سەمەي سەرپىندى دامىپ كەلەدى
سەمەيدىڭ جىلۋ بەرۋ كوزدەرى قىسقا تولىق ءازىر. بيىل قالاداعى ءبىلىم جانە دەنساۋلىق ساقتاۋ مەكەمەلەرىندە جىلۋ بەرۋ ماۋسىمى جوسپارلى كەزەڭنەن بۇرىن باستالدى. 15 قازاننان باستاپ تۇرعىن ۇيلەر دە جىلۋمەن قامتىلدى. جۋىردا سەمەي قالاسىنا قر ۇكىمەت باسشىسىنىڭ ورىنباسارى قىرىمبەك كوشەرباەۆ كەلدى. مارتەبەلى مەيمان كۇن تارتىبىنە ەلباسىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا قالانىڭ قىسقا دايىندىعى، ازىق-تۇلىك باعاسىنىڭ تۇراقتىلىعى جانە اعىمداعى جىلدى ويداعىداي قورىتىندىلاۋ جايىن باقىلاۋدى قويىپتى.
سەمەيدىڭ جىلۋ بەرۋ كوزدەرى قىسقا تولىق ءازىر. بيىل قالاداعى ءبىلىم جانە دەنساۋلىق ساقتاۋ مەكەمەلەرىندە جىلۋ بەرۋ ماۋسىمى جوسپارلى كەزەڭنەن بۇرىن باستالدى. 15 قازاننان باستاپ تۇرعىن ۇيلەر دە جىلۋمەن قامتىلدى. جۋىردا سەمەي قالاسىنا قر ۇكىمەت باسشىسىنىڭ ورىنباسارى قىرىمبەك كوشەرباەۆ كەلدى. مارتەبەلى مەيمان كۇن تارتىبىنە ەلباسىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا قالانىڭ قىسقا دايىندىعى، ازىق-تۇلىك باعاسىنىڭ تۇراقتىلىعى جانە اعىمداعى جىلدى ويداعىداي قورىتىندىلاۋ جايىن باقىلاۋدى قويىپتى.
سەمەيگە كەلگەن العاشقى جۇمىس ساپارىندا قۇرمەتتى قوناق №1 جىلۋ-ەلەكتر ورتالىعىنا باردى. بۇل جەردە قىسقا قامدانۋ بارىسىندا ورىن العان تۇيتكىلدى ماسەلەلەر نازارعا الىندى. 1931 جىلدان بەرى جوندەۋ كورمەگەن №1 جەو -ندا بولعان اپاتتان كەيىن، ءبىراز جۇمىستار اتقارىلدى. سونىڭ ناتيجەسىندە سەمەيدەگى جاعداي ءبىر قالىپقا ءتۇستى. قازىنادان بولىنگەن قارجى №1 جەو-نىڭ قايتا قالپىنا كەلتىرۋ بارىسىن نىعايتۋعا سەپ. بيىل قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارىنىڭ ەكىنشى كەزەڭىنە 5,5 ملرد. تەڭگە ءبولىندى. ۇكىمەتتىك باعدارلاما بويىنشا جىلۋ ورتالىعىندا قايتا جاڭعىرتۋ جۇمىستارى 3 كەزەڭ بويىنشا اتقارىلۋدا. بيىل مۇندا وتىنمەن قامتاماسىز ەتۋ جەلىسى، سۋ جيناۋ قوندىرعىسىنىڭ قۇرىلىسى اياقتالىپ، سۋدى حيميالىق جولمەن تازارتۋ كەشەنى قالىپقا كەلتىرىلدى. بۇگىندە بارلىق جىلۋ بەرۋ ورتالىقتارى جۇمىسقا قارقىندى كىرىسىپ كەتكەنىمەن، ءالى دە ولقىلىقتار ورىن الۋدا. جىلۋ جۇيەلەرىنىڭ 75 پايىزدايى ەسكىرۋى بۇعان سەبەپ. كەيبىر جىلۋ جولدارى اۋىستىرىلسا دا، بىرقاتار شاعىن اۋداندار ماسەلەدەن كەندە ەمەس. ءالى دە تازالاۋ قۇرىلعىلارىن جوندەۋ، سونداي-اق، تۇرعىنجايدىڭ جەتىسپەۋشىلىگى كوپتىڭ كوڭىلىن كۇپتى ەتۋدە. قىرىمبەك كوشەرباەۆ ساپار بارىسىندا "جىلۋكوممۋنەنەرگو" مەكەمەسىنىڭ ۇجىمى جانە پيك توراعالارىمەن كەزدەسىپ، وسى جانە وزگە دە ماسەلەلەر بويىنشا اڭگىمەلەستى. تەك سول جاعالاۋدىڭ وزىندە جىلۋ جەلىلەرىن الماستىرۋ ءۇشىن 500 ملن. تەڭگە كەرەك ەكەن. "تازالاۋ قۇرىلعىلارىن جوندەۋ 2013-14 جىلدارداعى ارنايى جوسپاردا بار. قارجى بولىنەدى. جاڭا ۇيلەر سالۋعا اقشا ءبولۋ ارقىلى تۇرعىن ءۇي ماسەلەسىن شەشەمىز. قالادا تسەمەنت، ءۇي سالۋ كومبيناتى بار، ياعني بۇل ماسەلەنىڭ ءتۇيىنىن تابۋعا مۇمكىندىك زور", - دەدى قىرىمبەك ەلەۋۇلى. جيىن بارىسىندا ايماق باسشىسى بەردىبەك ساپارباەۆ قالا اكىمىنە ءسوز كەزەگىن بەرىپ، قالانىڭ جالپى تىنىسىمەن تانىستىرۋىن سۇرادى. بۇگىنگى تاڭدا ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگى، جىلۋ جانە قولجەتىمدى باسپانا سەمەي الدىنداعى باستى ماقسات ەكەنىن ايتىپ ءوتتى ول. "قالادا 340 مىڭنان استام تۇرعىن بار. 5000 ادام ءۇي كەزەگىندە تۇر. ساياجايلارداعى تۇرعىنداردىڭ جاعدايىن دۇرىستاۋ كەرەك. ءبىز بۇگىندە جىلىنا 1-2 كوپقاباتتى ءۇيدى عانا قولدانىسقا بەرەمىز. ماسەلەنى تۇبەگەيلى شەشۋ ءۇشىن 1 ملن. شارشى مەتر ءۇي سالۋ كەرەك ءالى دە"- دەدى ايبەك ءمۇتالاپحانۇلى. ەرتىس وزەنىنىڭ سول جاعالاۋىنداعى ۇيلەردى جىلۋمەن قامتۋ جۇمىستارى وڭتايلانىپ كەلەدى، ەندى وڭ جاعالاۋعا باسا نازار قويۋ كەرەكتىگى تۋرالى ايتتى پرەمەر-ءمينيستردىڭ ورىنباسارى.
- سەمەي قالاسىنىڭ ماسەلەلەرىن كومپلەكستى شەشۋ ماقساتىندا 2009-12 جىلدارعا كەشەندى جوسپار قابىلدانعان. ول جوسپار ناتيجەلى اياقتالىپ جاتىر. ەندى 2013-15 جىلدارعا دا سونداي جوسپار ۇكىمەتتىڭ قاۋلىسىمەن قابىلداندى. وعان 35 ملرد. تەڭگە قارجى ءبولىنىپ وتىر. ول سەمەي قالاسىنىڭ قارقىندى دامۋىنا ءوزىنىڭ ۇلكەن سەپتىگىن تيگىزەدى. ەڭ نەگىزگى ماسەلە، قالادا ەلەكتر قۋاتىن، جىلۋ شىعاراتىن جانە ينجەنەرلىك ينفراقۇرىلىمدى تەز دامىتۋىمىز كەرەك. سوندىقتان سەمەي قالاسىنىڭ بولاشاعىنا ەش كۇمانىمىز جوق. ەكونوميكاسىن ءارتاراپتاندىرۋىمىز كەرەك. وعان بايلانىستى بيزنەس جوبالارىن دا ءتيىستى ۇلتتىق كومپانيالاردا قاراپ قولداۋ كورسەتەمىز، - دەدى ول.
ودان كەيىن ارنايى دەلەگاتسيا "فيرما ازيا" جشس جانە 35-كۆارتالداعى جىلۋ قازاندىعىندا بولدى. سەمەيدەگى تەمىر-بەتون ونىمدەرىن شىعاراتىن "فيرما ازيا" جشس "جول كارتاسى 2020" مەملەكەتتىك باعدارلاماسى اياسىندا قۋىس بەتون جابىندىلارىن قالىپقا سالماي-اق شىعاراتىن ءوندىرىستى قولعا الدى. يتاليادان الىنعان قوندىرعى ءبىر اۋىسىمدا ءارتۇرلى ۇزىندىقتاعى 75 پليتا وندىرەدى. بۇگىندە 35-كۆارتالداعى جىلۋ قازاندىعىندا 15 گيگوكالوريا جىلۋ بەرەدى. 63 كوپقاباتتى ءۇي، 83 كاسىپورىن مەن 9 الەۋمەتتىك نىساندى جىلىتۋعا مۇمكىندىگى زور. سەمەي قالاسى ەلباسى مەن ۇكىمەتتىڭ نازارىندا قالا بەرمەك. بولىنگەن قىرۋار قارجى كۇرمەلگەن ماسەلەردىڭ ءتۇيىنىن شەشەتىنىنە سەنىم مول.
"اباي-اقپارات"