كورەي: اسكەري جاعدايدان يمپيچمەنتكە دەيىن...
سوڭعى ەكى-ءۇش كۇندە وڭتۇستىك كورەيدەگى ساياسي احۋال كۇردەلەنە ءتۇستى. جۋىردا وڭتۇستىك كورەيدىڭ پارلامەنتى پرەزيدەنتكە يمپيچمەنت جاريالايدى دەپ كۇتىلۋدە.
وڭتۇستىك كورەيدىڭ يۋن سوك ەل دەيتىن باسشىسى «ەلىشىلىك جانە سىرتقى قاۋىپتەردى» سىلتاۋ ەتىپ، ەلدە «اسكەري رەجيم جاعدايىن» جاريالاپ كەپ جىبەردى. سودان وڭتۇستىك كورەيدىڭ ساياسي ورتاسى ورە-تۇرەگەلىپ، يۋن سوك ەل باسشىنىڭ شەشىمىنە قارسى شىقتى. پارلامەنتتەگى باسىمدىققا يە وپپوزيتسيا ءوز جاقتاستارىن كوشەگە شاقىردى. ال اسكەر يۋن سوك ەل باسشىنىڭ ايتقانىن ورىنداپ تۇردى.
ءسويتىپ، ءاپ-ساتتە سەۋل تۇگەل دۇرلىكتى. بىرنەشە ساعاتتىق تالاس-تارتىستان سوڭ، يۋن سوك ەل ءوز شەشىمىن قايتارىپ الدى. ال وڭتۇستىك كورەيدىڭ وپپوزيتسيالىق 5 ساياسي پارتياسى مەن بيلىكتەگى پارتيا بىرلەسىپ، پرەزيدەنتكە يمپيچمەنت ازىرلەپ جاتقانىن مالىمدەدى. ول جاقىن كۇندەرى جاريالانباق.
اقىرعى رەت وڭتۇستىك كورەي ەلىندە اسكەري جاعداي 44 جىل بۇرىن جاريالانعان ەكەن.
وڭتۇستىك كورەي پرەزيدەنتى يۋن سوك ەل بيىلعى ماۋسىمدا ءبىزدىڭ ەلگە كەلىپ-كەتكەن. سوندا تالقىلانعان كوپ تاقىرىپتىڭ ءبىرى – قازاقستانداعى اەس قۇرىلىسى بولعان. وڭتۇستىك كورەي قازاقستانعا اەس سالۋ بويىنشا رەسمي ۇسىنىس جاساعان 4 مەملەكەتتىڭ ءبىرى.
وسى رەتتە ءبىز Abai.kz وقىرماندارىنا وڭتۇستىك كورەي باسشىلارىنىڭ ساياساتتاعى تاعدىرى قالاي اياقتالعانى تۋرالى دەرەكتەردى ۇسىنعاندى ءجون سانادىق:
1. لي سىن مان (1948-1960) – تاقتان تايدىرىلدى;
2. يۋن بو سون (1960-1962) – تاقتان تايدىرىلدى;
3. پاك چونحي (1962-1979) – ءولتىرىلدى;
4. چحۆە گيۋ حا (1979 - 1980) – اسكەري توڭكەرىس جاسالىپ، بيلىكتەن قۇلاتىلدى;
5. چون دۋ حۆان (1981-1988) – پرەزيدەنتتىگى اياقتالعان سوڭ ءولىم جازاسىنا كەسىلگەن;
6. رو دەۋ (1988-1993) – پرەزيدەنتتىگى اياقتالعان سوڭ 22 جىل تۇرمەگە كەسىلگەن;
7. كيم ەنسام (1993-1998) – ءۇشىنشى پرەزيدەنتتىڭ كەزىندە تۇرمەدە وتىرعان. ءوزى پرەزيدەنت بولعان كەزدە ءوزىنىڭ الدىنداعى ەكى پرەزيدەنتتى تۇرمەگە توعىتقان;
8. كيم دەچجۋن (1998-2003) – ءۇشىنشى پرەزيدەنتتىڭ كەزىندە تۇرمەگە جابىلىپ، ءولىم جازاسىنا كەسىلگەن. بەسىنشى پرەزيدەنتتىڭ كەزىندە راقىمشىلىق جاسالعان. نوبەلدىڭ بەيبىتشىلىك سىيلىعىن العان;
9. نو مۋحەن (2003-2008) – وعان يمپيچمەن جاريالانىپ، كونستيتۋتسيالىق سوت ونىڭ كۇشىن جويعان. پرەزيدەنتتىگى اياقيالعان سوڭ «جەمقورلىق» بابىمەن ءىستى بولعان. اقىرىندا ءوز-وزىنە قول سالىپ ولگەن;
10. لي مەنباك (2008-2013) – پرەزيدەنتتىگى اياقتالعان سوڭ «جەمقورلىق» بابىمەن تۇتقىندالىپ، 15 جىل تۇرمەگە كەسىلگەن;
11. پاك كىنحە (2013 -2016) – يمپيچمەنت جاريالانىپ، بيلىكتەن الىنعان. «جەمقورلىق» بابىمەن 24 جىل تۇرمەگە كەسىلگەن;
12. مۋن چجە ين (2017–2022) – داۋ-دامايسىز پرەزيدەنتتىك مەرزىمىن اياقتاعان، تۇرمە ەسىگىن اتتاماعان جالعىز وسى;
13. يۋن سوك ەل – 2022 جىلدان بەرى بيلىكتە. ونىڭ تاعدىرى جاقىن ارادا شەشىلمەك...
Abai.kz