"الماتى" ارناسى: ءماجىلىس دەپۋتاتتارىنىڭ حاتى
«الماتى» تەلەكانالى اينالاسىندا قالىپتاسقان جاعداي بويىنشا قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجىلىسى دەپۋتاتتارىنىڭ حاتى
حات قر باس پروكۋرورى ا.ق. داۋىلباەۆقا، قر ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتiك قورعاۋ مينيسترi س.س. ابدەنوۆكە، قر مادەنيەت جانە اقپارات ءمينيسترى د.ق. مىڭبايعا، قر مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى اگەنتتىگىنىڭ توراعاسى ا.م. بايمەنوۆكە جانە الماتى قالاسىنىڭ اكىمى ا.س.ەسىموۆكە جولداندى.
حاتقا قول قويعاندار: قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتتارى م. ابەنوۆ، ن. سابيليانوۆ، ق. سۇلتانوۆ، و. اسانعازى، ا. سمايىل، ب.سماعۇل، ج. احمەتبەكوۆ، گ. سەيتماعانبەتوۆا، ا. سولوۆەۆا.
ءبىزدىڭ حات جولداۋىمىزعا «الماتى» تەلەارناسىنان جاپپاي ارىز جازىپ، جۇمىستان كەتكەن جۋرناليستەردىڭ قازاقستان رەسپۋبليكاسى زاڭناماسىنىڭ ەڭبەك قاتىناستارى، بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى، مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ جانە مەملەكەتتىك قىزمەت سالالارىنا قاتىستى تالاپتارىنىڭ بۇزىلۋى جونىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجىلىسى دەپۋتاتتارىنىڭ اتىنا جازعان ۇجىمدىق ارىزى تۇرتكى بولدى.
«الماتى» تەلەكانالى اينالاسىندا قالىپتاسقان جاعداي بويىنشا قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجىلىسى دەپۋتاتتارىنىڭ حاتى
حات قر باس پروكۋرورى ا.ق. داۋىلباەۆقا، قر ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتiك قورعاۋ مينيسترi س.س. ابدەنوۆكە، قر مادەنيەت جانە اقپارات ءمينيسترى د.ق. مىڭبايعا، قر مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى اگەنتتىگىنىڭ توراعاسى ا.م. بايمەنوۆكە جانە الماتى قالاسىنىڭ اكىمى ا.س.ەسىموۆكە جولداندى.
حاتقا قول قويعاندار: قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتتارى م. ابەنوۆ، ن. سابيليانوۆ، ق. سۇلتانوۆ، و. اسانعازى، ا. سمايىل، ب.سماعۇل، ج. احمەتبەكوۆ، گ. سەيتماعانبەتوۆا، ا. سولوۆەۆا.
ءبىزدىڭ حات جولداۋىمىزعا «الماتى» تەلەارناسىنان جاپپاي ارىز جازىپ، جۇمىستان كەتكەن جۋرناليستەردىڭ قازاقستان رەسپۋبليكاسى زاڭناماسىنىڭ ەڭبەك قاتىناستارى، بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى، مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ جانە مەملەكەتتىك قىزمەت سالالارىنا قاتىستى تالاپتارىنىڭ بۇزىلۋى جونىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجىلىسى دەپۋتاتتارىنىڭ اتىنا جازعان ۇجىمدىق ارىزى تۇرتكى بولدى.
جۇمىستان كەتكەن جۋرناليستەر الماتى اكىمدىگى ءباسپاسوز قىزمەتىنىڭ جەتەكشىسى سەرگەي كۋيانوۆتىڭ تەلەارنا جۇمىسىنا، رەداكتسيالىق ساياساتىنا جانە ۇيىمنىڭ كادرلىق ماسەلەلەرىنە زاڭسىز ارالاسۋ سەبەبىنەن ۇجىمدا جاعىمسىز احۋال قالىپتاسقانىنا شاعىمدانعان.
ارىز بەرگەن تەلەارنا قىزمەتكەرلەرىنىڭ ۋاجدەرى كەلەسى ماسەلەلەرگە قاتىستى:
1) تەلەارنانىڭ رەداكتسيالىق ساياساتىنا ءباسپاسوز قىزمەتىنىڭ باسشىسى ارالاسۋ زاڭسىزدىعى بويىنشا
بارلىق باق-نىڭ جۇمىسى، ونىڭ ىشىندە قۇرىلتايشىسى مەملەكەتتىك ۇيىمدار (قالالىق اكىمدىكتە جاتادى) بولىپ تابىلاتىن اقپارات قۇرالدارىنىڭ دا جۇمىسى «بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭىمەن رەتتەلەدى. وسى نورماتيۆتىك قۇقىقتىق اكتىگە سايكەس جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار وڭىرلىك بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىندا مەملەكەتتىك اقپاراتتىق ساياساتتى جۇرگىزۋدى تەك مەملەكەتتىك تاپسىرىستى قالىپتاستىرۋ، ورنالاستىرۋ جانە ونىڭ ورىندالۋىنا باقىلاۋ ارقىلى جۇزەگە اسىرادى. بۇل زاڭعا سايكەس جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاننىڭ قۇرىلىمدىق بولىگى اكىمدىكتىڭ ءباسپاسوز قىزمەتىنە رەداكتسيالىق ساياساتتى قالىپتاستىرۋ بويىنشا قۇزىرەتتەر جۇكتەلمەگەن. سول سەبەپتەن اكىمدىكتىڭ ءباسپاسوز قىزمەتىنىڭ جەتەكشىسى س.ل. كۋيانوۆقا «الماتى» تەلەارناسىنىڭ رەداكتسيالىق ساياساتىنا ارالاسۋعا، جۋرناليستەردىڭ جۇمىسىن باعالاۋعا، حابارلاردىڭ شىعارماشىلىق دەڭگەيىن ساراپتاۋعا قۇقىق بەرىلمەگەن.
2) مەملەكەتتىك تاپسىرىستىڭ ورىندالۋىنا ءباسپاسوز قىزمەتىنىڭ نارازىلىعىن ءبىلدىرۋ زاڭناما ارقىلى نەگىزدەلمەگەنى بويىنشا
تەلەكومپانيا ءۇشىن مەملەكەتتىك تاپسىرىستى ورنالاستىرۋدى ءباسپاسوز قىزمەتى ەمەس، بولەك قۇرىلىم، زاڭدى تۇلعا - الماتى قالاسىنىڭ ىشكى ساياسات باسقارماسى جۇزەگە اسىرادى. وسىنداي شارالاردى ىسكە اسىرۋ ماقساتىندا قالا اۋماعىندا تەلەحابار ارقىلى مەملەكەتتىك اقپاراتتىق ساياساتتى جۇرگىزۋ ءۇشىن 2012 جىلعا 273 ملن. تەڭگەنى قۇرايتىن ءبىرتۇتاس لوت قالىپتاستىرىلعان. سونىمەن قاتار، زاڭنامامەن باق ءۇشىن مەملەكەتتىك تاپسىرىستى ورنالاستىرۋ جانە ونى جۇزەگە اسىرۋ ءراسىمى ناقتى بەلگىلەنگەن. ول تەك كەلىسىم-شارت جانە بەكىتىلگەن مەديا-جوسپار نەگىزىندە جۇزەگە اسىرىلادى. بۇل رەتتە تاپسىرىس بەرۋشىنىڭ بارلىق تىلەكتەرى تاقىرىپ تىزبەگىمەن جانە مەديا-جوسپارعا ەنگىزىلگەندەردى شىعارماشىلىق ورىنداۋ تۇرىمەن نەگىزدەلەدى. مەملەكەتتىك تاپسىرىستى ورىنداۋ ساپاسىنا قاتىستى مەردىگەرگە قانداي دا بولماسىن شاعىمداردى تاپسىرىس بەرۋشى تەك مەديا-جوسپاردىڭ جۇزەگە اسىرىلۋى فاكتىسىنە سۇيەنە وتىرىپ بەرەدى. تاپسىرىس بەرۋشى جۇمىستىڭ ساپاسىنا قاناعاتتانباعان جاعدايدا، ول زاڭدى تۇردە دالەلدەۋى كەرەك، سودان كەيىن اي سايىنعى قابىلداۋ اكتىسىنە قول قويماۋعا جانە تيىسىنشە بيۋدجەتتىك قاراجاتتاردى اۋدارماۋعا قۇقىلى. ەگەر دە مەديا-جوسپاردا قاراستىرىلعان تەلەباعدارلامالار ەفيرگە شىقپاسا نەمەسە ولاردىڭ ساپاسى تاپسىرىس بەرۋشىنى قاناعاتتاندىرماسا، وندا مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ تۋرالى كەلىسىم-شارتتى بۇزۋ جانە ايىپ تولەمىن ءوندىرۋ ماسەلەسى قويىلادى. مەديا-جوسپارعا ەنبەگەن باسقا باعدارلامالاردى جاساۋ تۋرالى تالاپ قويۋ - زاڭسىز.
سول سەبەپتەن قالالىق اكىمدىكتىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى تاپسىرىس بەرۋشى بولماعاندىقتان، ونىڭ باسشىسى س.ل. كۋيانوۆتىڭ «الماتى» تەلەارناسىنىڭ مەملەكەتتىك اقپاراتتىق ساياساتتى جۇزەگە اسىرۋىنا باقىلاۋ جۇرگىزۋگە، شىعارماشىلىق جۇمىستارىن باعالاۋعا، مەملەكەتتىك تاپسىرىسپەن كوزدەلمەگەن جاڭا حابارلاردى شىعارۋدى تالاپ ەتۋگە قۇقىعى جوق.
3) ءباسپاسوز قىزمەتىنىڭ باسشىسى تەلەارنانىڭ كادرلىق ساياساتىنا ارالاسۋىنا زاڭدى قۇقىعى جوقتىعى بويىنشا
مەملەكەتتىك تاپسىرىستى جۇزەگە اسىرۋشى تەلەارنادا بىلىكتى قىزمەتكەرلەردىڭ بار بولۋى مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ كونكۋرسىنا قاتىسۋدىڭ قاجەتتى شارتى بولىپ تابىلادى. ەگەر تەلەارنا بايقاۋعا قاتىسىپ، مەملەكەتتىك ساتىپ الۋدى جەڭىپ العان بولسا، وندا سول تالاپتارعا سايكەس كەلگەنىن كورسەتەدى. بۇدان كەيىنگى تەلەارنا قىزمەتكەرلەرىنىڭ بىلىكتىلىگى بويىنشا قانداي دا بولسىن شاعىمدار ايتىلسا، وندا كونكۋرستىڭ جەڭىمپازى «الماتى» تەلەارناسىن بايقاۋعا قاتىسۋعا مۇمكىندىك بەرگەن تاپسىرىس بەرۋشى - اكىمدىكتىڭ ىشكى ساياسات باسقارماسى جاۋاپتى بولۋى ءتيىس. «الماتى» تەلەارناسى قالالىق مەملەكەتتىك قۇرىلىمدار ارقىلى قۇرىلعانىمەن، دەربەس زاڭدى تۇلعا بولىپ تابىلادى. تەلەكومپانيا اكىمدىك ءباسپاسوز قىزمەتىنىڭ بولىمشەسى بولماعاندىقتان، ءباسپاسوز قىزمەتىنىڭ جەتەكشىسى س.ل. كۋيانوۆتىڭ تەلەارنانىڭ ىشكى كادرلىق ساياساتىن جۇرگىزۋگە، بەلگىلى ءبىر قىزمەتكەرلەر مەن جۋرناليستەردى جۇمىستان بوساتۋ تۋرالى ماسەلە قويۋعا قۇزىرەتى جوق. قىزمەتكەرلەر جۇمىسىنىڭ ساپاسىن باعالاۋ، ولاردى ىنتالاندىرۋ مەن جاۋاپقا تارتۋ، ونىڭ ىشىندە جۇمىستان بوساتۋ ماسەلەلەرى تەلەارنا باسشىلىعىنىڭ عانا ايرىقشا قۇزىرەتى بولىپ تابىلادى جانە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ەڭبەك كودەكسىمەن رەتتەلەدى. اتالعان كودەكسكە سايكەس قىزمەتكەر بiلiكتiلiگiنiڭ جەتكiلiكسiزدiگi سالدارىنان اتقاراتىن لاۋازىمىنا نەمەسە ورىندايتىن جۇمىسىنا سايكەس كەلمەگەندiكتەن، جۇمىس بەرۋشiنiڭ باستاماسى بويىنشا ەڭبەك شارتىن بۇزۋ تەك اتتەستاتسيالىق كوميسسيانىڭ شەشiمiنە نەگiزدەلۋگە تيiس. بۇعان قوسا، جۇمىس بەرۋشi وسى ەڭبەك شارتىن بۇزاتىنى تۋرالى قىزمەتكەرگە بiر اي بۇرىن جازباشا ەسكەرتۋگە مiندەتتi. تەلەارنا قىزمەتكەرلەرىن اكىمدىكتىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى جەتەكشىسىنىڭ ۇسىنىسى نەمەسە جەكە باعا بەرۋى ارقىلى جۇمىستان شىعارۋ زاڭنامادا قاراستىرىلماعان.
قالالىق اكىمدىك ءباسپاسوز قىزمەتىنىڭ جەتەكشىسى س.ل. كۋيانوۆتىڭ «الماتى» تەلەارناسىنىڭ تىكەلەي باسشىسى بولماۋى سەبەبىنەن ونىڭ قىزمەتكەرلەرىن جۇمىستان بوساتۋ جونىندە تالاپ ەتۋگە، بىلىكتىلىكتەرىن باعالاۋعا قۇقىعى جوق.
ارىزدا باياندالعان ۋاجدەردەن جانە بۇل ەڭبەك داۋىنا قاتىستى بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىندا جاريالانعان حابارلامالاردان الماتى اكىمدىگى ءباسپاسوز قىزمەتىنىڭ جەتەكشىسى س.ل. كۋيانوۆتىڭ ارەكەتتەرىندە قولدانىستاعى زاڭنامانىڭ بىرقاتار تالاپتارىنىڭ ورەسكەل بۇزىلۋىن جانە لاۋازىمدىق قۇزىرەتىن اسىرا پايدالانۋىن كورۋگە بولادى.
ەڭبەك داۋى سالدارىنان «الماتى» تەلەارناسىنىڭ كوپتەگەن قىزمەتكەرلەرى جۇمىسسىز قالىپ وتىر. مەملەكەتتىك قۇرىلىمدار تەلەارنانىڭ قۇرىلتايشىلارى بولىپ تابىلادى، سوندىقتان مەملەكەتتىك ورگاندار جۇمىسشىلاردىڭ ەڭبەك قۇقىقتارىنىڭ بۇزىلۋىنا تىكەلەي سەبەپشى بولدى. وسىدان كەيىن ەڭبەك ادامىن قۇرمەتتەۋ مەن ونى قورعاۋ تۋرالى قانداي اڭگىمە ايتا الامىز؟ مەملەكەتىمىزدە ەڭبەك ادامىن قورعاۋ جانە ەرەكشە قۇرمەتتەۋ بويىنشا ماڭىزدى شارالاردى اتقارۋدىڭ ورنىنا مەملەكەتتىك بيلىكتەگى لاۋازىمدى تۇلعانىڭ ءوزى جۇمىسشىلاردىڭ قۇقىقتارىنا نۇقسان كەلتىرۋدە. بارلىعىنا جاريا بولعان كۇردەلى ەڭبەك داۋىنان كەيىن ەڭبەك قۇقىقتارى مەن «الماتى» تەلەارناسىنىڭ ونداعان قىزمەتكەرلەرىنىڭ كەيىنگى تاعدىرىنا نەمقۇرايلىق تانىتۋ، مەملەكەتتىك تاپسىرىس راسىمدەرى، مەملەكەتتىك اقپاراتتىق ساياساتتىڭ قاعيداتتارى مەن مىندەتتەرىنىڭ ايقىن ەمەستىگى، ءباسپاسوز قىزمەتىنىڭ جەتەكشىسى س.ل. كۋيانوۆتىڭ ىمىراعا كەلە الماۋى جاعىمسىز قوعامدىق پىكىر تۋعىزۋدا.
سونىمەن قاتار، «بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭىنا سايكەس قالالىق اكىمدىك ءتيىستى اكىمشىلىك-اۋماقتىق بىرلىكتە بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى تاراپىنان قازاقستان رەسپۋبليكاسى زاڭناماسىنىڭ ساقتالۋىنا باقىلاۋدى جۇزەگە اسىرۋعا قۇزىرەتتى.
جوعارىدا كەلتىرىلگەن ءمان-جايلاردى ەسكەرە وتىرىپ، ارىزدا باياندالعان ۋاجدەردى، اكىمدىكتىڭ ءباسپاسوز حاتشىسى س.ل. كۋيانوۆتىڭ ءىس-ارەكەتتەرىندە جوعارىدا اتالعان زاڭداردىڭ، ونىڭ ىشىندە ەڭبەك كودەكسىنىڭ تالاپتارى بۇزىلۋىنىڭ ورىن الۋىن تەكسەرۋدى، سونىمەن قاتار «الماتى» تالەارناسى قىزمەتكەرلەرىنىڭ بۇزىلعان قۇقىقتارىن قايتا قالپىنا كەلتىرۋ بويىنشا شارالار قابىلداۋدى جانە ەڭبەك داۋى مەن ازاماتتاردىڭ قۇقىقتارىنىڭ بۇزىلۋىنا جول بەرگەن تۇلعالاردىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن قاراستىرۋدى سۇرايمىز.
جاۋاپتى بەلگىلەنگەن تارتىپتە جازباشا تۇردە بەرۋىڭىزدى سۇرايمىز.
حاتتىڭ ەلەكتروندىق نۇسقاسىن الۋ ءۇشىن muratbalabay@gmail.com ەلەكتروندىق پوشتاسىنا حابارلاسۋعا بولادى.
سۋرەتتە - الماتى قالاسىنىڭ اكىمى احمەتجان ەسىموۆ پەن الماتى قالاسى اكىمدىگىنىڭ ءباسپاسوز حايشىسى س.كۋيانوۆ
