جۇما, 22 قاراشا 2024
جاڭالىقتار 3655 0 پىكىر 26 قاراشا, 2012 ساعات 09:40

ەرمەك تۇرسىنوۆ، كينورەجيسسەر، ستسەناريست: الاشتىقتار قازاقتىڭ قاسيەتتى گەندىك كودىن، تەگىن، رۋحىن ساقتاعان لەك ەدى

 

- ەرمەك اعا، وزىڭىزبەن اڭگىمەلەسەر الدىندا مەن مۇمكىندىگىنشە ءسىزدىڭ بۇرىن باسپاسوزدەرگە بەرگەن سۇحبات­تا­رىڭىزدى وقىپ، بولمىسى­ڭىز­دى تانىتارلىق ءبىرشاما ماعلۇمات الدىم. كوپ نارسەنى اشىق ايتىپسىز، اشىنا ايتىپسىز. ءۇستىرت قاراعان ادام بالكىم، «قازاقتى سونشا جەرگە ۇرىپ، تىقسىرعانى نەسى؟» دەۋى مۇمكىن، بىراق مەن، كەرىسىنشە ۇلى اباي اتامىزدىڭ «قالىڭ ەلىم، قازاعىم، قايران جۇر­تىم» دەپ سىرت كەيىپتە قازاققا ۇرىسقانداي بولعانىمەن، ار جاعىنان جىلاپ تۇرعان، جانى كۇيىپ، شىرقىراپ تۇرعان بول­مى­سىنا ۇقساستىقتى كوردىم سىزدەن. فيلمدەرىڭىزدىڭ دە اتاۋى «كەلىن»، «شال»، ەندى تۇسىرگەلى جاتقان «كەنجە»، ياعني، قازاق ءۇشىن - كيەلى ۇعىم­­دار. ولاي بولسا، اڭگىمە­مىز­دى قازاق دەگەن ۇلتىمىز جايىنان باستاساق. قازىرگى ءبىزدىڭ بولمىسىمىز قانداي وسى؟ ءبىز كىمبىز قازىر؟ ءسىز ماسەلەن، (سۇحباتىڭىزدا) قازاق ۇلتىنىڭ بولاشاعىنا كۇمانمەن قارايتىنىڭىزدى ايتىپ قالىپسىز. سوندا راسىن­دا، ءبىزدىڭ الدىمىزدا ءبىر جىلت ەتكەن ساۋلەنىڭ قالماعانى ما؟

 

- ەرمەك اعا، وزىڭىزبەن اڭگىمەلەسەر الدىندا مەن مۇمكىندىگىنشە ءسىزدىڭ بۇرىن باسپاسوزدەرگە بەرگەن سۇحبات­تا­رىڭىزدى وقىپ، بولمىسى­ڭىز­دى تانىتارلىق ءبىرشاما ماعلۇمات الدىم. كوپ نارسەنى اشىق ايتىپسىز، اشىنا ايتىپسىز. ءۇستىرت قاراعان ادام بالكىم، «قازاقتى سونشا جەرگە ۇرىپ، تىقسىرعانى نەسى؟» دەۋى مۇمكىن، بىراق مەن، كەرىسىنشە ۇلى اباي اتامىزدىڭ «قالىڭ ەلىم، قازاعىم، قايران جۇر­تىم» دەپ سىرت كەيىپتە قازاققا ۇرىسقانداي بولعانىمەن، ار جاعىنان جىلاپ تۇرعان، جانى كۇيىپ، شىرقىراپ تۇرعان بول­مى­سىنا ۇقساستىقتى كوردىم سىزدەن. فيلمدەرىڭىزدىڭ دە اتاۋى «كەلىن»، «شال»، ەندى تۇسىرگەلى جاتقان «كەنجە»، ياعني، قازاق ءۇشىن - كيەلى ۇعىم­­دار. ولاي بولسا، اڭگىمە­مىز­دى قازاق دەگەن ۇلتىمىز جايىنان باستاساق. قازىرگى ءبىزدىڭ بولمىسىمىز قانداي وسى؟ ءبىز كىمبىز قازىر؟ ءسىز ماسەلەن، (سۇحباتىڭىزدا) قازاق ۇلتىنىڭ بولاشاعىنا كۇمانمەن قارايتىنىڭىزدى ايتىپ قالىپسىز. سوندا راسىن­دا، ءبىزدىڭ الدىمىزدا ءبىر جىلت ەتكەن ساۋلەنىڭ قالماعانى ما؟

- ءيا، بەت-جۇزىڭە قاراماي تىك ءسوي­لەي­تىنىم بار، وعان حاقىم دا بار دەپ ويلايمىن. بىراق مەن وزىمە سۇراق قو­يىل­عاندا عانا پىكىر ايتامىن، ءوز بە­تىم­شە ەشتەڭەگە ارالاسپايمىن. ونىڭ ۇستىنە ەۋروپا، اقش، تاياۋ شىعىستا ءبىراز جىل تۇرعاندىقتان، وزىمىزدەگى جاعدايدى وزگە ەلدەرمەن سالىستىرا دا الامىن. ول تارازىلاۋىم كوبىنە ءبىزدىڭ پايدامىزعا ەمەس. سوندىقتان مەن وزگەنى وكپەلەتۋ ءۇشىن ەمەس، ءوز وك­پەم­دى ايتۋ ءۇشىن جاق اشامىن. وسىنداي باي ەلدە تۇرىپ كەدەيلەردىڭ بولۋى وزەگىمدى ورتەيدى. كارى قويدىڭ جاسىن­داي عۇمىرى قالعان قارتتارىمىزدىڭ تەك زەينەتاقىعا كۇنەلتەتىنى وكىنتەدى. ولار بۇل ومىردە ەش جاقسىلىق كورمە­دى. قيلى زاماندا ومىرگە كەلدى، ەسكى كيىمنىڭ ءوزىن لاقتىرىپ تاستاي الماي، جاماپ كيدى ولار. ءوزىم دە اعالارىمنان قالعاندى سۇيرەتىپ ءجۇرىپ ءوستىم. 

ابايدىڭ زامانىنان بەرى جان دۇنيەمىز ەش وزگەرمەگەنىنە كۇيىنەمىن. اباي قازاقتى جالقاۋ، ماقتانشاق، قىڭىر، قاراڭعى، ەكىجۇزدى، شىر ەتپە، كەۋدەمسوق ەتىپ سيپاتتادى ەمەس پە... وسى ءۇشىن ابايدى كىم جاقسى كورىپ ەدى؟ قازاق تەك ماقتاعاندى جاقسى كورەدى. ايتىڭدارشى، نە وزگەردى؟ شىن كەلبە­تى­مىز سول بولسا نەگە مەن دە قازاعىم تۋرالى اشىنىپ سويلەمەۋىم كەرەك؟ انا بالاسىن بۇزىقتىعى ءۇشىن ۇرعاندا، قايسىسىنىڭ جانى قاتتىراق اۋىرادى؟ اكە ۇلىن ماسقارا ءىسى ءۇشىن سوگىپ جاتقاندا، قايسىسى قاتتىراق ۇيالىپ، نامىستانادى؟ كەيدە قاتتى ايتاتىنىم راس، بىراق سول سوزدەرىمنىڭ استارىنا ءۇڭىلسىن...

- سىزدىڭشە، قازىرگى كوزى تىرىلەردەن ۇلت زيالىسى دەپ كىمدەردى اتاي الامىز؟ جالپى، زيالى دەگەن قانداي بولۋى كەرەك؟ الاش زيالىلارى جاي­لى نە ويلايسىز؟ سول سەكىلدى كوزى كەتكەن ءبىزدىڭ قادىرلىلەرىمىزدەن قاي تولقىن­دى، كىمدەردى جوقتايسىز؟ كىم جەتىسپەيدى مىنا قوعامعا، اباي ما، ءاليحان با، بولماسا وتكەندەر ءوتتى، بىزگە ءتىپتى جاڭاشا زيالى توپ كەرەك پە؟ ول قانداي بولۋى كەرەك؟ ءتىلى، ءدىنى، مەنتاليتەتى قانداي قۇندىلىقتارعا قۇرىلعانى ابزال؟

- جاقسىلار بار. بىراق وتە از. كوزى تىرىلەردەن گەرولد بەلگەردى مىسال ەتە الامىن. قازاق ادەبيەتىنە گەرا اعا سىندى ەڭبەك سىڭىرگەن ادامدار از. ازىرگە ونى تۇسىنبەيمىز، قادىرلەمەيمىز، ال ۋاقىتى كەلگەندە باسىمىزدى ۇر­عىلاپ: «قانداي التىن ادام ەدى! باعالاماپپىز عوي. بايعۇستىڭ ءومىرى تار پاتەردە ءوتىپتى عوي، كىتاپتارى مەن جازبالارىن قويار جەر تاپپاي قينا­لىپ­تى...» دەپ بايبالام سالامىز ءالى-اق. ەتىمىز ۇيرەنىپ كەتكەن ەسكى اۋەن بۇل. ال و دۇنيەلىك بولعانداردان ءوزىم ارالاسقان قال-اعاڭدى ايتار ەدىم. ول تەك اسقان ءبىلىمدار ادام عانا ەمەس، ومىرگە مىسقىلمەن قاراي الاتىن ازامات ەدى. ەڭ باستىسى، وزىنە دە سىن­مەن قاراي الاتىن. ال ءبىز قازىر ءوزىمىزدى تىم جوعارى باعالايمىز، اسىل بولمى­سىمىزعا سىن ايتقاننىڭ ساعىن سىن­دىر­عانشا تىنبايمىز. جاراسقان ءاب­دى­راشەۆپەن دە جاقسى ارالاستىم. قا­زاق­تىڭ ماڭدايىنا بىتكەن ەڭ قور­عان­سىز، ەڭ اقجارقىن، ەڭ شىنايى، ناعىز اقىنداردىڭ سوڭعىلارىنىڭ ءبىرى سول شىعار. ورالحان بوكەي. ول كىسىمەن بولعان اڭگىمەلەرىمىز ەسىمە تۇسسە، جانىم جىلىپ سالا بەرەدى. قۇداي بەر­گەن قالامگەر ەدى. ال اقسەلەۋ سەيدىم­بەكوۆ ەكەۋمىز جازۋشىلار وداعىنىڭ ءبىر كابينەتىندە وتىردىق: شاكارىم، ماعجان، جۇسىپبەك، احمەت، مىرجاقىپ­تاردى اۋداردىق. ءبىلىمدار ازامات ەدى، ەكەۋمىز ءجيى ايتىسىپ قالاتىنبىز. ءتىپتى ايعايلاسقان دا كەزدەرىمىز بولدى. بىراق، بۇل ايعايدىڭ ماقساتى يگى ەدى. قازىرگىدەي بەتجىرتىس ەمەس... ءبىز «قاي­سىمىزدىڭ بابامىز كەرەمەت بولدى، قايسىمىزدىڭ قانىمىز تازا، قايسى­مىز­دىڭ مارقۇمدارىمىز مىقتى؟» دەگەن سىندى ۇساق-تۇيەككە باس قاتىر­مايتىنبىز. ءبىزدىڭ پىكىرتالاستىڭ ورەسى باسقا ەدى. سايىن اعا دا، ءوز تۋىسىم باققوجا مۇقاي دا، كامال جانە ساعات اعالار، سەيداحمەت اعا. ءبارى ەسىمدە. شىنايى ازاماتتار ەدى. قازىر ونداي تەكتىلەر از... زيالى اتانىپ جۇرگەن­دەرىمىزدىڭ ساپاسى ءتۇسىپ كەتتى. الاشور­دالىق ارىستارمەن سالىستىرۋعا كەل­مەيدى: دۇنيەتانىمدارى تار، ءبىلىمى تاياز، تاۋەكەلشىلدىك جوق. الاشتىقتار قازاقتىڭ قاسيەتتى گەندىك كودىن، تەگىن، رۋحىن ساقتاعان لەك ەدى. تاڭداۋلىلار. ولاردىڭ ۇلى ميسسياسى دا، ۇلى قاسى­رەتى دە وسىندا. مۇنى وزدەرى دە بىلگەن. سوندىقتان قازىرگىلەر تۋرالى ءسوز شىعىندامايىن، ايتپەسە، تالاي­دىڭ شامىنا شوق تۇسىرەرمىن. كەرەگى نە؟ مەن «ءبارى جامان» دەگەننەن بىردەڭە وزگەرە مە؟ مۇنى ءبارى كورىپ تە، ءبىلىپ تە ءجۇر. مادەنيەتىمىز ۇلكەن داعدارىسقا ۇشىراعان. شىنايى مادەني شاراعا ارالاسقىڭ كەلەدى... جوق! جارامساق جيىندار، ادام ۇيالاتىن وتىرىستار. بۇل - تابيعي قۇبىلىس، سەبەبى مادەنيەت شىنايى ومىردەن وقشاۋلانىپ كەتە المايدى، ول دا زامان تەلىگەن ارسىز ەرەجەلەردىڭ جەتەگىنە ەرەدى. قازىر - توبىرعا ءۇمىت ارتقان كەزەڭ. ادامدار­دىڭ ميىن ءوشىرىپ، سەزىمىن عانا قالدىر­عان. ينستينكتەرىن كۇشەيتكەن. 

اباي دەيسىز. قايداعى، اباي؟ اباي دا، ءاليحان مەن مۇستافا دا قازىرگى زامانعا تاپ بولسا، ءومىر سۇرە الماس ەدى. ولاردى كىم تىڭداسىن؟ ءبىزدىڭ ءومىر - ءبارى ساتىلاتىن، ءبارى ساتىپ الىناتىن قارا بازار. شۋىل كۇشتى، جالقىلاردىڭ ءۇنىن كومىپ كەتەدى. سوندىقتان مەنىڭ ىستەپ جۇرگەنىمدى شوك تەراپياسى دەسە بولار. ول اۋىرتادى، بىراق امال نە، ادامداردى سەلت ەتكىزۋدىڭ باسقا امالى قالمادى. ال بىزدە ءبارى كەرەمەت دەپ، كوپتىڭ انىنە قوسىلىپ كەتۋگە ارىم جىبەرمەيدى. 

- ءسىز رەجيسسەرلىككە كەلمەستەن بۇرىن جۋرناليست تە، مەديا سالاسىندا باسشى دا بولدىڭىز، سونىمەن قاتار شىعارماشىلىقتى قاتار الىپ ءجۇرىپ، «پرەليۋديا»، «تامگا»، «مامليۋك» سەكىلدى كىتاپتار مەن «ابىلقايىر حان»، «مۇستافا شوقاي»، «ءسىز كىمسىز، كا مىرزا؟» سىندى فيلمدەردىڭ ستسەنا­ري­لەرىن جازدىڭىز. سوڭىندا بارىپ باي تاجىريبەمەن كينوعا كەلدىڭىز. اڭگىمەمىزدى قازاق كينوسىنا ويىستىرساق، «كينومىز العا دامىپ جاتىر» دەيدى كەيبىر كينوگەرلەرىمىز، بىراق كورىپ وتىرعان فيلمدە­رىمىزدىڭ سيقى: بىرىندە قازاق - القاش، ەكىنشىسىندە - جەتىم بالالار ۇيىنەن شىققان ءمۇساپىر قىز، ءۇشىنشىسى - كيىز ۇيدەن ءالى شىقپاعان بايىرعى قازاق. تاپتاۋرىن ستسەناريلەر. شىن مانىندە، بۇگىنگى قازاق باسقا عوي: وليگارح، ءبىرى - ءدىندار، تاعىسىن تاعى. ەندەشە، نەگە ءبىز ەل بايلىعىن ساتىپ، شەتەل اسىپ كەتكەن مىرزالار جايلى نەگە تۇسىرمەيمىز؟ نەمەسە «اڭقاۋ ەلدىڭ ارامزا مولدالارى» جايلى نەگە تۇسىرمەيمىز؟ قورقامىز با؟ كىمنەن؟ الدە ورەمىز جەتپەي مە؟

- كينومىزدى قازىر ءبارى ەزىپ جا­تىر، سوندىقتان مەن ەشتەڭە دە ايتپاي-اق قويايىن. بۇل جايلى ءوز پىكىرىم بار: جەتكەن جەتىستىك تە بار، بىراق ءبارى كەر­ە­مەت ەمەس. شيەلەنىسكەن شارۋا جە­تەرلىك. الايدا ءبىر نارسەنى اشىپ ايتا الامىن. ەلدىڭ ءبارى شەتەلگە قا­شىپ جاتقاندا مەنىڭ شەتەلدەن ورا­لۋىم­نىڭ دا سەبەبى سوندا. وزىمە جايلى جۇمىس، جاقسى ءومىر ۇسىنعان جات مەملەكەتتە تىپ-تىنىش جاتا بەرۋىمە بولار ەدى. كينونى ول جاقتا دا تۇسىرۋگە بولادى. بىرەۋگە ءوز دۇنيەتانى­مىمدى تاڭىپ، ۇيرەتكىم كەلمەيدى. تەك ءوز كۇمانىمدى ورتاعا سالامىن. ويىممەن بولىسەمىن. سودان ۇندەستىك تاپقان ادام نە ىستەۋ كەرەكتىگىن ءوزى تۇسىنەدى. مەنىمەن تىلدەسكەننەن كەيىن بىلىكتىلىك ىزدەسە، الەمدى، ءوزىن زەرتتەي باستاسا، كەيبىرەۋ­لەردىڭ جالدامالى پيار-مەنەدجەر­لەرى ارقىلى تاڭعان تاقىرىپتاردى قو­ڭىرسىتۋىن قويسا... ءبىر سوزبەن ايت­قان­دا توقتاسا، ويلانسا، ماعان سول جەت­كى­لىكتى. اسقازان، جۇرەك، بوكسەنىڭ قايسىسى ماڭىزدىراق ەكەنىن ءوزى تاڭداسىن. 

- وسى، جىل سايىن بالەننىڭ اتىنداعى، تۇگەننىڭ اتىنداعى دەپ كينو، تەاتر فەستيۆالدەرى ءوتىپ جاتادى. سونىڭ ءبارى نە ءۇشىن؟ نە بەرەدى ول ءبىزدىڭ مادە­نيەتىمىزگە؟ كاسىبي مامان رەتىندە وسىنى ءتۇسىندىرىپ بەرە الاسىز با؟

- دۇنيەجۇزىندە جىلىنا جۇزدەگەن، مىڭداعان كينوفەستيۆالدەر وتەدى. ەۋروپانىڭ ءار قالاسىندا ءبىر ماقساتتى دىتتەگەن بىرنەشەۋى وتەدى. اتاپ ايتامىن، ماقساتى بار. بىراق، بايقاۋىمشا، بىزدەگى ونداي شارالاردىڭ كەيبىرى تەك «وتكىزدىك» دەگەن اتاق ءۇشىن عانا ۇيىمداس­تى­رىلاتىن سياقتى. ماسەلەن، ەكشن-فيلمدەر فەستيۆالى. بىزدە ەكشن-فيلمدەر بۋدا-بۋداسىمەن ءتۇسىرىلىپ جاتىر ما؟ تيمۋر مەنىڭ جاقىن جولدا­سىم، قۇرمەتتەيمىن. بىرگە جۇمىس تا ىستەگەنبىز. وتە كاسىپقوي مامان. كەزىندە «قازاقفيلمنىڭ» دالىزىندە سىزبالا­رىن كوتەرىپ جۇرەتىن جىگىتتى كابينەتتەن كابينەتكە قۋالاۋشى ەدى. ەندى الدىنا قىزىل كىلەم جايىپ ابىگەر. مەن ونىڭ جەتىستىككە جەتكەنىنە قۋانىشتىمىن. تيمۋر ءوز وتانداستارىڭ قۇرمەتتەۋى ءۇشىن جات جۇرتتى مويىنداتۋىڭ كەرەك ەكەنىن تاعى ءبىر دالەلدەدى. 

فەستيۆال، بايقاۋ دەگەندەر جاس­تار­دىڭ باعىن اشۋ ءۇشىن، كاسىبي دەڭگەي­دى كوتەرۋ، جاڭانى ۇيرەنۋ ءۇشىن ۇيىم­داستىرىلۋى كەرەك. شىن جەتىستىگىڭدى كورسەتىپ بەرەدى. فەستيۆال دەگەن توي ەمەس. بۇل جۇمىس شاراسى. ەڭ ماڭىز­دىسى ول جەكە ادامداردىڭ جەكە جۇ­مى­سى بولماي، مەملەكەتكە قىزمەت ەتۋى كەرەك. 

- ءسىز قانشاما جىل شەتەل­دە، اتاپ ايتقاندا سيريا، يور­دانيا سەكىلدى يسلام ەلدەرىندە ءومىر ءسۇردىڭىز. شەتتە ءومىر سۇرگەن ادام ەلدەگى ادامنان گورى ەلىن، وتانىن الدەقايدا كەڭىرەك تانيتىنى ءسوزسىز. سول جات ەلدە ءومىر سۇرگەن كەزدەرىڭىزدە، قازاق ەلى، قازاقستان جايلى نە وي ءتۇيدىڭىز؟ ءبىزدىڭ وزگە ەلدەردەن قاي قىرىمىز ارتىق، قاي جاعى­نان بىزگە قارنىڭىز اشتى؟ ەلگە قايتا كەلگەن سوڭ قانداي سەزىمدە بولدىڭىز؟ قايتادان شەكارا اسىپ كەتكىڭىز كەلە مە، الدە قانداي دا بولسا وسى ەلدە سۇيەگىڭىزدىڭ قالعانىن قالايسىز با؟

- ەشقايدا كەتپەيمىن، كەتپەك تە ەمەسپىن. بۇل - مەنىڭ جەرىم، مەن ءوز ءۇيىم­دە ءجۇرمىن. ەسىمدە، اقش-تا ءومىر سۇرگەن ءبىر جىلىمدا ءوڭ مەن ءتۇس اراسىنداعىداي كۇي كەشتىم. ارالادىم، تانىستىم، وقۋ-شوقۋمەن اينالىستىم، ال ودان سوڭ... ودان سوڭ تۋعان توپىراقتى اڭساي باستادىم. تانىستارىمنان ەلدە جۇرگەندە قىزىعا قويماعان «تاماشا­نىڭ» بەينەتاسپاسىن جولداۋدى ءوتىن­دىم. كورىپ وتىرىپ اعىل-تەگىل جىلاي­مىن. كورشى تۇراتىن قاپ-قارا جىگىتتەر بايقاپ قالىپ «نە كورىپ وتىرسىڭ؟ سپەك­تاكل مە؟» دەپ سۇرايدى. «ءيا، سوعان ۇقساس دۇنيە» دەيمىن. ولار «ا، سپەكتاكل بولسا تراگەديا عوي» دەپ دولبارلايدى. «جوق، ءازىل-وسپاق» دە­سەم، اڭتارىلىپ قالادى: «وندا نەگە جىلايسىڭ؟». «بۇل قارا يۋمور» دەپ» قۇتىلامىن. «تاماشانىڭ» نە ەكەنىن ولارعا قايتىپ ۇقتىرايىن؟ تاعى جارتى جىلدان سوڭ دوستارىما دومبىرا مەن كۇيلەر سالىپ جىبەرۋ تۋرالى ءوتىنىش جاسادىم. بولمەمدە وتىرىپ الىپ تىڭقىلداتا بەرەتىنمىن. اقىرى «الا­تاۋ» مەن «كىشكەنتايدى» ناقىشىنا كەلتىرىپ ورىندايتىن دارەجەگە جەتتىم. ارينە، قارشىعا نەمەسە ايگۇل ۇلكەن­باەۆامەن سالىستىرۋعا كەلمەس، بىراق ۇيدەگىلەر اۋزىن اشىپ وتىرىپ تىڭداي­تىن... 

ال اراب ەلدەرىنە مەن ماملۇكتەر مەن بەيبارىسقا قاتىستى دەرەك جيناۋ ءۇشىن باردىم، ءدىن تاريحىمەن تانىسۋ تۋرالى جەكە ماقساتىم دا بار ەدى. ول ساپاردىڭ پايداسى كوپ بولدى. كوپ جەر­دى ارالادىم، قۇم اراسىنداعى ءمام­لۇك بەكىنىستەرى ۇيىندىلەرىنىڭ ماڭى­نا قوندىم، قاسيەتتى جەرلەرمەن تانىس­تىم. نە ءۇشىن دەيسىز عوي؟ مەن ينتەرنەت ارقىلى الىنعان ءبىلىمدى مويىندا­مايمىن. قولمەن ۇستاپ، كوزبەن كورگەن­گە، دەرەكناماشىلار اۋزىنان ەستىگەنگە عانا سەنەمىن. ماملۇكتانۋشىلارمەن، بەيبارىستانۋشىلارمەن، يمامدار­مەن، پراۆوسلاۆ پوپتارىمەن، ەۆرەي راۆۆيندەرىمەن، قاريلارمەن تىكەلەي سويلەستىم. حريستياندىق، يۋدەي، يسلام ءدىنىنىڭ شىنايى ماعىناسىن ۇققانداي بولدىم، ءارى جۇرەگىندە قۇدايى بار جاندارعا قۇرمەتىم ارتتى. قۇداي جو­لىنا شىنداپ تۇسكەن پەندەلەر جارات­قانعا دەگەن ماحابباتىن جارنامالاپ، ونى مەنىكى، سەنىكى دەپ بولمەيدى ەكەن. بۇل جاعىنان ۇيرەنەرىمىز ءالى كوپ، ءبىز ەندى عانا مەشىت سالا باستاعان ەلمىز. بىزدە مەشىت كوپ، ءبارى سۋ جاڭا. بىراق بۇل - جارتىلاي عانا جەتىستىك. ەڭ باستى­سى، ول جەردە كىم ۋاعىز ايتاتىنىندا. 

- اڭگىمەڭىزگە راقمەت.

 

الاشقا ايتار داتىم...

ابايدىڭ زامانىنان بەرى جان دۇنيەمىز ەش وزگەرمەگەنىنە كۇيىنەمىن. اباي قازاقتى جالقاۋ، ماقتانشاق، قىڭىر، قاراڭعى، ەكىجۇزدى، شىرت ەتپە، كەۋدەمسوق ەتىپ سيپاتتادى ەمەس پە... وسى ءۇشىن ابايدى كىم جاقسى كورىپ ەدى؟ قازاق تەك ماقتاعاندى جاقسى كورەدى. ايتىڭدارشى، نە وزگەردى؟ شىن كەلبەتىمىز سول بولسا نەگە مەن دە قازاعىم تۋرالى اشىنىپ سويلەمەۋىم كەرەك؟ انا بالاسىن بۇزىقتىعى ءۇشىن ۇرعاندا، قايسىسىنىڭ جانى قاتتىراق اۋىرادى؟ اكە ۇلىن ماسقارا ءىسى ءۇشىن سوگىپ جاتقاندا، قايسىسى قاتتىراق ۇيالىپ، نامىستانادى؟ كەيدە قاتتى ايتاتىنىم راس، بىراق سول سوزدەرىمنىڭ استارىنا ءۇڭىلسىن...

اۆتور: ءماريام ءابساتتار

"الاش ايناسى" گازەتى

 

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1452
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3216
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5241