شەيح ءابساتتار قاجى دەربىسالى،
قازاقستان مۇسىلماندارى
ءدىني باسقارماسىنىڭ توراعاسى،
باس ءمۇفتي

مالىمدەمە

شەيح ءابساتتار قاجى دەربىسالى،
قازاقستان مۇسىلماندارى
ءدىني باسقارماسىنىڭ توراعاسى،
باس ءمۇفتي

مالىمدەمە

سوڭعى كەزدەرى بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنان «اقىرزامان جاقىنداپ قالىپتى»، «21 جەلتوقساندا دۇنيە تىرشىلىگى توقتايدى ەكەن»، «ادامدار اقىرزامانعا دايىندالىپ جاتىر» دەگەن داۋرىقپا، ەلدى دۇرلىكتىرەر اقپاراتتار بەرىلۋدە. زاماناقىردى قالجىڭ سوزگە قوسىپ، «22-ءسى كۇنى ءتىرى بولساق كورەرمىز» دەگەندەردى دە ەستىپ قالدىق. جاھانعا تاراعان «جاڭالىقتى» ەستىپ، كورىپ العان كەيبىر وتانداستىرىمىز ازىق-تۇلىكتەرىن قامداپ جاتقان كورىنەدى...
ءبىزدىڭ ايتپاعىمىز: اقىرزاماننىڭ قاشان بولاتىنى جايلى ساۋالدار پايعامبارىمىز مۇحاممەد (س.ع.س) زامانىندا دا ادام بالاسىن مازالاعان. اللا تاعالا «اعراف» سۇرەسىنىڭ 187-اياتىندا: «(ەي، مۇحاممەد!) ولار سەنەن قيامەتتىڭ قاشان بولاتىنىن سۇرايدى. (سەن ولارعا) «ونىڭ قاشان بولاتىنىن راببىڭنىڭ ءوزى عانا بىلەدى، ول ونى قارارلى كەزىندە بولعىزادى. قيامەت - جەرمەن كوككە (ونداعى ماحلۇقاتقا) اۋىر وقيعا....» دەگەن.
جاراتۋشى يەمىزدىڭ قالاۋىمەن ەرتەلى-كەش دۇنيە تىرشىلىگى توقتايتىنى راس. بىراق ونىڭ ۋاقىت-ساعاتىن ءوزىنىڭ ءدام-تۇزى قاشان تاۋسىلاتىنىن بىلمەيتىن ادام بالاسى قايدان ءبىلسىن؟! ونى پەندە دە، پەرىشتە دە بىلمەيدى. ادامزاتتىڭ اسىلى - اللا ەلشىسىنە (س.ع.س) دە ماعلۇمات بەرىلمەگەن. بىردە جابىرەيىل (ع.س.) پەرىشتە پايعامبارىمىزعا (س.ع.س) ادام بەينەسىندە كەلىپ: «قيامەتتىڭ قاشان بولاتىنىن ايتشى»، - دەيدى. سوندا ول (س.ع.س): «سۇرالىپ تۇرعان ادام سۇراپ تۇرعان ادامنان ارتىق بىلمەيدى»، - دەپ جاۋاپ بەرگەن.
باسى اشىق نارسە: ءبارى ءبىر اللانىڭ قولىندا. ءبىز بىرەۋدىڭ ايتقانىنا ەمەس، قۇدايدىڭ قالاۋىنا ىرىق بەرگەن، ونىڭ امىرىنە مويىنسۇنعان مۇسىلمان حالىقپىز. الدەبىر تايپانىڭ تۇسپالداعان تۇجىرىمىمەن ەمەس، ءبىر اللانىڭ امىرىنە امال ەتكەن ەلمىز. سوندىقتان بولار، «قۇدايسىز قۋراي دا سىنبايدى» دەگەن ماقال مۇسىلمان قازاقتىڭ ساناسىنا ءسىڭىپ، ءپاتۋالى ءسوز ۇرپاقتان-ۇرپاققا جەتىپ وتىرعان.
ادام تابيعاتى سەنگىش كەلەدى. قۇدايدى تانىماعاننىڭ «قۇدايى» كوبەيەدى. ايتپەسە، «اقىرزامان تاياپ قالىپتى» دەگەن ءسوز ەل اراسىنا 2000 جىلى جەلدەي ەسىپ ەدى. كەيبىر «بىلگىشتەر» زاماناقىردى 2002 جىلعا «اۋىستىرىپتى». ونىڭ دا بوس داقپىرت ەكەنىنە كۋا بولدىق. ەندى، مىنە، «2012 جىلدىڭ 21 جەلتوقسانىندا دۇنيەنىڭ استاڭ-كەستەڭى شىعادى» دەپ ەلدى دۇرلىكتىرىپ وتىر. 
شىعىس دانالىعىنان قالعان ءسوز بار: «مەنى ءولىمىم ەمەس، ولىمنەن كەيىنگى ءومىرىم مازالايدى». اقىرەتكە دايىندىق دۇكەننەن سىرىڭكە، مايشام، ازىق-تۇلىك ساتىپ الۋمەن نەمەسە جەر قازىپ، تەرەڭگە تىعىلۋمەن ولشەنبەيدى. جان ازىعىن ەمەس، يمان ازىعىن جيعانىمىز ابزال. پايعامبارىمىزدان (س.ع.س) جەتكەن ءحاديستىڭ ماعىناسى مىناعان سايادى: بۇل ومىردە ولمەيتىندەي ءومىر سۇرىڭدەر، ءارى اقىرەتتى دە ۇمىتپاڭدار.
نۇح (ع.س) داۋىرىندە توپان سۋدان قاشپاق بوپ، جان ساۋعالاپ تاۋ توبەسىنە شىققاندار بولعان. وندا دا ءتىرى قالعان تىرشىلىك يەسى جوق. مۇسىلمان ءۇشىن اقىرزاماننىڭ قاشان بولاتىنى ەمەس، قيامەت كۇنگى ەسەپ-قيساپ ماڭىزدىراق. ويتكەنى، الگىندە اياتتا ايتىلعانداي، «قيامەت - ادام ءۇشىن اۋىر وقيعا...»
مۇسىلمانداردىڭ ادىلەتتى پاتشاسى بولعان ومار (ر.ا) مەن دانا ابايدىڭ وي-تۇجىرىمى ءبىر ارنادا تۇيىسەدى: ەسەپ بەرمەي تۇرىپ، وزىڭە ەسەپ بەر». ونەگەلى ءومىر، عيبراتتى عۇمىر كەشۋ، يماندىلىققا ۇيىسىپ، اللانىڭ الدىندا قابىل بولار ىزگى، ۇنامدى امالداردى اتقارۋ، قىسقاسى قۇدايعا قۇل، ادامعا ۇل بولۋ - اقىرەتتىك جەمىسىمىز. وزىمە دە، وزگەگە دە ايتار ناسيحاتىم وسى.    
مەن مۇسىلمانداردى، بارشا جۇرتىمىزدى سابىرعا شاقىرا وتىرىپ، بوس اڭگىمەگە داۋرىقپاي، ودان گورى اللاعا دەگەن سەنىمىمىزدى نىعايتىپ، ەل يگىلىگى ءۇشىن ساۋاپتى دا سالاۋاتتى ىزگى ىستەرگە ۇلەس قوسۋعا ۇندەيمىن.
قۇرمەتتى وتانداستار!
سوندىقتان مەن بارشاڭىزدى بوسقا دۇرلىككەننەن گورى، اللا تاعالادان ەلدىڭ اماندىعىن، حالقىمىزدىڭ بىرلىگىن تىلەۋگە شاقىرامىن. ارانداتۋشى اقپاراتقا الدانباي، جۇرتىمىزدىڭ ىنتىماعى مەن تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ باياندى بولۋى جولىندا جۇمىلا جۇمىس ىستەۋىمىز ابزال.    
اللا تاعالا قۇلشىلىعىمىزدى قابىل ەتىپ، ەكى دۇنيەنىڭ باقىتىنا بولەگەي! بارشامىزدى اقىرەتتە ءجۇزى جارىق بولعان قۇلدارىنىڭ قاتارىنا قوسقاي!

"Abai.kz"