20 ءساۋىر ساعات 11-گە بەلگىلەنگەن «قازمۇنايگاز» بەن جاڭاوزەندىك مۇنايشىلار اراسىنداعى كەلىسسوز وتپەي قالدى. قمگ مۇنايشىلارعا الدەبىر «كوميسسيا» قۇرىلىپ، جاڭاوزەنگە اتتانعانىن حابارلاعان. ول كوميسسيانىڭ قۇرامىنا كىمدەر كىرگەنى بەلگىسىز، دەيدى مۇنايشىلار. ولار ءبىر كۇن بۇرىن «مۇنايشىلارعا تەندەر ۇتقان مەكەمەلەردەن تۇراقتى جۇمىس ۇسىندىق، بىراق باس تارتتى» دەگەن قمگ توراعاسىنىڭ ءسوزىن تەرىستەپ، نارازى بولدى. بۇل تۋرالى «ازاتتىق راديوسى» جازدى.

«قمگ باسشىسى تۇراقتى جۇمىس ۇسىنعانمەن ءبىزدى باس تارتقانداي كەلتىرىپ وتىر. ءبىز «وزەنمۇنايگازعا» ەنشىلەس مەكەمەلەردەگى جاعدايدى جاقسى بىلەمىز. ونداعى ەڭبەك جاعدايى، تەحنيكا قاۋىپسىزدىگى ساقتالمايدى. تەحنيكا، قۇرال-جابدىقتار ەسكىرىپ كەتكەن. بىلتىر «كەزبيدە» ەڭبەك قاۋىپسىزدىگى ساقتالماعاندىقتان ءبىر ماشينيست جانىپ كەتتى. ءبىز سول مەكەمەلەردە ەڭبەك ستاندارتى ساقتالعانىن تالاپ ەتەمىز. ەكىنشىدەن، بىرىڭعاي ەڭبەكاقى جۇيەسىن ەنگىزۋ. «ومگ-عا ەنشىلەس مەكەمەلەردەگى جۇمىسشىلار ءبىر جۇمىس اتقارعانمەن ءارتۇرلى جالاقى الادى. ءبىز «ءبىر جۇمىس – ءبىر جالاقى» بولعانىن تالاپ ەتىپ وتىرمىز»، - دەدى مۇنايشىلاردىڭ ءبىرى.

ماڭعىستاۋ وبلىسىندا 2022 جىلدان بەرى 134 ەڭبەك داۋى بولعان. بۇل تۋرالى 19 ساۋىردە ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ اكىمى نۇرلان نوعاەۆ پرەزيدەنتتىڭ قاتىسۋىمەن وتكەن الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق ماسەلەلەر جونىندەگى جيىندا مالىمدەدى.

اكىمنىڭ سوزىنشە، 2022 جىلى بولعان 117 ەڭبەك داۋىنىڭ 112-ءسى «شەشىلگەن»، 49 ەڭبەك داۋىندا جۇمىسشىلار جۇمىستى ءۇش ساعاتتان كوپ ۋاقىتقا توقتاتقان.

نوعاەۆ 2023 جىل باستالعالى 17 ەڭبەك داۋى بولىپ، ءتورت ەرەۋىلدە جۇمىس ءۇش ساعاتتان ۇزاق ۋاقىتقا توقتاعانىن ايتتى. اكىمنىڭ ايتۋىنشا، بەس ەڭبەك داۋى شەشىلگەن، 12 داۋ «مونيتورينگىدە».

نوعاەۆ بيىل ماڭعىستاۋدا 39 مىڭ جۇمىس ورنى اشىلاتىنىن، ونىڭ ىشىندە 32 مىڭى تۇراقتى جۇمىس بولاتىنىن جەتكىزدى. سوزىنشە، جىل باسىنان بەرى 9 مىڭ جۇمىس ورنى اشىلعان، حالىقتى جۇمىسپەن قامتۋ ءۇشىن 1,4 ميلليارد تەڭگە بولىنگەن.

نوعاەۆتىڭ ەسەبىن تىڭداعان پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ: «جاڭاوزەن مۇناي-گاز سەكتورىنا قاراپ وتىرعانىن» ايتىپ، قالادا «قابىلدانعان كەشەندى دامۋ جوسپارىن ورىنداۋ كەرەك»، - دەدى.

«ۇكىمەت جاۋاپتى بولادى. باتىستاعى جاستاردىڭ كوبى مۇنايشى بولعىسى كەلەدى، بۇل دۇرىس ەمەس. مۇناي تاۋسىلعان كەزدە جاعداي قيىنداۋى مۇمكىن. سوندىقتان جاستار باسقا ماماندىقتاردى يگەرۋى ءۇشىن جاعداي جاساۋىمىز كەرەك. مىسالى، قازىر سۇرانىسقا يە سالانىڭ ءبىرى – اقپاراتتىق تەحنولوگيا، وسى سالانى ماڭعىستاۋدا دامىتۋعا بولادى. ءبىز ءبىلىمدى جاستاردى تاربيەلەۋىمىز كەرەك»، – دەدى توقاەۆ.

پرەمەردىڭ ورىنباسارى التاي كولگىنوۆ جيىندا بەرگەن ەسەبىندە مۇناي وندىرەتىن كومپانيالارعا قىزمەت كورسەتەتىن سەرۆيستىك مەكەمەلەردەگى كەلىسىمشارتتى ءبىر جىلدان ءۇش جىلعا ۇزارتۋىمىز مۇمكىن دەدى.

بيلىكتەن جۇمىس تالاپ ەتكەن جاڭاوزەندىكتەر سەرۆيستىك مەكەمەلەردە كەلىسىمشارت قىسقا بولاتىنىن، مەكەمە تەندەردە جەڭىلسە، قىزمەتكەرلەر جۇمىسسىز قالاتىنىن ايتىپ، تۇراقتى جۇمىس تالاپ ەتكەن ەدى.

پرەمەر-مينيستر ءاليحان سمايىلوۆ جاڭاوزەندە جىلدىق قۋاتى 900 ميلليون تەكشە مەتر بولاتىن گاز وڭدەۋ زاۋىتىنىڭ قۇرىلىسى باستالادى دەپ مالىمدەدى. ونىڭ سوزىنشە، قۇرىلىس 2025 جىلى اياقتالۋعا ءتيىس.

جۇمىسسىز قالعان جاڭاوزەن مۇنايشىلارى استاناعا كەلىپ، بيلىكتەن تۇراقتى جۇمىس تالاپ ەتكەن ەدى. ولاردى ارنايى جاساق كۇشتەپ ۇستاپ، پويىزبەن جاڭاوزەنگە قايتارعان. بيلىك جۇمىسسىز قالعانداردىڭ ماسەلەسىن شەشەمىز دەپ ۋادە ەتكەنىمەن، قازىرگە دەيىن ەكى تاراپ ناقتى ءبىر مامىلەگە كەلگەن جوق.

Abai.kz