باقسىلىق
سۋرەتتە: نىشان ءاز (سوقىر نىشان) اتانعان سمايىل شامەنوۆ. سۋرەت بەرىك ءجۇسىپوۆتىڭ جەكە مۇراعاتىنان الىندى.
ادام-عازيزدى سەركە شىعارعان قۇدىرەتتى كۇشتىڭ iلكiدەگi ءبىر اتى – سەنىم ەدi. قاي نارسەگە بولسىن شەكسىز سەنۋ مەن سەنىمسىزدىك تانىتۋ ەشكىمنىڭ ەرىك-ەنشىسىندە ەمەس، تەك جۇرەك-پاتشانىڭ قۇزىرەتىندە. ءبىز بىلەتىن اقيقاتتىڭ انىعى: وزىڭنەن گورى وزگەگە كوبىرەك سەنگەن كۇنى شەكتەلەتىندىگىڭ!
بۇعان دەيىن كۇماننىڭ جەتەگىندە ۇزاق جۇرگەن ادام-پەندە الدىنداعى اسقار اسۋلاردىڭ شەشىمى – سەنىم دەگەن جالعىز قازىققا بايلانعان كۇنى باقسىنىڭ باعى جانعان. سودان سوڭعى زاماندا سەنىم بار جەردە ەرتەڭگى كۇننەن ءۇمىت بارلىعىن، ول جوق جەردە بولاشاق دەگەنىمىزدىڭ ءوزى بۋالدىر بۇلتقا ورانعان ساعىم ەكەنىن ۇعىندىرعان دەگدار تۇلعا – باقسى ابىرويىنىڭ ولشەمى دە شەكسىز. تابيعات-انانىڭ تىلسىم تامسىلدەرىن تۇستەپ تاني الماعان ادام-پەندە قاراقان باسىنداعى شيەلەنىستەر ءتۇيىنىنىڭ شەشىلۋىنە ءزارۋ بولعاندىقتان، شيىرشىق اتقاندا شەشىمى تابىلماي، تالاي تاعدىر قۇردىمنىڭ تۇبىنە كەتكەن.
سۋرەتتە: نىشان ءاز (سوقىر نىشان) اتانعان سمايىل شامەنوۆ. سۋرەت بەرىك ءجۇسىپوۆتىڭ جەكە مۇراعاتىنان الىندى.
ادام-عازيزدى سەركە شىعارعان قۇدىرەتتى كۇشتىڭ iلكiدەگi ءبىر اتى – سەنىم ەدi. قاي نارسەگە بولسىن شەكسىز سەنۋ مەن سەنىمسىزدىك تانىتۋ ەشكىمنىڭ ەرىك-ەنشىسىندە ەمەس، تەك جۇرەك-پاتشانىڭ قۇزىرەتىندە. ءبىز بىلەتىن اقيقاتتىڭ انىعى: وزىڭنەن گورى وزگەگە كوبىرەك سەنگەن كۇنى شەكتەلەتىندىگىڭ!
بۇعان دەيىن كۇماننىڭ جەتەگىندە ۇزاق جۇرگەن ادام-پەندە الدىنداعى اسقار اسۋلاردىڭ شەشىمى – سەنىم دەگەن جالعىز قازىققا بايلانعان كۇنى باقسىنىڭ باعى جانعان. سودان سوڭعى زاماندا سەنىم بار جەردە ەرتەڭگى كۇننەن ءۇمىت بارلىعىن، ول جوق جەردە بولاشاق دەگەنىمىزدىڭ ءوزى بۋالدىر بۇلتقا ورانعان ساعىم ەكەنىن ۇعىندىرعان دەگدار تۇلعا – باقسى ابىرويىنىڭ ولشەمى دە شەكسىز. تابيعات-انانىڭ تىلسىم تامسىلدەرىن تۇستەپ تاني الماعان ادام-پەندە قاراقان باسىنداعى شيەلەنىستەر ءتۇيىنىنىڭ شەشىلۋىنە ءزارۋ بولعاندىقتان، شيىرشىق اتقاندا شەشىمى تابىلماي، تالاي تاعدىر قۇردىمنىڭ تۇبىنە كەتكەن.
كونە داۋىرلەردىڭ كوشىنە جەتەكشىلىك جاساپ، ء«تىرى ارۋاق»، ء«تاڭىر تەكتى تۇلعا» اتانعان باقسى بەينەسىن عالىمدار شاماندىق ءدىن وكىلى رەتىندە قاراستىرعان. راسىندا دا، ول - ادامدار الەمى مەن ارۋاقتار دۇنيەسىنىڭ اراسىنداعى دانەكەر، ادامزات بالاسىنىڭ باسىنداعى بارشا ماسەلەلەردى شەشۋشى، ءومىر ءسۇرىپ وتىرعان ورتاسىنداعى قوعامدىق، الەۋمەتتىك وي-پىكىرلەردى رەتتەۋشى. ءبىر سوزبەن ايتقاندا، تابيعات-انا سىرلارىنىڭ الدىندا ءوزىن دارمەنسىز-ءالسىز سەزىنگەن ادام-پەندەنىڭ باسىنداعى بارشا شىتىرمان ماسەلەلەردىڭ ءبىتىمشىسى وسى باقسى بولعان. ال، باقسى-ەمشىنىڭ بالگەرلىك ءالتى از ايتىلىپ، از جازىلماعان جايت. ءتۇسى مەن تەگىنىڭ بوتەندىگىنە قاراماستان باقسى سياقتى تۇلعانىڭ الەم حالىقتارىنىڭ ءبىرازىندا بولعانىنىڭ ءوزى قوعامدىق دامۋ مەن داعدارىستىڭ بەلگىلى ءبىر ساتىلارىنان باقسى مەن ادام-پەندە بالاسى قول ۇستاسقانداي قاتار وتكەندىگىن ايعاقتاي بەرەدى. بىراق سول دەرەكتەردىڭ ءبارى بۇگىنگى كاسىبي حالىق ەمشىلىگىنىڭ نەگىزىن سالۋشى باقسى تۇلعاسى تۋرالى تولىق شەشىمدەر مەن قورىتىندىلار جاسادى دەۋگە بولا ما؟
باقسى تۇلعاسىن زەرتتەگەن عالىم ۆ.ن.باسيلوۆ باقسىلىقتىڭ الىس پالەوليت داۋىرىندە پايدا بولعاندىعىن ايتادى. ال، وكلادنيكوۆ، فورموزوۆ، زاپوروجسكي، مارعۇلان، اقىشەۆ سياقتى عۇلامالار تاراپىنان باقسىلىق نەوليت ءداۋىرىنىڭ اياعىندا پايدا بولدى دەگەن ويلار العا تارتىلدى. ولار وزدەرىنىڭ ءسوز دەرەكتەرىن ارحەولوگيالىق قازبا جۇمىستارى كەزىندە تابىلعان زاتتىق ايعاقتارمەن بەكىتىپ وتىرۋ ارقىلى ءبىتىم ايتادى.
باقسىلىق زىكىر كەزىندە كيىلەتىن ءراسمي كيىم ۇلگىلەرىنە بايلانىستى باقسىلىق ءۇردىس «انا ەركى» داۋىرىندە، ايەلدەر اراسىندا بولعان قۇبىلىس رەتىندە دە قاراستىرىلدى. سودان سوڭ، باقسىلاردى پسيحيكالىق اۋرۋعا شالدىققان ادامدار دەگەن دەرەكتى العا تارتۋشىلار دا از بولعان جوق. شىن مانىندە بۇل دەرەكتەردىڭ قايسىسى قانشالىقتى دەڭگەيدە اقيقات اۋلىنا ماڭايلايتىنىن ازىرگە اشىپ ايتقان ەشكىم جوق. ەندەشە، باقسىلىقتىڭ پايدا بولۋىنىڭ عىلىمي ورتادا قالىپ العان باستى سەبەپتەرىنىڭ بىرنەشەۋىنە توقتالىپ ءوتۋ ءلازىم.
پالەوليت ادامدارى وزدەرىن تابيعات-انامەن تۇتاس ورگانيزم رەتىندە قابىلداعانى بەلگىلى. ءداۋىر جىلجىعان سايىن ادامدار وزدەرىن تابيعاتقا قارسى تۇرا الاتىن ەرەكشە جاراتىلىس رەتىندە سەزىنە باستاعاندىقتان، نەوليتتە جاعداي ايتارلىقتاي وزگەرگەن ەدى. وسى كەزدە رۋلىق قوعامدار پايدا بولىپ، ءار رۋدىڭ سالت-راسىمدەرى ورتاقتاسا باستادى. ەندى سول قوعامعا وسى بەيرەتتىلىكتى رەتتەيتىن تۇلعا كەرەك بولدى. ول قىزمەتتى رۋحتار مەن رۋح يەلەرى اراسىنداعى دانەكەرشى-ابىزدار اتقاردى.
دۋالدىق ءبولىنىس كەزىندە ولىلەر الەمى مەن تىرىلەر الەمى اراسىنداعى ءۇشىنشى الەم – رۋحتار الەمىن بىرىكتىرەتىن الەۋمەتتىك مەدياتورلار كەرەك بولدى. ءدال وسى كەزدە باقسى تۇلعاسى پايدا بولىپ، ولار بارلىق ىرىمي راسىمدەردى ءوز قولدارىنا الدى دا، وزدەرىنە دەيىنگى جرەتستەر تۇلعاسىن تولىق ىعىستىردى.
باقسىلىقتىڭ باسقا كۋلتتەردەن ەرەكشەلىگى – ادامدار مەن رۋحتار اراسىنداعى ەرەكشە دانەكەرلىككە شەكسىز سەنىمىندە بولاتىن. ولاردىڭ ويىنشا، بۇل باقسىلاردى سول بەلگىلى رۋحتاردىڭ ءوزى تاڭداپ-تاربيەلەمەك. بۇل كەزدەگى باقسى-دانەكەرشىنىڭ مىندەتى رۋحتارعا قىزمەت ەتۋ، سول ارقىلى ادامدارعا كومەكتەسۋ ەدى. بۇرىن باقسىلاردىڭ مىندەتىنە ولگەندەردىڭ جانىن باقي دۇنيەگە شىعارىپ سالۋ دا كىردى. ەجەلگى باقسىلار بولجام جاساۋ، باقىتسىزدىقتان ساقتاندىرۋ، جوق قاراۋ، اۋرۋدىڭ سەبەبىن انىقتاۋ، ناۋقاس ەمدەۋ كەزىندە رۋحتار كومەكتەسەتىنىنە بەك سەندى. كەيبىر دەرەكتەر ولاردىڭ سيقىرلى «جادى تاسى» ارقىلى تابيعاتقا دا تىكەلەي اسەر ەتىپ، قار، جاڭبىر جاۋدىرا الاتىندىقتارىن ايعاقتايدى. كۇنى كەشەگە دەيىن ءومىر سۇرگەن كوپتەگەن باقسىلار قىرىق ءبىر قۇمالاق تارتىپ، ماقتىڭ (ماگيانىڭ) سىرىن ءبىلدى.
اقىندار مەن جىراۋلار باقسىدان تەك ءسوز ماعىن، ءسوز كيەسىن عانا قابىلدادى. باقسىلىق زىكىر كەزىندە پايدالانىلعان داڭعىرا، قوبىز سياقتى العاشقى مۋزىكا اسپاپتارىن دا جاساۋشى باقسىلار ەدى. بۇل – ۇلى باقسىلاردىڭ ءارتۇرلى تاريحي دەرەكتەر تاڭبالاعان كوپ قىرلى تۇتاس تۇلعاسىنىڭ جالپى بەينەسى. ەندەشە، وسى باقسىلىق قاسيەت تۇتقاسىن ۇستاپ وتىرعان جانداردا، اسىرەسە، بۇگىنگى كاسىبي حالىق ەمشىلەرىندە الگىندەي ەرەكشەلىكتەردەن نە قالدى؟
باقسىلىقتاعى باستى قاسيەتتەردىڭ ءبىرى – رۋحتار. ولار ادامنىڭ ولگەن سوڭ دا ءومىر سۇرەتىن ءوز رۋحتارى جانە بۇرىنعى وتكەن اتا-بابالارىنىڭ رۋحتارى بولىپ ەكىگە بولىنەدى. ەرتەدە بۇل رۋحتاردى تۇركى جۇرتىندا ءبىر سوزبەن «جىن» دەپ اتاعان جانە ول جىنداردى كيەلى جانە كەسىرلى دەپ قاق جارىپ قاراعان. كەيىننەن «جىن» ءسوزىن ارابتىڭ «ارۋارح»، ياعني «رۋح» ءسوزى الماستىرعانى بايقالادى. كەيبىر عالىمدار تاراپىنان رۋح-جىن قونعان ادامدى «جىندانعان» ساناۋى دا سودان بولسا كەرەك. بىراق وسىلاردىڭ ءبارى ءوزىن اقتاعان ناقتى تاريحي دەرەك كوزى بولا الا ما؟ ءبىز قولعا تۇسكەن دەرەك كوزدەر نەگىزىندە باقسى بەينەسىنىڭ مىناداي بىرنەشە جيىنتىق بەينە سۇلباسىن كورەمىز:
ءبىرىنشى: تۇركى الەمىندە بيلىك تۇتقاسىن ۇستاعان باسقارۋشىنىڭ تاڭىرىلىك تەگىنىڭ بەلگىلەنۋى. مۇنداي قاسيەتكە كەيىن «اسپان قالاۋلىسى» اتانعان باقسى دا لايىق دەپ تابىلدى. بيلەۋشى دە، باقسى دا ميفتىك تاريحتا ولاردىڭ ىلكى اتا-بابالارى باستى تۇلعا بولعاندىقتان وزدەرىنە دە سول ەرەك بيلىكتى مەنشىكتەدى، ءسوز ماگياسىن مەڭگەردى. ال، ءسوز ماگياسى باقسىلىقتا ۇلكەن ورىنعا يە. ءسوز – ەم جاساۋدىڭ دا باستى قۇرالى دەپ سانالدى.
ەكىنشى: ءداستۇرلى قوعامدا اقساقالدار دا ۇلكەن الەۋمەتتىك رولگە يە ەدى. ويتكەنى، جاسى ۇلكەن ادامدار ارۋاقتار الەمىنە جاقىن دەپ ەسەپتەلدى. جاستىڭ ۇلعايۋى ولاردى رۋحتار مەن اتا-بابا الەمىنە ءبىر تابان جاقىنداتتى، ياعني اقساقال-ابىز بەينەسى مەن باقسى بەينەسى قاتار قاراستىرىلدى. قاي حالىقتا بولسىن، جاسى ۇلعايعان باقسى كەمەل باقسى سانالاتىندىعى سوندىقتان.
ءۇشىنشى: باقسىلىققا جاقىن تۇرعان بەينەنىڭ ءبىرى – اقىندار. ولار باسىندا بەتاشار، اس، توي سياقتى راسىمدەردى اتقارۋشى رەتىندە پايدا بولىپ، جاڭا تۇسكەن كەلىننىڭ بەتىن اشتى. بۇل اتا-بابا كۋلتىنەن الدەقايدا بۇرىن پايدا بولعان سالت بولاتىن. اقىن مەن باقسىنىڭ ءراسمي دانەكەرشى رەتىندەگى ورتاقتىعى ءسىبىر حالىقتارىندا باقسىلاردىڭ ەپيكالىق شىعارمالاردىڭ ورىنداۋشىسى ءارى ساقتاۋشىسى بولعاندىعىنان دا بىلىنەدى. بۇرىنعىنىڭ ادامدارى ءسوز بەن ساز كيەسىنە كامىل سەنگەندىكتەن، جىراۋدىڭ جىرى مەن باقسىنىڭ زىكىرى كەشكە، شوق جارىعى سونگەندە باستالاتىنىن سىرتقى ۇقساستىق دەپ قاراۋعا بولمايدى.
ەمشىلىك سەانس كەزىندە باقسىنى ەرەكشە احۋالعا تۇسىرەتىن قۇرال – «باقسىلىق مۋزىكا». اسكەري جورىقتار كەزىندە دە باقسىلار قولىنا قوبىز الىپ، قوسىن جاۋىنگەرلەرىنىڭ رۋحىن كوتەرىپ جىر ايتقانى، كۇي تارتقانى بەسەنەدەن بەلگىلى. قوبىز ءوز تەگىن ساداق ادىرناسىنان الاتىندىقتان، ول اسكەري رۋحپەن تىكەلەي بايلانىستى اسپاپ سانالادى.
اڭىز بويىنشا، بۇل اسپاپتى جاساۋشى – قورقىت. ايتسە دە، ح.گ.كوروگلى قورقىتتىڭ تاريحي نەگىزى جوق دەگەندى ايتسا، عالىم س.قاسقاباسوۆ قورقىت تۇلعاسىن جيىنتىق بەينە دەپ ەسەپتەيدى. ال، ءا.مارعۇلان قورقىت مۇراگەرلەرىن قويلىباي باستاعان ەجەلگى باقسى-جىراۋلار، كەتبۇعا سياقتى قوبىزدا كۇي شالۋشىلار، سىپىرا ءداستۇرىنىڭ ىزىندەگى جىراۋ-ابىزدار، جاناققا جالعاسقان قوبىز ۇستاعان اقىندار دەپ ءتورت توپقا بولەدى. ارينە، بۇل جىكتەۋدىڭ وتە شارتتى ەكەنىن ەستەن شىعارماعان شارت. بۇدان بەلگىلى بولىپ وتىرعانى: قورقىت ءداستۇرىن جالعاۋشىلار باقسىلىق پەن كاسىبي مۋزىكانىڭ اراسىندا تۇرعان تۇلعالار ەكەندىگى. بۇل – باقسىلىقتىڭ قازاققا عانا ءتان ءبىر ەرەكشەلىگى. قازاقتاعى ەسكى جىرشى-جىراۋلاردىڭ جىر تولعاعاندا وزدەرىن قوبىزبەن سۇيەمەلدەيتىنى باقسى بولمىسىنان قالعان سوڭعى رۋديمەنت-نىشان.
باقسى قوبىزىنىڭ قۇرىلىمى دا ارنايى ءسوز ەتىلۋگە ءتيىس كۇردەلى ماسەلە. ءا.مارعۇلان، ب.سارىباەۆ، س.امانوۆالار قوبىزدىڭ سىرتقى ءپىشىنى قۇس پەرىشتەسى – اققۋدى بەينەلەيتىندىگىن ايتسا، ۆ.ن.باسيلوۆ قوبىزدى ءمىنىس كولىگىنە ۇقساتادى جانە ونى تۇيە مالى دەپ دالەلدەيدى. ءسويتىپ، وعان قوبىزدىڭ شاناعىنا تۇيە مويناعىنىڭ تاعىلۋىن كۋالىككە تارتادى. راس، قازاق باقسىلارىنىڭ قولىنداعى داڭعىرا تۋرالى اندرەەۆ، سپاسسكي، برونەۆسكي، ترونوۆ، حودىرەۆ سياقتى ورىس عالىمدارىنىڭ ءبىرشاما جازىپ، تەر توككەندىكتەرىنە قاراماستان، كۇنى بۇگىنگە دەيىن قوبىز بەن داڭعىرا اسپابىنىڭ ورتاقتىعىنا ءجوندى نازار اۋدارىلماي كەلەدى. ءبىر بەلگىلى اقيقات، قوبىز ءوزىنىڭ باستاپقى كەيىپ-قالىبىن داڭعىرادان الۋى ابدەن مۇمكىن ەكەندىگى جانە بۇل فورمالىق ۇقساستىق ىلكى سانادا ادام ءتانىنىڭ (ورگانيزم) كوشىرمەسى ەسەبىندە پايدا بولدى دەۋگە نەگىز مول. ءسىبىر حالىقتارىندا باقسى ولگەسىن ونىڭ داڭعىراسى مەن كيىمىن ورمانعا اپارىپ، قايىڭ اعاشىنىڭ باسىنا ءىلىپ قوياتىن ءراسىم بولعان. قازاقتا ولگەن ادامنىڭ دومبىراسى مەن قوبىزىن تەرىس قاراتىپ ىلەتىن سالت كۇنى كەشەگە دەيىن كەلدى. ال، باقسى مولاسىن باسقا مولالاردان بولەك قويعانى ەكىنىڭ بىرىنە بەلگىلى. وسى جايتتەردى تەكسەرە كەلە، بۇلعار عالىمى دونچەۆ قياقتى اسپاپتار ەۋروپاعا تۇرىك-بۇلعارلاردان كەلگەن دەگەن بولجام جاسادى. وعان دالەل – بۇل اسپاپتىڭ ءالى كۇنگە دەيىن ۋكراين تىلىندە «كوبزا»، نەمىستە «كوبا»، تۇرىكتە «كوپۋس»، ۆەنگرلەردە «كوپۋس»، پولياكتار «كوپا»، سەرب-حورۆاتتار «كوپۋس»، رۋمىندار «كوبزا» اتايتىندىعى.
دەمەك، اسپاپتى مۋزىكانىڭ العاشىندا باقسىلىق مەديتاتسيا ەسەبىندە پايدا بولعاندىعى تۋرالى ويدىڭ ءتىنىن ءتىرىلتىپ، تەكتەۋگە نەگىز جەتكىلىكتى. مۋزىكانىڭ ىلكى مىندەتى ءتۇرلى دۇعا، جاسىرىن كۇشتەر ارقىلى تابيعاتقا اسەر ەتۋ ءۇشىن ماگيا ەسەبىندە پايدا بولعانى دا دالەلدەۋدى قاجەت ەتپەيتىن قاعيدا. باسىندا سىڭار شەكتى ساداقتى اسپاپقا اينالدىرىپ، دامىتقان دا باقسىلار بولاتىن. ويتكەنى، باقسى مۋزىكا سۇيەمەلىمەن تابيعات كۇشتەرىن وزىنە قاراتتى، ءوزىنىڭ كومەكشى رۋحتارىن دا مۋزىكا ارقىلى شاقىردى. دەمەك، مۋزىكانىڭ كاسىبي حالىق ەمشىلىگىندە ءالى كۇنگە نەگىزگى قىزمەت اتقاراتىنى دا سوندىقتان. ەمشى دە، ەمدەلۋشى دە ترانس جاعدايىنا تەك مۋزىكا كومەگى ارقىلى عانا تۇسپەك!
قوبىز مۋزىكاسىن ىقىلاسقا دەيىن كاسىبي ەمەس، ءراسمي مۋزىكا رەتىندە باعالايتىن قاساڭ كوزقاراس ۇلتتىق مۋزىكاتانۋشىلار اراسىندا قازىر دە ءوز ۇستەمدىگىندە. ءبىزدىڭ ويىمىزشا قوبىز مۋزىكاسىنىڭ ءراسمي جانە جوعارى ەستەتيكالىق كاسىبي قاسيەتى اۋەل باستان-اق بولىنبەس بۇتىندىكتە بولعان. بۇل ەكى قاسيەتتىڭ نەگىزىندە دە مۋزىكانىڭ ادامدى ەرەكشە ەكستازعا تۇسىرەتىن ماگيالىق كۇش جاتىر. كاماروۆ اتتى عالىم قازاق باقسىسىنىڭ بەدەۋ قاتىننىڭ ءىشىن جارىپ، سارى سۋ الىپ بەرگەنىن، الگى قاتىننىڭ سودان سوڭ ءۇبىرلى-ءشۇبىرلى اۋلەتكە اينالعانىن جازادى. ەندەشە، ەۋروپا مەن ورىس عالىمدارىنىڭ باقسىلىق تۋرالى ايتقان بولجالدارىن قازاق باقسىلارىنا سول قالپىندا قاپتاي سالۋعا اسىقپاعان ابزال. مىسالى، ۆ.ن.باسيلوۆ باقسى جاسايتىن كەرەمەتتەردى: ء«وز دەنەسىن ەركىن مەڭگەرۋى (پىشاق سالۋ، اتۋ، ۇرۋ); سەزىم مۇشەلەرىن رەتتەپ وتىرۋ (كەتپەن جالاۋ، جالاڭ اياق شوق كەشۋ); قولدىڭ ەپتىلىگى – گيپنوز جاساۋ» دەپ ءۇش توپقا بولەدى. وسى عاجايىپتاردىڭ قاي-قايىسى بولسىن باقسىلىق جولىن بەرىك تۇتىنعان قازىرگى كاسىبي حالىق ەمشىلىگىندە دە كەزدەسەدى. امال قانشا، سول دۇلەي كۇشتىڭ بۇگىنگىلەردىڭ بويىندا بىركەلكى ەمەستىگى وكىنىشكە ورىن قالدىرۋمەن كەلەدى ەمەس پە؟
باقسىلىق قۋات جويىلىپ كەتەتىن بەلگىسىز كۇشكە نەمەسە عايىپتان داريتىن تۋما قاسيەتكە جورۋعا كەلمەيتىن تۇڭعيىق تىلسىم. باقسى الدىنا كەلىپ جۇگىنگەن ادام-پەندەنىڭ الدىمەن جۇرەگىنە ءۇمىت ساۋلەسىن ءتۇسىرىپ، سودان سوڭ بارىپ ونىڭ ساناسىنا سەنىم ۇيالاتادى. قارا ورمانداي قاراۋىتىپ، تۇنەرە تەڭسەلگەن وردالى وي قايعىسىن سەيىلتىپ، ساناعا قىزمەت ەتە باستاعاندا عانا ءتان قوجالىعى ازاپتان ارىلىپ، ساۋىعىپ، كادىمگىدەي تازارا باستاماق. باقسى – «رۋح» پەن «سەنىم» يەسى. ال، ول جاساعان شيپانىڭ داۋاسى جاراتۋشى جالعىزدان.
انىعى سوعان ايان!
بەرىك ءجۇسىپوۆ، فولكلورتانۋشى.
Abai.kz
