سەنبى, 23 قاراشا 2024
جاڭالىقتار 2605 0 پىكىر 11 اقپان, 2013 ساعات 06:57

ورالماندار وداعايلانا بەرە مە؟

سۋرەت "ازاتتىق" راديوسىنىڭ سايتىنان الىندى

قۇلاعىڭا ءارى جىلى ءارى تۇرپىدەي تيەتىن وسى ءبىر اتاۋ كەيدە «جۇزدەسپەسە» جۇدەپ قالاتىن قازاقتىڭ «ءتورتىنشى جۇزىندەي» وداعايلاپ تۇرادى. ونى اتاۋشى دا اتاعىن يەلەۋشى دە سوعان بەيىمدەلىپ، وڭاشا جۋساپ، وڭاشا كۇيسەۋگە اۋەس. الىستان ارىپ-اشىپ كەلگەن «قىتايى»، «موڭعولى»، «وزبەگى» بار وزدەرىنىڭ جۇدەۋ كەيپىنە قاراماي كەۋدەسىن كەرىپ، مۇرنىن ءشۇيىرىپ تۇرعىلىقتى جۇرتتى «ورىس بولىپ كەتكەن ماڭگۇرتتەر» دەپ سوگەدى. وسىلايشا ءوزارا ات قويىپ، ايدار تاعىپ جۇرگەن سول ازعانا قازاق كەيدە ءبىر اتانىڭ بالاسى ەكەنىن مۇلدەم ۇمىتىپ ءبىر-بىرىنە ۇرپيىسە قارايدى. شىن مانىندە جوڭعاردان سىلىكپەسى شىققاندا ورىس پەن قىتايدىڭ ويىنشىعىنا اينالىپ، بوداندىق قامىتىن ۇزاق كيگەن وسى قاۋىم ءبىرىن-ءبىرى كورگەندە كۇلۋ تۇگىلى جىلاۋىنىڭ ءوزى مۇڭ قاسىرەتكە بايلانعان ەدى. جاۋ قولىندا كەتكەن جاۋتاڭكوز تۇقىمىن تاپقانىنا ات شاپتىرىپ توي جاسايتىن باباسىنىڭ باعزى داستۇرىنە باعىنىپ، ارتىعىن اسىرىپ، كەمىن جاسىرىپ كەكىلىنەن سيپاپ كەلەشەگىنە نۇرلى جول كورسەتۋدەن اينىماۋى دا اسا قاجەتتى.

دەسەدە ەكى عاسىر ورىس وتارىندا بولعان ەلدىڭ ەندى ەس جيعاندا نارىقتىق قىسىمعا ۇشىراۋى، «بىلاي تارتسا اربا سىنادى، بىلاي تارتسا وگىز ولەدىنىڭ» كەيپىمەن تالاي ءومىردى ۇرلادى. ۋاقىتقا باعىنعان قانشاما پەندە كوز جاسىن قۇرعاتا الماي، شەكارا اتتتى قىزىل سىزىققا جاۋتاڭداپ باقيعا اتتاندى. ول ەندى، ۇ-زا-اق اڭگىمە!

سۋرەت "ازاتتىق" راديوسىنىڭ سايتىنان الىندى

قۇلاعىڭا ءارى جىلى ءارى تۇرپىدەي تيەتىن وسى ءبىر اتاۋ كەيدە «جۇزدەسپەسە» جۇدەپ قالاتىن قازاقتىڭ «ءتورتىنشى جۇزىندەي» وداعايلاپ تۇرادى. ونى اتاۋشى دا اتاعىن يەلەۋشى دە سوعان بەيىمدەلىپ، وڭاشا جۋساپ، وڭاشا كۇيسەۋگە اۋەس. الىستان ارىپ-اشىپ كەلگەن «قىتايى»، «موڭعولى»، «وزبەگى» بار وزدەرىنىڭ جۇدەۋ كەيپىنە قاراماي كەۋدەسىن كەرىپ، مۇرنىن ءشۇيىرىپ تۇرعىلىقتى جۇرتتى «ورىس بولىپ كەتكەن ماڭگۇرتتەر» دەپ سوگەدى. وسىلايشا ءوزارا ات قويىپ، ايدار تاعىپ جۇرگەن سول ازعانا قازاق كەيدە ءبىر اتانىڭ بالاسى ەكەنىن مۇلدەم ۇمىتىپ ءبىر-بىرىنە ۇرپيىسە قارايدى. شىن مانىندە جوڭعاردان سىلىكپەسى شىققاندا ورىس پەن قىتايدىڭ ويىنشىعىنا اينالىپ، بوداندىق قامىتىن ۇزاق كيگەن وسى قاۋىم ءبىرىن-ءبىرى كورگەندە كۇلۋ تۇگىلى جىلاۋىنىڭ ءوزى مۇڭ قاسىرەتكە بايلانعان ەدى. جاۋ قولىندا كەتكەن جاۋتاڭكوز تۇقىمىن تاپقانىنا ات شاپتىرىپ توي جاسايتىن باباسىنىڭ باعزى داستۇرىنە باعىنىپ، ارتىعىن اسىرىپ، كەمىن جاسىرىپ كەكىلىنەن سيپاپ كەلەشەگىنە نۇرلى جول كورسەتۋدەن اينىماۋى دا اسا قاجەتتى.

دەسەدە ەكى عاسىر ورىس وتارىندا بولعان ەلدىڭ ەندى ەس جيعاندا نارىقتىق قىسىمعا ۇشىراۋى، «بىلاي تارتسا اربا سىنادى، بىلاي تارتسا وگىز ولەدىنىڭ» كەيپىمەن تالاي ءومىردى ۇرلادى. ۋاقىتقا باعىنعان قانشاما پەندە كوز جاسىن قۇرعاتا الماي، شەكارا اتتتى قىزىل سىزىققا جاۋتاڭداپ باقيعا اتتاندى. ول ەندى، ۇ-زا-اق اڭگىمە!

ورالمان اتتى وسى وداعاي ەسىمنىڭ يەسىنە زاڭنامالىق تۇرعىدان قايتا قايرىلساق - تاريحي وتانىندا تۇراقتى تۇرۋ ماقساتىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنا كەلگەن جəنە حالىقتىڭ كوشى-قونى تۋرالى زاڭدا بەلگىلەنگەن

تəرتىپپەن ءتيىستى مəرتەبە العان قازاقستان رەسپۋبليكاسى ەگەمەندىك العان كەزدە ودان تىس جەردە تۇراقتى تۇرعان ەتنيكالىق قازاق جəنە ونىڭ قازاقستان

رەسپۋبليكاسى ەگەمەندىك العاننان كەيىن ودان تىس جەردە تۋعان جəنە تۇراقتى

تۇرعان ۇلتى قازاق بالالارى بولىپ تابىلادى.

بۇگىندەرى وسى ەسىم يەلەرىنىڭ وتان قۇشاعىنا ورالعاندارىنىڭ كەز-كەلگەنىنىڭ ەسىگىن اشىپ قالساڭىز، جاعدايى جامان ەمەس. كۇندىز كۇلكىدەن، تۇندە ۇيقىدان ايرىلىپ تىنىمسىز ەڭبەك ەتىپ ەل قاتارىندا ءتۇتىن تۇتەتىپ وتىر، ءتاۋبا!

جالپى كەڭىستىكتەن قاراعاندا وسى ورالمان قاۋىمى قر زاڭنامالارى مەن حالىقارالىق قۇقىقتار نەگىزىندە ءوز ۇلەسىن الا الىپ ءجۇر مە دەگەن ساۋالعا كەلسەك، ارعى-بەرگىنى تولىق بىلەتىن ءبىراز كىسىنىڭ ارقاسىنا ەر باتقان اتتاي قايقاڭدايتىنى دا وتىرىك ەمەس.

شىندىققا جۇگىنسەك، قر زاڭنامالارىندا ورالماندارعا جۇمىسپەن قامتۋدا، بىلىكتىلىگىن كوتەرۋدە جəنە تىلدىك بەيىمدەلۋدە كومەك تۋرالى ەرەجەلەر بار بولعانىمەن، رەسپۋبليكامىزدا ارنايى ورالماندارعا ارنالعان ءتىل كۋرستارى، اقپارات بەرۋ جəنە انىقتامالىق قىزمەت كورسەتۋ، جۇمىسپەن قامتۋعا جəردەمدەسۋ نەمەسە بىلىكتىلىگىن كوتەرۋ كۋرستارى سياقتى ارنايى ىقپالداستىرۋ باعدارلامالارى جاسالماي كەلەدى. قولدانىستاعى زاڭنامادا ورالماندارعا ارنالعان بەيىمدەۋ جəنە ىقپالداستىرۋ ورتالىقتارىن قۇرۋ تۋرالى ەرەجە بار بولعانمەن، حالىقارالىق كوشى-قون ۇيىمىنىڭ (حكۇ) مəلىمەتتەرى بويىنشا بۇل ورتالىقتاردىڭ كوپشىلىگى قازىرگى سəتتە وكىنىشكە وراي وزدەرىنە جۇكتەلگەن مىندەتتەردى ورىنداماي وتىر.

«سىرت كوز سىنشى» دەمەكشى، «حالىقارالىق قۇقىقتىق باستاما» قوعامدىق قورىنىڭ پىكىرىنشە، ورالمانداردىڭ ەڭ نەگىزگى ماسەلەسى ولاردىڭ قازاقستاندىق قوعامعا كىرىگىپ-بىرىگۋى بولىپ تابىلادى. ورالمانداردىڭ ءبىر بولىگى قازاقستانعا كوشىپ كەلگەننەن كەيىن ورىس ءتىلىن بىلمەۋىنە بايلانىستى جەرگىلىكتى حالىق تاراپىنان كەمسىتۋگە ۇشىرايدى. ورالماندار اراسىنداعى جۇمىسسىزدىقتىڭ جوعارى دەڭگەيىن كوشى-قون توڭىرەگىندەگى قۇزىرلى ورگاندار دا ەڭ اۋەلى وسى تىلدىك كەدەرگىدەن قاراستىرادى. اتاپ ايتقاندا ورىس تىلىندە سويلەي المايتىن نەمەسە ناشار بىلەتىن ورالماندار جۇمىس ىزدەۋ كەزىندە، əسىرەسە قازاقستاننىڭ سولتۇستىك وڭىرلەرىندە كوپ كەدەرگىگە تاپ بولادى. مەملەكەتتىك مەكەمەلەردىڭ ءوزى ورىس ءتىلىن بىلمەيتىندەردى ەسىگىنەن سىعالاتپايدى. ءسويتىپ مەملەكەتتىك قىزمەتتەگى ورالماندار سانى مەيلىنشە تومەن دەڭگەيدە. بۇل ولاردى قازاقستاننىڭ ەڭبەك نارىعىندا بəسەكەگە قابىلەتتىگىن تومەندەتىپ قالماستان، ءوز مۇددەسىنە ساياتىن تۇبەگەيلى ماسەلەنى شەشۋگە دارمەنسىزدىك تانىتقان بيلىكتى قاۋقارسىز دەگەن وي قالىپتاستىرادى. ال ءدال وسىنداي جاعدايدا سول قانداستارىمىزدىڭ ىشىنەن قر-زاڭدارىنا قايشى ءىس-ارەكەت كورىنىس تاۋىپ جاتسا نەمەسە اككى الاياقتار ولاردى ورعا يتەرىپ «ايران ىشكەن قۇتىلىپ، شەلەك جالاعان تۇتىلسا»، «جامان» اتتىڭ يەسى دە ورالمان بولادى. مىنە وسىلايشا قالىپتاسقان سىزات كەيدە ۇلتتىڭ ىشكى بىرلىگى مەن سىرتقى كوشى-قونعا دا كەرى اسەرىن تيگىزبەي قالمايدى.

جالپى كوشى-قون ۇردىسىندە مەملەكەت قولىنان كەلگەن كومەكتى اياماۋعا تىرىسقانمەن كوپ جاعدايدا ءىستىڭ قىرى مەن سىرىن تولىق مەڭگەرىپ كەتەتىن ماماندار جەتىمسىزدىگىنەن الا-قۇلا اڭگىمە ازايمايدى. ناقتىلاپ ايتقاندا، تۋعان جەر، وسكەن ورتاسىنان جاڭا توپىراققا قادام باسقان ورالماندار جۇمىسسىزدىق، كوشىپ كەلگەننەن كەيىن تۇرعىن ءۇي ساتىپ الۋعا قاراجاتتىڭ جەتىسپەۋى سياقتى ءار ءتۇرلى قيىندىقتارعا ءدوپ كەلەدى. بۇل ولاردى بولىنگەن وڭىرلەرىن تاستاپ كەتۋگە جəنە الماتىدا، استانادا، قر-نىڭ مۇنايلى وڭىرلەرىندە جۇمىسقا تۇرۋ مۇمكىندىگىن ىزدەۋگە مəجبۇرلەيدى. وسىلايشا ورالماندار كۇرمەۋى كۇردەلى سىرتقى كوشى-قون ۇردىسىنە وڭ اسەر ەتكەنى بىلاي تۇرسىن، ءالى دە بولسا رەتتەلىپ بولماعان ىشكى كوشى-قوننىڭ جاعدايىن دا كۇردەلەندىرە تۇسەدى.

ورالمانداردىڭ كوپشىلىگىنىڭ قر-نا كوشىپ كەلگەننەن كەيىنگى جاعدايلارىنا كوڭىلى تولا بەرمەيدى. بۇل زاتتىق جاقتان عانا ەمەس، رۋحاني كەدەيلىك كۇيىنەن دە كورىنىس بەرەدى. مۇنداي ماسەلەلەر وزگە نيەت - جات پيعىلداعى ادامداردىڭ ولاردى ءوز توبىنا تارتۋىن ءتيىمدى شارت-جاعدايمەن قامتاماسىز ەتەدى دە، ەل تۇراعىنىڭ ەرتەڭىنە كولەڭكە تۇسىرەرلىك كۇدىككە جەتەلەيدى. قالاي بولعان كۇندە دە قاراپايىم حالىق تۇرمىسىنىڭ قيىندىعىنان قوردالانعان تۇيتكىلدەر ەلدىڭ ىشكى تىنىشتىعى مەن بەيبىت ءومىرىن ىرىتۋگە سەبەپ بولاتىندىعىن وزگە ەلدەر تاريحىندا دا كوپ دالەلدەنگەن. ولاي بولسا بۇل ويلار ءوز باۋىرلارىمىزدى ارى يتەرۋ ەمەس، بەرى تارتۋدىڭ اۋاداي قاجەتتىلىگىن اڭعارتادى.

ەكىنشىدەن، ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندەگى ايىرماشىلىقتار دا جۇمىسقا تۇرۋعا əسەر ەتەدى. جوعارى ءبىلىمى تۋرالى ديپلومى بار ورالمان ەگەر دە ونىڭ ديپلومى تانىلماسا جۇمىس ىزدەۋ كەزىندە قيىندىققا تاپ بولادى. ءتىپتى كوپ جاعدايدا ءوز ماماندىعى بويىنشا جۇمىسقا تۇرا المايدى.

شىن مانىندە «حالىقتىڭ كوشى-قونى تۋرالى» زاڭعا سəيكەس مەملەكەت ورالماندارعا جۇمىسقا تۇرۋعا، بىلىكتىلىگىن كوتەرۋگە جəنە جاڭا كəسىپتى يگەرۋگە كومەك كورسەتۋگە ءتيىس بولعانمەن، جوعارعىنىڭ پارمەنىنە قۇلاق اسا بەرمەيتىن ۇساق شەنەۋنيكتەر كەيدە حالىقپەن، ولاردىڭ تاعدىرىمەن ساناسپايدى. ورالماندارعا كومەكتەسۋ جۇكتەلگەن جەرگىلىكتى ورگاندار ولارعا نەگىزىنەن جەرگىلىكتى جۇمىسپەن قامتۋ ورگاندارىنا تىركەلۋگە كەڭەس بەرۋدەن نەمەسە «قوعامدىق جۇمىستارعا» ۋاقىتشا جۇمىسقا ورنالاستىرۋدى ۇسىنۋدان اسا المايدى.

ەتنيكالىق يمميگرانتتاردىڭ وڭىرلەر بويىنشا وندىرىستىك كۇشتەردىڭ اۋماقتىق ورنالاسۋىن ەسكەرمەي قونىستانۋى ورالمانداردىڭ جۇمىسقا تۇرۋىن قيىنداتاتىن ماڭىزدى ءتۇيىننىڭ ءبىرى. ناقتىلاپ ايتقاندا ورالمانداردىڭ باسىم بولىگى بۇگىنگى تاڭدا ەڭبەك كۇشى مول - وڭتۇستىك قازاقستان، ماڭعىستاۋ، الماتى جəنە جامبىل وبلىستارىنا قونىستانعان. ال سولتۇستىك وڭىرلەر بىلىكتى ەڭبەك كۇشتەرىنە ءزارۋ بولىپ وتىر.

بەيىمدەۋ ورتالىقتارى ورالمانداردىڭ ىقپالداستىرۋىنا كومەك كورسەتۋگە مىندەتتەنىپ، ولار زاڭ بويىنشا قازاقستاننىڭ بارلىق وبلىستارىندا بولۋعا ءتيىس ەدى. بىراق كوشى-قونعا جاۋاپتى جەرگىلىكتى باسقارما وكىلدەرى مەن حالىقارالىق كوشى-قون ۇيىمى ساراپشىلارىنىڭ 2010 جىلعى بىرلەسىپ تەكسەرۋ ناتيجەسى بەس وبلىستا بۇل ورتالىقتاردىڭ مۇلدە جوق ەكەنىن كورسەتكەن-ءدى.

قازاقستانعا ورالعان ورالمان وتباسىنىڭ بالالارىنىڭ مەكتەپكە ورنالاسۋى دا وڭاي ەمەس. ولار انا تىلدىمىزدە وقىتاتىن مەكتەپتەردى قالايدى. كەيبىر اۋىلداردا ءالى كۇنگە دەيىنگى قازاق مەكتەبىنىڭ جوقتعى كىسى سەنگىسىز جاعداي. ورالمانداردىڭ كوپشىلىگى قازاقشا سويلەگەنىمەن، كيريلليتسانى بىلمەگەندىكتەن جازۋ مەن وقۋدا دا قيىندىقتار تۋىندايدى. ورىس ءتىلدى مەكتەپتەردە دە، قازاق ءتىلدى مەكتەپتەردە دە ورالماندار قازاقستانداعى ءبىلىم جۇيەسىنىڭ ولاردىڭ بۇرىنعى تۇرعان ەلىندەگى ءبىلىم جۇيەسىنەن وراسان ايىرماشىلىعى بار ەكەنىن سەزىنەدى.

ورالمانداردى əلەۋمەتتىك قولداۋ جۇيەسى قالىپتاستى دەگەنمەندە ءالى دە بولسا جەتىلدىرۋدى تالاپ ەتەدى. Əلەۋمەتتىك تولەمدەردىڭ نەگىزگى بولىگى كوشىپ كەلۋ كۆوتاسىنا ەنگەن وتباسىلارىنا تۇرعىن ۇيلىك قولداۋ مەن جول اقىسىن تولەۋگە عانا جۇمسالادى. بىراق ماردىمسىز اقشا بۇگىنگى كۇننىڭ تۇرعىن ءۇي تالاپتارىنا ساي ەمەس، سونىڭ سالدارىنان ورالماندار وتباسىلارىنىڭ شامامەن جارتىسىنا جۋىعى تۇرعىن ءۇيى جوق باسپاناسىزدىق جاعدايدا كورىنگەننىڭ بوساعاسىن سىعالاپ ءجۇر. كەشەندى كوزقاراس پەن كوشى-قون مəسەلەلەرىن شەشۋمەن اينالىساتىن مەملەكەتتىك باسقارۋ ورگاندارىنىڭ ءىس-قيمىلىندا ءبىر-بىرىمەن بولعان ۇيلەسىمنىڭ ازدىعىنان ەكىنىڭ بىرىندە ولاردىڭ الدىنان قايشىلىقتى ماسەلەلەر كوپ كەزدەسەدى. ءبىر مەكەمە ەكىنشىسىنە، ەكىنشىسى ۇشىنشىسىنە سىلتەپ ءجۇرىپ، جاۋاپكەرشىلىك السىرەيدى دە ورالمان وتباسى كۇيزەلىسكە تاپ بولادى. ءتىپتى تاۋسىلمايتىن قاعازباستىلىقتىڭ كەسىرىنەن تالايىنىڭ جانى كۇيزەلىسكە ۇشىراپ قالماستان قالتاسى قاعىلىپ قايىرشىلىق كۇيگە تۇسەدى. سولايدا «ءبورى ارىعىن بىلدىرمەس، يتكە جونىن قامپايتار» بولىپ، جوقتىعىن بىلدىرمەۋگە تىرىسىپ، جومارتتىق پەيىلمەن كۇن كەشىپ جۇرگەن قازاق بالاسى از ەمەس.

جوعارىداعى كۇرمەۋى كۇردەلى تۇيىندەردەن قالسا شەتەلدەردەگى قازاق دياسپوراسى وكىلدەرى اراسىندا ينفورماتسيالىق ۇگىت-ناسيحات جۇمىسى جوقتىڭ قاسى. ولاردىڭ الدىن-الا كوشى-قون جۇمىسىنا بەيىمدەلۋى مەن رۋحاني، زاتتىق دايىندىقتارىنىڭ كەمشىن سوعاتىن كەزى كوپ. سول سەبەپتى دە قازاق توپىراعىنا قادام باسقاننان كەيىنگى الدارىنان كولدەنگەڭدەيتىن كەدەرگىلەردى كەسىپ وتۋگە دارمەنسىزدىك تانىتادى. شەتەلدەگى قازاقپەن رۋحاني قارىم-قاتىناس ورناتىپ وتىرمىز دەگەن كەيبىر مەكەمەلەردىڭ جالعان مالىمەتىنىڭ كەسىرىنەن تالاي قانداسىمىز وزگە ەلدىڭ تەلەگەيىنە ءۇنسىز جۇتىلىپ بارادى.

ورالمانداردى تاريحي وتانىنا ورالتۋ ساياساتىنا تəن تۇيتكىلدەر جاھاندىق ەڭبەك نارىعى مەن ەلدەگى ىقپالداستىرۋ جاعدايلارىن دا كەڭ اۋقىمدى مەملەكەتتىك جəنە مەملەكەتارالىق رەتتەۋدى قالىپتاستىرۋدى جəنە

جەتىلدىرۋدى تالاپ ەتەدى. سوندىقتاندا ەڭ اۋەلى ولاردى حالقى از جەرلەرگە تارتۋعا ىنتالاندىراتىن زاڭدى جəنە ەكونوميكالىق كەپىلدىكتەر جۇيەسىن قالىپتاستىرۋ قاجەت بولادى.  ولاردىڭ ءوسىپ-ونەتىن توپىراعى مەن تىرشىلىك ەتۋىنە قولايلى جۇمىس جاعدايى شەشىلگەندە عانا ەلدەگى ساياسي جəنە ەكونوميكالىق وزگەرىستەرگە وڭ اسەر ەتۋگە بولادى. سىرتقا كوشى-قون مەن ىشكى كوشى قوننىڭ قاتارىنان جۇيەگە ءتۇسىپ، شىنايى جۇمىس جۇرگىزۋى ەل حالقىنىڭ بولاشاعىنا دا ۇلكەن باعىت-باعدار سىلتەيدى. ولاي بولسا ورالماندار تۇرعىلىقتى حالىقتى، تۇرعىلىقتى حالىق ورالمانداردى كىنالايتيىن وگەيلەتۋ كوزقاراسىنان ارىلىپ، جالپى قازاق ۇعىمىمەن قىزمەت ەتەتىن ۇلجاندى ۇلداردىڭ تابان ەتى مەن ماداي تەرىنە دەگەن زارۋلىك ارتا تۇسەدى دەگەن ءسوز. بۇل زارۋلىك قاراپايىم حالىق بۇقاراسىنان كورى قۇزىرەتتى ورگاننىڭ قۇلاعىن ۇستاۋشىلار مەن اكىمدەردىڭ موينىنا تۇسەر سالماقتى جۇك بولىپ تابىلادى.

ورالماندار قازاق شاڭىراعىنا ۋىق بولىپ قالانعان دەموگرافيالىق كۇش قانا ەمەس رۋحاني جانە زاتتىق قاجەتتىلىك ءۇشىن دە قوماقتى قوسىن ەسەپتەلەدى. ولاي بولسا ولار دا وزدەرىن «ورالمانبىز» دەپ وداعايلاي بەرگەننەن كورى تۇرعىلىقتى حالىقپەن بىرىگىپ-كىرىگىپ كەتۋى كەرەك. وزدەرى ەكى باسقا جەردە، ەكى يمپەريانىڭ يەگىنىڭ استىندا وسسەدە ۇرپاعىن قازاق قازانىنىڭ ءدامىن ورتاق تاتىپ، وتاننىڭ ىستىق-سۋىعىن بىرگە كورۋگە تاربيەلەۋى كەرەك. ءبىز سوندا عانا قازاق مەملەكەتىنىڭ بۇگىنگى بىرلىگى مەن بەكەمدەلۋى ارقىلى ەرتەڭگى بولاشاعىنا دا جارقىن جول سالا الامىز.

ءجادي شاكەنۇلى, جازۋشى

قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ،

ەۋرازيا جازۋشىلار وداعىنىڭ مۇشەسى

ABAI.KZ

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1465
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3233
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5364