كارىستىڭ انشىلەرى كەلىپ، وقۋشى قىزدار قىرىلىپ قالا جازدادى

كارىستىڭ انشىلەرى كەلىپ، وقۋشى قىزدار قىرىلىپ قالا جازدادى

اقپاننىڭ العاشقى كۇنى رەسپۋبليكا سارايىندا بولعان كونتسەرتكە كەزدەيسوق بارا قالىپپىز. كونتسەرتكە بارۋ ويىمىزدا جوق ەدى، اياقاستى بيلەت تابىلا قالىپ، الماتىنىڭ جاستارىمەن بىرگە ءبىز دە اعىلدىق. جارناماسىنان ۇققانىمىز – بۇل كەشتە «RINGO»، «JUNIORS» توپتارىمەن بىرگە كورەيادان كەلگەن «MYNAME» اتتى توپ ونەر كورسەتەدى ەكەن. كونتسەرت قازاقستان مەن كورەي ەلىنىڭ مادەني بايلانىسى نەگىزىندە ۇيىمداستىرىلىپتى. وڭتۇستىككورەيالىق توپتى ءوز باسىم تانىمايدى ەكەنمىن. ءبىر ءانىن تىڭداماپپىن دا. ەسەسىنە، مەكتەپ وقۋشىلارى ولاردىڭ اندەرىن قوسىلىپ ايتىپ تۇر. كورەيلىك توپ ساحناعا شىققاننان باستاپ قىزدار شىڭعىردى-اي كەلىپ. سارايدىڭ ءىشى تولى قىز. ەر ازاماتتاردى ساناساڭ، جۇزگە دە جەتپەيتىن شىعار. الماتىداعى وقۋشىلار مەن ستۋدەنت قىزدار قالماي بارىپتى. كونتسەرت اياقتالعانشا كارىستىڭ جىگىتتەرىنە تىك تۇرىپ، قوشەمەت كورسەتتى. سوققان شاپالاقتارىنان قۇلاق تۇنادى. جان-جاعىمىزدا وتىرعانداردان: «بۇل قانداي توپ؟ اندەرىن ءسۇيىپ تىڭداۋشى ما ەدىڭدەر؟» – دەپ سۇراپ جاتىرمىز. «بۇل بەس جىگىتتىڭ اتى – گون ۋ، ين سۋ، سە ەنگ، چجۋن كيۋ، چحە چجين»، – دەپ ءبىر وقۋشى قىز ساحناداعى بەسەۋدىڭ اتىن اتاپ بەردى. توپتىڭ قاي جىلى قۇرىلىپ، قانشا البومى شىققانىنان دا حاباردار ەكەن. ايتۋىنشا، «MYNAME»-ءنىڭ بۇل ءبىزدىڭ ەلدىڭ ۇلكەن سارايىنداعى العاشقى كونتسەرتى ەكەن. نە كەرەك، ەكى ساعاتتان ارتىق كونتسەرتتە كورەيلىك انشىلەرگە دەگەن قۇرمەت وتاندىق انشىلەرگە كورسەتىلگەن قوشەمەتتەن اسىپ ءتۇستى. قىزدار قولدارىمەن جۇرەكتەرىن كورسەتىپ، توپقا دەگەن ماحابباتتارىن ءتۇرلى تاسىلدەرمەن جەتكىزىپ جاتىر. كارىستىڭ جىگىتتەرى «كورەياعا جۇرىڭدەر» دەسە، ەرىپ كەتۋگە بار، ءتىپتى. سويتسەك، وقۋشى قىزداردىڭ «MYNAME» دەپ ءولىپ-تالىپ وتىرعاندارى كارىستىڭ 18 بەن 25 جاستاعى بەس جىگىتى. جىگىتتەر پوپ ستيلىندە ءان ايتۋمەن قاتار، كەرەمەت بيلەيدى ەكەن. بىراق كليپتەرىندە، بەلگىسىز توپتارمەن توبەلەسىپ، قان-جوسا بولىپ جاتقانى. تۇرلەرى جىگىت دەگەننەن گورى، قىزدارعا كوبىرەك كەلەدى. ءبارى دە قىز قۇساپ ءىلميىپ تۇر. بەت-اۋىزدارىن بوياپ العان. «MYNAME»-ءنىڭ ساحناداعى ءاربىر ءانى، ءاربىر قيمىلى وقۋشى قىزدارعا مايداي جاعىپ بارادى. شۇنتيگەن كارىستىڭ جىگىتتەرىنە تابىنىپ، شۋلاعاندارىن تۇسىنبەي ءبىز وتىردىق. بىزدە دە ونەرىنە عاشىق بولارلىق ءانشى جىگىتتەردەن قۇرالعان توپتار تولىپ جاتىر ەدى عوي…

مۇساباەۆ پاتريوت ەكەنىن نەگە كورسەتپەيدى؟

جاسوسكىن توقتار اۋباكىروۆ پەن تالعات مۇساباەۆقا ەلىكتەمەگەندە كىمگە ەلىكتەيدى دەيسىڭ. سويتكەن تالعات مۇساباەۆ بىزگە وكپەلەپ، ءبىز تالعات مۇساباەۆقا وكپەلەپ جۇرگەن جايىمىز بار. جاسوسپىرىمدەر ونى بىلمەيدى ەمەس، ءبارىن بىلەدى، ينتەرنەتتەن وقىعان. سوڭعى كەزدە ءتۇرلى مىنەز كورسەتە باستاعانىنا قاراعاندا، الدەنەگە قىستىعىپ جۇرگەندەي اعامىز. ءوزى دە «جابىق قالاداعى» قاتايعان، سۇر، «جابىق» شەنەۋنىكتەردىڭ بىرەۋىنە اينالعانداي. سان-ساپالاق ساياساتتىڭ قۇربانى بولعان، قايران اعالار-اي دەيسىڭ وسىندايدا. ايتپەسە، تالعات مۇساباەۆ قازاقتىڭ ماقتانىشى، ءبىرتۋار ازاماتى عوي. قازاقستاننىڭ عارىشكەر-ۇشقىشى، قر اۆياتسيا گەنەرال-لەيتەنانتى، حالىق قاھارمانى، كەرەك دەسەڭىز.

ءبىز تالعات مۇساباەۆتى مۇلدەم باسقا قىرىنان كورگىمىز كەلەدى. ارزان سەنساتسيالاردىڭ «قۇربانى» بولا بەرمەي، باتىل، شىنشىل پىكىرلەرىن ەستىسەك دەيمىز. وسىدان ەكى جىل بۇرىن «اق جەلكەندە» «ىزىنەن اڭىز ەرگەن» ايدارىندا تالعات مۇساباەۆ تۋرالى «تالعات مۇساباەۆ – ول قانداي ادام؟» دەگەن ماقالا جارىق كورگەن بولاتىن. ول ماقالادا تالعاتتىڭ اڭىزعا بەرگىسىز ءومىرى جايلى ايتىلا كەلىپ: «…رەسەيدىڭ فەدەرالدىق عارىش اگەنتتىگىنىڭ باسشىسى اناتولي پەرمينوۆ بايقوڭىردى مەنشىكتەنە سويلەگەندە، ءبىزدىڭ تاكەڭ: «رەسەيدىڭ ونداي قۇقى جوق. ويتكەنى، بايقوڭىر – تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ جەرى. ول تەك جالعا بەرىلگەن!» – دەپ كەسىپ سويلەدى. وسىدان سوڭ مۇساباەۆ رەسەيلىكتەرگە جاقپاي قالدى. عارىش ماسەلەسىنە كەلگەندە ەشقانداي دا ىمىراعا كەلمەۋ كەرەكتىگىن بىلدىرگەندەي سىڭاي تانىتا كەلە: «بۇرىن قاي جاعىنان بولسا دا، شەگىنىسپەن كەلسەك، ەندى شەگىنەتىن جەر جوق. ءبارىن دە ايقاسپەن عانا جەڭىپ الۋعا تۋرا كەلەدى»، – دەپ ءوز ۇستانىمىن ايتقان. نەگە مۇساباەۆتىڭ وسىنداي سوزدەرىن ەستىمەيمىز؟» – دەپ جازىلعان بولاتىن سوڭىندا. عارىشتا قازاقستاننىڭ ۇستىنەن ءوتىپ بارا جاتقانىن بايقاپ: «مەنىڭ قازاقستانىم» دەپ بار داۋىسىمەن ايعاي سالعانىن دا سول ماقالادان وقىپ ەدىك.

«وسىنداي پاتريوتتىعىن تالعات مۇساباەۆ حالىقتىڭ الدىندا نەگە كورسەتپەيدى؟» دەگەن سۇراق ويىمىزعا ءجيى ورالىپ ءجۇر. «قادىرىن كەتىرسە ەرگە سىن، قادىرىن بىلمەسە ەلگە سىن» دەپ كوسەمسىمەي-اق قويالىق. بىراق، وسى ءبىزدىڭ ۇلكەن اعالارىمىز تالعاتقا: «سەن ەكىنىڭ ءبىرى ەمەسسىڭ. ءوزىڭدى قاي كەزدە دە ۇلتتىڭ ماقتانىشى سياقتى ۇستا»، – دەپ نەگە ايتپايدى، سوعان تاڭبىز.

قازاق بالاسى نە سەبەپتەن عارىشكەر بولعىسى كەلمەيدى؟

2009 جىلدان بەرى «انە-مىنە عارىشقا ءۇشىنشى قازاق ۇشادى» دەپ كەلەمىز. ءسويتىپ جۇرگەندە ۇمىتكەر ەكى قازاقتىڭ ءبىرى – مۇحتار ايماحانوۆ رەسەي ازاماتتىعىنا ءوتىپ تىندى. العاش ەستىگەندە ءبىرتۇرلى قوڭىلتاقسىپ قالعانىمىزدى نەسىنە جاسىرايىق. ال ەكىنشى قازاق ايدىن ايىمبەتوۆ «قايتسەم دە قازاقتىڭ كوك تۋىمەن عارىشقا بارام» دەپ تابانداپ وتىر. «بارەكەلدى!» دەستىك. بىراق، مۇحتار دا بەكەردەن-بەكەر رەسەي ازاماتتىعىن العان جوق قوي. جۋىقتا قازاقتىڭ ءنومىرى ءبىرىنشى عارىشكەرى توقتار اۋباكىروۆپەن اڭگىمەلەسكەنىمىزدە: «قاي ەلدىڭ ازاماتتىعىمەن ۇشسا دا، مەن وعان قۋانار ەدىم، «قازاق ۇشتى» دەپ. ايماحانوۆ ءوز ماقساتىنا قول جەتكىزۋ ءۇشىن قانشاما قيىندىق كورىپ كەلەدى. قازاقى جەردەن شىققان بالا، ايتپەسە. ماقساتىن ورىنداۋ ءۇشىن رەسەيگە كەتتى. ونىڭ قازاقستاندا ۇشاتىنداي مۇمكىنشىلىگى جوق. ءبىزدىڭ جىگىتتەر عارىشقا ساياحاتتاپ بارىپ قايتاتىن تۋريستەر ەمەس، ولار ۇلكەن حالىقارالىق باعدارلاما اياسىندا زەرتتەۋ جۇمىستارىمەن بارادى. سول سالانىڭ كانىگى ماماندارى. ولار عىلىمنىڭ بولاشاعىنا ۇلەس قوساتىن ازاماتتار»، – دەدى.

توقتار اۋباكىروۆ «قازعارىشتىڭ» بۇگىنگى قىزمەتىنە رەنجىڭكىرەپ وتىر. رەنجيتىن ءجونى بار. مىسالى، رەسەيلىكتەردىڭ مۇحتار ايماحانوۆ تۋرالى تۇسىرگەن قىسقامەتراجدى ءفيلمىن كورىپ، جۇرەگىمىز سولق ەتە قالدى. گاگارين اتىنداعى جۇلدىزدى قالاشىقتا تۇرىپ جاتقان مۇحتاردىڭ جانىنداعىلاردىڭ ءبارى عارىشقا بارىپ قايتىپتى. ال ءبىزدىڭ ايماحانوۆ بالا كۇنگى ارماننىڭ جەتەگىندە ءالى ءجۇر. جاسى بولسا، قىرىق جەتىگە كەلدى… ايىمبەتوۆىمىز قىرىق ەكىدەن اسىپ بارادى. بىراق، توقتار اۋباكىروۆ دەنساۋلىعى جاراپ تۇرسا، 60 جاسقا دەيىن دە عارىشقا بارىپ زەرتتەۋ جۇرگىزۋگە بولاتىنىن ايتادى.

بۇگىنگىنىڭ بالاسىنا «ۇلكەيگەندە كىم بولاسىڭ؟» دەسەڭ، «باستىق بولام»، «مينيستر بولام» دەيدى. ايماحانوۆ پەن ايىمبەتوۆتىڭ ارمانىن ورىنداي الماي جۇرگەنىمىزدى بالالار دا سەزەدى-اۋ، «عارىشكەر بولامىن!» دەمەيدى…

ماعاۋين مەن يسابەكوۆتى «ۇندىك» دەسەك، نە بولعانىمىز؟

ەرمەك تۇرسىنوۆ نە ايتسا دا «ادەيى ايتادى» دەۋشى ەدىك. ء«دۇيىم جۇرتتى شۋىلداتىپ قويىپ، سىرتىنان كۇلە قاراپ وتىرادى» دەپ ويلايتىنبىز. ال «Central Asia Monitor» گازەتىنىڭ ءتورتىنشى سانىندا «ينديۋكي ي پاۆلينى» دەگەن سۇحباتىندا ءبۇي دەپ «مۇڭىن» شاعىپتى: «ۆى زناەتە، يا تاك سكۋچايۋ پو ۆسەمۋ ناستوياششەمۋ. پو ناستوياششيم فيلمام، ناستوياششيم كنيگام. پەسنيام. سكۋچايۋ پو ۆسەمۋ شتۋچنومۋ. كۋدا-تو پروپالي وني – ناستوياششيە. منە نادوەلي ەتي حولەنىە پۋستىە ساموۋۆەرەننىە فيزيونومي، ۆىدايۋششيە سەبيا زا تۆورتسوۆ ي داجە، كوشمار كاكوي، زا ەليتۋ ناتسي. يح، ناستوياششيح، ۋجە نە وستالوس. نۋ، كوگو يا موگۋ نازۆات، ناپريمەر؟ نەسومنەننو – بەلگەر. گەرا-اگا. اۋەزوۆ مۋرات… نۋ ي ۆسە، پوجالۋي… وستالنىە ۆسە ۋشلي يلي رازەحاليس… انۋار اليمجانوۆ، موريس سيماشكو، كالتاي مۋحامەدجانوۆ، جاراسكان ابدراشەۆ، ورالحان بوكەەۆ، كامال سمايلوۆ، ۆيكتور باديكوۆ، الەكساندر جوۆتيس، ساگات اشيمباەۆ… منوگو يح، منوگو. ۆسەح يح يا زنال مالچيشكوي، سو منوگيمي ۋسپەل پووبششاتسيا. سوۆسەم نەداۆنو ۋشەل ساتيمجان سانباەۆ. ي نيكتو يم نا سمەنۋ نە پريشەل. ي ساموە پەچالنوە – ۋجە نە پريدەت. ۆيديتە لي، تاكيح نە زامەنيش. ي ۆوت زا چتو يا حوچۋ پوبلاگوداريت ينتەرنەت (كستاتي، ەتو، ناۆەرنوە، ەدينستۆەننوە، زا چتو يا ەگو موگۋ بلاگوداريت), تاك ەتو زا ۆوزموجنوست ۋسلىشات، ا ينوگدا داجە ۋۆيدەت سۆويمي گلازامي ناستوياششيح. ۋشەدشيح ي جيۆىح. ي كوگدا منە ستانوۆيتسيا سوۆسەم نەۆموگوتۋ وت كاكوگو-نيبۋد “حاباروۆسكوگو” يلي «كتككوۆسكوگو» دەرما، يا نادەۆايۋ ناۋشنيكي ي نابيرايۋ ۆ پويسكوۆيكە يمەنا – تلەنديەۆ، كالداياكوۆ، ازەرباەۆ، كارشىگا احمەدياروۆ… سلاۆا بوگۋ، يح ۋ ناس نەمالو بىلو – ناستوياششيح». سوزبە ءسوز، ورىسشا بەرگەنىمىز ءۇشىن كەشىرىم سۇرايمىز. ايتپاسقا، جازباسقا امالىمىز قالمادى… بۇل سۇحباتىنان ءانۋار ءالىمجانوۆتى، قالتاي مۇحامەدجانوۆتى، جاراسقان ابدىراشەۆتى، ورالحان بوكەيدى، كامال سمايلوۆتى، ساعات اشىمباەۆتى وقىعانىن، كەيبىرىمەن ارالاسقانىن بىلدىك. مۇنىسى ەندى ءوزىن ادەبيشالىس ەتىپ كورسەتكەن ءتۇرى عوي. تىلەنديەۆ، قالداياقوۆ، ازىرباەۆ، قارشىعا احمەدياروۆتاردى ءالى كۇنگە دەيىن ساعىنىپ، تىڭدايتىنىن ايتىپ، «مەن دە سونداي اداممىن عوي نەگىزى» دەگىسى كەلىپ تۇرعانىن تۇسىنبەي قالاتىنداي توپاس ەمەسپىز. ەڭ سوراقىسى، تۇرسىنوۆ:

«ا سەگودنيا ۋ ناس…»، – دەپ كۇرسىنىپ الادى دا: «پونيماەتە، كوگدا سو دۆورا يسچەزايۋت پاۆلينى، يح مەستو زانيمايۋت ينديۋكي. نىنەشنيايا تۆورچەسكايا ينتەلليگەنتسيا ۆ ماسسە سۆوەي نيكاكوگو ۆەسا ۆ وبششەستۆە نە يمەەت»، – دەپ جالعاي سالادى. «تاۋىستىڭ» كىمدەر ەكەنىن تۇسىندىك، ال «ۇندىك» كىم سوندا؟ بۇگىندە كوزى ءتىرى كلاسسيكتەردى ساناپ جىبەرەيىكشى: مۇحتار ماعاۋين، ءابدىجاميل نۇرپەيىسوۆ، قابدەش ءجۇمادىلوۆ، دۋلات يسابەكوۆ، تولەن ابدىكوۆ، بەكسۇلتان نۇرجەكەۇلى، مۇحتار شاحانوۆ، تاعىسىن تاعى. ءبىرى كەتسە، ءبىرى بار، قاراپ تۇرساڭىز. كولدەنەڭ كوك اتتىلار تاۋسىلا سويلەيتىنىندەي ەشتەڭە بولىپ قالعان جوق. ودان سوڭ ەسەنعالي راۋشانوۆ، تۇرسىنجان شاپاي، تىنىشتىقبەك ابدىكاكىمۇلى، امانحان ءالىم، ءامىرحان مەڭدەكە، مەيىرحان اقداۋلەتۇلى، ەرتاي اشىقباي، اسقار التاي، گۇلنار سالىقباي، سۆەتقالي نۇرجان سىندى قالامگەرلەردىڭ الدى اڭىزعا اينالا باستاعانىن قايدا قوياسىز. بۇگىنگى ورتا جانە جاس اقىن-جازۋشىلار قاتارىنان مارالتاي رايىمبەكۇلى، ءامىرحان بالقىبەك، اقبەرەن ەلگەزەك، ەرلان ءجۇنىس جانە باسقالارى قازىر ادەبي ورتانى ءدۇمپىتىپ ءجۇر. مىنە، بۇلاردىڭ قوعامدا وزىندىك ورنى، سالماعى جوق دەپ ايتا الاسىز با؟ ەندى كەلىپ، ۇلكەنى بار، كىشىسى بار، وسىلاردى «ۇندىك» دەسەك نە بولعانىمىز؟ «ادەبيەتتى ءبىر كىسىدەي بىلەتىن اداممىن» عوي دەپ شىرەنىپ وتىرعان تۇرسىنوۆ نەگە بۇلاردى كوزگە ىلمەيدى؟ ياعني، بىلمەيدى دەگەن ءسوز. ەكى كينو ءتۇسىردىم ەكەن دەپ، اركىم وسىنداي بىلمەستىكپەن ءپاتۋا ايتا بەرەتىن بولسا، جەتىسكەن ەكەنبىز!

مۇحتار شاحانوۆ وقۋشىلاردىڭ الدىندا ويلانىپ سويلەسە ەكەن…

الماتىداعى №110 مەكتەپ-گيمنازيا مۇحتار شاحانوۆتى كەزدەسۋگە شاقىرىپتى. «اق جەلكەندى» دە. اقىنمەن كەزدەسۋگە ءبىز دە باردىق. وقۋشىلار شەتتەرىنەن مۇحتار شاحانوۆتىڭ ولەڭدەرىن وقىپ جاتتى. اقىننىڭ سوزىنە جازىلعان دوستىق پەن ماحابباتتى تۋ ەتكەن اندەردى ورىندادى. كەزدەسۋ بارىسىندا مەكتەپتىڭ قازاق ءتىلى ءپانىنىڭ مۇعالىمى: «وقۋشىلاردىڭ سىزدەردى قالاي وقىپ-ءبىلىپ جۇرگەنىنە كوڭىل قويىڭىز. بۇل كەشتى جاس بۋىننىڭ وزىڭىزگە ەسەپ بەرۋى دەپ قابىلداڭىز»، – دەپ، وزىندىك ءراۋىشىن جەتكىزگەن. كەش ادەمى-اق ءوربىدى. بىراق، ءسوز اقىن اعامىزعا بەرىلگەندە، ادەبي كەش باسقا ارناعا اۋىسقانداي اسەردە قالدىق. «قۇرمەتتى جاۋقازىن بۋىن»، – دەپ ءسوز باستاعان اعامىز: «وزدەرىڭىزبەن كەزدەسۋدە سىزدەر بىلە بەرمەيتىن نارسەلەرگە توقتالىپ وتسەم دەيمىن. اڭگىمەنى شىندىق توڭىرەگىنە بۇرايىق. ويتكەنى سىزدەردىڭ بىلمەيتىندەرىڭىز كوپ», – دەسىن. ءسويتتى دە قازاق ءتىلى ءۇشىن قالاي كۇرەسكەنىن، قانداي ەرلىكتەرگە بارعانىن تىزبەلەي جونەلدى. ۇلت مۇددەسىنە قاتىستى ىستەردە ايانىپ قالماعانىن جوققا شىعارمايمىز، ارينە. بىراق، ۇلت زيالىلارىنىڭ كەيبىرىنىڭ اتىن اتاپ تۇرىپ، «ول جەلتوقسان كەزىندە جاستاردى قورعاي الماعان»، «قازاق ءتىلىن قولداماعان» دەگەن اڭگىمەلەر ايتۋدىڭ قانشالىقتى ورىندى ەكەنىن بىلە المادىق. اسىرەسە، وقۋشىلاردىڭ ورتاسىندا… ادەبيەتىمىزدىڭ ۇلكەن الىپتارىنىڭ جاڭاعىداي ىستەرىن شۇقىپ كورسەتكەسىن، وقۋشىلاردىڭ ولارعا قۇرمەتى ازايادى عوي. وي-ساناسى جاڭادان قالىپتاسىپ كەلە جاتقان بالالاردىڭ الدىندا ۇلكەن اقىن-جازۋشىلارىمىزدى «مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ جاعىندا بولمادى» دەپ تۇقىرتۋ اسا كوپ تۇسىنىكتى دە اڭگىمە ەمەس. وقۋشىلاردىڭ كوكەيىندە ء«تىل ءۇشىن كۇرەسىپ جۇرگەن جالعىز مۇحتار شاحانوۆ ەكەن عوي» دەگەن تۇسىنىك قالماۋى كەرەك، بىزدىڭشە. «جالعىزدىڭ شاڭى شىقپاس» دەپ قازاق بەكەر ايتپاعان بولار. ء«تىل» دەپ، «ۇلت» دەپ شىرىلداپ جۇرگەن مۇحتار شاحانوۆقا وسى ءبىر ازعانتاي بازىنامىزدى ايتا كەتسەك دەپ ەدىك…

«وسىنى ايتار قۇلاق قالمادى» دەپ ماقپال اشىندى

فاريزا وڭعارسىنوۆا قايتىس بولعان كۇننىڭ ەرتەڭىنە اپامىزعا ارنالعان «ايتىلماعان اڭگىمە» باعدارلاماسىنا بارعانبىز. مۇقاعاليدىڭ فاريزامەن سىرلاسۋىن ورىنداۋعا ماقپال ءجۇنىسوۆا كەلىپتى. كىرگەن بويدا ماقپال اپامىز: «بىردەن ايتايىن، قازىر مەن «فاريزانى» ورىندايمىن. قول شاپالاقتاماڭىزدار. بۇگىن مەنىڭ ونەرىمدى كورۋگە كەلگەن جوقسىزدار. قايعىلى حابارعا كەلىپ وتىرمىز. قازاق قازادا قول شاپالاقتامايدى. قول سوققانداردى كورسەم، قانىم قارايادى»، – دەدى. ءسويتتى دە: «روزا باعلانوۆا، ەرمەك سەركەباەۆ سىندى ءدۇلدۇل انشىلەرىمىز قايتقاندا دا وسى جاعداي الدىمىزدان شىقتى. تابىتتى كوتەرىپ الىپ بارا جاتقاندا، حالىق سوڭىنان قول شاپالاقتاپ تۇرىپ الدى. بۇل نە سۇمدىق؟ وسىنى ايتاتىن ۇلكەندەر جوق ارامىزدا. ايتاتىن اقساقال قالمادى. ەرتەڭ مەن ولگەندە شىعارىپ سالىپ تۇرىپ، قول سوقپاڭدار دەپ قازىردەن ايتىپ ءجۇرمىن»، – دەپ اشىنا سويلەدى. ءانشى اپامىزدىڭ بۇل ءسوزىن حابارعا تۇسۋگە كەلگەن ءبىردى-ەكىلى ۇلكەندەر جاقتىرماي قالدى. «وسىنى ايتاتىن اقساقال قالمادى» دەگەنى وزدەرىنە ءتيىپ كەتتى مە، كىم ءبىلسىن؟! ايتسە دە، ماقپال ءجۇنىسوۆانىڭ ايتىپ تۇرعان اڭگىمەسى ءجون اڭگىمە ەدى. جانازادا قول شاپالاقتاۋ اتامىزدان قالعان ءداستۇر ەمەس. بۇل ءۇردىس كەڭ ەتەك الىپ كەتپەي تۇرعاندا، ۇلكەندەر جاعى ايتىپ، توقتاتۋ قاجەت قايتا. قول سوعۋدى بىلاي قويعاندا، حالىق الدىندا جۇرگەن ونەر ادامدارىنىڭ ءوزى ءولىم-جىتىمگە قالاي كيىنىپ بارۋدى بىلمەي مە دەپ قالاسىڭ. پوەزيا پاديشاسى قۇلاعان كۇنى اپامىزعا ارنالعان باعدارلاماعا كەلگەن كەيىنگى جاس انشىلەردىڭ ءبىرى قىزىل كويلەك كيىپ، باسىنا ۇلكەن قىزىل گۇل جاپسىرىپ الىپتى. ەستى ءانشىنىڭ ءبىرى سانالاتىن سۇلۋشاش نۇرماعامبەتوۆانىڭ ءوزى موينىنا ۇيىندەگى بار مەرۋەرتىن تاعىپ كەلىپتى. قىزىل-الا كويلەكتەرىن دە، جاقۇت سىرعا-مونشاقتارىن دا ۇيىنە قالدىرىپ، باسىنا ورامالىن سالىپ كەلگەن ماقپال ءجۇنىسوۆانى كورگەندە، جىلاپ كورىسە جازدادىق ءوزىمىز.

تۇساۋكەسەردىڭ ءسانىن داستارحان بۇزدى

جۋىردا تەاتر تارلانى، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن ءارتىسى ءسابيت ورازباەۆتىڭ «تەاتردىڭ ءوزى – ونەر» اتتى كىتابىنىڭ تۇساۋكەسەرىنە باردىق. اكەمتەاتردىڭ كىشى زالىندا وتكەن تۇساۋكەسەرگە جينالعان جۇرت كوپ بولدى، زال لىق تولدى. «بۇلاي كوپ ادام كەلەدى دەپ ويلاماپپىن»، – دەپ ءسابيت اعا دا تاڭدانىسىن جاسىرا المادى. بيبىگۇل تولەگەنوۆا باستاپ، ءاسانالى ءاشىموۆ قوستاعان ونەر مايتالماندارىمەن بىرگە، بەلگىلى اقىن-جازۋشىلارىمىز، ونەردىڭ اينالاسىندا جۇرگەن ادامدار، ەڭ اياعى بالالار دارىگەرى كامال ورمانتاەۆقا دەيىن ءسابيت ورازباەۆتىڭ قۋانىشىنا ورتاق بولدى. كەشتى اشىربەك سىعاي جۇرگىزدى. بيبىگۇل اپامىز ورتاعا شىعىپ، جىلى لەبىزىن بىلدىرگەننەن كەيىن، وتىرعان قاۋىم ءبىر ءان ايتىپ بەرۋىن ءوتىندى. «بۇگىن ءان ايتام دەپ ويلاماپ ەدىم، داۋسىمنىڭ ءوزى ساعات 11-دە ويانادى. سوندا دا ءبىر ءان سالىپ بەرەيىن»، – دەپ، سايراي جونەلدى. داۋسى 11-دە ويانسا دا تۇپ-تۇنىق، ادەتتەگىدەي سىڭعىرلاپ تۇر. ودان كەيىن بەكجان تۇرىس دومبىرامەن ءبىر ءان ايتتى. ءسۇيسىنىپ قالدىق. وسىنداي جاپ-جاقسى، ەش بوياماسىز ءوتىپ جاتقان كەشتىڭ ءسانىن فونوگرامما بۇزدى. بيبىگۇل اپايدان كەيىن شىققان انشىلەردىڭ ەكەۋى فونوگراممامەن ءان ايتىپ، كىشى زالدى جاڭعىرتىپ، قۇلاعىمىزدىڭ جارعاعىن جارىپ جىبەرە جازدادى. «جاپ-جاقسى كەشتىڭ ءسانىن كەتىردى-اۋ. ءوز داۋىستارىمەن ايتسا دا ەش وكپەلەمەس ەدىك»، – دەسىپ قالدى فونوگراممادان مەزى بولعان كوپشىلىك.

كەش اياقتالىپ، باس-اياعى 500 تارالىممەن شىققان كىتاپقا تالاسىپ-تارماسىپ قولى جەتكەن حالىق ءسابيت ورازباەۆتان قولتاڭبا الىپ، ماسايراپ-اق قالعان. وسى جەردە تاعى ءبىر جۇيكەمىزدى توزدىرعان نارسە، ءسابيت اعامىز كىتابىنا قولىن قويىپ جاتسا، اينالاسىندا جۇرگەندەر الاشاپقىنداپ: «بولدى ەندى، اعانى شارشاتاسىڭدار!» دەپ، ارى-بەرى ويقاستاپ قويمادى. ول ازداي: «اعا، ۇستىنە ءجۇرىڭىز، ۇستىنە ءجۇرىڭىز» دەپ سۇيرەلەدى كەلىپ (ۇستىندە داستارحان جايىلىپ تۇرعانى ايدان انىق قوي ەندى). كىتاپ العاندارعا قولتاڭبا بەرىپ، شىعارىپ سالعاننان كەيىن، داستارحانعا اسىقپاي-اپتىقپاي جايعاسسا دا بولادى عوي. ال ولار انشەيىندە تەاترعا كەلتىرە المايتىن حالىقتى جاقتىرماعانداي بولىپ: «ۇستىنە ءجۇرىڭىز، ۇستىنە ءجۇرىڭىز» دەپ، ءبىر-ءبىرىن سونشا سۇيرەلەدى. داستارحاندى بىرەۋ كوتەرىپ كەتەتىندەي قۇددى…

نەگە ۇندەرىڭىز شىقپايدى، اعالار؟

وسى الماتىداعى كەيبىر كوشەلەردىڭ اتاۋى نە ءۇشىن، كىم ءۇشىن قويىلعانىن بىلمەي دال بولاسىڭ. قىزىق ءۇشىن كوپشىلىككە تۇسىنىكسىز كوشەلەردىڭ اتاۋىن يەمدەنگەندەردىڭ كىم بولعاندىعىنا كوز جۇگىرتىپ كوردىك. سونىمەن…

دميتري اندرەەۆيچ فۋرمانوۆ (1891-1926) – رەۆوليۋتسيونەر جازۋشى. وكتيابر رەۆوليۋتسياسى كەزىندە، چاپاەۆتىڭ ديۆيزياسىندا سوعىسقان. وعان ايەلى مەن چاپاەۆ وپاسىزدىق جاساعان. سودان چاپاەۆ ەكەۋى ايەل ءۇشىن قاتتى ارازداسادى. ەكى دوس اراسىنداعى جالجالدان سوڭ فۋرمانوۆ قازاق دالاسىنا قىزمەت اۋىستىرعان. الماتىدا كەڭەس وكىمەتىن ورناتۋ جولىندا بەلسەندى جۇمىس ىستەپ، كەلىسسوزدەر جۇرگىزگەن. ول قازاق جەرىندە ءبىر جىلداي ايالداعان.

ابدۋللا احمەتۇلى روزىباقيەۆ (1897-1938) – قوعام قايراتكەرى. و.جاندوسوۆ، پ.ۆينوگرادوۆ، ت.بوكين سەكىلدى قوعام قايراتكەرلەرىمەن بىرگە جەتىسۋ وڭىرىندە كەڭەس وكىمەتىن ورناتۋعا قاتىسقان. 1921 جىلى ماۋسىم ايىنىڭ باسىندا تاشكەنتتە، كەيىن الماتىدا شىعا باستاعان «كەدەي داۋىسى» گازەتىن ۇيىمداستىرۋشى ءارى رەداكتورى بولعان. 1937 جىلى ساياسي قۋعىن-سۇرگىن قۇربانى قاتارىنا ىلىگىپ كەتكەن.

ماسانچي ماعازى (1885 – 1935) – مەملەكەت قايراتكەرى. كەڭەس ۇكىمەتىن قۇرۋعا اتسالىسقانداردىڭ ءبىرى. ءومىرىنىڭ سوڭىنا دەيىن قازاقستان مەن وزبەكستانداعى كەڭەستىك ورگانداردا جاۋاپتى قىزمەتتەر اتقارعان.

كليمەنت اركادەۆيچ تيميريازەۆ (1843-1920) – تابيعات زەرتتەۋشىسى، ورىستان شىققان وسىمدىك فيزيولوگياسىنىڭ نەگىزىن سالۋشى، الەم مويىنداعان اكادەميك. ايتا بەرسەك، وسىنداي تاعى دا قانشاما كوشەلەر بار الماتىدا. ال وسى مەگاپوليستە دەنى دۇرىس كوشە اتاۋى بۇيىرماي جۇرگەن مارقاسقالارىمىز جەتىپ ارتىلادى. مۇستافا شوقايدىڭ كوشەسى شولاق كوشە، الاشتىڭ ايبىنى بولعان بوكەيحانوۆتىڭ كوشەسى جوعارىدا اتى اتالعان كوشەلەردىڭ جانىندا بۇگەجەكتەپ قالادى. «ويان، قازاق!» دەپ بارشا الاشقا رۋح بەرگەن مىرجاقىپ دۋلاتوۆ اتىنداعى كوشەنىڭ ۇزىندىعى 1800 مەتردەن اسپايدى. تىزبەلەي بەرسەك، الاش ارىستارىنىڭ اتىنداعى كوشەنىڭ «جىرى» دا، جىرىعى دا بىتپەيدى. وتكەن جىلى اقىن ەسەنعالي راۋشانوۆ ماسانچيعا تۇمانباي مولداعاليەۆتىڭ اتىن بەرۋ كەرەك دەپ ۇسىنىس ايتتى. ساياساتتانۋشى ايدوس سارىم تيميريازەۆكە كەنەسارىنىڭ اتىن بەرەيىك دەپ ءۇن قوستى جاقىندا. ايتۋىن ايتۋداي-اق ايتىپ كەلەمىز عوي. مىسالى، پەتروپاۆل مەن پاۆلوداردىڭ اتىن قازاقشالاۋ كەرەك دەپ داۋرىعىپ-داۋرىعىپ قويدىق. بىلەك سىبانىپ كىرىسكەن ءبىرىمىز جوق. سوڭعى كەزدە ەرلان قارين دە، بەرىك ابدىعالي دا مۇنداي تاقىرىپتاردا جاق اشپايتىن بولدى، تۋرا الدەنەدەن كوڭىلى قالعان بالا قۇساپ… بىراق قوعام اۋزى دۋالى ازاماتتارىنىڭ ايتار سالماقتى ۇسىنىستارى مەن ساراپتاۋلارىن دا ساعىنا باستاعان سياقتى… نەگە ۇندەرىڭىز شىقپايدى، اعالار؟

قابدەش ءجۇمادىلوۆ «قارتايعىسى كەلمەيتىن» جازۋشى ما؟

قابدەش ءجۇمادىلوۆ «كارىلەرگە ەم بولاتىن دارىلەر» دەگەن اڭگىمە جازىپتى. «قازاق ادەبيەتىنەن» جۋىردا عانا وقىدىم. جەلىسىن بايانداماساق تا، تاقىرىبىنان-اق نە تۋرالى ەكەنى تۇسىنىكتى شىعار. جاسىرمايمىن، اڭگىمەسى وقىلادى. ءتىپتى، وقيعا جەلىسى بىردەن باۋراپ اكەتەدى دەۋگە بولادى. «سوڭى نەمەن اياقتالار ەكەن؟» – دەپ، وقىپ تاۋىسقانشا ۇزدىگەسىڭ. بىراق… وقىپ شىققان سوڭ ءارى-ءسارى ويدا قالدىق. حالىق جازۋشىسىنىڭ جازار تاقىرىبى ۇساقتالىپ بارا جاتقانداي كورىندى. ىلگەرىدە قابدەش اعامىز «كونتۋزيا» دەگەن اڭگىمە جازعان. ول شىعارماسىندا دا اڭگىمە كوزگە ءشوپ سالۋعا كەلىپ تىرەلەتىن. قابىرعالى قالامگەرىمىزدىڭ قالامىنان «دونجۋان قوراز» دەگەن دە اڭگىمە تۋدى. ەكى كورشى كەمپىردىڭ تاۋىقتىڭ جۇمىرتقاسىنا تالاسىنان تۋعان داۋى ءبىرىنىڭ جەزوكشەلىگىن دە ايتىپ جىبەرەدى. وسى ەكى اڭگىمەسىن وقىپ، اقساقال جازۋشىعا رەنجىپ ءجۇر ەدىك. بۇل جولعى اڭگىمەسى رەنىشىمىزدى زورايتىپ جىبەردى. رەنجيتىنىمىز، شىڭجاڭ قازاقتارىنىڭ «تاعدىرىن»، ەكى تومدىق «سوڭعى كوشتى»، قابانباي باتىر جايلى «دارابوز» رومانىن جازعان جازۋشىدان تۇششىمدى دۇنيە كۇتەمىز. وسىدان ەكى جىل بۇرىن جازۋشىنىڭ ۇيىنە ارنايى بارىپ، وزىنەن سۇحبات العانبىز. «جاس كۇنگى جازۋ مەن قازىرگى كەزدەگى جازۋدىڭ ايىرماسى قانداي ەكەن؟» دەپ سۇراعانبىز سوندا. اعامىز: «جاس كەزدەگى جازۋ مەن قازىرگى جازۋدىڭ ايىرماسىن ايتار بولسام، قازىر شاعىن جانرعا بەت بۇردىم. بۇرىنعىداي توم-توم رومان جازۋعا، بىرىنشىدەن، ۋاقىتىم جەتپەيدى. ءبىر رومانعا ەندى قالعان بەس-ون جىلىمدى ارناۋ قيىن. ەكىنشىدەن، وقىرماننىڭ قالىڭ دۇنيەنى وقۋعا ۋاقىتى جوق دەپ تە ويلايمىن. ءبىر دەممەن، ءبىر كەشتە وقىپ تاستايتىن دۇنيەلەر جازىپ ءجۇرمىن. قازىر جازۋشىلار ءارتۇرلى تاقىرىپتا قالام تارتادى. كەيبىر اقىن-جازۋشىلار ساراي ماڭىندا، بيلىك نۇسقاعان تاقىرىپتاردى جازۋدا. مەنى جۇرت «ۇلت جازۋشىسى» دەپ ءجۇر عوي. بۇگىندە ادامداردىڭ پەيىلى بۇزىلىپ بارا جاتىر. وسى تۇرعىدا سان ءتۇرلى تيپتىك وبرازداردى جيناقتاپ ءجۇرمىن. سونى، ءوز زامانىمنىڭ شەجىرەسىن، شىندىعىن جاساپ كەتسەم دەيمىن»، – دەگەن ەدى. ونىسى دۇرىس تا شىعار… بىراق ۇلت جازۋشىسىنىڭ كەيىنگى اڭگىمەلەرىن وقىعان ۇرپاق: «قارتايۋدى قالاماعان شالدىڭ اڭگىمەسى عوي» دەپ، كوڭىلى قالىپ قالماسا بوپتى، ايتەۋىر.

ەلدىڭ ءبارى سىزدىقوۆا ەمەس

«نۇر وتان» پارتياسىنىڭ «ەركە قىزى» باقىت سىزدىقوۆا 2008 جىلى پارتيادان ەكى ايدا قايتارامىن دەپ 7 ميلليون تەڭگە الىپ، قايتارماي جۇرگەنىن ءبارى جارىسا جازدى. بۇعان نازار اۋدارماۋىمىزعا دا بولار ەدى، بىراق ول ءوزىن جاستاردىڭ كوسەمى قۇساپ ۇستاپ، اندا دا شوشاڭدادى، مۇندا دا شوشاڭدادى. ءسويتىپ ونسىز دا سۇيكىمى كەتىپ جۇرگەن باقىت سىزدىقوۆا اقىرى ابىرويدان جۇرداي بولىپ، پارتيا قاتارىنان شىعارىلعان بولاتىن. العان 7 ميلليون تەڭگەسىنە ۇستەمە قوسىلىپ، بارلىعى 15 ميلليون تەڭگە تولەيتىن بولعان. قارىزعا باسىمەن كىرىپ كەتكەن سىزدىقوۆا الگى ون بەس ميلليوندى بىرەۋ تولەپ بەرەتىندەي بىلق ەتپەدى. «ول اقشا ماسكەۋدە جوعارعى ليگاعا قازاقستاننىڭ اتىنان شىعاتىن كۆن-شىلەرگە كەرەك بولدى»، – دەپ كوگەرەڭدەگەنى بولماسا، ارينە. ەندى كەلىپ، «ۋاقىتىندا تولەمەگەنى ءۇشىن قوسىلعان 8 ميلليون تەڭگە ۇستەماقىنى ەمەس، 7 ميلليون تەڭگەنى عانا تولەيدى» دەپتى پارتياداعىلار. پارتيا قاتارىنا قايتا كىرگىزىپ السا دا شارۋامىز جوق قوي. قايتا كىرىپ السا دا تاڭعالمايمىز. تەك ۇستەماقى قوسىلعان نەسيەسىن تولەي الماي، ءتۇن ۇيقىسى ءتورت ءبولىنىپ، جۇدەپ جۇرگەن حالىقتىڭ جۇرەگى اۋىراتىن بولدى عوي دەپ ۋايىمداپ قالدىق. «ۇستەمەڭىزدى تولەمەي-اق قويىڭىز» دەيتىندەي ولاردىڭ ءبارى «نۇر وتان» پارتياسىنان قارىز العان جوق، ونىڭ ۇستىنە. ۇستەمە تولەمەيتىندەي ءبارى سىزدىقوۆا ەمەس جانە. وسىنداي «ەركە قىزداردىڭ» قىلىقتارى حالىقتىڭ جۇيكەسىنە ءتيىپ بولدى، نەعىلسا دا. باسقادان جاڭىلساڭىزدار دا، كۋمير تاڭداۋدان جاڭىلماڭىزدارشى دەگىمىز كەلەدى، قىسقاسى.

ءبىزدى الدادى ما، الدە ءبىز الداندىق پا؟

انشەيىندە جازۋشىلار وداعىندا وتەتىن كەشتەردە ادام سانى سەلدىرەپ وتىراتىن. حالىق پوەزيانى ساعىنا باستاپتى. اقىن ەسەنقۇل جاقىپبەككە ارنالعان كەش 400 ورىندىق ادەبيەتشىلەر زالىندا ءوتتى. ءبىز ەرتەرەك بارىپپىز. ايتپەسە، سىيماي تۇرەگەپ تۇرعان ادام قانشاما. ەساعاڭدى ەسكە تۇسىرگەن بەينەجازبالاردى كورىپ، كورەرمەن كوزدەرىن سۇرتكىشتەۋمەن بولدى… وسىنداي ءاپ-ادەمى كەشتىڭ ءسانىن فونوگرامما بۇزدى. بەكجان تۇرىس اعامىز «الداي-اۋدى» ايتادى دەگەسىن، دومبىراسىمەن شىعادى دەپ كۇتكەنبىز. الايدا اعامىز «جانسىز» داۋىسپەن اۋىزىن جىبىرلاتتى دا كەتتى. سالدەن سوڭ جاكەن وماروۆ شىقتى ساحناعا. ول كىسىنىڭ قولىندا قارا دومبىراسى بار ەكەن. بىراق قولىنداعى اسپاپ ويناپ جاتقان مۋزىكانى ەمەس، جاكەن اعامىزدى «سۇيەمەلدەپ» شىققانداي اسەردە قالدىردى. ءان ورىنداۋشىسى دا، دومبىرا دا مۋزىكاعا ىلەسە الماي، ەسىمىزدى شىعاردى. زالدا وتىرىپ ءبىز قىپىقتادىق. شىنىن ايتايىق، سول كەزدە ساحنادان ابىرويمەن كەتۋىن تىلەدىك.

ەسەنقۇل جاقىپبەكتىڭ سوزىنە جازىلعان اندەردى ورىنداعانداردىڭ اراسىندا اقان ابدۋالىدەن باسقاسى حالىقتى كوپە-كورنىەۋ وسىلاي «الداپ» كەتتى. ءانشى اقاننىڭ كەمسەڭدەپ ايتقان ءانى قانداي اسەرلى شىقتى، مىسالى. بەكجان تۇرىستىڭ دا، جاكەن وماروۆتىڭ دا، سايات مەدەۋوۆتىڭ دە ونەرىن قاتتى قۇرمەتتەيمىز. ولاردى باسقا بىرەۋ وسىنداي كەشتە اۋىز جىبىرلاتتى دا كەتتى دەسە، سەنبەس ەدىك. كەز كەلگەن ورتادا دومبىراسىن كۇمبىرلەتىپ، بۇلبۇلشا سايراپ قويا بەرەتىن ونەر يەلەرى ەمەس پە ەدى بۇلار دا؟ «400 ورىندىق زالدا ء«تىرى» داۋىسپەن ءان ايتا المادى» دەگەن اجەپتەۋىر ءانشى اعالارىمىزدىڭ اتىنا ۇيات ەكەن…

«اپكە» «كەلىننىڭ» قولىنا سۋ قۇيا الماي ءجۇر…

نەگىزى «كەلىن» تۋرالى مۇلدە ايتقىمىز كەلمەگەن. بىراق، «قازاقستانعا اناندي كەلەدى» دەپ، جەتى اتاسىن تاپقانداي قۋانىپ ءجۇر ۇلتتىق ارناداعى ارىپتەستەر. قۋانباي قايتسىن، ۇلتتىق ارنانىڭ رەيتىنگىن كوتەرىپ تۇرعان دا وسى ءۇندىنىڭ سەريالى. اۋىلداعىسى بار، قالاداعىسى بار، ءبارى بىردەي انانديمەن بىرگە جىلاپ، بىرگە كۇلەدى. قازىر كىشكەنتاي قىزدار دۋلات يسابەكوۆتىڭ «اپكەسى» ەمەس، اناندي بولعىسى كەلەدى. بۇل وتاندىق سەريالداردىڭ شەتەلدىك ونىمدەردىڭ قولىنا سۋ قۇيۋعا دا جاراماي جۇرگەنىن كورسەتسە كەرەك. بىراق، يسابەكوۆتىڭ «اپكەسىن» 8-سىنىپتا قالاي تامسانىپ وقىپ ەدىك ءبىز. مەيىرىمدى اپكە بولعىمىز كەلىپ، ەلىكتەپ وستىك قوي. وكىنىشتىسى، كينوعا اينالعان «اپكە» قازاق قىزدارىنا كۋمير بولا المادى…

مىسالى، سول «كەلىندى» تۇسىرۋگە كەرەمەت اقشا بولىنبەگەنى كوزگە ۇرىپ تۇر. ءبىر ءۇيدىڭ ىشىنەن اينالىپ شىقپايدى. ءبىر وتباسىنىڭ ءشاي-تاماق ىشكەنىنەن باسقا دىمى دا جوق. بىراق، ءبىز قىرىلىپ قالا جازداپ كورەمىز. نەگە؟ اكتەرلاردىڭ ويىنى ءۇشىن عانا قارايتىن سياقتىمىز. سەندىرىپ تاستايدى. سوسىن امال جوق، ءوزىمىزدىڭ تاعدىرىمىزدى ىزدەيمىز. كەشە عانا «اق جەلكەننىڭ» ءبىر جاس وقىرمانى «كەلىن» تۋرالى جازىڭىزدارشى»، – دەپ ءوتىنىش ايتتى. ناۋرىز ايىندا «كەلىندى» كىشكەنتاي كەزىندە سومداعان 17 جاسار اۆيكا گور نۇرلان قويانباەۆتىڭ «تۇنگى ستۋدياسىنان» باستاپ، بىرقانشا باعدارلامالارعا قاتىساتىن كورىنەدى. سول كەزدە ءبىزدىڭ دە وقىرمانىمىز ۇلتتىق ارنانىڭ الدىندا «كەلىنمەن» بەتپە-بەت كەزدەسىپ، قارىق بولاتىنىنا سەنىمدىمىز. نەگىزى ءبىزدىڭ ايتايىن دەگەنىمىز بۇل ەمەس ەدى. ازاننان كەشكە دەيىن شەتەلدىڭ كينوسىن كورگەن بالا تۇرىك پەن كارىستى قويىپ، ەندى ءۇندى بولعىسى كەلەتىن بولدى عوي.

وتكەن جىلى تۇرىك پەن كارىس سەريالدارىنا الدانا بەرمەيىك دەگەندەي اڭگىمە بولعان. الايدا «كەلىندى» تاۋىسىپ بىتە الماي جاتقاندا، «استانا» مەن «31- ارنا» ءۇندى سەريالدارىن قايتا كورسەتە باستادى. شەتەلدىك سەريالدارمەن قازاقتىڭ ساناسىن ۋلاي بەرگەنشە، اۆيكا گور سەكىلدى شىنايى وينايتىن ارتىستەر تاۋىپ، از بيۋدجەتپەن دە «كەلىن» سياقتى كينو تۇسىرۋگە بولماي ما وسى؟

«ءۇش قىز»

(«اق جەلكەن»، №2. 2014 جىل)