي وزگەرىستەر ورىن الا باستادى. ۇكىمەت دوعارىسقا جىبەرىلىپ، قايتا جاساقتالدى. ۇقشۇ اسكەرى كىرگىزىلدى. پرەزيدەنت ساياسي جانە ەكونوميكالىق رەفورمالاردى قامتيتىن بىرقاتار تاپسىرمالاردى ءماجىلىس مىنبەرىنەن مالىمدەپ، جاڭا جاساقتالعان ۇكىمەتكە ءۇش اي ۋاقىت بەردى. قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ تىزگىنىن پرەزيدەنت توقاەۆ ءوزى قولعا الىپ، ۇقك باسشىلىعى تۇتقىندالدى. بىرقاتار لاۋازىمدى تۇلعالار قىزمەتتەرىنەن الىندى. ولاردىڭ ىشىندە بۇگىن «اتامەكەن» ۇكپ توراعالىعىنان الىنعان ميللياردەر تيمۋر قۇلىباەۆ پەن ۇقك توراعاسىنىڭ ەندىگى ەكس-ورىنباسارى سامات ءابىش تە بار. قىزمەتتەرىنەن الىنعانداردىڭ ءبىرسىپىراسىن Abai.kz پورتالىندا جاريالادىق. قايتالاپ جاتپايىق.

ءبىز بەلگىلى جۋرناليست، قوعام قايراتكەرى رىسبەك سارسەنبايۇلىمەن باسى بەيبىت نارازىلىقتارمەن باستالىپ، اياعى قازاق تاعدىرىنداعى قاندى قاسىرەتكە ۇلاسىپ اياقتالعان «قاڭتار وقيعاسىنا» قاتىستى شاعىن سۇحبات جاساعان ەدىك.

- رىسبەك اعا، جۋىردا ءسىز، ەرمۇرات باپي جانە بالتاش تۇرسىمباەۆ باستاپ «قاڭتار وقيعاسىن» زەرتتەۋ جونىندە تاۋەلسىز كوميسسيا قۇراتىندارىڭىزدى ايتتىڭىزدار. بۇل كوميسسيا نە جۇمىس اتقارماق؟

- قوعامدىق كوميسسيا قۇرىلدى. ونى قۇرۋداعى ماقسات – قازىرگى بولىپ جاتقان وقيعالارعا بايلانىستى انىقتاۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋ. تەكسەرۋ جۇمىستارىن جاساۋ، قاداعالاۋ كەرەك. ويتكەنى كوپتەگەن ادامدار قازىرگى وقيعالار كەزىندە زارداپ شەكتى، زالال تارتتى. وقيعادان كەيىن دە سول جاعداي جاسالىپ جاتىر. بيلىك تاراپىنان قۋدالاۋ، قىسىم كورسەتۋ، كەيبىر جاعدايدا ءتىپتى، قولعا تۇسكەن ازاماتتاردى جابىرلەۋ، ولاردان بوپسالاپ اقشا الۋ فاكتىلەرى دە تىركەلىپ جاتىر. جاسىراتىنى جوق. كەيبىر كۇشتىك قۇرىلىم قىزمەتكەرلەرى ۇستالعانداردى قورقىتىپ-ۇركىتىپ، بوپسالاپ، اقشا تالاپ ەتىپ جاتىر ەكەن. مۇنداي اقپاراتتار الەۋمەتتىك جەلىلەردە ءجۇر. بىلايشا ايتقاندا بيزنەس جاساپ ءجۇر. بۇل بۇرىن دا بولعان. «شاڭىراق وقيعاسى» كەزىندە دە وسىنداي جاعدايلار بولدى، جاڭاوزەندەگى وقيعالاردان كەيىن دە وسىنداي جاعدايلار بولدى. مۇنىڭ ءبارى بارىپ تۇرعان زاڭ بۇزۋشىلىق، قىلمىس! جەكەلەگەن ازاماتتار سونىڭ زاردابىن شەگۋدە.

اسىرا سىلتەۋشىلىك بولاپ جاتىر. مىنە، وسىلارعا توقتاۋ سالۋ كەرەك. ودان كەيىن قايتىس بولعان ادامداردىڭ ءالى كۇنگە دەيىن اتى-جوندەرى تۇگىلى ءتىپتى، سانى دا ايتىلماي وتىر. قانشا ادام قايتىس بولدى؟ 164 ادام با، 225 ادام با، ناقتىسى قانشا؟ الدە ودان دا كوپ پە؟ وسىلاردى انىقتاۋ كەرەك.

- قازىر ەۋروپالىق ۇيىمدار قازاقستان بيلىگىنەن قايتىس بولعانداردىڭ سانىن بۇرمالاماي، جاسىرماي اشىق جاريالاۋدى تالاپ ەتىپ وتىر...

- ءبىزدىڭ كوميسسيانىڭ دا العا قويعان ماقساتتارىنىڭ ءبىرى وسىنى تالاپ ەتۋ، تالاپ ەتۋ عانا ەمەس سولاردى انىقتاۋعا اتسالىسۋ! ءوزىمىز اقپارات جيناۋىمىز كەرەك. كىمنىڭ تۋىسى قايتىس بولدى، بەلگىلى عوي. جۇرت قۇلاقتانسا، اقپارات قۇرالدارى ارقىلى بىزگە شىعىپ، وسى ماسەلەنى حابارلاپ ايتادى دەگەن ويدامىز. سول ارقىلى ءبىز قوسىمشا تەكسەرۋ جۇمىستارىن جاساپ، كىم قايتىس بولدى، قانداي جاعدايدا قايتىس بولدى، نەلىكتەن دەگەن سياقتى ماسەلەلەردى كوتەرۋىمىز كەرەك. ول قايتىس بولعان ادامدار ءبىر ءۇيدىڭ اسىراۋشىسى بولۋى مۇمكىن، سوندىقتان ولاردىڭ بالا-شاعاسىنا، وتباسىنا ماتەريالدىق كومەك كەرەك، وتەماقى تولەۋ كەرەك. وتەماقى ماسەلەسىنىڭ دۇرىس شەشىلۋىنە دە ءبىز اتسالىسۋىمىز كەرەك. قاداعالاپ، جاردەمدەسۋىمىز كەرەك. سودان كەيىن ەرتەڭ اكىمشىلىك-قىلمىستىق سوت پروتسەستەرى جۇرەدى، سول كەزدە جازىقسىز، كىناسى جوق ادامداردىڭ سوتتالىپ كەتپەۋىنە ىقپال ەتۋىمىز كەرەك. بۇل دا كوميسسيا اتقاراتىن شارۋانىڭ ءبىرى.

- بيلىك بىرنەشە كۇن بويى «تەررورعا قارسى كۇرەس» دەگەن وپەراتسيا جۇرگىزدى. وعان ۇقشۇ اسكەرىن شاقىردى، ءوزىمىزدىڭ كۇشتىك قۇرىلىمداردى پايدالاندى. بىراق وسى تەررورعا قارسى كۇرەس بىرتە-بىرتە اسىرا سىلەۋشىلىك، ۇستالعاننىڭ بارىنەن بىردەي قىلمىسكەر شىعارۋ دەگەن ناۋقانعا اينالىپ كەتكەن جوق پا؟

- بۇل بەيبىت جيىندى لاڭكەس، سودىرلار دەيدى، اراناداتۋشىلار دەيدى، ءارتۇرلى اتاپ جاتىر عوي، سولار ءوز ماقساتتارىنا پايدالانعىسى كەلدى. قازىر ماسىموۆكە ايىپ تاعىلىپ وتىر. «وتانعا وپاسىزدىق جاسادى» دەگەن، ەكىنشى ايىپ – «مەملەكەتتى كۇشپەن باسىپ الۋ ارەكەتى». دەمەك، توقاەۆتىڭ بيلىگىن قۇلاتۋدى ويلاعاندار بولۋى مۇمكىن، قارۋلاندىرۋ ارقىلى، باسقا دا تاسىلدەردى پايدالانىپ، كۇنى بۇرىن دايىنداعان جاساقتارىن قولدانىپ... ءتىپتى، مۇمكىن، سىرتتان دا كىرگىزدى دەگەندەرى راس شىعار. راس بولسا، سىرتتان دا شاقىرعان بولۋى كەرەك. سول ارقىلى جۇرتتى قورقىتىپ-ۇرەيلەندىرىپ، سودان كەيىن بيلىكتى تارتىپ الۋ ماقساتى بولۋى دا مۇمكىن. سول سياقتى بيلىك تە وسى ءساتتى ءوز ماقساتىنا پايدالاندى. حالىقتى سەسپەن قايتارىپ تاستاۋ، ۇرەيلەندىرۋ، قايتادان كوشەگە، ميتينگىگە شىقپايتىنداي ەتۋ. مىنا جاسالىپ جاتقان قۋدالاۋ، رەپرەسسيانىڭ ءبارى سول ماقساتتى كوزدەيدى. ساياسي ماقسات.

- جاڭا «بيلىكتى باسىپ الۋ ارەكەتى بولۋى مۇمكىن»، دەپ ايتىپ قالدىڭىز. قازىر وسىنداي پىكىرلەر كوپ ايتىلۋدا. سودان كەيىن وسى وقيعالار كەزىندە توقاەۆ بيلىگى كۇشەيدى دەگەن دە تۇجىرىمدار ايتىلۋدا.  ءسىز قالاي ويلايسىز؟ توقاەۆ بيلىگىن كۇشەيتە الدى ما؟

- ەگەر وسىنى شارتتى تۇردە بۇرىنعى پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆ پەن قازىرگى پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ اراسىنداعى بيلىككە تالاس، قاقتىعىس دەپ قارايتىن بولساق، بالكىم شىنىمەن دە سولاي شىعار. ۋاقىت كورسەتەدى. بۇل تارتىستا قازىرشە، توقاەۆ جەڭىسكە جەتىپ وتىر. ويتكەنى، توقاەۆ نازارباەۆتىڭ ەڭ سەنىمدى كومەكشىسى، سەنگەن ادامى، ۇزىق جىلدار بويعى سەرىگى بولعان ادامدى الاستاتتى. بىراق، ول ءالى ونداي ادامداردى بيلىك ارەناسىنان تولىق كەتىرە العان جوق. سوندىقتان توقاەۆ تولىق جەڭىسكە جەتتى دەپ ايتۋعا ءالى ەرتە.

- وسى قاڭتار وقيعاسى باستالعالى بەرى، 2 قاڭتاردان بۇگىنگە دەيىن نازارباەۆتىڭ جانە ونىڭ اۋلەتىنىڭ ءۇنسىز جاتۋىنا نە سەبەپ بولۋى مۇمكىن؟

- نازارباەۆتىڭ اۋلەتى ءۇنسىز جاتقان جوق. ءاليا دەگەن قىزى سويلەپ جاتىر عوي. كەشە عانا. ال ەندى بۇل جەردە ەڭ باستى ادام رەتىندە كۇنى كەشەگە دەيىن ەلدىڭ تۇتاستاي باسى ءوزى بولىپ جۇرگەن نازارباەۆ نەگە ءۇنسىز جاتىر؟ ونىڭ دەنساۋلىق جاعدايى مۇمدەم ناشارلاپ، سويلەۋگە شاماسى جوق بولۋى مۇمكىن. ادام تەك سونداي جاعدايدا عانا سويلەۋ قابىلەتىنەن ايىرىلادى. سولاي عوي؟.. نە بولماسا ونىڭ ايتارعا ءسوزى جوق. ءتىپتى، ءبىر ۆاريانت – ونى ۇيقاماققا الۋى، وقشاۋلاۋ شاراسىن قولدانۋى مۇمكىن. ناقتى قانداي سەبەپپەن ەكەنى بىزگە بەرگىسىز. ازىرشە وسىنداي بولجام عانا جاساي الامىز.

- ول باسپاسوزگە سوڭعى رەت 28 جەلتوقسان كۇنى، پەتەربوردا كورىندى. ودان كەيىن ەشقانداي كومەنتاري بەرگەن جوق. تەك ايدوس ۇكىباي ءبىر-ەكى مارتە تۆيت جازدى. بۇل سۇراققا جاۋاپ الدىق. وسىعان دەيىن حالىقارالىق ۇيىمدار مەن باتىس ساياسي ۇيىمدارى قازاقستاندا قوس بيلىك بار دەپ كەلدى. كۇنى كەشەگە دەيىن قاۋىپسىزدىك كەڭەسىن باسقارۋ ارقىلى قازاقستانداعى ەڭ جوعارى بيلىكتى ۇستاپ وتىرعان ەكس-پرەزيدەنتتىڭ وسى ءبىر ۇنسىزدىگى مەن ەلىشىلىك اۋىس-تۇيىستەر سول قوسبيلىك دەگەن تۇسىنىكتى جويدى ما؟

- قوسبيلىكتىڭ قالدىقتارى ءالى دە بار. جاڭا ايتقانىمداي تولىق جەڭىسكە جەتە العان جوق. تولىق تازارتا العان جوق. كوپشىلىك تۇرعىمباەۆ نەگە كەتپەيدى دەپ جاتىر. ول دا نازارباەۆتىڭ كەشەگى قولشوقپارى بولعان ادام. باستى جازالاۋشى، باستى قۋعىنداۋشى. حالىقتى ۇرەيدە ۇستاۋعا تىرىسقان، نەبىر زاڭسىزدىققا بارعان، ازاماتتاردىڭ قۇقىعىن اياققا تاپتاعان ادام. ال مىناداي جاعدايدا ءبىرىنشى كەزەكتە ماسىموۆپەن بىرگە سونى دا بوساتۋ كەرەك ەدى. كەرىسىنشە، ونى قايتادان قىزمەتكە تاعايىندادى. وسىعان قاراعاندا توقاەۆتىڭ دا شاماسى جەتپەيتىن نارسەلەر بولۋى ىقتيمال. بيلىك ءالى تولىق ءبىر قولعا وتكەن جوق.

- «ەسكى بيلىكتەن ءالى ارىلمادىق»، دەگەن ءسىز ايتقان پىكىرگە سۇيەنەر بولساق، مۇنداي تارتىستار الداعى ۋاقىتتا قايتالانۋى نەمەسە جالعاسۋى مۇمكىن بە؟

- بۇل ابدەن مۇمكىن. توقاەۆ نەگە «جاڭا قازاقستان قۇرامىز» دەدى. جاڭا قازاقستان قۇرۋ ءۇشىن ەسكى بيلىك جۇيەسىنەن تولىق ارىلۋى كەرەك. ەسكى-قۇسقى جۇرتتاعى قالدىقپەن جاڭا دۇنيەنى جاساي المايدى. ەسكى ساياسي كادرلارمەن، ەسكى ۇستانىمدارمەن، ەسكى زاڭدارمەن، ەسكى ادەتپەن، ەسكى ينەرتسيامەن بۇل مۇمكىن ەمەس. ول جۇرتتى الداۋ بولىپ شىعادى. نە وزدەرىن الدايدى.

- ۇقشۇ اسكەرىنىڭ قازاقستانعا كىرگىزىلۋىنە قاتىستى قوعامدىق نارازىلىق وتە كۇشتى بولدى. بىراق سونىڭ وزىندە ول كىرگىزىلدى. نە ىستەگەنى بەلگىسىز، اينالاسى ەكى-ءۇش كۇندە قايتادان شىعارىلىپ جاتىر. ۇقشۇ اسكەرىنىڭ كىرگىزىلۋءى سەبەبى تۇسىنىكتى، ونىڭ جۇمىسىنا قاتىستى پىكىرىڭىزدى ايتىڭىزشى.

- ۇقشۇ كىرۋىنە سەبەپ بولعاننارسە ول - ۇرەي. بيلىكتەن ايىرىلىپ قالام با دەگەن ۇرەي. توقاەۆتىڭ باسقا سۇيەنەتىنى بولعان جوق. ول پۋتينگە ءوتىنىش ايتتى. نە بولماسا پۋتين وعان وسىنداي كەڭەس بەردى. سول ارقىلى پۋتين قازاقستاندى وزىنە تاۋەلدى ەتۋدى كوزدەدى. ارعى جاعىنداعى دۇنيە ول – ساياسات، ساياسي ويىن. سوندىقتان اسكەر كىرگىزىلدى. ال، بۇل اسكەر، ەشتەڭە دە تىندىرعان جوق. وسىنداي ەرلىك جاسادى، پالەنباي قارۋلى كۇشتەرگە توسقاۋىل بولدى، وسىنداي نىساندى قورعاپ قالدى دەگەن بىردە-ءبىر فاكتى جوق. نە ءۇشىن كىرگىزدى؟ مەندە عانا ەمەس، پىكىرلەسكەن باسقا ادامداردا دا قاۋىپ بار، سولاردىڭ قويعان سۇراقتارىنا قاراساڭ، قازاقستاندىق ۇلتتىق گۆارديانىڭ نەمەسە پوليتسيانىڭ كيىمىن اۋىستىرىپ كيىپ الىپ، اناۋ ادامداردى اياۋسىز اتقان سولار شىعار دەيدى. ويتكەنى قازاق قازاققا وق اتا المايدى عوي. ونداي دا قاۋىپ بار. ەگەر ولار سونداي ارەكەتكە بارسا، قازاقستاندىق كۇشتىك قۇرىلىمداردىڭ كيىمىن اۋىستىرىپ كيىپ، سولار بولىپ كورىنىپ، اياۋسىزدىقپەن ادامدى اتىپ ءولتىرىپ، قان توگەتىن بولسا، ول مەملەكەتارالىق كيكىلجىڭگە اپارىپ سوقتىرۋى مۇمكىن. جالپى بىتىمگەرلىك اسكەردى كىرگىزۋ توقاەۆتىڭ ساياسي قاتەلىگى بولدى. ول ماسەلەنى شەشكەن جوق، ەشقانداي ءرول اتقارعان جوق. تەك قانا ءوزىنىڭ كولەڭكەسىن ءتۇسىردى. ەكىنشى جاعىنان قاراعاندا توقاەۆتىڭ ءپۋتيننىڭ الدىنداعى تاۋەلدىلىگىنىڭ كورىنىسى بولدى. ءتىپتى ءپۋتيننىڭ ءوزى ۇسىنىس جاساسا دا، توقاەۆ تاۋەلسىز مەملەكەتتىڭ باسشىسى رەتىندە باس تارتۋى كەرەك ەدى.

- «قاڭتار وقيعاسى» كەزىندە الماتىداعى قازاقستان تەلەارناسىنىڭ عيماراتى مەن ونداعى مۇراعات قورىن بۇلىكشىلەر ورتەپ كەتكەنىن بىلەسىز. جۋىردا «قازاق ادەبيەتى» گازەتىنە ارنا باسشىسى ساۋلە جيرەنشينانىڭ كولەمدى سۇحباتى شىقتى. وندا تەلەارناعا توپ بولىپ بارىپ، ەفير تالاپ ەتكەن بىرقاتار ادامدى اتايدى. ولاردىڭ ىشىندە جاسارال قۋانىشالين، جارىلقاپ قالىباي جانە ءسىز بارسىز. ساۋلە حانىم ءوز سۇحباتىندا ج.قۋانىشالين مەن ج.قالىباي ءبىرىنشى توپپەن كەلىپ، ەشتەڭەنى قيراتپاي، تىنىش كەتكەنىن، ال ءسىز باستاپ كەلگەن توپ تەلەارنا عيماراتىنا شابۋىل جاساي باستاعانىن ايتقان. ءسىز نە دەيسىز؟ ءسىز تەلەارناعا نەگە باردىڭىز؟

- مەن الاڭدا حالىقتىڭ ورتاسىندا بولدىم. 4-5 كۇندەرى ەدى. ەكىنشى كۇنىندە ماعان ۇسىنىس جاسادى. «ءسىزدى جۇرت تانيدى. ءسىز باستاپ قازاقستان، حابار ت.ب. تەلەارنالارعا بارساڭىز، مۇنداعى جاعدايلاردى سول تەلەارنالار ەفيردەن كورسەتسە. مۇنداعى جۇرتتىڭ تالابى بيلىككە، استاناعا جەتىپ جاتقان جوق. حالىق تا ءبىزدىڭ نە ءۇشىن الاڭعا شىققانىمىزدى بىلمەيدى. سول تەلەارنالار الاڭعا كەلىپ، اقپارات تاراتسا»، - دەگەن ۇسىنىس ايتتى. مەن ولارعا جاعدايدى ءتۇسىندىرىپ: «تەلەجۋرناليستەر ونسىز دا وسى الاڭدا جۇرگەن بولۋى كەرەك. ال ولاردىڭ تۇسىنگەنىن ەفيرگە شىعارۋ نە شىعارماۋدى استانا شەشەدى. سوندىقتان، بۇل جەردەگى فيليالعا بارىپ، ونداعى باسشىلارمەن سويلەسۋدەن ەشقانداي ناتيجە شىقپايدى»، - دەدىم. ولار: «اعا، ءسىزدى ەل تانيدى. ءسىزدىڭ جاسىڭىزدى سىيلايدى. ايتپەسە، مۇنداعى جىگىتتەر جەلپىنىپ تۇر. بارامىز، باسىپ كىرىپ، قيراتامىز دەپ تۇر. سونىڭ الدىن الۋ كەرەك. ءسىز بارىپ سويلەسىڭىزشى»، - دەدى. مەن: «ولاي ىستەۋگە بولمايدى. ول – اقىماقتىق»، - دەدىم. اقىرىندا ولار ايتقانىما كونبەيتىنىن، جەلپىنىپ تۇرعان جىگىتتەردىڭ تەلەارناعا شابۋىل جاسايتىنىن ءتۇسىندىم. سودان كەيىن ولار بىردەڭەنى بۇلدىرمەسىن دەپ، الدىن الۋ ءۇشىن جانىما از-كەم ادامدى ەرتىپ، تەلەارناعا باردىم. سول ماڭدا (جەلتوقسان كوشەسىندە، الاڭنىڭ ءدال جانىندا) قازاقستان ارناسىنىڭ عيماراتى تۇر. سوعان باردىق. بىزگە جارىقتى جاعىپ، كۇزەتشى كەلدى. تەلەارنا عيماراتى جابىق ەكەن. ءبىزدىڭ الدىمىزدا جاسارال مەن جارىلقاپتار بارىپ كەتىپتى. كۇزەتشى ولار «زاپيس» جاساعانىن ايتتى. كۇزەتشى مەنى تانىدى. سوندا دا اتى-ءجونىمدى ايتىپ: «باستىقتارىڭا ايت. ميتينگشىلەر تالاپ قويىپ جاتىر. وسى تالاپتى جەتكىزۋىم كەرەك بولىپ كەلدىم. قيراتۋ-ءبۇلدىرۋدىڭ الدىن الىپ، ەسكەرتىپ كەلىپ وتىرمىن. باستىقتارىڭا ءتۇسىندىرىپ ايت»، - دەگەنىم سول ەدى، ەكىورتادا جاپ-جاس جىگىت ايقايلاپ، انتالاپ كەلدى دە: «نەگە رۇقسات سۇراپ تۇرسىڭدار. تارتىپ الىپ، باسىپ كىرۋىمىز كەرەك. ايتپەسە ورتەپ كەتۋ كەرەك»، - دەپ ارانداتا باستادى. ورتا بويلى، قازاق جىگىت. بىراق ورىس ءتىلدى ەكەن. ەكپىنى قاتتى. مەن: «قوي، ءبىز سويلەسىپ جاتىرمىز»، - دەپ ەسكەرتىپ ەدىم، جەلپىنىپ الاڭ جاققا كەتتى. مەن جانىمداعى جىگىتتەرگە دەرەۋ الگىنى ۇستاۋ كەرەكتىگىن ايتتىم. جىگىتتەر ۇستاپ ۇلگەرمەدى. ارادا ەكى مينۋت وتەر-ەتپەي، ءبىر توپ ادام كەلىپ، تەلەارناعا باسىپ كىرە باستادى. ءبىز كۇزەتشى جاقتا تۇرعانبىز. مەن: «توقتاتىڭدار»، - دەپ ايقايلاپ ەدىم، ماعان قارسى تاياق الىپ جۇگىردى. ارالارىندا بىرەۋى مەنىڭ جاسىم ۇلكەن كىسى ەكەنىمدى ايتىپ، الگىنى توقتاتتى. قالعانىن توقتاتايىق دەپ ەسىككە قاراي ۇمتىلىپ ەدىك، شامامىز كەلمەدى. ءبىز از عانا ادام ەدىك. ولار كوپ. بۇل بۇزاقىلىقتى توقتاتۋ مۇمكىن ەمەس ەدى.

اناۋ بۇلىكشىلەردى مەن تانىمايمىن دا. ولاردىڭ تۇرلەرىنە قاراپ شوشىدىم. سودان الگى جەردە ەندىگى بەيبىت ميتينگ وتكىزۋ مۇمكىن ەمەس ەكەنىن ءتۇسىنىپ، اينالامداعىلارعا ءۇيدى-ۇيگە تاراۋ كەرەكتىگىن، ولاردىڭ باس اماندىعى ماڭىزدى ەكەنىن ايتتىم. بۇلىكشىلەر ءسوز ۇعاتىن ادامدار ەمەس ەدى. بۇل ميتينگتىڭ ەكىنشى كۇنىندە بولعان وقيعا.

قۇداي بىلەدى، ولار سول ماڭدا ءجۇردى نەمەسە مەنى اڭدىپ ءجۇردى. ءدال مەن بارعان ساتتە ساپ ەتىپ، قايدان شىقان بەلگىسىز، جينالا كەتتى. ونى جاڭاعى ءماسىموۆتىڭ بۇيرىعىمەن جۇرەتىندەر دە ادەيى جىبەرۋى مۇمكىن.

ال ەندى وسىنى تەلەارنادان قالاي كورسەتىپ جاتىر؟ ورتا جاستان اسقان ادام باستاپ كەلدى دەيدى. سونداعى ويلارى مەنى جامان اتتى ەتىپ كورسەتۋ. ەكىنشىدەن، مەنەن قىلمىسكەر جاساۋ. ۇيىمداستىرۋشى ەتىپ كورسەتۋ. بولعان جايدى كۇزەتشى بولعانداي قىلىپ ايتسا، كانە؟.. جوق، سوزدەرىن كەسىپ تاستاعان.

مەن قازىر وسىلاي دەپ اقپارات تاراتقاندار ءوز قاتەلىكتەرىن تۇسىنەر، كەشىرىم سۇراپ كەلەر دەپ وتىرمىن. ولاي ەتپەسە، سوتقا جۇگىنەمىن. حاقىم بار. تەرگەۋ جۇرگىزىلىپ جاتىر عوي. سولار دا انىقتاي جاتىر. مەنىڭ ار-نامىسىما تيگەنى ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋعا حاقىم بار.

- جاقسى اعا، اڭگىمەڭىزگە راحمەت…

نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى

Abai.kz