جىل سوڭىندا كەنەتتەن بەلسەندiلiك تانىتا باستاعان بيلiك «اسسامبلەيا» دەگەن زاتى بەيمالiم ۇيىم ارقىلى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ «ۇلتتىق بiرلiك» دەگەن دوكتريناسىن جاريا ەتتi. تاعى بiر ساياسي ناۋقاننىڭ تىقىرى تايادى ما، الدە جەلتوقسان ايىنداعى تاريحي داتالار الدىندا جۇرت نازارىن باسقا جاققا اۋدارۋ كەرەك بولدى ما، ايتەۋiر دەگەنi ءدۇدامال يدەيا ەل تالقىسىنا ءتۇستi. ادەتتە، «ۇلتتىق» دەگەن ۇعىمعا بيلiك تە، دەموكراتيالىق وپپوزيتسيا دا اسا ساقتىقپەن قارايتىن. دەگەنمەن بۇل جولى «الابوتەن» ويلايتىن وپپوزيتسيالىق كۇشتەر بۇل دوكترينا ەلدi الا تايداي بۇلدiرۋگە باستايتىن قۇجات ەكەنiن مالiمدەپ، وي‑پiكiرلەرiن اشىق جاريالادى.

مiنە، وسى جانە قوعامداعى باسقا دا قوردالى سۇراقتار توڭiرەگiندە وي ءبولiسۋ ماقساتىمەن «ازات» جالپىۇلتتىق سوتسيال‑دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ تەڭ توراعاسى جارماحان تۇياقباي مىرزانى اڭگiمەگە تارتتىق.

- جارماحان ايتبايۇلى، بiزدiڭ يدەياشىل پرەزيدەنتiمiز شەتەلدiك ينۆەستورلار كەڭەسiنiڭ كەزەكتi وتىرىسىندا تاعى بiر «جاڭالىق» ۇسىندى عوي. قىتايلار اۋىلشارۋاشىلىق ونiمدەرiن ءوندiرۋ ءۇشiن بiزدەن بiر ميلليون گەكتار جەردi جالعا سۇراپ وتىرعان كورiنەدi. وسى ماسەلە سiزدiڭ كوڭiلiڭiزگە قانشالىقتى قونىمدى وي تۋدىردى؟

جىل سوڭىندا كەنەتتەن بەلسەندiلiك تانىتا باستاعان بيلiك «اسسامبلەيا» دەگەن زاتى بەيمالiم ۇيىم ارقىلى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ «ۇلتتىق بiرلiك» دەگەن دوكتريناسىن جاريا ەتتi. تاعى بiر ساياسي ناۋقاننىڭ تىقىرى تايادى ما، الدە جەلتوقسان ايىنداعى تاريحي داتالار الدىندا جۇرت نازارىن باسقا جاققا اۋدارۋ كەرەك بولدى ما، ايتەۋiر دەگەنi ءدۇدامال يدەيا ەل تالقىسىنا ءتۇستi. ادەتتە، «ۇلتتىق» دەگەن ۇعىمعا بيلiك تە، دەموكراتيالىق وپپوزيتسيا دا اسا ساقتىقپەن قارايتىن. دەگەنمەن بۇل جولى «الابوتەن» ويلايتىن وپپوزيتسيالىق كۇشتەر بۇل دوكترينا ەلدi الا تايداي بۇلدiرۋگە باستايتىن قۇجات ەكەنiن مالiمدەپ، وي‑پiكiرلەرiن اشىق جاريالادى.

مiنە، وسى جانە قوعامداعى باسقا دا قوردالى سۇراقتار توڭiرەگiندە وي ءبولiسۋ ماقساتىمەن «ازات» جالپىۇلتتىق سوتسيال‑دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ تەڭ توراعاسى جارماحان تۇياقباي مىرزانى اڭگiمەگە تارتتىق.

- جارماحان ايتبايۇلى، بiزدiڭ يدەياشىل پرەزيدەنتiمiز شەتەلدiك ينۆەستورلار كەڭەسiنiڭ كەزەكتi وتىرىسىندا تاعى بiر «جاڭالىق» ۇسىندى عوي. قىتايلار اۋىلشارۋاشىلىق ونiمدەرiن ءوندiرۋ ءۇشiن بiزدەن بiر ميلليون گەكتار جەردi جالعا سۇراپ وتىرعان كورiنەدi. وسى ماسەلە سiزدiڭ كوڭiلiڭiزگە قانشالىقتى قونىمدى وي تۋدىردى؟

- بۇگiنگi قىتاي تەك قانا حالقىنىڭ سانىمەن عانا ەمەس، الەمدiك ەكونوميكاداعى ۇلەس سالماعىنىڭ باسىمدىلىعىمەن دۇنيە جۇزiندەگi الپاۋىت مەملەكەتكە اينالىپ بارادى. سوندىقتان ميللياردتان استام حالىقتى اسىراۋ جانە ەكونوميكاسىنىڭ توقتاۋسىز ءوسۋiن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشiن قوسىمشا شيكiزات كوزiن iزدەۋگە ءماجبۇر بولۋدا. اۋىل شارۋاشىلىعى ءوندiرiسiن ۇلعايتۋ ءۇشiن جەردiڭ تاپشىلىعىنان كورشi ەلدەرگە كوز تiگۋi - قىتايدىڭ استارلى سىرتقى ساياساتىنىڭ بiر باعىتى. ارىسى امەريكا مەن افريكا دەسەك، بەرiسi شىعىس ازيا مەن باتىس ەۋروپادا ارزانقول تا­ۋارى جەتپەگەن ەل قالمادى. باسقا ەلدiڭ شيكiزات بايلىعىن يەمدەنۋ ءۇشiن، ونى سۇراعان باعاسىنا ساتىپ الۋعا دايىن. قىتايدىڭ وسى ساياساتىمەن ويلانباي كەلiسە سالۋ، قايسى ەلدiڭ بولسا دا، كەلەشەكتە ەكونوميكالىق تاۋەلسiزدiگiنە قاۋiپ توندiرەتiنi - ءسوزسiز. ال بiزدiڭ قازاقستان سياقتى بۇعاناسى قاتپاعان جاس مەملەكەتتەر ءۇشiن مۇنداي «كوزسiز باتىرلىق» ولاردىڭ ەكونوميكالىق قانا ەمەس، سونىمەن قاتار ساياسي تاۋەلسiز­دiگiنەن دە ايىرىلىپ قالۋ قاۋپiن ۇلعايتادى. بۇل ايدان انىق.

سولاي بولا تۇرسا دا، بۇگiنگi قازاقستاندىق بيلiكتiڭ جۇرگiزiپ جاتقان سىرتقى ساياساتىنا كوز جۇگiرتسەك، ءدال وسى ماسەلەدەگi iس-ارەكەتiن ءتۇسiنۋ قيىن. ايتپەسە ءوزiنiڭ مەملەكەتتiلiگiن، ەل-جۇرتىنىڭ كەلەشەگiن ويلايتىن بيلiك ەڭ باستى بايلىقتاردىڭ بiرi - ۇلتتىق مۇناي  قورىنىڭ ۇشتەن بiر بولiگiن وزگە مەملەكەتكە - قىتايعا بەرە سالا ما؟ بۇل ساياسات بiزدiڭ ەلگە تەك ينۆەستيتسيا الىپ كەلگەن جوق، قىتايلىق جۇمىسشىلاردىڭ اعىلىپ كەلۋiنە جول اشتى. «قىتايلىقتار قاي جەرگە ورنىقسا، سول جەر - قىتاي» دەگەن ءسوز بەكەر ايتىلماعان شىعار. سوندىقتان اۋىلشارۋاشىلىق ونiمدەرiن وندiرەمiز دەگەن سىلتاۋمەن بiر ميلليون گەكتار جەردi بەرە سالاتىن بولساق، ونى «يگەرۋ» ءۇشiن ۇلى كورشiمiزدەن قانشا كولەمدە جۇمىس كۇشi كەلەدi? بiزگە ول جاعى بەيمالiم. بiراق بiر ميلليون گەكتار جەردi يگەرۋگە كەلەتiن قىتايلار ات توبەلiندەي قازاقتى قازاقستاندا كiشi ۇلتتار وكiلiنە اينالدىرىپ جiبەرمەسiنە كiم كەپiل؟ «جەر» دەگەن كيەلi ۇعىمعا قاتىستى كەز كەلگەن ساياسات اسا ۇلكەن ساقتىقتى قاجەت ەتەدi.

- ءدال وسى پiكiردi جەر ۇلەسiنەن قاعىلعان مىڭداعان قازاق قولدايدى دەپ ويلايسىز با؟

- ارينە، قولدامايتىنى انىق. بiراق سول قازاقپەن ەسەپتەسiپ، ءۇنiن، مۇڭىن تىڭداپ وتىرعان بيلiك بار بولسا، ءدال وسىنداي وعاش ماسەلەنi كوتەرمەس ەدi. بۇگiنگi كۇنi حالىقتان رۇقسات سۇراپ جاتقان كiم بار؟

- پرەزيدەنتتiڭ بۇل پiكiرi حالىقارالىق جەر قاتىناسى ساياساتىندا تاجiريبەدە بولعان جاعداي ما، جوق الدە كەزەكتi ۆوليۋنتاريزمنiڭ كورiنiسi مە؟

- جەر كودەكسiن 2003 جىلى قابىلداعان كەزدەن باستاپ، جەر رەسۋرسىنا قاتىستى ۆوليۋنتاريستiك كوزقاراستىڭ ۇستەمدiك قۇرعان زامانىنا تاپ كەلدiك. جەردi تاۋارعا اينالدىرعاننان، نارىقتىق قاتىناستارعا ەنگiزۋدەن باستاپ، ونىڭ تالان-تاراجعا ءتۇسۋiنiڭ كۋاسi بولىپ كەلەمiز. سوندىقتان شەتەلگە جەر بەرۋ يدەياسى دا - سول كوزقاراستىڭ «جەمiسi».

- جەر ماسەلەسiنiڭ ويىنشىق ەمەس ەكەنiنە «جەر كودەكسi» قابىلدانعان كەزدە، ءوزiڭiز تiكەلەي كۋا بولدىڭىز. پرەزيدەنت ەل اراسىندا سول قاھار قايتادان ويانادى دەپ قايمىقپاي ما ەكەن؟

- قاھاردان سەسكەنەر بولسا، سودان بەرi جەرگە دەگەن كوزقاراسى وزگەرەر ەدi عوي... جەردi نارىقتىق قارىم‑قاتىناستىڭ نىسانى رەتiندە ساۋداعا سالۋ - ەلدiڭ نارازىلىعىن تۋدىراتىنى الدىن الا بارشاعا بەلگiلi بولعالى قاشان. بiراق بيلiك ونى ەلەدi مە؟ پىس­قىرىپ تا قاراعان جوق. وسى كۇنگە دەيiن ەل iشiن ارالاپ جۇرگەنiمiزدە، «جەر نەگە ساتىلىپ جاتىر»، «جەردi ساۋدالاۋعا نەگە جول بەرەسiڭدەر» دەگەن، بiز جاۋابىن بەرە المايتىن سۇستى ساۋالدار الدىمىزدان شىعادى. اۋىلداعى قازاق حالقىن وسىنداي كەڭ دالادا مەنشiك مالىن جاياتىن ورiسكە ءزارۋ ەتتiك. جەر ەمگەن ديقاندى ءدان ەگiپ، ءونiمiن تەرiپ جەيتiن نەسiبەسiنەن قاقتىق. ەرiكسiز اۋىلدان قالاعا اعىلعان قازاق كۇنكورiس كوزiنەن بiر ايىرىلسا، ەندi كەلiپ باسپانا تۇرعىزار الاقانداي جەرگە زار بولىپ وتىر. وسى نارازىلىق بiرتiندەپ بiتەۋ جاراعا اينالىپ، حالىقتىڭ اشۋ‑ىزاسىن تۋعىزىپ جاتقانى ايدان انىق. قورقىنىشتىسى سول - بiتەۋ جارا بiر كۇنi جارىلادى. ال ول جارىلىستىڭ ءدۇمپۋiن كوز الدىعا ەلەستەتۋدiڭ ءوزi قورقىنىشتى. بيلiك وسى جاعدايدى نەگە تۇسiنبەيدi?

وسىنداي كەزدە حالىقتىڭ «ولەتiن بالا مولاعا قاراي جۇگiرەدi» دەگەن ءسوزi ەرiكسiز ەسكە تۇسەدi. سوندىقتان ميلليون گەكتار جەردi قىتايلىقتار­عا جالعا بەرە مە، جوق استىرتىن جولمەن ساتا ما، ونىڭ سوڭى ۇلكەن تول­قۋعا اكەلەتiنi قاق.

- قىتايلاردىڭ ءدال وسى ۇسىنىسى جۇزەگە اسىپ جاتار بولسا، پرەزيدەنتتiڭ ءوزi ۇسىنىپ وتىرعان «ۇلتتىق بiرلiك» دوكتريناسى تۋماي جاتىپ تۋا شوگەتiنiنە كامiلسiز بە؟

- ارينە، كامiلمiن! ەگەر قىتاي الام دەگەنiن الىپ، ءۇن‑تۇنسiز كەلiپ، جەرگە يەلiك ەتۋگە شىنداپ كiرiسسە، ول دوكترينانى جاساۋدىڭ قاجەتi دە بولمايدى. كەرiسiنشە، ۇلى قىتايدىڭ دوكتريناسىن باسشىلىققا الۋدىڭ قاۋپi تايادى دەي بەرiڭiز. تاعى بiر قاۋiپ - قىتايعا مويىنسۇنىپ، ارزان جۇمىس كۇشiنە قول جەتكiزدiك دەپ ماساتتانساق، كورشi وتىرعان ورمانداي ورىس قاراپ وتىرادى دەيسiز بە؟ رەسەي ەش ۋاقىتتا ءوزiنiڭ گەو-ساياسي ىقپال ەتۋ ايماعىندا (ال قازاقستاننىڭ ول ايماققا كiرەتiنi - داۋسىز) بوتەن ەلدەردiڭ تايراڭداۋىنا جول بەرمەيتiنi انىق. قارسى ارەكەت ەتەدi. ول دەگەنiڭ - ايماقتىق قاقتىعىستاردىڭ باسى.

- ايتپاقشى، وسى دوكترينا ءدال داعدارىس جاعدايىندا بiزدiڭ ەلگە قانشالىقتى قاجەت بولا قالدى؟ بiزدiڭ ەلدەگi «تۇراقتىلىق پەن ىنتىماق» دەگەن ماقتان سوزدەن قازاقتىڭ دالاسى ونسىز دا تۇنىپ تۇرعان جوق پا؟

- سول تۇنىپ تۇرعان تۇراقتىلىقتى بيلiك ءوزiنiڭ عانا جەتiستiگiنە تەلiپ، اۋرە بولىپ جاتقان جوق پا؟ ارينە، مەملەكەتتiڭ ۇلتتىق بiرلiك پەن حالىقتىق ىنتىماققا قاتىستى دوكتريناسى بولۋى كەرەك تە شىعار، پاتريوتتىق سەزiمدi شىڭداۋ، قازاقستاندىق بiرلiك يدەياسىن ۇسىنىپ، iسكە اسىرۋ، - شىنىندا دا، ەلگە قاجەت ماسەلە. بiراق ءدال بۇگiنگiدەي ەلدەگi الدەقايدا الەۋمەتتiك ماڭىزى جوعارى پروبلەمانى شەشپەي تۇرىپ، ۇلتتىق بiرلiك يدەياسىن مۇجىپ كەتسەك، بار كەساپات كەتەدi دەۋ - دالباسا تۇسiنiك. سەبەبi, «ۇلتتىق دوكترينا» جاساۋعا العىشارت بولاتىن باستى ماسەلەلەر شەشiمiن تاپقان جوق. مەملەكەتتi قۇرۋشى حالىقتىڭ، وسى جەردiڭ يەسi - قازاقتىڭ تiلi كۇنi بۇگiنگە دەيiن مەملەكەتتiك دارەجەدە قولدانىسقا يە بولعان جوق. كونستيتۋتسيادا مەملەكەتتiك تiل رەتiندە بەلگiلەنگەنiمەن، قازاق تiلi تاۋمەندi كۇي كەشۋدە. بۇل ماسەلەگە وزگە ۇلتتاردىڭ سىڭارجاق مەنسiنبەۋشiلiك كوزقاراسى وزگەرمەسە، «ۇلتتىق بiرلiك» يدەياسى iسكە اسپايدى. ەڭ الدىمەن وعان قازاق ۇلتى قاناعاتتانبايدى.

ەكiنشiدەن، مەملەكەتتiڭ نەگiزiن قالاۋشى ءارi تۇرعىندارىنىڭ باسىم كوپشiلiگi بولىپ تابىلاتىن قازاق حالقىنىڭ الەۋمەتتiك‑تۇرمىستىق جاعدايى باسقا ۇلتتاردىڭ دەڭگەيiنەن تومەن كۇيiندە قالا بەرەتiن بولسا، ءوز جەرiندە وگەيدiڭ كۇنiن كەشiپ، ەڭسەسi ءتۇسiپ، باسەكەلەستiككە دەگەن قابiلەت-قاۋقاردان ايى­رىلسا، ولارعا ۇلتتىق بiرلiك دەگەن ۇعىمنىڭ ءوزi جات بولادى. سوندىقتان دەگەنi ءدۇدامال دوكترينادان بۇرىن، قازاق ۇلتىن جاڭعىرتۋ باعىتىنداعى كەشەندi شارانى قولعا الۋ كەرەك. تەك قانا نىق ورنىققان قازاق ۇلتتىق مەملەكەتتiگiنiڭ نەگiزiندە تولىققاندى باياندى ازاماتتىق قوعام قۇرۋ مۇمكiن بولادى. باسقا جولمەن بiزدiڭ ەلدە ومiرشەڭ تۇراقتىلىق ورناتۋ - ەكiتالاي.

- ايتپاقشى، سوتسيال‑دەموكراتيالىق پارتيا العاش قۇرىلعان كەزدە «قازاق ۇلتىن جاڭعىرتۋ» باعدارلاماسىن ۇسىنعان ەدiڭiزدەر، ونىڭ سوڭى نە بولدى؟

- ول باعدارلاما جالعاسىن تاۋىپ، بiرiككەن پارتيانىڭ دا جۇمىس جوسپارىنا ەنگiزiلەدi. جاڭعىرتۋ دەگەن يدەيانى وزگەگە باسىمدىق كورسەتiپ، استامشىلىق تانىتۋ يدەياسى دەپ تۇسiنبەۋ كەرەك. بۇگiنگi قازاق وزگەگە باسىمدىق كورسەتپەك تۇگiلi, باسقا ۇلتتارمەن تەرەزەسi تەڭەسەتiن دارەجەگە دە جەتە الماي وتىر. سوندىقتان قازاق ۇلتىنىڭ كۇپتi بول­عان، الاڭداعان كوڭiلiنە بۇل دوكترينا مايداي جاعادى دەگەنگە سەنبەيمiن. ءوزiن وزگەدەن كەم سانايتىندار كiممەن كەڭەسiپ، كiممەن بiرiگiپ دوكترينا جاساي الادى؟ قازاق مۇندايدا: «اش بالا توق بالامەن وينامايدى»، - دەيدi.

- بiر ساياساتكەرلەردiڭ ايتۋىنا قاراعاندا، بۇل دوكترينا نازارباەۆتىڭ كەلەسi سايلاۋعا ارناعان باعدارلاماسىنىڭ بiر ۇلگiسi دەگەن جورامال بار. سiز قالاي ويلايسىز؟

- ونداي جورامالدى جوققا شىعارا المايمىن - ءبارi مۇمكiن. الدا كەلە جاتقان سايلاۋ ناۋقانى دا الىس ەمەس. وتكەننەن تاجiريبە تۇيسەك، بiر ادامنىڭ ىرقىنداعى بيلiك سايلاۋ­دىڭ (پارلامەنت، پرەزيدەنت) مەرزiمiن كەز كەلگەن ۋاقىتتا جاريالاۋى مۇمكiن. سول ساياسي ناۋقاننىڭ الدىن الا وسىنداي پiسپەگەن، شالا ۇسىنىستار جاريالانىپ جاتاتىنىن بiلەمiز. ەلدە قالىپتاسقان ۇلتارالىق كەلiسiمدi, تۇراقتىلىقتى دوكترينالىق قۇجاتتىڭ جەمiسi دەپ، ونى ءوزiنiڭ ساياسي ناۋقانىنا پايدالانىپ قالۋ نيەتiن دە جوققا شىعارۋعا بولمايدى.

- تاعى بiر ساراپشىلاردىڭ باعامداۋىنشا، بۇل دوكترينا حالىقتى بۇدان دا ماڭىزدى ماسەلەلەردەن الدارقاتۋعا، ەلدiڭ نازارىن باسقا جاققا بۇرۋعا ارنال­عان ساياسي امال دەگەن پiكiر بار عوي...

- ەل نازارىن وسى دوكترينا ارقىلى الدارقاتۋ - ناعىز ساۋاتسىزدىق بولار ەدi. ۇلتتىق ماسەلەنi سان-ساققا قۇبىلتۋ - جانىپ جاتقان وتقا ماي قۇيعانمەن بiردەي، بيلiكتiڭ ءوزiنiڭ ارانداپ قالۋ قاۋپi بار.

- جارماحان ايتبايۇلى، «ازات» جالپىۇلتتىق سوتسيال-دەموكراتيا­لىق پارتياسىنىڭ باسشىلىعى بۇل كۇندەرi ەل iشiن ارالاپ ءجۇر عوي، قانداي كوڭiلگە تۇيگەن جاعدايلارىڭىز بار؟ داعدارىستىڭ اۋىل جاقتاعى سالماعى قانداي ەكەن؟

- پارتيا باسشىلىعى قازاقستاننىڭ بارلىق وبلىستارىن ارالاپ قايتتى. ەل iشiندە تەك پارتيا جاقتاستارىمەن عانا ەمەس، ايماق تۇرعىندارىمەن كەزدەستiك. بۇگiنگi بيلiك جول بەرiپ وتىرعان جەمقورلىق، جاپپاي جۇمىسسىزدىق، جەرگiلiكتi اتقارۋشى بيلiك تاراپىنان جاسالعان ادiلەتسiزدiكتەرiمەن بiرگە، ەكونوميكالىق داعدارىستىڭ ناتيجەسiندە حالىقتىڭ الەۋمەتتiك تۇرمىس‑تiرلiگi دە ناشارلاپ كەتكەن. بiز ارالاعان بارلىق جەردە دە كۇنكورiستiڭ تومەندەگەنiن ءوز كوزiمiزبەن كوردiك. بۇگiنگi بيلiكتiڭ بۇل ماسەلەنi شەشە المايتىنىنا ەلدiڭ كوزi ابدەن جەتكەن. تiپتi سىبايلاس جەمقورلىقپەن كۇرەس ەشقانداي ناتيجە بەرمەيتiنiن دە بiلiپ وتىر. سوندىقتان بۇگiنگi بيلiككە دەگەن حالىقتىڭ اشۋ‑ىزاسى، نازاسى قاتتى. ەلدiڭ وسى جاعدايىن ايتۋ ارقىلى بيلiكتi بۇگiن‑ەرتەڭ اۋدارىپ تاستاعالى جاتىر ەكەن دەگەن دابىرا پiكiر تۋماۋى كەرەك. الايدا بيلiكتiڭ ءالi دە بولسا ەل جاعدايىن شەشۋگە مۇمكiندiگi بار دەپ بiلەم. شىندىققا جۇگiنسەك، ەل اراسى ءبۇلiنiپ، قانتوگiسكە اپارماسىن دەسە،  بيلiك وپپوزيتسيالىق دەموكراتيانىڭ ۇسىنعان داعدارىستان شىعۋ جولدارىنا ارنالعان iس­ارەكەت باعدارىن iسكە اسىرۋعا تيiس.

- وسى ۋاقىتقا دەيiن ەشكiمنiڭ دە پiكiرiنە قۇلاق اسىپ كورمەگەن، ونىڭ ۇستiنە وپپوزيتسيانى جاۋ سانايتىن، «ءوزi بiلمەيتiن، بiلگەننiڭ تiلiن المايتىن» بيلiك ول ۇسىنىستارىڭىزعا دەن قويادى دەگەن ءۇمiتiڭiز ءالi دە ۇزiلگەن جوق پا؟

- ارينە، جوق. بiراق بيلiككە تاعى دا قايتالاپ ەسكەرتەمiز: ەگەر وسى بiربەتكەي بەتiنەن قايتپاسا، ەرتەڭگi كۇنi جاعداي وڭالماستاي ۋشىعادى. اشۋعا بۋلىققان ەلدiڭ تولقىپ، كوتەرiلiپ كەتۋ قاۋپi دە جوق ەمەس. بiزدiڭ ۇسىنىسىمىز بيلiككە ۇناسىن، ياكي ۇناماسىن، بiراق وزدەرi ءۇشiن، قولىنداعى بيلiكتi ساقتاپ قالۋى ءۇشiن دەموكراتيالىق وپپوزيتسيامەن ساناسۋىنا تۋرا كەلەدi.

- ايتپاقشى، ەل iشiندە ەكi پارتيا­نىڭ بiرiككەنi جونiندەگi لەبiز قانداي؟

- بiر‑اق اۋىز سوزبەن ايتار بولسام، بارلىق جەردە بۇل قادامدى قوس قولدارىن كوتەرiپ قولداۋدا، حالىق iزگi تiلەكتەرiن ايتۋدا. ول از دەسەڭiز، باسقا دا وپپوزيتسيالىق كۇشتەر قاتارىمىزعا قوسىلسا ەكەن دەگەن وتiنiشتەرiن دە جاسىرعان جوق.

- الداعى شارۋانىڭ بەتالىسى قانداي بولماق؟

- الدىمىزدا قىرۋار شارۋا كۇتiپ تۇر. وبلىستىق بولiمشەلەردەگi كونفەرەنتسيالاردى وتكiزiپ، ەكi پارتيانىڭ بiرiككەن جارعىسىن قايتا تiركەۋدەن وتكiزۋ جونiندەگi كەزەكتi ۇيىمداستىرۋ شارالارىن جۇرگiزiپ جاتىرمىز. سودان كەيiن «ازات جسدپ» اتاۋىن رەسمي تۇردە جاريالايمىز. قۇرىلتاي سەزiن وتكiزەمiز.

ەل‑جۇرتتىڭ الدىندا پارتيانىڭ ماقسات-مۇددەسiن، قۇندىلىقتارىن جاريا ەتiپ، ونىڭ بەدەلiن ءوسiرۋ ءۇشiن، ۇگiت-ناسيحات جۇمىستارىن كۇشەيتەمiز. بۇگiنگi كۇنگە دەيiن ورتالىقتا وتىرىپ، جوعارعى بيلiككە ىقپال ەتۋ ءۇشiن تەكەتiرەسپەن جۇرگەندە، تۇرعىنداردىڭ كۇندەلiكتi حال-احۋالىنا نازارىمىزدى از اۋدارعان ەدiك. ەندi ەلدiڭ iشiنە شىعىپ، الىس اۋىلداعى ازاماتتارمەن جۇمىس iستەيمiز. حالىقتىڭ كۇندەلiكتi باسىنا تۇسكەن قيىندىقتارىن شەشۋگە زاڭدى‑قۇقىقتىق كەڭەس بەرiپ، ولاردىڭ الەۋمەتتiك-تۇرمىستىق تالاپتارىن قولداۋعا پارتيا تiكەلەي ارالاساتىن بولادى.

- ەندەشە، iسكە ءسات، جارماحان اعا!

باقىتگۇل ماكIمباي،

«D»

«وبششەستۆەننايا پوزيتسيا»

(پروەكت «DAT» № 10 (35) وت 9 دەكابريا 2009 گ.