كۇركىرەگەن ەراعام، كۇرسىنگەن بوزىمباەۆ...
دەپۋتات ەرمۇرات باپيعا ءۇشىنشى حات
قۇرمەتتى ەرمۇرات سەيتقازىۇلى!
تاعى دا كۇندەي كۇركىرەپ، «ماسەلەن، «دامۋ» جانە باسقا دا قورلاردىڭ كومەگىمەن سالىنعان ەت كومبيناتتارى مەملەكەتتىك تاپسىرىس بولماعاندىقتان جارتىلاي مۇمكىندىكتە عانا جۇمىس ىستەپ جاتىر. ەسەسىنە نارىقتى رەسەي مەن بەلارۋستىڭ ازىق-تۇلىگى جاۋلاپ العان. يت ولگەن، يت ەمەس-اۋ، كيت ولگەن جاڭا زەلانديادان سارى ماي تاسيمىز. توڭازىتقىشى جوق قازاق قارىنعا سالىپ ماي وندىرگەن. جاڭا زەلانديادان ماي تاسۋ دەگەن – پوزور عوي!» دەپ، ءماجىلىس تورىنەن ۇكىمەت مۇشەسىن سۇراقتىڭ استىنان الدىڭىز.
ءسىزدىڭ سۇراعىڭىزدى ەستىپ، بايقۇس قانات بوزىمباەۆ قاتتى كۇرسىنىپ جىبەردى.
بىلەسىز بە، ءسىزدىڭ بۇل سۇراعىڭىزدى ەستىپ، جالعىز قانات الدابەرگەنۇلى عانا ەمەس، بۇكىل ۇكىمەت كورسىنگەن بولۋى كەرەك!
بىراق، قانات بوزىمباەۆ ءبىر كەرەمەت ءسوز ايتتى.
«ەگەر ءبىزدىڭ وتاندىق تاۋار وندىرۋشىلەر ىشكى نارىقتا باسەكەلەستىككە ساي بولسا، ول نەگە توقتاتىلادى؟! مىسالى، سۇتكە قانشاما سۋبسيديا بەرىلىپ جاتىر. قازىر ءسۇت وڭدەۋ زاۋىتتارىنا ۇكىمەت تاراپىنان قانشاما كومەك كورسەتىلۋدە. بىراق ءالى كۇنگە دەيىن ىشكى نارىقتى 100 پايىز قامتاماسىز ەتتى دەپ ايتا المايمىز...» دەدى ول.
دەمەك، ءبىزدىڭ وتاندىق تاۋار وندىرۋشىلەر ىشكى نارىقتا باسەكەلەستىككە ساي ەمەس ەكەن.
– ەندەشە، ءبىزدىڭ سول وتاندىق تاۋار وندىرۋشىلەردى ىشكى نارىقتا باسەكەلەستىككە جىبەرمەي وتىرعان كەدەرگى نە؟! اتىڭىزشى، ءبىز ءتيىستى زاڭدارعا وزگەرتۋلەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزىپ، سول كەدەرگىنى شەشىپ بەرەيىك!
ءسىز دەپۋتات بولعالى ماجىلىسكە كەلگەن ۇكىمەت باسشىسىنان نەمەسە ۇكىمەت مۇشەسىنەن وسى سۇراقتى سۇراپ، وعان وسى ۇسىنىستى جاساعان ءبىر پەندە بار ما؟!!
مەنشە، جوق!
ايتەۋ، قالىڭ سۇراقتىڭ استىنان الىپ، دەپۋتاتتىق ساۋالداردى جولداۋدان ارى اسقان ەمەسسىزدەر.
توراعاڭىز ەرلان قوشانوۆتىڭ سوزىمەن ايتساق، ول ساۋالدارىڭىزعا ۇكىمەت سىرعىتپا، جالپىلاما جاۋاپتار بەرەدى، ناقتى ىستەردى كورسەتە المايدى…
ءبىزدىڭ وتاندىق تاۋار وندىرۋشىلەردى ىشكى نارىقتا باسەكەلەستىككە جىبەرمەي اياعىن تۇساپ وتىرعان باسقا ەمەس، الەۋمەتتىك-كاسىپكەرلىك كورپوراتسيالار!
ونىڭ ارعى جاعىندا «ۇلتتىق كاسىپكەرلەر پالاتاسى تۋرالى» زاڭ تۇر!
وسى ەكەۋىنەن قۇتىلماي، پارلامەنت پەن ۇكىمەتتىڭ پوزور بولعانى – بولعان!
وسى ەكى بالەنىڭ كوزى جويىلماي، ءسىز بەن ءبىز اڭساعان، ءسىز بەن ءبىز قولداپ كەلە جاتقان جاڭا قازاقستان ەشقاشان ورنامايدى!!
قۇرمەتتى ەرمۇرات سەيتقازىۇلى!
ءسىز دەپۋتات بولىپ سايلانعاندا، قاتتى قۋانعانداردىڭ ءبىرى – مەنمىن!
ءسىزدىڭ اتىڭىزعا ءبىرىنشى بولىپ حات جازىپ، وسى قۇرىپ قالعىر الەۋمەتتىك-كاسىپكەرلىك كورپوراتسيالاردىڭ كوزىن جويىپ، ونىڭ «اكتسيونەرلىك قوعامدار تۋرالى»، «مەملەكەتتىك مۇلىك تۋرالى»، «اگروونەركاسىپتىك كەشەندى جانە اۋىلدىق اۋماقتاردى دامىتۋدى مەملەكەتتىك رەتتەۋ تۋرالى» جانە قر باسقا زاڭدارىمەن بەكىتىپ العان قۇزىرەتىن نەمەسە قىزمەتىن اۋىلدىق وكرۋگ اكىمىنە بەرۋ تۋرالى ۇسىنىس جاساعان دا مەن ەدىم عوي.
سۋرەت: سايت سكرينى.
مەنىڭ 2023 جىلعى 23 قىركۇيەكتە جولداعان ءبىرىنشى حاتىما (جت-2023-01715267) «قۇرمەتتى مۇقيبەك اۋىت! ماعان ارناپ جازعان حاتىڭىزدى وقىدىم. حاتتا قوزعالعان تاقىرىپتىڭ كوپشىلىككە ارنالعان الەۋمەتتىك-قوعامدىق ءمانىن ەسكەرە وتىرىپ، سىزگە جاۋاپتى «دات» گازەتى ارقىلى بەرەمىن دەپ شەشتىم.» دەپ جاۋاپ بەردىڭىز.
كوپ كۇتتىم، «دات» گازەتى ارقىلى جاۋاپ بەرگەن جوقسىز.
كەلەسى جىلى قازان ايىندا سول ءوتىنىشىمدى (جت-2024-05497298) سىزگە تاعى جولدادىم.
بۇل جولى سىزدەن «قۇرمەتتى اۋىت مۇقيبەك! قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پارلامەنتىنىڭ ءماجىلىسى ءسىزدىڭ 02.10.2024 جىلعى كەلگەن ءوتىنىشىڭىزدى قاراپ، كەلىسىنى حابارلايمىن. بۇل وتىنىشتە كوتەرىلگەن ماسەلەلەر تۋرالى وزىڭىزبەن تەلەفون ارقىلى سويلەسۋدە تالقىلاندى جانە بىزدەر ورتاق پىكىرگە كەلدىك دەپ ويلايمىن. ازاماتتىق باستامالارىڭىز بەن قوعامدىق بەلسەندىلىگىڭىز ەل مۇددەسىنە قىزمەت قىلادى دەگەن سەنىممەن سىزگە ساتتىلىك تىلەيمىن» دەگەن جاۋاپ الدىم.
شىنىمدى ايتسام، سىزبەن تەلەفون ارقىلى سويلەسىپ، قانداي «ورتاق پىكىرگە» كەلگەنىم ەسىمدە جوق.
شاماسى، وسى جاۋاپتى جازاردا ءسىز ءوزىڭىزدىڭ دەپۋتات ەكەنىڭىزدى ۇمىتىپ، باياعى «دات-تا» جۇرگەن كەزىڭىزدەگىدەي سەزىمدە بولساڭىز كەرەك.
ايتپەسە، ەلىمىزدى تۇرالاتىپ تۇرعان ەڭ ماڭىزدى ماسەلەگە دەپۋتات بۇلاي جاۋاپ بەرمەسە كەرەك ەدى.
بىراق، مەن ءسىزدىڭ بۇل جاۋاپتارىڭىزعا تيتتەي دە رەنجىگەن ەمەسپىن!
بىراق، ايۋداي اقىرعان تۇلعاڭىز بەن دەپۋتاتتىق مانداتىڭىزدى، ويلاپ، «اتتەگەن-اي!» دەپ قانات بوزىمباەۆ قۇساپ قاتتى كۇرسىنگەنىمدى جاسىرمايمىن.
قۇرمەتتى ەرمۇرات سەيتقازىۇلى!
جالپى، ءسىز مەنىڭ سول الەۋمەتتىك-كاسىپكەرلىك كورپوراتسيالار تۋرالى ايتقاندارىما سەنبەيتىن سەكىلدىسىز.
مىنە، كەشە – 02 جەلتوقسان كۇنى قر جوعارى اۋديتورلىق پالاتاسى الەۋمەتتىك-كاسىپكەرلىك كورپوراتسيالاردىڭ سالىپ جاتقان لاڭىن جالپاق الەمگە جايىپ سالدى.
سۋرەت: سايت سكرينى.
https://www.gov.kz/memleket/entities/esep/press/news/details/1117102?lang=kk
پالاتا توراعاسى ءاليحان سمايىلوۆتىڭ مالىمەتىنە قاراعاندا، قىسقارتىپ ايتساق، 138 ملرد تەڭگەگە قارجىلىق بۇزۋشىلىقتار; 14,5 ملرد تەڭگەنىڭ ءتيىمسىز جوسپارلانعانى; 33,6 ملرد تەڭگە بيۋدجەت قاراجاتى مەن اكتيۆتەردىڭ ءتيىمسىز پايدالانىلعانى انىقتالىپتى.
«وڭىرلەردە وزدەرى دۇرىس دەپ تاپقاننىڭ بارلىعىن جاساپ جاتىر. كوپ جاعدايدا بۇل ءتىپتى كاسىپكەرلىك كودەكسىنە دە قايشى كەلەدى»، — دەدى جوعارى اۋديتورلىق پالاتانىڭ توراعاسى اشۋعا بۋلىعىپ.
ءيا، مەن سىزگە ەكى جىلدىڭ الدىندا ايتتىم عوي، الەۋمەتتىك-كاسىپكەرلىك كورپوراتسيالار تيمۋر قۇلىباەۆ پەن كارىم ءماسىموۆ قۇرعان تاپ-تازا جەمقورلىق سحەما دەپ!
مىنە، سوعان كوزىڭىز ەندى انىق جەتكەن شىعار دەپ ويلايمىن...
ال، الەۋمەتتىك-كاسىپكەرلىك كورپوراتسيالار تۋرالى ءتىپتى دە تەرەڭىرەك بىلگىڭىز كەلسە، ارىپتەس ءىنىڭىز ماقسات تولىقبايدان سۇراساڭىز بولادى. ول سىزگە قوياسىن ودان ارى اقتارىپ تۇرىپ ايتىپ بەرەدى...
قۇرمەتتى ەرمۇرات سەيتقازىۇلى!
ءوزىڭىز وتە جاقسى بىلەسىز، مەن قيسىنسىز ىسكە ارالاسپايتىن جىگىتپىن. قايسى ماسەلەنى كوتەرسەم دە، ونىڭ شەشۋ جولىن قوسا ۇسىناتىن جاقسى قاسيەتىم بار. سوسىن، سول ماسەلە قاشان شەشىم تاپقانعا دەيىن توقتاۋسىز كۇرەسەتىن جانكەشتىمىن...
كوشى-قون، قانداستارعا قاتىستى تۇيتكىلدى ماسەلەردىڭ ءبارى ۇنەمى مەن ايتقانداي بولىپ شەشىلىپ كەلەدى;
«شەكارا وڭىرلەر تۋرالى زاڭ قابىلداۋ كەرەك!» دەپ ەدىم، ول دا پرەزيدەنتتىڭ دەڭگەيىندە ءوز شەشىمىن تاۋىپ، جۇزەگە اسقالى جاتىر;
«اۋىلدىق وكرۋگ اكىمىنىڭ قۇزىرەتىن تاعى دا ءۇش باعىت بويىنشا كەڭەيتۋ كەرەك!» دەپ ءۇش جىل بويى زارلاپ ەدىم، كەشە عانا مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ اۋىل اكىمدەرىنىڭ ديالوگ-پلاتفورماسىندا سويلەگەن سوزىندە: «اۋىل اكىمدەرىنىڭ وكىلەتتىكتەرىن كۇشەيتۋ كەرەك!» دەپ، تاپسىرما بەردى...
سۋرەت: سايت سكرينى.
سول سەكىلدى، تىنباي كوتەرىپ كەلە جاتقان الەۋمەتتىك-كاسىپكەرلىك كورپوراتسيالاردىڭ كوزىن جويىپ, ونىڭ قۇزىرەتىن نەمەسە قىزمەتىن اۋىلدىق وكرۋگ اكىمىنە بەرۋ جانە «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق كاسىپكەرلەر پالاتاسى تۋرالى» زاڭىنىڭ كۇشىن جويىپ، قولدانىستاعى قۇقىقتىق اكتىلەردى ۇكپ-نان زالالسىزداندىرۋ تۋرالى ۇسىنىستارىم دا بۇگىن بولماسا، ەرتەڭ; بيىل بولسا، كەلەسى جىلى; بۇل پرەزيدەنت بولماسا، كەلەسى پرەزيدەنتتىڭ تۇسىندا جۇزەگە اساتىنىنا بەك سەنىمدىمىن!
ماعان سەنىپ قويىڭىز، ۇكىمەت ءتۇبى مەنىڭ وسى ايتقاندارىمدى ورىنداۋعا ءماجبۇر بولادى. ۇكىمەت ورىنداماسا، حالىق ورىنداتادى...
ەگەر، مەن كوتەرگەن ماسەلەلەر شەشىلمەي جاتسا، ول مەنىڭ وسالدىعىمنان بولىپ جاتقان جەڭىلىس ەمەس، قولىندا مانداتى مەن قۇزىرەتى بار دەپۋتاتتار مەن اتقارۋشى بيلىك باسشىلارىنىڭ جاۋاپسىزدىعىنىڭ، قىرسىزدىعىنىڭ كەسىرىنەن بولىپ جاتقان كەمشىلىك دەپ بىلگەن دۇرىس!
ال، سىزگە كەلسەك، ءسىز پارلامەنتتە بەس جىل دەپۋتات بولىپ وتىرعاندا، تيمۋر قۇلىباەۆ ءبىر تال قىلشىعى قيسايماعان كۇيى كەتسە، پوزوردىڭ ناعىز كوكەسى سول بولعالى تۇر!
شىنىمدى ايتسام، مەن بۇل ەكى ماسەلەنىڭ قاسەكەڭ پرەزيدەنت بولىپ تۇرعاندا ءسىز دەپۋتاتى بولىپ وتىرعان شاقىرىلىمنىڭ ىقپالىمەن شەشىلگەنىن قالايمىن!
ال، ونى شەشۋ سىزدەردىڭ – ءماجىلىستىڭ قولىندا تۇر...
«ەشتەن كەش جاقسى!» دەيدى قازاق!
ءالى دە كەش ەمەس، ەراعا، بۇل ماسەلەگە كىرىسىڭىز!
ەڭ قۇرىعاندا باسىن باستاپ كەتىڭىز...
اۋىت مۇقيبەك
Abai.kz
