Associated Press-كە بەرگەن سۇحباتىندا سولتۇستiك داكوتانىڭ ساۋدا وفيسiنiڭ اتقارۋشى ديرەكتورى دين گوردەردiڭ وسى ايماقتىڭ سيىرلارى قازاقستاننىڭ سۋىق كليماتىنا ۇيرەنگەنiن ايتىپتى. بiراق قازاق باقتاشىلارى ولاردى باعۋدىڭ رەتiن بiلمەيتiن كورiنەدi. سول سەبەپتi ەندi بiزدiڭ باقتاشىلار اقش-قا بارىپ، سيىر باعۋدىڭ سىرىن مەڭگەرiپ، كاسiبي بiلiكتiلiگiن ارتتىرىپ قايتادى ەكەن. 12 قازاقستاندىق باقتاشى سولتۇستiك داكوتاعا مال باعۋدى ۇيرەنۋگە ەكi اپتالىق وقۋعا بارادى.

سونىمەن قاتار د.گوردەر قا­زاق­ستاندىق شەنەۋنiكتەرگە iرi قارا مالدىڭ تويىمدى تاماقتانۋى كە­رەگiن تاعى دا ەسكەرتتi. سالماق قوسۋ جاعىنان ارتتا قالعان قازاقستاندىق سيىرلار قۇنارلى جەم-شوپپەن قامتاماسىز ەتiلمەگەن. وسىنداي ءتۇيiن جاساعان دين مىرزا ءوز ۇسىنىسىنىڭ قولداۋ تابارىنا سەنiمدi.

ونسىز دا تالاي رەت كۇلكiگە قالعان قازاق اۋىل شارۋاشىلىعى مي­نيسترلiگi ەندi سايقىمازاق مەكەمەگە اينالىپ بارا جاتقانداي. سە­بەبi - كۇتiمi بەلگiسiز شەتەلدiك سيىر­لاردى ەلگە اكەلگەن وسى مي­نيسترلiك بولاتىن. جۇرتتى دا، ءوزiمiزدi دە ەتكە قارىق ەتەمiز دەپ ءجۇرiپ سىرتتان كەلگەن سيىردىڭ جەم-ءشوبiن جارىتپاعانى تاعى بار. ەندi مiنە، مال باعۋدىڭ قىر-سىرىن قازەكەم امەريكادا ارنايى وقىپ، ۇيرەنiپ قايتۋى كەرەك ەكەن.

Associated Press-كە بەرگەن سۇحباتىندا سولتۇستiك داكوتانىڭ ساۋدا وفيسiنiڭ اتقارۋشى ديرەكتورى دين گوردەردiڭ وسى ايماقتىڭ سيىرلارى قازاقستاننىڭ سۋىق كليماتىنا ۇيرەنگەنiن ايتىپتى. بiراق قازاق باقتاشىلارى ولاردى باعۋدىڭ رەتiن بiلمەيتiن كورiنەدi. سول سەبەپتi ەندi بiزدiڭ باقتاشىلار اقش-قا بارىپ، سيىر باعۋدىڭ سىرىن مەڭگەرiپ، كاسiبي بiلiكتiلiگiن ارتتىرىپ قايتادى ەكەن. 12 قازاقستاندىق باقتاشى سولتۇستiك داكوتاعا مال باعۋدى ۇيرەنۋگە ەكi اپتالىق وقۋعا بارادى.

سونىمەن قاتار د.گوردەر قا­زاق­ستاندىق شەنەۋنiكتەرگە iرi قارا مالدىڭ تويىمدى تاماقتانۋى كە­رەگiن تاعى دا ەسكەرتتi. سالماق قوسۋ جاعىنان ارتتا قالعان قازاقستاندىق سيىرلار قۇنارلى جەم-شوپپەن قامتاماسىز ەتiلمەگەن. وسىنداي ءتۇيiن جاساعان دين مىرزا ءوز ۇسىنىسىنىڭ قولداۋ تابارىنا سەنiمدi.

ونسىز دا تالاي رەت كۇلكiگە قالعان قازاق اۋىل شارۋاشىلىعى مي­نيسترلiگi ەندi سايقىمازاق مەكەمەگە اينالىپ بارا جاتقانداي. سە­بەبi - كۇتiمi بەلگiسiز شەتەلدiك سيىر­لاردى ەلگە اكەلگەن وسى مي­نيسترلiك بولاتىن. جۇرتتى دا، ءوزiمiزدi دە ەتكە قارىق ەتەمiز دەپ ءجۇرiپ سىرتتان كەلگەن سيىردىڭ جەم-ءشوبiن جارىتپاعانى تاعى بار. ەندi مiنە، مال باعۋدىڭ قىر-سىرىن قازەكەم امەريكادا ارنايى وقىپ، ۇيرەنiپ قايتۋى كەرەك ەكەن.

بiزدiڭ شوپاندار مەن باقتاشىلار نەگە مال باعۋدى شەتەلدەن ءۇي­رەنۋi كەرەك؟ قولىنان تاياعى تۇسپەي، كەز كەلگەن تۇلiكتiڭ سىرىن تۇگەل مەڭگەرگەن قازەكەمدi مال باعۋعا ۇيرەتپەك بولعانداردىڭ مۇنىسىن عاجاپ دەيمiز بە، مازاق دەيمiز بە؟ قالاي دەسەك تە، كەلەسi ايدان باستاپ شەتەلدiك مالدىڭ بابىن تاۋىپ، تولدەتۋ سياقتى ماسەلە­لەردi مەڭگەرۋ ءۇشiن قازاقستاندىق مالشىلار اقش-قا بارىپ، ارنايى كۋرستان ءوتiپ، قولىنا سەرتيفيكات الىپ قايتۋعا تيiس. بۇعان قانشا شىعىن جۇمسالىپ، ونى كiم تولەيتiنi ازiرگە بەلگiسiز. وتكەن اپتادا مەملەكەتتiك باق پاۆلودارلىق شارۋانىڭ ينتەرنەتپەن سيىر جايىپ جۇرگەنiن جارىسا جارنامالاعانى بار. قازاق شارۋالارىن اقش-تا وقىتۋ يدەياسى دا وسىندايلاردان تۋعان سياقتى. الگi باقتاشى سيىرلارىنىڭ موينىنا سپۋتنيك ارقىلى انىقتايتىن قۇرىل­عى ورناتىپ، ۇيدە وتىرىپ مالدارىنىڭ قايدا جۇرگەنiن بiلەتiنiن، مۇنداي ادiسپەن ۇرى-قارىدان دا ساقتانۋعا بولاتىنىن ايتقان ەدi. بەس مىڭ تەڭگەلiك قۇرىلعىعا قىزىققاندار از ەمەس، ارينە. الايدا جەم-ءشوبiن تولىق قامتاماسىز ەتە الماي وتىرعان شارۋانىڭ ءار سيىرىنا شەتەلدiك قوڭىراۋ تاعۋعا، اقش-قا بارىپ وقۋعا شاماسى كەلەر مە ەكەن؟

ارتىقباي سارسەنۇلى، باقتاشى:

- سيىر باعىپ كۇنەلتكەنiمە بيىل وتىز جىل بولدى. بiراق وسىعان دەيiن مۇنداي مازاقى جاڭالىقتى ەستiمەگەن شىعارمىن. شەتەلدiك مالدىڭ بابى ءۇشiن شەتەلدە وقىتۋ - بiزدiڭ مينيسترلiككە كەزەكتi اقشا شاشۋ ناۋقانىن باستايدى دەپ قابىلدايمىن. قورا-قوپسىسى قي­راپ، جايىلىمى تارىلعان سيىرعا اقش-تا وقىپ كەلiپ باقتاشى بول­عانىڭ نە كەرەك؟ وسىنىڭ كوك تيىندىق پايداسى جوعىن مينيستر­لiك­تەگiلەر مەن باسقالارى بiلسە دە، بiلمەگەنسيدi. ايتپەسە، وزiمiزدە بار iرiلi-ۇساق مالدىڭ سانىن كو­بەيتiپ، وتاندىق ەت ونiمدەرiن ەكس­پورتقا شىعارماس پا ەدi. ال بiزدiڭ شەنەۋنiكتەر شەتەلدەن مال اكەلiپ سونىڭ بابىن تاپپاي الەك. الگi ينتەرنەت ارقىلى مال قايىرۋ دا الدەكiمنiڭ قالتاسىن تولتىرۋ ءۇشiن جاسالعان جارناما دەپ ويلايمىن. ەشقانداي سپۋتنيكسiز دە وسى ۋاقىت­قا دەيiن قارا تاياقپەن مال قايىرىپ ەدiك. ەندi بەس مىڭداپ دابىل قوڭىراۋىن ساتىپ الساق، جە­تiسكەن ەكەنبiز. سول اقشاعا سيىر­لارىمنىڭ قوراسىن جاڭالاپ، ءشوبiن مولىراق ەتiپ تۇسiرمەيمiن بە؟...

ساپارعالي ۇسەنبەكوۆ، باقتاشى:

- اۋىل شارۋاشىلىعى مينيست­ر­لiگiن اسىلجان مامىتبەكوۆ باسقارعالى بەرi مۇنداي قى­زىقتىڭ تالايىنا كۋا بولدىق قوي. ءوزiمiزدi بىلاي قويىپ، وزگەلەردi ەتپەن قارىق قىلامىز دەپ اۋىزدى ايعا بiلەپ ەدi مينيستر. ول ايتقان مەر­زiم دە جاقىنداپ قالدى. ايتسە دە، ەلiمiز شەتەلدەن ەت تاسۋىن ۇدەتپەسە، ازايتپادى. ونىڭ سە­بەبi بەل­گiلi عوي، وتاندىق مال شارۋاشىلىعى قۇلدىراپ، قۇرۋدىڭ الدىندا تۇر. ەندi كەلiپ اقش-تا مال باعۋدىڭ قىر-سىرىن وقىتسا، شە­تەلدiكتەرگە دايىن انەكدوتقا اينالاتىن شىعارمىز. اتادان بالاعا جالعاسقان كاسiپتiڭ نەگiزگiسi مال باعۋ بولعان قازاققا امەريكاندىقتار نەنi وقىتىپ، ۇيرەتەتiنi تۇسiنiكسiز. ەگەر الگi سەرتيفيكاتىمىز بولماسا، بiز سياقتىلارعا مال باقتىرمايتىن شىعار. سولاي بولىپ جاتسا، تاڭعالمايمىن. بiزدە وسىنداي تۇككە تۇرعىسىز نارسەلەردەن اقشا تابۋدى كاسiپ ەتكەن شەنەۋنiكتەر كوپ قوي. بالكiم، "بولاشاق" باعدارلاماسىنا مال باعۋ ماماندىعىن قوسىپ، ارنايى ديپلومدى باقتاشىلاردى جاساقتار. قالاي دەسەك تە، ادامنىڭ كۇلكiسiن كەلتiرەتiن بۇل باستامانىڭ بايانسىز ەكەنiنە داۋ جوق.

مەرۋەرت حۋساينوۆا

«جاس الاش» گازەتى