جاڭا جىلدان باستاپ ۇقشۇ-نىڭ باس حاتشىلىعىنا كىرىسكەن تانىمال ساياساتكەر يمانعالي تاسماعامبەتوۆ رەسەي مەن ۋكراينا سوعىسىنا بايلانىستى العاش رەت پىكىر ءبىلدىردى. رەسەيدىڭ «تاسس» اگەنتتىگىنىڭ حابارلاۋىنشا، يمانعالي نۇرعاليۇلى ەلدىڭ ءبىر بىتىمگە كەلە الماي وتىرۋىنا «ۋكرايناعا اسكەري كومەك بەرىپ وتىرعان باتىس كىنالى» دەپ سانايدى ەكەن.

تاسماعامبەتوۆ قازىر الەمدىك جانە وڭىرلىك گەوساياسي جاعدايدىڭ شيەلەنىسىپ، وعان ۇقشۇ-نى دا ارالاسۋعا ماجبۇرلەپ وتىرعانىن، اسىرەسە ناتو-نىڭ پولشا، بالتىق جاعالاۋى ەلدەرى مەن قارا تەڭىزدەگى اسكەري قۋاتىنىڭ ادام ايتقىسىز دەڭگەيگە جەتكەنىن العا تارتقان. الدىڭعى ايدا تاسماعامبەتوۆ رەسەي قورعانىس ءمينيسترى شويگۋ مەن بەلارۋس پرەزيدەنتى لۋكاشەنكومەن كەزدەسۋ وتكىزگەن ەدى. پۋتيننەن تاكتيكالىق يادرولىق قارۋلارىن ءوز اۋماعىنا ورنالاستىرۋدى اتتاي قالاپ العان بەلارۋس پرەزيدەنتى لۋكاشەنكو ۇقۇش-نىڭ باس حاتشىسى تاسماعامبەتوۆپەن كەزدەسۋىندە اسكەري ۇيىمعا مۇشە ەلدەردى مەڭزەپ: «تەزىرەك ءبىر جاققا شىقسىن»، — دەپ تەپسىنگەن. باسقا ەلدەردى قايدام، قازاقستان اتىنان ۇيىمنىڭ حاتشىلىعىنا سايلانعان تاسماعامبەتوۆ ءبىر شەشىمگە كەلىپ، رەسەي جاعىندا بولۋدى ءجون كورگەن سياقتى.

پۋتين «ارناۋلى وپەراتسيا» دەپ بۇركەمەلەگەن ۋكراينا مەن رەسەي سوعىسىنىڭ جالعاسىپ جاتقانىنا جىلدان استى. بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمى سوعىسقا جىل تولۋ قارساڭىندا ءپۋتيننىڭ شاپقىنشىلىعىن ايىپتاپ، ۋكراينادان شارتسىز تۇردە اسكەرىن الىپ كەتۋگە ۇندەيتىن قارار قابىلدادى. ونى ۇيىمعا مۇشە 142 مەملەكەت قولدادى. ناۋرىزدىڭ 17-دە كەلىسىم-شارتىنا الەمنىڭ 122 ەلى قول قويعان گااگا سوتى پۋتيندى «سوعىس قىلمىسكەرى» دەپ تانىپ، دەرەۋ تۇتقىنداۋعا وردەر بەردى.

اقش پەن ەۋروداق رەسەيگە سالىنعان ەكونوميكالىق سانكتسيانى قايتا باعامداپ، كرەمل جاعىنا شىعىپ، استىرتىن جولمەن اسكەري كومەك كورسەتكەندەرگە جازانى كۇشەيتتى. وعان جاۋاپ رەتىندە پۋتين تاكتيكالىق يادرولىق قارۋلارىن بەلارۋسقا ورنالاستىراتىنىن، يادرولىق قارۋلاردى اتۋعا قابىلەتتى ۇشاقتاردىڭ الدە نەشە داناسى لۋكاشەنكونىڭ ۇسىنىسىمەن تاپسىرىلعانىن، شىلدەگە قاراي تاسىمال جۇمىسى تولىق اياقتالاتىنىن جەتكىزدى. ناتو دا قاراپ جاتپاي مۇزداي قارۋلانعان 300 مىڭ اسكەرىن پولشا، نورۆەگيا، ەستونيا مەن لاتۆياعا ورنالاستىرىپ جاتقانىن قاداپ ايتتى. كۇنى كەشە، ۇقۇش باس حاتشىسى كرەملدىڭ قولايىنا جاعاتىن پىكىر بىلدىرگەن جۇما كۇنى پۋتين ەستونيا مەن لاتيۆيا ەلشىلەرىن ءوز ەلىنە قايتارۋعا جارلىق شىعاردى.

قىتاي باسشىسى جۋىقتاعى ماسكەۋگە ساپارى اياسىندا رەسەيمەن باتىستى، امەريكانىڭ وزگە ەلدەرگە يادرولىق قارۋلارىن ورنالاستىرۋىن ايىپتايتىن بىرلەسكەن مالىمدەمە جاساعانى بەلگىلى. پۋتيننىڭ اۋزىنان «تاكتيكالىق يادرولىق قارۋدىڭ» سىبىرى شىققالى بەرى الەم ەلدەرىنىڭ نازارى بەلارۋسقا اۋدى. تاسماعامبەتوۆتىڭ لۋكاشەنكومەن، شويگۋمەن كەزدەسۋىنەن ءمالىم بولعانىنداي، بيىل لۋكاشەنكو ەلىندە ۇقشۇ-نىڭ ءبىر ەمەس، 5 اسكەري جاتتىعۋى وتەدى.

پۋتيننىڭ تاكتيكالىق يادرولىق قارۋىنىڭ ءىزىن اڭدىپ وتىرعان ناتو تاسماعامبەتوۆ باسشىلىق ەتەتىن ۇيىمنىڭ بەلسەندى ارەكەتىن نازاردان تىس قالدىرماسى انىق. مۇنىڭ ءبارى اينالىپ كەلگەندە يمەكەڭە ءتيىمسىز. تاسماعامبەتوۆتىڭ كۇيەۋ بالاسى كەڭەس راقىشوۆتىڭ "فوربس" تىزىمىندەگى ميلليادەر ەكەنى، قىزىنىڭ دا قايىرىمدىلىق قورلارعا جەتەكشىلىك ەتەتىنى جۇرتقا ايان. تاسماعامبەتوۆ پۋتينمەن لۋكاشەنكوعا جاقىن شەنەۋنىكتەر سياقتى باتىستىڭ سانكتسياسىنا ىلىنسە، ونى راقىشوۆتىڭ بايدەن وتباسىمەن بايلانىسى دا قۇتقارا الماۋى مۇمكىن.

ەسبول ۇسەنۇلى

Abai.kz