تەڭگەنى تەڭسەلتەتىن فاكتورلار كۇشەيىپ كەلەدى
اتامىز بيلىك قۇرعان جىلدارى قازاقستاننىڭ باعىتى مەن تەڭگەسىنە اسەر ەتىپ، ىقپالىن جۇرگىزەتىن دۇنيەلەر كوبەيىپ كەتكەنىن ءبارىمىز بىلەمىز (ەكونوميكا ەڭسەسىن كوتەرە الماي جەر باۋىرلاپ جاتقان سوڭ، سولاي بولادى عوي).
ايدالادا قىمباتشىلىق بولسا، ونىڭ سالقىنى اراداعى بىرنەشە ەلدى كوكتەي ءوتىپ بىزگە كەلىپ تيەتىنە ەتىمىزدىڭ ۇيرەنگەنى قاشان؟..
اۋىلدا ءبىر ءالجۋاز اعامىز بار ەدى... كۇن سۋىتسا، الدىمەن سول اعامىزدىڭ مۇرنى ءبىتىپ، كوزى جاساۋراپ تۇماۋراتۋىپ قالاتىن-دى.
قازاقستاننىڭ قازىرگى ەكونوميكاسى ماعان يممۋنيتەتى تومەن، ءىلىنىپ-سالىنىپ، ءدارىنى وكىلگە جالعاپ كۇن كەشكەن سول اعامىزدى ەسكە سالادى.
قۋاتتى ءوندىرىس بولماعان سوڭ، كورگەن كۇنىڭ وسى عوي. قۇرىققا سىرىق جالعاپ كۇن كەشەسىڭ.
بىلگىشتەر الداعى ۋاقىتتا مۇناي باعاسى قىمباتتاپ، ارەڭ تۇرعان تەڭگەمىز تەڭسەلىپ، ەكونوميكامىز شاتقاياقتاۋى مۇمكىن ەكەنىن ايتىپ، دابىل قاعۋدا.
بىراق ءبىز ودان قورقىقپايمىز. تالاي زۇلمات پەن قايعى-قاسىرەتتى باستان كەشكەن قازاققا مۇنايدىڭ باعاسى كوتەرىلىپ، تەڭگەنىڭ تەڭسەلۋى جاڭالىق بولىپ پا؟
جىلدا، كۇندە كورىپ جۇرگەن قۇقاي ەمەس پە؟ نەسىن ايتاسىز، اتامىزدىڭ ارقاسىندا داعدارىس بولماسا داعدارىپ قالاتىن كۇيگە جەتتىك. سىرتتا داعدارىس بولماسا ونى ەل ىشىندە ۇكىمەت ءوزى تۋدىرىپ الادى ەمەس پە؟
ال سۇلۋ تەڭگەمىزدى باتىستان، شىعىستان سوققان جەلدىڭ ءجيى شايقايتىنى جانە بار.
داعدارىستىڭ ومىرمىزبەن بىتە قايناسىپ كەتكەنى سونشا، الەمدە مۇناي ارزانداسا، قازاقستاندا بەنزين قىمباتتايتىن بەزگەلدەك اۋىرۋ بىزدە عانا بار شىعار؟
بىلىكتى ماماندار ەكونميكاسى زاڭدىلىققا ساي جۇمىس ىستەيتىن ەلدەردە ديزەل وتىنىنىڭ باعاسى بەنزيننەن باسىپ وزبايتىنىن ءجيى ايتادى.
ال مۇنايعا باي قازاق ەلىندە ديزەلدىڭ بەنزيننىڭ الدىنا ءتۇسىپ كەتكەنىنە بىرنەشە جىلدىڭ ءجۇزى بولدى. ءبىزدىڭ شەندىلەر امان بولسا، ەنشتەيننىڭ تارتىلىس زاڭىن تالقانىن شىعارۋى دا بەك مۇمكىن.
تاياۋدا رەگۋلياتورىمىز – ۇلتتىق بانك الەمدە مۇنايدىڭ باعاسى كوتەرىلۋىنە بايلانىستى ءتول تەڭگەمىز السىرەي باستاۋى مۇمكىن ەكەنىن العا تارتتى.
باس بانكتىڭ پايىمىنشا، مۇنايدىڭ قىمباتتاۋى مەن ەلدە جانارماي باعاسىنىڭ سان قۇبىلۋى تەڭگەنى تەڭسەلتەتىن باستى فاكتور ەكەنىن ايتتى.
الداعى جىلى ءپۋتيننىڭ سايلاۋى ساتىمەن (سولاي بولادى دەپ بولجاساق) وتسە، دوللار تاعى دا جالىن كۇجىرەيتىپ شىعا كەلەتىنى انىق. ويتكەنى سايلاۋدان كەيىن ءرۋبلدىڭ پوزيتسياسى السىرەپ، دوللار كۇشەيە تۇسەتىنى بەلگىلى.
ال مۇنىڭ سالقىنى تەڭگەگە بىردەن تيەتىنىن ءىشىڭىز سەزىپ وتىرعان شىعار؟ سوندىقتان الداعى جىلى تەڭگەنىڭ باسىن بۇلت ءۇيىرىلىپ، الاي-تۇلەي كۇندەردى باستان كەشەرى انىق. سوعان قازىردەن دايىن بولايىق اعايىن.
نۇرلان جۇماقانوۆ
Abai.kz