ەرلان تولەۋتاي افوريزمدەرى نەگە رەزونانسقا يە بولدى؟
ەرلان تءولەۋتايدىڭ افوريزمدەرى سۇمدىق رەزونانسقا يە بولىپ جاتىر. فەيسبۋكتىڭ ءوزىندە 278 ادام بءولىسكەن. نەگە بۇلاي بولىپ تۇر؟ بۇل فەنومەننىڭ سىرى نەدە؟
استارىنا ۇڭىلگەن ەشكىم جوق: تەك يا بىرىڭعاي ماقتاۋ، نە قارالاۋ ورىن الۋدا. قالاي بولعاندا دا اۆتوردىڭ جازبالارى حالىقتىڭ كوكەيىندەگىسىن ءدوپ باسقان سىڭايلى. قالىپتاسىپ قالعان پىكىرلەرگە، قوعامدىق نورمالارعا قارسى شىعۋ وڭاي ەمەس، وعان تەك ەردىڭ ەرى، ەگەۋدىڭ سىنىعى عانا شىدايدى. قالاي دەسەك تە ەرلان تولەۋتاي بۇگىنگى كۇننىڭ جەكە باتىرى بولىپ تۇر. بىراق باتىرعا دا جان كەرەك. باتىردىڭ قاسىنان تابىلماساق تا، ءبىراز افوريزمدەرىنە پىكىر بىلدىرسەك دەيمىز.
مىسالى، اۆتور: «ەركىندىك - حالىق ءانىن شىرقاۋدان، قۇلدىق - مولدانىڭ ۋاعىزىنا ۇيۋدان باستالادى» دەيدى ء/نومىر 8 افوريزم/. شىنىندا، قازىر بىزدە حالىق ءانى كوپ شىرقالمايتىن بولدى. حالىق ءانىن ايتاتىن انشىلەر ساحانا تورىنەن ىسىرىلدى. ونىڭ ورنىن جەڭىل، ويناقى، ادامدى ويلاندىرمايتىن اندەر باستى. رەسمي ءدىن وكىلدەرىنىڭ حالىق انىنە شابۋىلى قاشان باستالدى؟ ءبىز ونىڭ ءتۇبىن انىق بىلمەيدى ەكەنبىز. بىلەتىنىمىز - Cۇلتانماحمۇتتىڭ قازاق انىنە ارا ءتۇسۋى. «ءاي، مولدالار، قازاقتىڭ انىنە تيىسپەڭدەر; قازاقتىڭ ءانى ولسە، جانى ولەدى; ءانى كەتسە، ءسانى كەتەدى» دەگەن سىڭايدا پىكىر ايتادى. ەرلان تولەۋتاي سول سۇلتانماحمۇتتىڭ مولدالاردان قورعاپ وتىرعان قازاق ءانىنىڭ يەسى. ونىڭ ەركىندىگىنىڭ ءبىر ۇشتىعى دا وسىندا جاتىر عوي دەپ ويلايمىز.
ەرلان تولەۋتايدىڭ ءتىپتى دىننەن حابارى بولۋىنىڭ ءوزى شارت ەمەس: كوشەلى ونەر يەسى قازاقتىڭ ءانىن /قازاقتىڭ جانىن/ ەركىندىكتىڭ سيمۆولى رەتىندە قاراستىرادى. قازاقتىڭ انىنە /جانىنا/ تونگەن قاۋىپتى جان-تانىمەن سەزەدى. ەگەر ءدىن قازاقتىڭ جانىنا /ەركىندىگىنە/ اۋىز سالسا، ونداي ءدىننىڭ بىزگە قانداي قاجەتى بار دەگەن جان ايقايىن ەستيمىز /ەستيتىن قۇلاق بولسا، ارينە/. رەسمي ءدىن ءاماندا ءدىني دوگمالاردان قۇرالادى.
ال قازاق انىندە دوگما جوق، ەركىندىك بار. ءتىپتى ۇكىلى ىبىرايدىڭ «قىزىل اسىق» اتتى ولەڭىندە كوڭىلى سۇيگەن جىگىتكە قىزدىڭ ءوزى كەلىپ جابۋلى ەسىكتىڭ ىلگەگىن اشادى. وسىدان كەيىن مولدالار قازاقتىڭ ءانىن قايدان جاقسى كورسىن. رەسمي ءدىن وكىلدەرى اقانمەن دە، بىرجانمەن دە، ءماشھۇر جۇسىپپەن دە، ابايمەن دە، شاكارىممەن دە الىسىپ وتكەن. بۇلاردىڭ ءبارى - ەركىن وي يەلەرى. ەرلان تولەۋتاي - وسى ەركىن وي يەلەرىنىڭ زاڭدى جالعاسى. جۇگى - اۋىر، مۇراتى - ايقىن. سوندىقتان وسىنداي اۋىر جولدى ەرىكسىز مويىنىنا العان ەرلان تولەۋتايعا ءبىر اللا جار بولسىن! اتا-بابالارىنىڭ ارۋاعى قولداپ ءجۇرسىن!
ومار جالەلۇلىنىڭ جازباسى
Abai.kz