باس كەڭسەسى گوللانديانىڭ گااگا قالاسىنا ورنالاسقان حالىقارالىق قىلمىستىق ىستەر سوتى كەشە، ناۋرىزدىڭ 17-كۇنى، رەسەي پرەزيدەنتى پۋتين مەن ورىستىڭ بالالار ومبۋدسمەنى ماريا لۆوۆا-بەلوۆانى تۇتقىنداۋعا وردەر شىعاردى. ولارعا «ۋكراين بالالارىن زاڭسىز بارىمتالادى، ۋكراين ازاماتتارىن رەسەيگە كۇشتەپ اكەتتى» دەگەن ايىپ تاعىپ، قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىكتى موينىنا الۋعا ۇندەدى.

ءبىر جىل بۇرىن اتالمىش سوتتىڭ تەكسەرۋشىسى كارىم حان ۋكراينادا رەسەيدىڭ الەۋمەتتىك نىسانداردى، بالالار جينالاتىن ورىنداردى بومبالاعانىن ايتىپ، رەسەيدىڭ ادامزاتقا قارسى قىلمىس فاكتىلەرىن جيناۋعا كىرىسىپ كەتكەن ەدى. گااگا سوتى ءپۋتيننىڭ جالعاستى قىلمىس جاساۋىنىڭ الدىن الۋ ءۇشىن ۇكىمدى اشىق جاريالاۋ قاجەت بولعانىن ءارى بارلىق جاعىنان زاڭدى ەكەنىن ايتۋدا.

حالىقارالىق ادام حاقىن قورعاۋ كوميتەتى بۇل شەشىمدى «2014 جىلدان بەرى ورىستىڭ وزبىرلىعىنا ۇشىراپ كەلە جاتقان ادامدار ءۇشىن بۇگىن ماڭىزدى كۇن. ءپۋتيننىڭ حالىقارالىق ىزدەۋدەگى قىلمىسكەرگە اينالۋى – ەركىن تايراڭداپ كەلگەن سوعىس قىلمىسكەرلەرىنە ەسكەرتپە، ولاردى جازاعا تارتۋعا جاسالعان ماڭىزدى قادام» دەپ باعالادى.

اقش پرەزيدەنتى بايدەن: «پۋتين سوعىس قىلمىسكەرى. ءبىز بۇل ۇكىمنىڭ ءادىل ەكەنىنە كۇمان كەلتىرمەيمىز. بىراق حالىقارالىق زاڭ تۇرعىسىنان ءبىز ۇكىمدى مويىندامايمىز» دەدى.

امەريكا 1998 جىلى بۇۇ-نىڭ حالىقارالىق سوت قۇرۋ شەشىمىنە قارسى شىققان جەتى ەلدىڭ ءبىرى. گااگا سوتىنىڭ سۋديالارى اقش اسكەري شەندىلەرىن دە اۋعانستان مەن يراكتا اسكەري قىلمىس جاسادى دەپ ايىپتاعان بولاتىن. ترامپ پرەزيدەنت بولىپ تۇرعاندا سۋديالارعا سانكتسيا سالعان. بايدەن پرەزيدەنتتىككە كەلىپ، ترامپ سالعان شەكتەۋلەردى جويدى.

قىتاي باسشىسى الداعى ناۋرىزدىڭ 20-22 ارالىعىندا رەسەيگە ساپارلايدى. قىتايدىڭ ۇستانىمى بەلگىلى.

كرەملدىڭ رەسمي وكىلدەرى حالىقارالىق سوتتىڭ ۇكىمىن مويىندامايتىنىن ايتۋدا. بۇۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ تۇراقتى جوراسى بولىپ تابىلاتىن اقش، قىتاي، رەسەيدە گااگا سوتىنا مۇشە ەمەس. وعان نەگىزىنەن ەۋروپا، ونتۇستىك امەريكا جانە افريكانىڭ كوپشىلىك ەلى مۇشە.

ۋكراينا پرەزيدەنتى زەلەنسكي گااگا سوتىنىڭ شەشىمىن: «بۇل تاريحي شەشىم. تاريحتىڭ جاۋاپكەرشىلىگى وسى ارادان باستاۋ الادى. ءبىزدىڭ كۇناسىز سابيلەرىمىزدى رەسەيگە بارىمتالاعان تەرروريستىك مەملەكەتتىڭ باسشىسى مەن ونىڭ قوسشىسى سوعىس قىلمىسكەرى دەپ رەسمي تانىلدى» دەدى.

فرانتسيا سىرتقى ىستەر ءمينيسترى دە: «رەسەيدىڭ ۋكراينادا جاساعان قىلمىستارىنا جاۋاپتى ادامدار، شەنى قانداي بولسا دا، جازاسىن الادى» دەدى.

حالىقارالىق گااگا سوتىنا مۇشە ەلدەر حالىقارالىق ىزدەۋدەگى قىلمىسكەردى ۇستاپ بەرۋگە قۇقىلى. پۋتين بارادى-اۋ دەگەن ەلدەردىڭ ىشىندە وعان مۇشە گرۋزيا، موڭعوليا، تاجىكستان، اۋعانستان بار. ءپۋتيندى ۇستاپ بەرۋگە ولاردىڭ باتىلى بارا قويماس. پۋتين حالىقارالىق اسكەري سوتقا شاقىرىلعان الەمدەگى ءتورتىنشى پرەزيدەنت.

ەسبول ۇسەنۇلى

Abai.kz