بۋى بۇرقىراعان بۇل جاڭالىعىمىزبەن يگنوبەل سىيلىعىنىڭ يەگەرى اتانساق تا بولار ەدى. توقىلداقتىڭ باسى نەگە اۋىرمايدى، ءوزىن-ءوزى ولتىرۋگە كانتري سازىنىڭ كەسىرى بار ما دەگەن سياقتى ماسەلەلەر قاسىندا الگى ماتەلىمىز قيسىندى ەستىلەدى. ءارى بۇل قايىربەك سۇلەيمەنوۆتىڭ اۋزىنان تاستامايتىن سۇيىكتى ماتەلى ەدى. سويتكەن قايىربەك شوشانۇلى ەلباسى جارلىعىمەن پرەزيدەنت كومەكشىسى - قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ حاتشىسى اتتى قۇزىرەتتى ورنىن بوساتتى. اۋىس-ءتۇيىستىڭ سەبەبىن ونىڭ قر ارداگەرلەر كەڭەسىنە توراعا بوپ بارۋىمەن ءتۇسىندىردى. وسىلايشا، جيىرما جىلدان بەرى پرەزيدەنت كومانداسىندا جۇرگەن سۇر كاردينالدىڭ ءبىرى سۇلەيمەنوۆ كولەڭكەگە كەتتى... بيىلعى جىلدىڭ 12 مامىرىندا الپىسقا تولعان اعامىز سىبىردە، نوۆوسيبيرسك قالاسىندا تۋعان. تاجىريبەلى زاڭگەر. جاي تەرگەۋشىلىكتەن جۇمىس جولىن باستاعان قايىربەك شوشانۇلى باسقا قىزمەتتەردى بىلاي قويعاندا، ەكى مارتە - ىشكى ىستەر ءمينيسترى، ەكى مارتە - قر ءىىم ىشكى اسكەرىنىڭ قولباسشىسى بولدى. پرەزيدەنت كومەكشىسى قىزمەتىنە قايىربەكتىڭ كەلۋىن ساياساتتانۋشىلار وڭتۇستىك قاپقازداعى بەسكۇندىك سوعىسقا بايلانىستى گەوساياسي جاعدايدىڭ وزگەرۋىمەن بايلانىستىرعان-دى. ال وپپوزيتسياداعى اعايىن ونىڭ راحات اليەۆپەن يت پەن مىسىقتاي ارازدىعىن ەسكە سالىپ، سول ارقىلى جاڭا قىزمەتىندە «قاشقىندى ۇستاۋ مەن ونىڭ سىبايلاستارىنان قۇتىلۋ» دەگەن ميسسياعا كىرىسەدى دەستى. قازىر... بۇل ەكى مىندەتتىڭ قايسىسىنىڭ ۇدەسىنەن شىققانىن ساراپتاۋ قيىن.

بۋى بۇرقىراعان بۇل جاڭالىعىمىزبەن يگنوبەل سىيلىعىنىڭ يەگەرى اتانساق تا بولار ەدى. توقىلداقتىڭ باسى نەگە اۋىرمايدى، ءوزىن-ءوزى ولتىرۋگە كانتري سازىنىڭ كەسىرى بار ما دەگەن سياقتى ماسەلەلەر قاسىندا الگى ماتەلىمىز قيسىندى ەستىلەدى. ءارى بۇل قايىربەك سۇلەيمەنوۆتىڭ اۋزىنان تاستامايتىن سۇيىكتى ماتەلى ەدى. سويتكەن قايىربەك شوشانۇلى ەلباسى جارلىعىمەن پرەزيدەنت كومەكشىسى - قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ حاتشىسى اتتى قۇزىرەتتى ورنىن بوساتتى. اۋىس-ءتۇيىستىڭ سەبەبىن ونىڭ قر ارداگەرلەر كەڭەسىنە توراعا بوپ بارۋىمەن ءتۇسىندىردى. وسىلايشا، جيىرما جىلدان بەرى پرەزيدەنت كومانداسىندا جۇرگەن سۇر كاردينالدىڭ ءبىرى سۇلەيمەنوۆ كولەڭكەگە كەتتى... بيىلعى جىلدىڭ 12 مامىرىندا الپىسقا تولعان اعامىز سىبىردە، نوۆوسيبيرسك قالاسىندا تۋعان. تاجىريبەلى زاڭگەر. جاي تەرگەۋشىلىكتەن جۇمىس جولىن باستاعان قايىربەك شوشانۇلى باسقا قىزمەتتەردى بىلاي قويعاندا، ەكى مارتە - ىشكى ىستەر ءمينيسترى، ەكى مارتە - قر ءىىم ىشكى اسكەرىنىڭ قولباسشىسى بولدى. پرەزيدەنت كومەكشىسى قىزمەتىنە قايىربەكتىڭ كەلۋىن ساياساتتانۋشىلار وڭتۇستىك قاپقازداعى بەسكۇندىك سوعىسقا بايلانىستى گەوساياسي جاعدايدىڭ وزگەرۋىمەن بايلانىستىرعان-دى. ال وپپوزيتسياداعى اعايىن ونىڭ راحات اليەۆپەن يت پەن مىسىقتاي ارازدىعىن ەسكە سالىپ، سول ارقىلى جاڭا قىزمەتىندە «قاشقىندى ۇستاۋ مەن ونىڭ سىبايلاستارىنان قۇتىلۋ» دەگەن ميسسياعا كىرىسەدى دەستى. قازىر... بۇل ەكى مىندەتتىڭ قايسىسىنىڭ ۇدەسىنەن شىققانىن ساراپتاۋ قيىن. مۇمكىن، ءالنۇر مۇساەۆتىڭ سىناپتاي بۇزىلىپ، «راحاتتى» ساتىپ جىبەرۋىن، اۆستريا بيلىگىنىڭ الدىندا كىشكەنە بولسىن، اليەۆ سۇيكىمدىلىگىنىڭ كەتە باستاۋىن - سۇلەيمەنوۆتىڭ كورىنبەيتىن تىرلىگىنە ساناۋعا بولار. ءبىر انىعى، سۇلەيمەنوۆ بەدەلىن سالىپ بولسىن، وسى كەزگە دەيىن ءبىر-بىرىمەن باسەكەلەس بولىپ كەلگەن كۇشتىك قۇرىلىمداردىڭ جۇمىسىن ۇيلەستىرۋگە جۇمىس جاسادى. ەرەسەن دەمەسەك تە، ەسكەرۋگە تۇرادى. بۇنىڭ ءبىر جاناما اسەرىن سوڭعى كەزدەرى بەت-جۇزىنە قاراماي، تيىن جاسىرعاندى دا، تۇيە جۇتقاندى دا تۇرمەگە توعىتىپ جاتقان باس پروكۋراتۋرا، ۇقك مەن قارجى پوليتسياسىنىڭ قىزمەتىنەن كورۋگە بولادى. ارينە، بۇنىڭ ءبارى ەلباسى بەرگەن كارت-بلانشپەن جۇزەگە اسىپ جاتقانى دا جاسىرىن ەمەس. ايتسە دە، قايىربەك قانشا قاھارىنا سالسا دا، بيلىك پەن وپپوزيتسيانى ءبىر ىمىراعا كەلتىرە المادى. كونسەنسۋس، كەلىسىمگە كەلگەندە سۇلەيمەنوۆتىڭ سىلەسى قاتتى. امالى نە، وپپوزيتسيانى ءوز ويىنىنا ويناتۋعا اككىسى جەتىڭكىرەمەدى. مىسىق اڭدىسىمەن مامىلەگە كەلمەدى دەپ سىن ايتۋعا اۋزىڭ بارمايدى، سەبەبى، سۇلەيمەنوۆ - باستان-اياق قارا كۇش، شالت قيمىل يەسى. دەگەنمەن، «ۇلى دۇرمەك» - پرەزيدەنت سايلاۋىنىڭ ۋاقىتى سىرعىپ كەلەدى...

وسىدان دا، سۇلەيمەنوۆتەن بوساعان ورىنتاق تاجينگە بۇيىردى. ماقتاۋىن اسىرعانىمىز ەمەس، بىراق مارات مۇحانبەتقازىۇلى - پرەزيدەنت كومانداسىندا تانىلعان پراگماتيك. ول - ستراتەگ. ول - يدەولوگ. «قازاقستان -2030» دا، ەۋرازيالىق قاۋىمداستىق يدەيالارى دا ءتاجين دەگەن ساياسي تەحنولوگتىڭ ونىمدەرى. ايتا كەتەرلىگى، مارات ءتاجين قر پرەزيدەنتىنىڭ كومەكشىسى - قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ حاتشىسى قىزمەتىنە وسىمەن ءتورتىنشى رەت تاعايىندالدى. ءۇش مۇمكىندىك بەرىلگەندە دە، ۇدەسىنەن شىعا بىلگەن. ايتالىق، 1999-2001 جىلدارى اكەجاننىڭ الەگىنەن كەيىنگى تولقىعان كوڭىل-كۇيدى تۇزۋلەۋ، 2002 جىلى «جاس تۇركىلەردىڭ» ساياسي ۆەرتيكالعا بەرگەن ساباعىنا تويتارىس بەرۋ، ال 2006 جىلى التىنبەك سارسەنباەۆ ولىمىنەن سوڭ تۋعان ساياسي داعدارىستىڭ سالدارىن ءجىپسىتۋ سەكىلدى مىندەتتەردى موينىنا الدى. ءتورتىنشى رەت... شتۋرۆالدى قولىنا العان ءتاجيننىڭ بۇل جولعى تاپسىرماسىنىڭ جۇگى اۋىر، جاۋاپكەرشىلىگى مول. بىرىنشىدەن، ول سوڭعى كەزدەرى ءباسپاسوز بەتتەرىنەن تۇسپەگەن «قارجىلىق كلاندار، ەليتالىق اۋلەتتەر اراسىنداعى بيلىكبولىس، مەنشىكتالاس» تاقىرىبىن رەتتەۋدە تىڭ ستراتەگيا، جاڭا تەتىك تابۋى ءتيىس. ەكىنشىدەن، داعدارىسقا بايلانىستى السىرەپ قالعان بيلىكتىڭ يدەولوگيالىق بازاسىن كۇشەيتىپ، حالىقتىڭ ەلەكتورالدىق سەنىمىنە ستيمۋل بەرۋ، سول ارقىلى الداعى سايلاۋعا دايىنداۋ بولسا كەرەك. ولاي بولسا، ءتاجيننىڭ وسى جولى دا تارتىنىپ قالماسى انىق.

ايتپاقشى، ەلباسىمىزدىڭ تاعى ءبىر جارلىعىمەن قانات ساۋداباەۆ قر سىرتقى ىستەر ءمينيسترى بولىپ تاعايىندالدى. ەسكەرە كەتەرلىگى، بۇل ازامات وتپەلى كەزەننىڭ وتكەلەگى قيناپ تۇرعان 1994 جىلى وسى لاۋازىمدا بولعان-دى. بار-جوعى التى اي مينيستر بولعانىندا ناتو-مەن اراداعى ەڭ ءىرى كەلىسىم - «بەيبىتشىلىك ءۇشىن ارىپتەستىك» باعدارلاماعا قوسىلۋدى راسىمدەپ ەستە قالىپ ەدى. ەندى، ەقىۇ سەكىلدى ۇيىم ارقىلى ەۋروپاعا تورەلىك ايتۋدىڭ ءساتى تۋعاندا بۇل قىزمەتىنە قايتا ورالدى. ارينە، ءتاجيننىڭ باسشىلىعى تۇسىندا ءسىم بۇرىن-سوڭدى بولماعان جەتىستىككە جەتتى. باستىسى - باستيليا (ەقىۇ) الىندى، ال مەملەكەتشىل تۇلعا ساۋداباەۆ ءىسى جولعا قويىلعان قىزمەتتى جەڭىلىمەن الىپ جۇرە الادى.

«اباي-ينفورم