وڭتۇستىك ءوڭىر زيالى قاۋىم وكىلدەرىنە كەندە ەمەس. بىراق زيالىنىڭ دا زيالىسى بار. وقىمىستىلاردىڭ اراسىندا اۋزىنىڭ دۋاسى، ءسوزىنىڭ ءۋاسى جوق ازاماتتار دا ءجۇر. بىلايشا، سىرتتاي باعامداعانىمىزدا نازارىمىز «شانشار» ءازىل-سىقاق تەاترىنىڭ ديرەكتورى ۋاليبەك ابدىرايىموۆقا اۋدى. سەبەبى ءوز ولشەمىمىزدە ۋاليبەك ءبىز ءۇشىن ايتارى از ەمەس ازامات رەتىندە اسەر قالدىرادى.

وڭتۇستىك ءوڭىر زيالى قاۋىم وكىلدەرىنە كەندە ەمەس. بىراق زيالىنىڭ دا زيالىسى بار. وقىمىستىلاردىڭ اراسىندا اۋزىنىڭ دۋاسى، ءسوزىنىڭ ءۋاسى جوق ازاماتتار دا ءجۇر. بىلايشا، سىرتتاي باعامداعانىمىزدا نازارىمىز «شانشار» ءازىل-سىقاق تەاترىنىڭ ديرەكتورى ۋاليبەك ابدىرايىموۆقا اۋدى. سەبەبى ءوز ولشەمىمىزدە ۋاليبەك ءبىز ءۇشىن ايتارى از ەمەس ازامات رەتىندە اسەر قالدىرادى.
مىسالى، ونىڭ كۇلكى ماسەلەسىندەگى وڭتۇستىكتىڭ الار ورنى تۋرالى ويى قىزىق ءارى سانانى جاڭعىرتارلىقتاي. بۇل تۇرعىدا بىزبەن اراداعى اڭگىمە بارىسىندا سىقاقشى بىلاي دەگەن ەدى: «ساتيرا وزىنەن-ءوزى وڭتۇستىكتىڭ برەندىنە اينالىپ جاتىر. ونى باسشىلار ارنايى ۇيىمداستىرعان جوق. بىراق بولىپ تۇرعان نارسەنى نەگە اكىمدەر قولداماسقا؟! سوڭعى 3-4 جىلدا استانا، الماتىداعى تەاترلاردا وڭتۇستىك ءوڭىرىنىڭ سىقاقشىلارى ونەر كورسەتۋدە. استانا كۇنى مەرەكەسىندە دە ەلوردادا «شانشار»، «شىمكەنت-شوۋ»، «الداراسپان»، «نىسانا» ۇجىمدارى ونەر كورسەتتى. استانانىڭ كۇندەرىن استانادا ەمەس، نەگە شىمكەنتتە وتكىزبەسكە دەگەن دە وي تۋادى. ەندى شىمكەنتتە ءتىل دامىپ كەتسە قايتەمىز؟ سوناۋ پەتروپاۆلدا نەگە قازاق تەاترى اشىلمايدى؟ ءبىزدىڭ وڭىرىمىزدە ءتىل دامىعاندىقتان، تەاتر دا كوپ، ءان دە كوپ. مۇنى زاڭدى قۇبىلىس دەپ قابىلداۋ كەرەك.  جالپى، استانا، الماتى قالالارىنىڭ باستى نازارىندا - شىمكەنتتىك سىقاقشىلار.  وعان قوسا وڭتۇستىك تە قازاق ءتىلىنىڭ قايماعى بۇزىلماعان، ال ءازىل تىلگە بايلانىستى تۋىندايتىن جانر. سوندىقتان ساتيرا وزىنەن-ءوزى وڭتۇستىكتىڭ برەندىنە اينالادى. كەزىندە ءازىل-كۇلكى وزىنەن-ءوزى ودەسسانىڭ برەندىنە اينالعان، وسى كۇنگە دەيىن سول قالپى ساقتالىپ كەلەدى.   
بۇرىنىراقتا ماعان ادەبيەت زەرتتەۋشىسى، ساتتارتانۋشى-عالىم ءادىحان شىلدەرحانوۆ ءازىل-سىقاق تەاترىن اشۋ تۋرالى يدەيا تاستاعان ەدى. سوندا ول كىسى ءازىلدىڭ ەڭ كۇلدىرگى تۇرلەرى وڭتۇستىكتە ەكەنىن ەسكەرگەن. سودان بارىپ «شانشاردى» اشتىق. تاعى ءبىر ايتا كەتەرلىك جايت، شىمكەنتتە نەگە ەسترادا جانە مينياتيۋرا فاكۋلتەتىن اشپاسقا؟  ونداي فاكۋلتەت استاناداعى گۋميلەۆ اتىنداعى ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتتە بار. ءار ايماقتىڭ سىقاقشىلارىنىڭ ءوز ەرەكشەلىكتەرى بولۋى زاڭدى قۇبىلىس.  ساتيرادا سانكت-پەتەربۋرگ پەن ماسكەۋدىڭ مەكتەپتەرى ەكى بولەك. سول سياقتى شىمكەتتىڭ، الماتىنىڭ، استانانىڭ دا وزدەرىنە عانا ءتان مەكتەپتەرى قالىپتاسۋى كەرەك.
سىقاقشىنىڭ ءتىلدى تۋ ەتىپ وتىرعانى تۇسىنىكتى. شىنىندا دا، شىرايلى، ويناقى، استارلى ءھام وبرازدى ءتىل بولماسا ناعىز ساتيرانىڭ تۋىنداۋى قيىن. وسى ورايدا ۋاليبەكتىڭ تىلگە قاتىستى مىنا ويى دا قىزىق:
- ەلىمىزدەگى تەاترلاردىڭ دامىعانىن نە السىرەگەنىن ازىلىنە قاراپ اجىراتۋ كەرەك، - دەيدى ۋاليبەك تاعى ءبىر اڭگىمەسىندە. - ولار قانشالىقتى ءازىل ايتىپ ءجۇر، كورەرمەنگە قانداي ءازىل ۇسىنۋدا؟ ال ەگەر ءازىل ءتىلدىڭ دامىعان جەرىندە جۇرەتىن بولسا، وندا ءتىلىمىزدىڭ بەتالىسى قانداي؟ قازىرگى جاعدايدا مەملەكەتتىك ءتىلىمىزدىڭ جاعدايى مۇشكىل دەپ ايتۋعا بولادى. ءوزىم اراب ءتىلى مامانى بولعاندىقتان، تىلگە قاتىستى بىرنەشە قاعيدالار بارىن بىلەمىن. سونىڭ ءبىرى   - عاسىرلار وتكەن سايىن ءتىل دە دامىپ وتىرادى، ەگەر قوعام دامۋىنا ىلەسە الماسا، وندا ءتىل دە توقىراپ وشەدى، - دەيدى. ءيا، ول راس، مەملەكەتىمىز كوركەيۋدە، شەتەل اسىپ، ءبىلىمىن جەتىلدىرىپ جۇرگەن ازاماتتارىمىز قانشاما! بىراق ءبىزدىڭ قوعامىمىزدا ءتىلدىڭ وزەكتىلىگى ەشقاشان جويىلعان ەمەس. مەملەكەتتىك دەڭگەيدە ءتىلدىڭ پايداسىنا قانشاما باعدارلامالار قابىلدايمىز، ونىڭ ورىندالۋى كوڭىلدەن شىعىپ ءجۇر مە؟ وسى جاعدايدىڭ اسەرى تەاترعا دا ءتيىپ ءجۇر. كورەرمەنگە قانداي ءازىل كەرەك ەكەن دەپ كوڭىلىن باقىلاپ وتىراتىن جايىمىز بار. بۇرىن تەاتر كورەرمەندى تاربيەلەۋشى ەدى، قازىر كەرىسىنشە ءبىز كورەرمەنگە قاراي ويىستىق. بۇل دۇرىس ەمەس. مۇنداي جاعدايدا الدىمەن ءتىل دامۋ كەرەك، دەمەك ءتىل دامىسا ءازىل دە داميدى. ويلى، استارلى ازىلدەر شىعادى.
شىمكەنتتە ءبىر جەكەمەنشىك وقۋ ورنىنا بارىپ، «شانشار» تەاترى كونتسەرت بەردى. ءبىر قىزىعى، مۇندا كوپ نومىرلەرىمىز قابىلدانبادى. دەمەك، قويىلىمدارىمىز ناشار بولعانى دەپ باعالادىق. ال سول قويىلىمداردى م.اۋەزوۆ اتىنداعى وقمۋ-عا بارىپ قويدىق. ول جەردەگى نەگىزگى كورەرمەندەرىمىز فيلولوگيا، ونەر فاكۋلتەتتەرىنىڭ ستۋدەنتتەرى بولدى. بۇل جەردە ازىلدەرىمىز قىران-توپان كۇلكىگە ۇلاسىپ جاتتى. ال مۇنداعى ماسەلە تاعى دا ءتىل، مادەنيەتكە كەلىپ تىرەلەدى. ەگەر كورەرمەننىڭ مادەني دەڭگەيى جوعارى بولسا، تەاترلار دا سوعان سايكەس قىزمەت ەتەدى. شىمكەنتتە ءبىر عانا مەملەكەتتىك ءازىل-سىقاق تەاترى بار، بىراق ونىڭ كورەرمەنى از. بۇل تەاتردا ءازىلدىڭ كلاسسيكالىق ءتۇرىن كورسەتەمىز. تاماشالاۋعا نەگىزىنەن ونەردى تۇسىنەتىندەر كەلەدى. نەگىزىنەن ءاربىر تەاتردىڭ كورەرمەندەرى دە بولەك بولادى. مىسالى، «شانشاردان» جاسى ۇلكەن، ءسوزدى تۇسىنەتىن ورتا بۋىن وكىلدەرىن كوپ كەزدەستىرەسىز.
كەيبىر تەاترلار جەڭىل كۇلكىگە قۇمار بولىپ ءجۇر. مىسالى، قامىر دەگەنى «حاممەر» دەگەن كولىك بولىپ شىعادى، ال كەپ وسىعان كۇلەدى. وسى دا كۇلكىلى مە؟! ءبىز قازاقى مەنتاليتەتىمىزگە ساي كۇلكىدەن ايىرىلىپ بارا جاتقان سياقتىمىز.
... نەسى بار، شىمكەنت كۇلكىنىڭ برەندىنە اينالسا، ول دا وزىنشە ءبىر قىزىق دۇنيە ەمەس پە؟ وڭتۇستىكتىڭ ودەسسادان قاي جەرى كەم؟ قايتا ءازىل-سىقاقتىڭ وتانىنا اينالسا، ءتىلدىڭ دامۋىنا دا وڭ اسەرى تيەرى راس.
سەرىك الدانوۆ

"حالىق ءسوزى" گازەتى