سۋ رەسۋرستارى كوميتەتىنىڭ باسىنا قارا بۇلت ءۇيىرىلدى

التايداعى اعايىننىڭ ىستىق ىقىلاسىنا بولەنىپ، اق باتاسىن الىپ استاناعا اتتانعان يسلام ابىشەۆ اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگى سۋ رەسۋرستارى كوميتەتىندەگى بىلىق-شىلىقتاردىڭ ۇستىنەن ءتۇستى. قول استىنا قاراعان مەكەمەلەر مەن سۋ شارۋاشىلىعىنا قاتىستى ءىرىلى-ۇساقتى كومپانيالاردىڭ باسشىلارى حالىقشىل شەنەۋنىكتىڭ باسىن داۋعا ىلىكتىرىپ وتىر. وسى داۋلى ماسەلەگە وراي استانا قالاسىندا ي. ابىشەۆ جۋرناليستەرگە ارناپ ءباسپاسوز كونفەرەنتسياسىن وتكىزدى.

سۋ جاڭا قىزمەتىنە كىرىسكەن ابىشەۆ مىرزانىڭ ەڭ الدىمەن قولعا العانى - بۇرىن دا جۇزەگە اسىرىلعان جانە جوسپاردا تۇرعان وڭتايلاندىرۋ (وپتيميزاتسيالاۋ) جۇمىستارىن جۇرگىزۋ بولدى. رەسپۋبليكالىق سۋ شارۋاشىلىعى نىساندارىنىڭ رەكونسترۋكتسياسى مەن جوندەۋ جۇمىستارىنىڭ تيىمدىلىگىن انىقتاۋ ماقساتىندا كوميتەتتىڭ قىزمەتكەرلەرى ءار ايماقتاعى نىسانداردى ارالاپ شىعادى. سونداعى مەكەمەلەردىڭ ماماندارىمەن بىرلەسە وتىرىپ، بيۋدجەتتەن كەتەتىن قاراجاتتىڭ ىسىراپسىز مول جۇمسالىپ وتىرعانىن انىقتايدى.

سۋ رەسۋرستارى كوميتەتىنىڭ باسىنا قارا بۇلت ءۇيىرىلدى

التايداعى اعايىننىڭ ىستىق ىقىلاسىنا بولەنىپ، اق باتاسىن الىپ استاناعا اتتانعان يسلام ابىشەۆ اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگى سۋ رەسۋرستارى كوميتەتىندەگى بىلىق-شىلىقتاردىڭ ۇستىنەن ءتۇستى. قول استىنا قاراعان مەكەمەلەر مەن سۋ شارۋاشىلىعىنا قاتىستى ءىرىلى-ۇساقتى كومپانيالاردىڭ باسشىلارى حالىقشىل شەنەۋنىكتىڭ باسىن داۋعا ىلىكتىرىپ وتىر. وسى داۋلى ماسەلەگە وراي استانا قالاسىندا ي. ابىشەۆ جۋرناليستەرگە ارناپ ءباسپاسوز كونفەرەنتسياسىن وتكىزدى.

سۋ جاڭا قىزمەتىنە كىرىسكەن ابىشەۆ مىرزانىڭ ەڭ الدىمەن قولعا العانى - بۇرىن دا جۇزەگە اسىرىلعان جانە جوسپاردا تۇرعان وڭتايلاندىرۋ (وپتيميزاتسيالاۋ) جۇمىستارىن جۇرگىزۋ بولدى. رەسپۋبليكالىق سۋ شارۋاشىلىعى نىساندارىنىڭ رەكونسترۋكتسياسى مەن جوندەۋ جۇمىستارىنىڭ تيىمدىلىگىن انىقتاۋ ماقساتىندا كوميتەتتىڭ قىزمەتكەرلەرى ءار ايماقتاعى نىسانداردى ارالاپ شىعادى. سونداعى مەكەمەلەردىڭ ماماندارىمەن بىرلەسە وتىرىپ، بيۋدجەتتەن كەتەتىن قاراجاتتىڭ ىسىراپسىز مول جۇمسالىپ وتىرعانىن انىقتايدى.

بۇل تۋرالى يسلام ابىشەۆتىڭ ءوزى دە: «مەن 300 ملرد. تەڭگەنىڭ ۇنەمدەلگەنىن وزىمە جارناما جاساۋ ءۇشىن جاريالاپ وتىرعان جوقپىن. بۇل مەملەكەت باسشىسىنىڭ بىزگە - مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەرگە بەرگەن تاپسىرماسى بولاتىن. ەلدىڭ ىشكى پروبلەماسىن شەشىڭدەر دەپ سۇراعان قارجىنى دا ءبولدى. بىراق ول قارجىنى ۇنەمدى، ءتيىمدى جۇمساڭدار دەدى. وسى جىلدىڭ 25 مامىرىندا ەلباسى وڭتۇستىك ءوڭىردى دامىتۋ جونىندەگى جيىن وتكىزگەندە «سۋ توڭىرەگىندە قارجى ۇرلاعاندارىڭ بولسا، تۇرمەنىڭ تۇبىندە شىريسىڭدەر» دەدى.

ال پارلامەنت سەسسياسىن اشقاندا سويلەگەن سوزىندە داعدارىس ءالى 5-6 جىلعا سوزىلاتىنىن، ولاي بولسا، ءبىز قارجىنى وتە ءتيىمدى جۇمساپ، ۇنەمدەۋىمىز كەرەك ەكەنىن تاعى دا قاداپ ايتتى. ال ول قارجىنى پرەزيدەنت پەن پرەمەر-مينيستر جۇمسامايدى عوي. قارجىنى ءتۇرلى باعدارلامالاردىڭ باسقارۋشىلارى رەتىندە بىزدەر جۇمسايمىز. سول سەبەپتى ءبىز دە ءوزىمىز باسقاراتىن 19 جوبانى قاراپ، سارالادىق. ناتيجەسىندە، 300 ملرد. تەڭگە كولەمىندەگى بيۋدجەت قاراجاتىن ۇنەمدەۋگە بولاتىنىن انىقتادىق»، - دەيدى. ماسەلە وسىدان كەلىپ شىعادى، ەل قارجىسىن تالان-تاراجعا سالماي، ۇنەمدەۋ جولىندا ارتىق قاراجاتتى قىسقارتقان شەنەۋنىككە قاي كومپانيانىڭ باسشىسى ريزا بولا قويسىن؟!

ارينە، ولارعا مۇنداي «مايشەلپەكتەن» وڭاي ايىرىلۋ ۇنامايتىنى انىق. «جاۋىر اتقا قامشى اۋىر» دەگەندەي، باعىنىشتى مەكەمە باسشىلارىمەن كومپانيا يەلەرىنىڭ قيراڭ ەتە تۇسكەنى بەسەنەدەن بەلگىلى. سوندىقتان دا ولار سۋ رەسۋرستارى كوميتەتى باسشىسىنىڭ ۇستىنەن شاعىم تۇسىرگەن ەكەن. قول استىنا قاراعان مەكەمەلەردىڭ دە ايدىڭ-كۇننىڭ امانىندا اقشا جىمقىرىپ قالۋدىڭ سان ءتۇرلى ادىسىنە باسقان. «ەڭ ءبىرىنشى كوزگە تۇسكەنى «ق. ساتباەۆ» سۋ ارناسى بولدى. سەبەبى بۇل وتە ماڭىزدى ستراتەگيالىق نىسان سانالادى. 1-نىسان بويىنشا ءۇش سۋ قۋاتىن ناسوس قوندىرعىسىن اۋىستىرۋعا 3 ملرد. تەڭگە جۇمساعان. مەن ينجەنەر بولعاندىقتان، بۇل سالادان تۇسىنىگىم بار. قاتتى تاڭعالدىم. ەگەر سىزگە «زاپوروجەتس» كولىگىن 100 ملن. دوللارعا ساتىپ الدىق دەسە سەنبەيسىز عوي. بۇل دا سونداي جاعداي. ەكىنشى جوبادا 4 ناسوسقا 6 ملرد. تەڭگە جوبالانىپتى.

سودان بىردەن كۇدىك پايدا بولدى. ناسوستار ساتىپ الىنعان رەسەيدەگى زاۋىتقا حابارلاسىپ، باعاسىن بىلدىك، ولار ايتقان باعا مۇلدەم باسقاشا. وسى كەمشىلىكتى تۇزەۋگە «ق. ساتباەۆ» سۋ ارناسى باسشىسىنا تاپسىرما بەردىم. ارادا ءتورت اي وتسە دە، ناتيجە بولمادى»، - دەدى ي. ابىشەۆ. ول ول ما، «ق. ساتباەۆ» سۋ ارناسىنىڭ ەلەكتر ەنەرگياسىنا جۇمسايتىن جىلدىق شىعىنى 2 ملرد. تەڭگەدەن دە كوپ. مۇنداي كۇدىكتى جايتتى تەكسەرگەن كوميتەتتەگىلەر ەلەكتر ەنەرگياسىنا كەتەتىن شىعىندى ۇنەمدەۋدىڭ تۇجىرىمداماسىن جاساۋ اتالعان مەكەمە باسشىسىنا تاپسىرىلعان بولاتىن، بىراق ولار تاپسىرمانى ورىنداماعان.

مالىمەتتەردى قولدان جاساۋ فاكتىلەرى كوپ

جوبالاردىڭ قۇنىنىڭ مۇنشا «قىمباتتاۋ» سەبەبىن سۋ رەسۋرستارى كوميتەتىنىڭ ماماندارى بىلايشا تۇسىندىرەدى: كەيبىر توپتىق سۋ قۇبىرلارى بويىنشا كارتا مەن ستاتيستكادا بار بارلىق اۋىلدىق ەلدى مەكەندەر قوسىلعان، بىراق بۇل جەرلەردە بىردە ءبىر ادام تۇرمايتىندىعى انىقتالعان. «ماسەلەن، سۋ قۇبىرىن تارتۋ جوباسىن جاساردا سۋ پايدالانۋ كولەمى ەسەپتەلەدى. ول مالىمەتتەردى جوبا جاساۋشى مەكەمەلەرگە جەرگىلىكتى اكىمشىلىك بەرەدى. ياعني بۇل جەردە باستى كەمشىلىك جوبالاۋشىدا دا، كوميتەتتە دە ەمەس، سول اۋىل-ايماقتاعى مالىمەت بەرەتىندەردە. نەگە؟ ويتكەنى اۋىلدا قانشا ادام تۇراتىنى تۋرالى مالىمەتتى سۇراساڭىز، ەرتەڭ ءبارىبىر حالىق سانى وسەدى عوي دەپ، 2 مىڭ ادام تۇراتىن اۋىلدىڭ اكىمى 4 مىڭ ادام تۇرادى دەگەن مالىمەت بەرەدى. مال باسىن دا كوبەيتىپ ايتادى.

سۋ قۇبىرىن تارتۋ جوباسىن جاساۋدىڭ ءنورماتيۆى بويىنشا، سول وڭىردەگى اۆتوكولىكتەر، ءتىپتى تاۋىققا دەيىن ەسەپكە الادى. بۇل جەردە اكىمدەردى دە جازعىرا المايسىز. سەبەبى ءار اكىم ءوز ايماعىنا سۋدىڭ مول كەلگەنىن قالايدى. مىنە، سول مالىمەتتەرگە ساي قۇبىر كولەمى ەسەپكە الىنادى. بۇل - ءبىر، ەكىنشىدەن، ول جوبانىڭ 20-50 جىلدىق پەرسپەكتيۆاسى ەسكەرىلەدى. مىسالى، ارال قالاسىندا 30 مىڭ حالىق بار بولسا، 10 جىلدان سوڭ تاعى 30 مىڭ ادام قوسىلادى دەپ ەسەپتەلەدى. سودان كەلىپ، شىعىن دا ۇلعايا تۇسەدى. ال مەن سىزگە ايتايىن، ارال قالاسىندا وسىدان 10 جىل بۇرىن دا 30 مىڭ حالىق تۇرعان. قازىر دە 30 مىڭ ادام تۇرادى. بىراق سوعان قاراماستان، ول ماڭعا تارتىلاتىن سۋ قۇبىرى بويىنشا جاسالعان ەسەپ نورماتيۆكە ساي جاسالادى»، - دەپ تياناقتادى ءوز ويىن كوميتەت باسشىسى.

ەلدى مەكەندەردىڭ بارلىعى ارالداعىداي ەمەس، ادام سانى كوبەيمەك تۇگىلى، كەي جەرلەردە كەرىسىنشە، ازايىپ بارادى. سوڭعى بەس جىل ىشىندە ديناميكا بويىنشا كەيبىر اۋىلدىق جەرلەردە، اسىرەسە سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىنداعى حالىق سانىنىڭ تومەندەۋى بايقالعان. سونىمەن قاتار مال باسىنىڭ سانى دا نەگىزسىز، جالعان كورسەتىلگەنى دە بولىنەتىن قارجىنىڭ «قۇنىن ارتتىرعان». بۇل تۇرعىدا مەملەكەت قارجىسى تەك ءتيىمدى جوبالارعا عانا ءبولىنىپ، ءتيىمسىز، قارجىنى بوسقا شاشاتىن ءولى جوبالاردى توقتاتۋدى قۇپ كورەتىنىن جەتكىزدى. شىعىندى حالقى كوپ، بولاشاعى مول اۋىلدىق جەرلەرگە جۇمساعان الدەقايدا ءتيىمدى ەكەنى داۋسىز. وسى جايىندا دا ي. ابىشەۆ بىلاي دەيدى: «ءبىز قازىرگى سۇرانىس پەن وسىدان 10 جىل بۇرىنعى تۇتىنۋشىلىق دەڭگەيدىڭ ديناميكاسىن جاسادىق. الداعى 10 جىلعا دا جوسپارلاپ كوردىك. سوندا قۇبىر ديامەترى ەكى ەسەگە قىسقاردى. ەگەر حالىق سانى ەكى ەسە كوبەيىپ جاتسا، جانىنان تاعى ءبىر قۇبىر تارتۋعا بولادى. ارال-سارىبۇلاق سۋ قۇبىرىن سول جوبا بويىنشا سالىپ جاتىرمىز».

سۇعاناقتىقپەن جاسالعان جوبالاردىڭ كەلەشەگى قانداي؟

ءبىر عانا ق. ساتباەۆ سۋ ارناسى عانا ەمەس ەكەن، قارجى سۇراتقان باسقا دا مەكەمەلەردە ماسەلەلەر بارشىلىق. ايتالىق، «بارتوعاي سۋ قويماسىن قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارىنىڭ جوبالىق سمەتاسى 250 ملن. تەڭگەگە جاسالىپتى. مەن وسى سۋ قويماسىن ءبىر ەمەس، ەكى رەت بارىپ كوردىم. سوسىن جوبالاۋشىنى شاقىردىم. «250 ملن. تەڭگەگە جوبا جاساپ جاتىرسىڭ، ال جوباڭنىڭ قۇنى قانشا بولادى؟» دەدىم. سويتسەم، 9 ملرد. 250 ملن. تەڭگە دەيدى. مەنىڭشە، بۇل اقشاعا سۋ قويماسىن بۇزىپ، قايتا سالۋعا بولادى. سوندىقتان ونى استاناعا شاقىرىپ، ءبارىمىز قايتا ەسەپتەدىك. سويتسەك، ولار 9 ملرد. تەڭگەنىڭ 7 ميللياردىن سۋ قويماسىنىڭ تۇبىنە تۇنىپ قالعان لايدى تازارتۋعا جۇمساماق ەكەن. ول لايدىڭ كولەمى 18 ملن. تەكشە مەتر. ال سۋ قويماسىنىڭ سىيىمدىلىعى 400 ملن. تەكشە مەتر.

سودان بارتوعايدىڭ باسشىسىنا قوڭىراۋ شالدىم. سۇراستىرا كەلە كۇزدە سۋ تاۋسىلعان كەزدە، قويمادا 70 ملن. تەكشە مەتر سۋ قالىپ قوياتىنىن انىقتادىق. «ولاي بولسا، 70 ملن. تەكشە مەتر سۋ قالاتىن بولسا، 18 ملن. تەكشە مەتر لايدى تازالاۋدىڭ قاجەتى بار ما؟» دەپ، 7 ملرد. تەڭگەنى قىسقارتىپ تاستادىم. تاعى دا وسى جوباعا 6 مىڭ توننا تسەمەنت كەرەك دەپ جوسپارلانىپتى. ونى دا انىقتاي كەلە 6 مىڭ كيلوگرامم ەكەنىن بىلدىك. سودان 250 ملن. تەڭگەگە جاسالعان جوبانىڭ قۇنى 500 ملن. تەڭگە عانا بولىپ قالدى» دەيدى. كەلىنى توننا دەپ كورسەتكەن بارتوعايلىقتاردىڭ بۇل قىلىعى تۇيمەنى تۇيەدەي ەتىپ كورسەتۋ ەمەي نەمەنە؟! ايتپەسە، باستاۋىش سىنىپتىڭ بالاسى بىلەتىن كەلى مەن توننانىڭ ايىرماسى جەر مەن كوكتەي عوي. بىلمەي، جاڭساقتىقتان جاسالدى دەي المايسىڭ، اساپ ۇيرەنگەن، قارپىپ جەگەن اۋىزدىڭ دامەسى وسى. قىزمەتىن الاياقتىققا، سۇعاناقتىققا اينالدىرعان ادامدارمەن كۇرەسۋدى باستاعان كوميتەت باسشىسى ولاردان تايسالمايتىنىن جەتكىزدى. «مەن قارجىسى 3-4 ەسە قىسقارعان جوبالاردى جەڭىپ العانداردى كاسىپكەر دەپ ايتا الماس ەدىم.

سەبەبى ول جوبالاردى اناۋ-مىناۋ كومپانيا ۇتىپ الا المايدى. ول كومپانيالار بۇل جوبالار جاسالماي تۇرىپ دايىندالعاندار. شىنىن ايتۋ كەرەك، بۇل جوبالار ساتىپ الۋ تەندەرلەرىنە شىعارىلعاندا، وعان شاعىن جانە ورتا بيزنەس وكىلدەرى جولاي المايتىن كەزىندە. ال قازىر بۋلاەۆ توپتىق سۋ قۇبىرىن جوندەۋگە شاعىن جانە ورتا بيزنەستەگى 14-15 مەكەمە جۇمىلدىرىلىپ وتىر. ولاردىڭ ەشقايسىسى - تەندەر ۇتىپ كورمەگەن كومپانيالار. ەندى ولار «قازسۋشارۋاشىلىعى» مەملەكەكەتتىك مەكەمەسىنىڭ قوسالقى مەردىگەرى رەتىندە جۇمىس ىستەۋدە. «قازسۋشارۋاشىلىعى» مەملەكەتتىك كاسىپورنى جۇيەلى تۇردە قاجەتتى جابدىقتى ءوندىرۋشى زاۋىتتاردان كوتەرمە باعامەن ساتىپ الىپ، جوبانى جۇزەگە اسىرۋشى كومپانيالارعا بەرىپ وتىرادى.

وسىلايشا، ساپاسىز قۇبىرلاردىڭ ىسكە جاراتىلۋىنا جول بەرىلمەيدى ءارى وتاندىق تاۋار وندىرۋشىلەرگە قولداۋ كورسەتىلەدى» دەگەن ي. ابىشەۆ كۇرمەۋى قيىن تاعى ءبىر ماسەلەنىڭ شەتىن شىعاردى. مەملەكەتتىك تەندەردى شىنايى جولمەن ۇتىپ المايتىنداردىڭ قىلىعىن اشكەرەلەگەن سوڭ، ولاردىڭ تەك جاتپاي، «قارىمتا شابۋىلعا» شىعاتىنى ايدان انىق نارسە.

«سۋدىڭ دا سۇراۋى بار» دەيتىن قازاقتىڭ تامسىلىنە بۇگىندە كەلىسپەيتىن جان بولماس. قازىر دۇنيەدە  سۋ ءۇشىن قىرعيقاباق ەلدەر بار. سۋ ءۇشىن جان قياتىن ەرلەر بار. قىرقىستار دا وسىنداي ءبىر تامشى سۋ ءۇشىن بولىپ جاتىر. وسىنى ەسكەرگەن كوميتەت باسشىسى: «مەنى ءتۇن ورتاسىندا تۇرعىزىپ سۇراسا دا، قازاقستاندا قاي وزەننەن قاي كەزدە قانداي سۋ كەلەدى، ونىڭ كولەمى قانشا ەكەنىن ناقتى بولماسا دا جوبالاپ ايتىپ بەرە الامىن. وزەندەردىڭ جاعدايىن ءوزىمنىڭ ورگانيزمىم سياقتى سەزىنەمىن. اعىپ جاتقان سۋدىڭ ءاربىر تامشىسى التىنمەن تەڭ. بىراق ءبىز ءالى سۋدىڭ قادىرىنە جەتە الماي كەلەمىز.

سۋمەن قامتۋ ماسەلەسى وتە وزەكتى. ءبىز قازىر ونبەس داۋدى قۋعانشا ەلىمىز ءۇشىن ودان دا ماڭىزدى ماسەلەنى شەشىپ العانىمىز ابزال» دەيدى. قاراپ وتىرساڭىز، يسلام ابىشەۆ بەكەردە شىر-پىر بولىپ وتىرعان جوق. ۇلتتىڭ قاجەتىنە قورعان بولۋدى ماقسات تۇتقانىن اڭعارۋ قيىن بولماس. وسىعان قاراپ، وڭاي پايدالانىلىپ كەلگەن سۋ ەرتەڭ قيىنعا ءارى قىمباتقا تۇسەتىنىن بىلگەن ول الدا سۋعا تالاسىپ، بىرنەشە ەل بولىسكە تۇسەتىن زامان تۋاتىنىن سەزىپ وتىرعان جوق دەي المايسىڭ.

كوميتەت باسشىسىنىڭ جانە ءبىر مالىمدەگەنى - سۋارمالى جەرلەردى كوبەيتۋگە قاتىستى. «ءبىزدىڭ شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ وزىندە ەرتىس وزەنىنىڭ بويىنداعى 130 مىڭ گەكتارداي جەر پايدالانىلماي تۇر. الماتى وبلىسىندا دا 80 مىڭ گەكتار جەر كادەگە اسپاي جاتىر. ال ول جەردە ەگىن سالىپ، ەڭبەك ەتسە، جەمىسى مول بولار ەدى.

ول تۇرماق، وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىندا دايىن تۇرعان 100 مىڭ گەكتار سۋارمالى جەردى پايدالانا الماي وتىرمىز. ەرتەڭ سۋ بولىسەتىن زامان كەلەدى. سول كەزدە قيىندىق تۋى مۇمكىن. سەبەبى ءبىز قازىر سۋدى كەڭەس زامانىنداعى كەلىسىم بويىنشا الىپ وتىرمىز. ال 2014 جىلى قىتايلارمەن سۋ بولىسەمىز. سول ءۇشىن ناقتى ەسەپ-قيسابىمىزدى جاساۋدامىز. نەگىزى سۋ ءبولىسۋدىڭ بىرنەشە جولى بار. ءبىرى - تاريحي قالىپتاسقان جاعداي، ەكىنشىسى - بۇگىنگى قالىپتاسقان جاعداي بويىنشا ءبولۋ. ءبىز تاريحي جاعدايمەن بولەيىك دەيمىز، ويتكەنى وداق كەزىندە سۋدان العان ۇلەسىمىز كوپ. ال ەگەر ولار قالىپتاسقان جاعدايمەن بولەمىز دەسە، وندا ءبىزدىڭ سۋارمالى جەرلەرىمىز از بولعاندىقتان، ەنشىمىزگە از مولشەردەگى سۋ ءبولىنۋى مۇمكىن»، - دەدى.

بۇل دەگەنىمىز - ءومىردىڭ كوزى بولىپ سانالاتىن سۋ تاپشىلىعىنىڭ الدىن الۋ، بولاشاقتا اسا ماڭىزدى ءىس بولىپ قالاتىن، ياعني ەلدىڭ كەلەشەگىنە وتە-موتە قاتىستى شارۋا بولماق. سۋارمالى جەرلەردىڭ كولەمىن ارتتىرۋ ارقىلى ءار قازاق وتباسى 10 گەكتاردان جەر الىپ، ەڭبەكتەنەتىن بولسا، 70 مىڭ وتباسى شاعىن جانە ورتا بيزنەستى دامىتا الادى ەكەن.

كەڭەس ۋاقىتىندا ەلىمىزدە 2 ملن. 300 مىڭ گەكتارعا جۋىق سۋارمالى جەر بولسا، قازىرگى كۇنى 2 ملن. 80 مىڭ گەكتار سۋارمالى جەردىڭ 1 ملن. 400 مىڭ گەكتارىن عانا پايدالانادى ەكەنبىز. وسى ەسەپ بويىنشا سوندا 700 مىڭ گەكتار جەر يەسىز جاتىر دەگەن ءسوز. ەگەر ۇكىمەت وسى ماسەلەنى دۇرىس جولعا قوياتىن بولسا، الاش قايراتكەرلەرى ايتقانداي «ءومىر مەن ءولىم ماسەلەسىنىڭ ەڭ زورى» تۇتاستاي بولماسا دا، ءبىرشاما دەڭگەيدە شەشىلەتىن ەدى. مۇنداي ۇسىنىستاردى سۋ رەسۋرستارى شارۋاشىلىعى كوميتەتى ۇكىمەتكە جولداعان.

ءبىز بۇل ماقالانى جازۋ ارقىلى ءبىر عانا سۋ رەسۋرستارى كوميتەتىنىڭ سويىلىن سوعايىق دەپ وتىرعانىمىز جوق. شىنايى فاكتىلەردى الدىمىزعا جايىپ cالعان ۆەدوموستۆا باسشىسىنا ورىنسىز كىنا ارتىپ وتىرعاندارمەن داۋلاساتىن جايىمىز دا جوق. تەك قۇلاعى ءبىر ەلەڭ ەتكەن حالايىققا بولعان جايتتى تۇگەل ايتۋدى پارىز تۇتتىق. ءومىردىڭ كوزى عانا ەمەس، ءوزى بولىپ سانالاتىن سۋ شارۋاشىلىعىنا قاتىستى اقپاراتتى قالىڭ الاشتان جاسىرىپ ۇستاۋ - قىلمىسپەن تەڭ. قازاق ءۇشىن قات دۇنيەگە بولىنگەن قارجىنىڭ دىتتەگەن جەرىنە جەتپەي، ورتا جولدان ساپ تىيىلاتىندىعى جايلى ءبىز ەستىپ-ءبىلىپ قويماي، الاش بالاسى تەگىس قۇلاقتانسىن دەگەن ىزگى نيەت قانا بار.

ۇلاربەك دالەيۇلى،

زاڭعار كارىمحان

استانا قالاسى

«Abai.kz»