ۇلىبريتانيا پرەمەر-ءمينيسترى ستارمەر جەكسەنبىدە (2 ناۋرىز) ۇلىبريتانيا مەن فرانتسيا ۋكراينامەن بىرلەسىپ سوعىستى توقتاتۋ تۋرالى بەيبىتشىلىك كەلىسىم جوباسىن ازىرلەيتىنىن ءارى دايىن بولعان سوڭ اقش پرەزيدەنتى دونالد ترامپقا ۇسىناتىنىن جەتكىزدى.

ول «بۇل – زەلەنسكي مەن ترامپ اق ۇيدە كەلىسىمگە كەلە الماي، ەكى ايىرىلعاننان كەيىن دۇرىس باعىتقا جاسالعان ماڭىزدى قادام»، - دەدى.

ستارمەر بۇل ءسوزدى لوندوندا 18 ەۋروپالىق كوشباسشىلاردىڭ قاتىسۋىمەن ۋكراينا بىتىمگەرشىلىك كەلىسىمىن قايتا جانداندىرۋ ماقساتىندا وتكەن شۇعىل سامميتتەن كەيىن ايتتى. ونىڭ سوزىنشە، ەۋروپاداعى وداقتاستارى ءوز ەركىمەن ۋكراينانى قولداۋ ءۇشىن باس قوستى، بىراق كەز كەلگەن ءپۋتيندى اۋىزدىقتاپ سوعىستى توقتاتۋ ءبىتىمى امەريكانىڭ قولداۋىنسىز جۇزەگە اسۋى مۇمكىن ەمەس. ول سول ويىن تالقىلاۋ ءۇشىن ترامپپەن 2 رەت كەزدەسكەنىن، ماكرون دا سول ماقساتتا اق ۇيگە بارعانىن، ترامپتىڭ دا ۇزاق بەيبىتشىلىك ورناتۋدى قالاپ وتىرعانىن جەتكىزدى.

ۆۆس ستارمەردىڭ: «باسقاشا ايتقاندا، ءبىز بۇل ماسەلەدە بەلسەندى بولۋعا دايىن وزگە دە ەۋروپا ەلدەرىن قاتارعا قوسۋىمىز كەرەك»، - دەگەن ءسوزىن كەلتىردى.

ستارمەر «ەۋروپانىڭ بىتىمگەرشىلىك كۇشتەرى اقش-تىڭ كەپىلدىگىن العاندا عانا، ۋكراينانىڭ بەيبىتشىلىگى باياندى بولاتىنىن» تاعى دا قايتالاعان.

ول سامميتتەن كەيىنگى ءباسپاسوز جيىنىندا وزدەرىنىڭ 4 ءتۇرلى ورتاق كەلىسىمگە كەلگەنىن جاريالادى:

ءبىرىنشى: ۋكرايناعا اسكەري كومەكتى جالعاستىرۋ، رەسەيگە سانكتسيانى قاتايتۋ.

ەكىنشى: كەز كەلگەن ۇزاق مەرزىمدى بەيبىت كەلىسىمنىڭ ۋكراينانىڭ ەگەمەندىگىن مەن قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتەتىن بولۋى، وعان ۋكراينانىڭ تىكەلەي قاتىسۋى.

ءۇشىنشى: كەلىسىمگە كەلگەن جاعدايدا ۋكراينانىڭ قورعانىس قۋاتىن ارتتىرۋ، بولاشاقتا باسقىنشىلىققا ۇشىراماۋىنا كەپىل بولۋ.

ءتورتىنشى: «ەرىكتى وداق» قۇرۋ ارقىلى ۋكراينانىڭ كەلىسىمىن قورعاۋ ءارى باياندى بولۋىنا كەپىل بولۋ.

لوندون سامميتىنە قاتىسقان ەلدەر اراسىندا ۇلىبريتانيا، گەرمانيا، فرانتسيا، دانيا، يتاليا، تۇركيا جانە ناتو مەن ەۋرووداق باسشىلارى بار.

يتاليا پرەمەر-ءمينيسترى دجوردجيا مەلوني ترامپ پەن زەلەنسكي اراسىنداعى جانجالدان كەيىن اقش، ەۋرووداق جانە باتىس وداقتاستارى اراسىندا ۋكراينا ماسەلەسىن تالقىلاۋ ءۇشىن دەرەۋ سامميت وتكىزۋگە شاقىردى.

مەلوني لوندوندا ۋكرايناعا ماسەلەسىنە بايلانىستى «باتىس ەلدەرىنىڭ الاۋىز بولماي، بىرلىگىن ساقتاۋى» «وتە ماڭىزدى» ەكەنىن ەسكەرتتى.

Reuters اگەنتتىگىنىڭ حابارلاۋىنشا، جەكسەنبى كۇنى لوندوندا باس قوسقان ەۋروپالىق كوشباسشىلار كيەۆتى ۋكراينا تاعدىرى شەشىلەتىن بەيبىت كەلىسسوزدەرگە قاتىسۋعا، ۋكراينانىڭ ۇستانىمىن نىعايتۋعا جانە تۇراقتى بەيبىتشىلىكتى قامتاماسىز ەتۋ جانە رەسەيدىڭ جاڭا اگرەسسياسىنا توسقاۋىل قويۋ ءۇشىن قاجەتتى قاۋىپسىزدىك كەپىلدىكتەرىن بەرۋگە قاجەتتىنىڭ ءبارىن جاساۋعا كەلىسكەن.

Reuters اگەنتتىگىنىڭ حابارلاۋىنشا، ناتو باس حاتشىسى مارك رۋتتەر مەن پولشا پرەزيدەنتى اندجەي دۋدا زەلەنسكيدى ترامپپەن قاتىناسىن قايتا قالپىنا كەلتىرۋگە ۇندەگەن. زەلەنسكي جاۋاپ رەتىندە جەكە پاراقشاسىندا امەريكانى باستى وداقتاسى رەتىندە سانايتىنىن، سيرەك مەتالل قورىن بىرلەسىپ يگەرۋ كەلىسىمىنە قول قويۋدان الىدە ءۇمىتتى ەكەنىن جازعان.

الدا وتەتىن ەۋرووداق كەڭەسىنىڭ ماجىلىسىندە ەۋروپا باسشىلارى قورعانىس قارجىسىن كوبەيتۋدى تالقىلاۋعا كەلىسكەن.

اقش تارابىنان مەملەكەت ىستەر حاتشىسى رۋبيو جۇما كۇنگى كوڭىلسىز كەزدەسۋدەن كەيىن ۋكراينا تاراپپەن ەشقانداي بايلانىس ورناتىلماعانىن جەتكىزگەن.

Abai.kz