بەيسەنبى, 28 ناۋرىز 2024
46 - ءسوز 11134 0 پىكىر 24 شىلدە, 2014 ساعات 11:37

كىتاپ وقۋعا جاعداي جاساپ وتىرمىز

– ۆيرتۋالدى اشىق كىتاپحانالار الەمنىڭ ءار ەلىندە دامىپ، ولاردىڭ مۇمكىنشىلىكتەرى جىل وتكەن سايىن ارتىپ كەلەدى. Wikibilim قوعامدىق قو­رى قولعا العان قازاقستاننىڭ اشىق كىتاپحاناسى دا بىرنەشە جىلدان بەرى وقىرمانىنا قالتقىسىز قىزمەت ەتىپ كەلە جاتىر. كوزدەلگەن  ماقسات  قالاي ورىندالۋدا؟  

– ءيا، الەمنىڭ ءار ەلىندە ونداعان جىلدىق تاريحى بار، سوڭعى تەح­نو­لوگيالارمەن ۇندەسكەن كوپتەگەن اشىق كىتاپحانالار جۇمىس ىستەيدى. ال kitap.kz  – ەلىمىزدەگى العاشقى جوبالاردىڭ ءبىرى. «ادەبي الەم»، «ادەبيەت پورتالى» سىندى ماقسات-مۇددەمىز ورتاق  ارىپتەستەرىمىز دە بار. 

سۇراعىڭىزعا جاۋاپ بەرمەس بۇرىن، «قازاقستاننىڭ اشىق كىتاپ­حاناسىن قۇرۋ قانداي قاجەتتىلىكتەن تۋدى؟» دەگەن ساۋالعا جاۋاپ بەرە كەتەيىن. كەز كەلگەن ءتىلدىڭ ومىرشەڭ بولىپ، كەڭ قولدانىسقا ەنۋى – سول ءتىلدىڭ زامان كولدەنەڭ تارتقان تەح­نولوگيالاردى قانشالىقتى يگەرۋىنە تىكەلەي بايلانىستى. كۇن وتكەن سايىن اقپاراتتىق تەحنولو­گيا­لار­سىز ادىم جاساي المايتىن قوعام­عا بەت الىپ كەلەمىز. قازىردىڭ وزىندە سۇل­باسى ەندى كورىنىپ كەلە جاتقان اق­پاراتتىق قوعامنىڭ نىشاندارىن باي­قاۋعا بولادى. عالامتورعا  قوسىل­عان قۇرىلعىڭىز ارقىلى ۇيدە وتى­رىپ-اق ءبىلىم الۋ، اقشا اۋدارۋ جانە انىقتاما الۋ سەكىلدى وپەراتسيالاردى جاسايتىن  جاعدايعا جەتۋىمىز – ءسوزىمىزدىڭ ايعاعى. وزىمىزگە ۇيرەن­شىكتى بولىپ كورىنگەن دۇنيەلەردىڭ جاڭا تەحنولوگيالاردىڭ اسەرىنەن وزگەرىسكە ءتۇسىپ، باسقا كەيىپكە ەنۋىن قابىلداۋ قيىن بولسا دا، ءبىز وعان قار­سى تۇرۋعا قاۋقارسىزبىز. قارسى تۇرۋدىڭ قاجەتى دە جوق. سەبەبى، زا­مان تالابى سولاي. كىتاپ شىعارۋ جانە ونى تاراتۋ ءىسى دە بۇل ۇردىستەن شەت قالمادى. باتىس ەلدەرىندە قا­عازعا باسىلاتىن كىتاپتاردى بىر­تىندەپ ەلەكتروندى كىتاپتار الماس­تىرا  باستادى. وسىدان بىرەر جىل بۇرىن ينتەرنەتتەن قازاقشا ساپالى ماتەريال تابۋ قيىننىڭ قيىنى بولاتىن. ينتەرنەتتى شالعاي اۋىل­داردىڭ بارلىعىنا تارتىپ، قازاق­ستاندى تولىق ينتەرنەتپەن قام­تاماسىز ەتۋ ماسەلەنى تولىققاندى شەشپەيدى. ولاي دەيتىنىمىز، كون­تەنتسىز ينتەرنەت – ىشىندە جازباسى جوق كىتاپ سەكىلدى. ينتەرنەتتە كون­تەنت جوق دەپ «جىلاۋدان» پايدا جوق ەكەنىن،  وزىمىزگە كەرەگىمىزدى ءوزىمىز جاساپ الماساق، باسقا بىرەۋ جاساپ بەرمەيتىنىن ءتۇسىنىپ، Wikibilim قو­رى  سايت جاساۋعا كىرىسىپ كەتتى. قا­زاق­ستان­نىڭ اشىق كىتاپحاناسى – سول تالپىنىسىمىزدىڭ ناتيجەسى. ءبىزدىڭ ماقساتىمىز – ۇلتتىق ما­دەنيەتىمىز بەن ادەبيەتىمىزگە، عى­لىمىمىز بەن بىلىمىمىزگە قاتىسى بار بارلىق كىتاپتاردىڭ ەلەكتروندى نۇسقاسىن جاساپ، وقىرمانعا ىڭ­عايلى ۇلگىدە ۇسىنۋ.

وسى ءۇش جىلدىڭ ىشىندە كىتاپ­حانامىزعا 700-دەن استام اۆتوردىڭ  4000-عا جۋىق كىتابى سالىندى. اري­نە، قورىمىزدا ادەبي مۇرا مول. با­لالار ادەبيەتىنەن الەم ادەبيەتىنە دەيىنگى ارالىقتى ءوز دەڭگەيىندە قام­تىدىق. كىتاپحانامىزعا جازبا ادە­بيەتىمىزدى وركەندەتىپ،  كەمەلىنە كەل­تىرگەن حح عاسىردىڭ ۇلى تۇل­عا­لارىنىڭ  تۋىندىلارى تۇتاستاي سالىندى دەپ ايتا الامىز. عىلىمي مۇرامىزدىڭ  قورى دا اۋىز تولتىرىپ ايتارلىقتاي. ىزدەنىسىمىز جالعاسا بەرەدى. اۋىز ادەبيەتىنىڭ قاينار بۇلاعى بولعان اقىن-جى­راۋلارى­مىزدىڭ، شەشەندەرىمىزدىڭ مۇراسىن تولىقتاي  جيناپ، وقىرمانىمىزعا ۇسىنعىمىز كەلەدى. كىتاپحانا قورىن تولتىرۋ ءىسى بىرنەشە باعىت بويىنشا جۇزەگە اسىپ جاتىر. 

ءبىز زامانداستارىمىزدى كىتاپ وقۋعا شاقىرىپ، ول ءۇشىن بارلىق جاعداي جاساپ وتىرمىز. كۇن سايىن جۇزدەگەن وقىرماننىڭ كىتاپ وقىپ وتىرعانىنا كۋا بولامىز. بۇل – ءبىزدىڭ ىزگى ارمانىمىزدىڭ باسى عانا. ماقساتىمىز تولىق ورىندالۋى ءۇشىن ء الى دە ەرىنبەي ەڭبەك ەتە بەرۋىمىز قاجەت.

– ءۇش جىل دا از ۋاقىت ەمەس. وسى ارالىقتا «زامانداستارىمىز كىتاپ وقي ما؟»  دەگەن وزەكتى ساۋالعا ناقتى جاۋاپ تابا الدىڭىزدار ما؟

– زاماناۋي تەحنولوگيالاردىڭ ارتىقشىلىعى – سايت قولدانۋ­شى­لارىنىڭ  قالاۋىن، ءىس-ارەكەتىن زەر­دەلەپ وتىرۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن جۇيە­لەر بار. الداعى ۋاقىتتا سونىڭ نەگىزىندە وقىرمان بەلسەندىلىگى تۋرالى زەرتتەۋلەردى ۇسىنۋدى جوس­پارلاپ ءجۇرمىز. وقىرمان نە وقى­عان­دى ۇناتادى؟ قاي ۋاقىتتا وقيدى؟ قاي قالادا تۇرادى؟ جاس ەرەكشەلىگى قانداي؟ قانداي كىتاپ­تاردى ىزدەيدى؟ بۇل قىزىقتى دەرەكتەرگە تولى زەرت­تەۋ بولماق. ء بىر سوزبەن ايتساق، ەلى­مىزدە ونلاين كىتاپ وقۋ مادەنيەتى قالىپتاسىپ كەلەدى. كىتاپ وقيتىن وقىرمان جەتەرلىك. زامانداس­تا­رىمىز كىتاپ وقيدى! «مىنا كىتاپتى سايتقا سالۋدى سۇرايمىز» نەمەسە «مىناداي كىتاپ نەگە جوق؟» دەپ رەنىش ءبىلدىرىپ جاتاتىن قول­دانۋ­شىلارىمىز كوپ. قازاقستاننىڭ اشىق كىتاپحاناسىنا ءبىر رەت كىرگەن وقىرمان ونىڭ باي مۇراسىنا باي­لانىپ قالادى. ول مىندەتتى تۇردە تۇراقتى وقىرمانعا اينالادى. 

– دۇرىس ەكەن. قازاقستاننىڭ اشىق كىتاپحاناسى اۆتورلىق قۇ­قىقتاردى ساقتاي وتىرىپ، زاڭ اياسىندا جۇمىس ىستەيتىنىن بىلەمىز.  اقىن-جازۋشىلار، عالىمدار ءوز كەزەگىندە سىزدەردىڭ ۇسىنىستا­رى­ڭىزدى بىردەن قابىلداپ جاتا ما؟ اۆتورلار مەن ولاردىڭ ۇرپاقتارى مۇرالارىن قالىڭ كوپشىلىككە ۇسىنۋعا دايىن با؟ 

– ءبىز جوبانى باستاعان كەزدە كوپتەگەن اۆتورلار مەن ولاردىڭ  مۇراگەرلەرى اۆتورلىق ماسەلەسىنە كەلگەندە تۇسىنبەي، الاڭداۋشىلىق تانىتقانى راس. ء«بىزدىڭ سايتىمىز تەگىن بولادى، ءبىز كىتاپحانامىزدىڭ جۇمىسى ارقىلى پايدا تابۋدى كوزدەمەيمىز» دەگەن ۋاجىمىزدەن كەيىن اۆتورلارىمىز ءبىزدىڭ يدەيا­مىزدى تۇسىنە باستادى. سەبەبى، بارلىق اۆتور ءوز تۋىندىسىنىڭ وقىر­مانعا جەتكەنىن قالايدى. ءبىز سول جازۋشى مەن وقىرماننىڭ اراسىن جالعاۋشىلار عانامىز. جوعارىدا اتاپ وتكەنىمىزدەي، جاڭا اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردىڭ اسەر ەتپەگەن سالاسى كەمدە-كەم. اق­پاراتتىق تەحنولوگيالاردىڭ كە­لۋىمەن عالىمدار ادامزات ءوز دامۋىن­دا جاڭا قوعامعا – ساندىق قوعامعا اياق باسقانىن ايتۋدا. بۇل كەزەڭدە كوپتەگەن ءداستۇرلى دۇنيەلەردى قايتا قاراستىرىپ، جاڭا كەزەڭنىڭ تالاپ­تارىنا يكەمدەۋ قاجەتتىگى تۋدى. سونىڭ ءبىرى – اۆتورلىق قۇقىق. قازىرگى قولدانىستاعى «اۆتورلىق قۇقىق جانە ساباقتاس قۇقىقتار تۋرالى» زاڭ ينتەرنەت جوق كەزدە پايدا بولعان. ياعني قازىرگى رە­داك­تسياداعى زاڭ ينتەرنەتتىڭ كەلۋى ارقىلى پايدا بولعان كوپتەگەن ەرەكشەلىكتەردى ەسكەرمەيدى. مۇنىڭ شەشىمىن گارۆاردتىڭ زاڭ پرو­فەسسورى لوۋرەنس لەسسيگ وسىدان ون شاق­تى جىل بۇرىن ۇسىنعان بولاتىن. ول اقپاراتتىڭ ەركىن تارالۋىن زاڭدى تۇرعىدا قامتاماسىز ەتەتىن Creative Commons ەركىن ليتسە­نزيا­لارىن ويلاپ تاپتى. عالىمنىڭ وسى ەڭبەگىن قورىمىز قازاقشالاپ، كىتاپ ەتىپ باسىپ، كوپشىلىككە ۇسىنعانىن دا ايتا كەتكەنىم ورىندى بولار.  قازىردىڭ وزىندە اقش پرەزيدەنتىنىڭ رەسمي سايتى، ۆيكيپەديا، YouTube, Flickr سياقتى الەمدىك رەسۋرستار Creative Commons ليتسەنزيالارىن قولدانادى. ەگەر ءسىز اۆتور رەتىندە ءوزىڭىزدىڭ شىعارماڭىزدى ين­تەر­نەتتە ەركىن تارالعانىنا مۇددەلى بولساڭىز، وندا ءسىز Creative Commons ليتسەنزياسىنا جۇگىنۋىڭىز قاجەت. كوپتەگەن اۆتورلارىمىز وزدەرىنىڭ شىعارمالارىنىڭ ەركىن تارالعانىن قالايدى، سول سەبەپتى ءبىز كىتاپ­حا­نامىزدى Creative Commons ليتسەن­زياسىنىڭ نەگىزىندە جاساۋدى ءجون كوردىك. العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ، باستامامىزدى قولداپ، الاش ارىس­تارىنىڭ ۇرپاقتارى  قايرات­كەر­لەرىمىزدىڭ تۋىندىلارىن كىتاپ­حانامىزعا سالۋعا كەلىسىمىن بەردى.  احمەت بايتۇرسىنۇلى، ء ىلياس جانسۇگىرۇلى، ساكەن سەيفۋللين، ماعجان جۇمابايۇلى، مىرجاقىپ دۋلاتۇلى، مۇحتار اۋەزوۆ باستاعان ۇلى تۇلعالارىمىزدىڭ مۇراگەرلەرى بىزگە ءۇن قوستى.  بۇل ءتىزىمدى قاسىم امانجولوۆ، زەيىن شاشكين، جۇبان مولداعاليەۆ، قاليجان بەكحوجين، ساعي جيەنباەۆ، عافۋ قايىربەكوۆ، مۇقاعالي ماقاتاەۆ، فاريزا وڭعارسىنوۆا، زەينوللا قابدولوۆ،    ساكەن ءجۇنىسوۆ سىندى كورنەكتى قالامگەرلەرىمىزدىڭ ەڭبەكتەرى جالعادى. ءابىش كەكىلباەۆ باستاعان كوزى ءتىرى كلاسسيكتەرىمىز دە شى­عار­مالارىن قازاقستاننىڭ اشىق كىتاپ­حاناسىنا سالۋعا ءوز رۇقساتىن بەردى. ءبىز جۋىردا ءىلياس جانسۇگىرۇلى­نىڭ ۇرپاقتارىنان ريزاشىلىققا تولى حات الدىق. ءبىرتۋار تۇلعامىزدىڭ كوپشىلىككە بەلگىسىز بىرنەشە فوتوسۋرەتىن جولداپتى. بابالا­رىنىڭ مۇراسىن تۋعان تىلىندە ءارى ساپالى اۋديونۇسقادا تىڭداۋعا مۇمكىندىك بەرگەنىمىز ءۇشىن العىسىن بىلدىرگەن ەكەن. مۇنداي مىسالدار جەتەرلىك. ءبىزدىڭ ءىسىمىز وقىرماننىڭ وسىنداي  ىلتيپاتىمەن ولشەنسە كەرەك.  

– Kitap.kz سايتىنا مەكتەپ باعدارلاماسىنا كىرەتىن بۇكىل شىعارمالاردىڭ اۋديوحرەس­توما­تياسى  سالىنعان. بىلۋىمىزشە، بۇل – 130 اۆتوردىڭ 1500-دەن استام شى­عارماسى.  شىعارمالاردىڭ ۇزىندىلەرى نەمەسە بەلگىلى ءبىر بولىمدەرى ەمەس، تولىق نۇسقالارى جازىلعانىن ەس­كەرسەك، بۇل جوباعا قىرۋار كۇش جۇمسالعانى بىلىنەدى. مۇنداي اۋ­ديوحرەس­توماتيا جاساۋعا نە تۇرتكى بولدى؟ 

– كىتاپحانامىزدى تەك قانا ما­تىنگە نەگىزدەلگەن ماتەريالدارمەن تولتىرۋعا بولار ەدى. الايدا ءبىز كى­تاپحانامىزدىڭ دۇنيەلەرمەن باي جانە الۋان ءتۇرلى بولعانىن قا­لايمىز. بۇل ءىس تالعامى كۇننەن-كۇن­گە ارتىپ كەلە جاتقان، قازاق تىلىندە ساپالى اقپارات تۇتىنعىسى كەلەتىن ينتەرنەت پايدالانۋ­شى­لارىنىڭ قاجەتتىلىگىن وتەۋ ءۇشىن جاسالىپ جاتىر. قازاق تىلىندە اۋ­ديوكىتاپ جاساۋ يدەياسىن مەكتەپ باع­دار­لاماسىنا ەنگەن شىعار­ما­لاردان باستاۋدى ءجون سانادىق. بۇل ءوز كە­زەگىندە جاس ۇرپاقتى كىتاپ وقۋعا ىن­تا­لاندىرادى دەپ سەندىك. اۋديو­حرەس­تو­ماتيا كاسىبي ستۋديادا، كاسىبي ديك­­تورلاردىڭ قاتىسۋىمەن 2 جىل­دىڭ  كولەمىندە جازىلدى. اۋ­قىمدى جوبانىڭ ناتيجەسى – 900 ساعاتتان استام اۋديوماتەريال. بۇگىندە ساي­تىمىزدان 1500 شى­عارمانى ەركىن تىڭداۋعا  كەز كەلگەن وقىرماننىڭ مۇمكىندىگى بار. اۋديوحرەستوماتيا ءماتىن تۇرىندەگى  كىتاپتى  وقۋعا ۋاقى­تى نەمەسە مۇم­كىندىگى جوق كىتاپسۇيەر قاۋىمعا ارنالادى. سونداي-اق،  مەم­لە­كەتتىك ءتىلدى ۇيرەنۋگە دەگەن سۇرا­نىس كۇن ساناپ ارتىپ كەلەدى. ءتىل ۇي­رەنۋ پرو­تسەسى­نىڭ ماڭىزدى بولىگى – تىڭ­داۋ ەكەنىن ەسكەرسەك، وندا اۋ­ديوحرەستوماتيا وزدىگىنەن ءتىل ۇي­رەنۋشىلەرگە دە تاپتىرماس قۇرال بو­لىپ وتىر. اۋديوكىتاپتارىمىز كوپ­شىلىككە ۇسىنىلعاندا، ءتىل ۇي­رە­نۋ­گە نيەتتى زامانداس­تارى­مىز­دىڭ قۋانعانىن جاسىرا المايمىز. 

–  «قازاق ءتىلىنىڭ امبەباپ سوزدىگى» دە  –  قازاقستاننىڭ اشىق كىتاپ­حانا­سىنىڭ قۇرامداس بولىگى بولىپ تۇر. تۋعان ءتىلىمىزدىڭ سوزدىك قورىن جۇيە­لەپ،  ينتەرنەت ارقىلى كوپ­شىلىككە ۇسىنعان تۇسىندىرمە سوزدىك تۋرالى كەڭىرەك تالقىلاساق...

– قازاق تىلىندە جارىق كورگەن عىلىمي ماتەريالدار كوپ. ءبىز سول دۇنيەلەردى زامان تالابىنا ساي يكەمدەپ، وقىرمانعا ىڭعايلى ۇلگىدە ينتەرنەت ارقىلى جەتكىزۋدى كوز­دەيمىز. «قازاق ءتىلىنىڭ امبەباپ سوزدىگى» جوباسى دا ءتۇرلى سوزدىكتەردى ء بىر جەرگە توپتاستىرۋدى ماقسات ەتەدى. كەلەشەكتە امبەباپ سوزدىكتى سالالىق، تۇراقتى تىركەستەر، كاسىپكە بايلانىستى جانە اۋدارما سوز­دىك­تەرمەن تولىقتىرۋ جوسپارلانعان. سونىمەن قاتار، امبەباپ سوزدىكتەگى ءار ءسوز دىبىستالاتىن بولادى. ياعني امبەباپ سوزدىكتەن ءسوزدىڭ قالاي دۇرىس ايتىلاتىندىعىن دا تىڭداي الادى. وسى ورايدا، امبەباپ سوز­دىگىمىزدىڭ وزەگى بولىپ وتىرعان «قازاق ادەبي ءتىلىنىڭ سوزدىگىن» ازىرلەگەن جانە بىزگە قولدانۋعا رۇقسات بەرگەن ا. بايتۇرسىنوۆ اتىنداعى ءتىل ءبىلىمى ينستيتۋتىنا العىسىمىزدى ايتامىز. بۇل سوزدىك تۋعان ءتىلىن تەرەڭىرەك تانىعىسى كەلەتىن ءار ازامات ءۇشىن قۇندى. 

– Kitap.kz  بيىل ىشكى ديزاينىن، قۇرىلىمىن وزگەرتىپ، جاڭاشا سيپاتتا وقىرمان نازارىنا ۇسىندى. وعان دەيىن كوپشىلىك كىتاپحانانىڭ ikitap.kz  دەگەن اتاۋىن بىلەتىن. اتاۋى دا جاڭاردى. بۇل وزگەرىستەر قانداي ماقساتتا جاسالدى؟

– زامان ءبىر ورىندا تۇرمايدى. اسىرەسە، تەحنولوگيالاردىڭ دامۋ قارقىنى وتە جىلدام جۇرۋدە. جاڭا تەحنولوگيالاردى پايدالانا وتى­رىپ، كىتاپحانا پايدالانۋ­شى­لارىنىڭ تىلەك-وتىنىشتەرىن ەسكەرە كەلە، سايتتى جاڭارتتىق. جاڭا سايتىمىزدىڭ باستى ەرەكشەلىگى ونىڭ ريدەرىندە (ونلاين كىتاپ وقۋ باعدارلاماسى). ەسكى ريدەردە ءماتىندى ۇلكەيتۋ مۇمكىندىگى جوق بولاتىن. ال قازىر ePub تەحنولوگياسىنىڭ نە­گىزىندە ءماتىندى ءوزىڭىزدىڭ قالا­ۋىڭىز بويىنشا وزگەرتە الاسىز. سايتتىڭ اتاۋىنا كەلەر بولساق، جوبانى باستار كەزدە ويىمىزعا العاش كەلگەن اتاۋ kitap.kz  بولدى. الايدا، ول دومەن بوس بولمادى، دەگەنمەن، ءبىز kitap.kz  دومەنىن قايتسەك تە الۋىمىز كەرەك دەگەن ويمەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزە باستادىق. ناتيجەسىندە، kitap.kz دومەنىنىڭ يەسىمەن كەلىسىمگە كەلدىك. سايتتىڭ قولدانۋشىلارىنا ىڭعايسىزدىق تۋدىرماس ءۇشىن ikitap.kz دومەنىن kitap.kz-پەن قاتار قول­دانىپ ءجۇرمىز. سايت اتاۋىن اۋىس­تىرۋعا بايلانىستى بار اڭگىمە وسى.  وقىرماندارىمىز بايقاعان بولار،  سايتىمىزدىڭ ديزاينى، ىشكى قۇرى­لىمى جاڭارىپ، مۇمكىنشىلىكتەرى ارتتى. ماسەلەن، ءار اۆتوردىڭ پور­ترەتىن تەك ءبىزدىڭ سايتىمىزعا تيەسىلى ەرەكشەلىكپەن سالىپ جاتىرمىز. وزىندىك گالەرەيامىزدى قالىپ­تاس­تىرۋدامىز. كىتاپ مۇقابالارىن ساپالى جاساۋ ءۇشىن دە سۋرەتشىلەر توبى جۇمىس ىستەۋدە. ء ار مۇقابا ءۇشىن جەكە-دارا سۋرەت سالىناتىنىن دا ايتا كەتكەنىمىز ءجون. سايتىمىزعا تىركەلگەن پايدالانۋشىلار ءوزىنىڭ «جەكە كىتاپحاناسىن» قۇرىپ، وعان قالاعان كىتابىن ورنالاستىرا الادى. كىتاپ تالقىلاۋلارىنا قاتىسىپ، ءوز ويىن ورتاعا سالۋىنا مۇمكىندىك جا­سالعان. 

– ينتەرنەت كەڭىستىگىندە بالاماسى جوق «قۇندى كىتاپ»، «ەرتەگى تىڭ­دايىق!»، «قازاقتىڭ اقىندارى»، «ۇلى­لاردىڭ ءۇنى» جوبالارى جايىندا ءسوز قوزعاساق... 

– قازاقستاننىڭ اشىق كىتاپ­حا­ناسى مەيلىنشە اۋقىمدى اۋدي­تو­ريانى قامتىعانىن قالايمىز. قى­زىعۋشىلىعىنا قاراي اركىم ءوز ىز­­دە­­گەنىن ءبىزدىڭ كىتاپحانادان تاپسا دەگەن ماقساتىمىز بار. سول ءۇشىن دە شىعارماشىلىق توبىمىز  ەڭبەك ەتىپ جاتىر. رەسپۋبليكالىق كىتاپ مۇراجايىمەن بىرلەسە وتىرىپ، «قۇندى كىتاپ» جوباسىن قولعا ال­دىق. جوبا اياسىندا عىلىمي قۇن­دىلى­عى جوعارى، سيرەك كىتاپتاردىڭ فوتوكوشىرمەcىن سايتىمىزعا ورنا­لاستىرۋدامىز. بۇل قازاقستان­نىڭ تاريحىن تۇپنۇسقادان وقىعىسى كە­لەتىن عالىمدارعا، وقىرمانعا تاپ­تىر­مايتىن رەسۋرس بولادى دەپ سەنە­مىز. فوتوكوشىرمە–تاريحتىڭ تى­­نىسىن، كىتاپتىڭ سول كەزدەگى «رۋ­حىن» سەزۋگە مۇمكىنشىلىك بەرەدى. وسى­دان ءجۇز جىل بۇرىن بابامىز قول­عا ۇستاعان كىتاپتى پاراقتاۋدىڭ ءوزى ەرەكشە اسەرگە بولەيتىنى انىق قوي. 

جەكە ءوزىم تۇرار رىسقۇلوۆ پەن سانجار اسفەندياروۆتىڭ، تەمىربەك جۇرگەنوۆتىڭ كوزى تىرىسىندە جارىق كورگەن كىتاپتارىمەن تانىسقاندا، عاجاپ كۇيدە بولدىم. سول كۇيدى ءار وقىرمان سەزىنەرىن بىلەمىز.

«قازاق اقىندارى» اۋديوجوباسى بەلگىلى اقىندارىمىزدىڭ ءوز ولەڭ­دەرىن وزدەرىنىڭ وقۋىنا جول اشادى. ءبىر ولەڭ ەمەس، ءجۇز ولەڭدى وقىتۋ ار­قىلى – اقىننىڭ تۇتاس شىعار­ما­شىلىق جولىن قامتيمىز. بۇگىنگى كۇنگە دەيىن تەمىرحان مەدەتبەك اعا­مىز جانە جادىرا دارىباەۆا اپا­مىزدىڭ جىرلارىن ۇسىندىق.  اۋديو جوبامىزعا اعا بۋىن اقىن­دارى­مىز­دىڭ بارلىعىن تارتۋدى ماقسات ەتىپ وتىرمىز.  

«ۇلىلاردىڭ ءۇنى» جوباسى ارقىلى بەلگىلى اقىن-جازۋشىلارىمىزدىڭ، قايراتكەرلەرىمىزدىڭ  داۋىسىن قا­لىڭ كوپشىلىككە ۇسىنۋدامىز. قولى­مىز­دا 100 تۇلعانىڭ داۋىسى بار. وسى ورايدا، قورىندا تۇلعالارى­مىز­عا قاتىستى اۋديو، ۆيدەو جانە فوتو­سۋرەتتەرى بار ازاماتتار مۇرا­لارىن كوپشىلىكپەن بولىسسە دەگەن تىلەگىمىز بار.

«ەرتەگى تىڭدايىق!» جوباسى ايا­سىندا قازاق حالقىنىڭ 400 ەر­تەگى­سىنىڭ اۋديو نۇسقاسىن كوپ­شىلىككە ۇسىندىق. بۇل جۇمىستى دا جىلعا جۋىق جۇرگىزدىك. ۇرپاعىن انا تى­لىمەن سۋسىنداتۋدى كوزدەيتىن اتا-انالار جوبامىزدى جىلى قابىل­دادى. «فەيسبۋك» الەۋمەتتىك جە­­­لى­­سىندە «ەرتەگى تىڭدايىق!» جو­باسىنىڭ سىلتەمەسىن مىڭ جارىم ازاماتتىڭ بولىسكەنىن ەسكەرسەك، زاماننىڭ ءوزى تۋدىرىپ وتىرعان قاجەتتىلىكتى ءدوپ باستىق دەپ ايتا الامىز. سونىمەن قاتار، سايتىمىز ءبىرازدان بەرى  اۋديوسۇحباتتار ۇيىم­داستىرا باستادى. عىلىمنىڭ ءار سالاسىنىڭ باستاۋلارىندا تۇرعان عالىمدارىمىز بەن بەلگىلى قا­لام­گەرلەرىمىزدىڭ كەلەلى اڭگىمەلەرىن ۇسىنۋدامىز. بۇل – وقىرمان­دا­رىمىز اعا بۋىننىڭ ويلى پىكىر­لەرىمەن سۋسىنداسا، وزىنە كەرەگىن السا دەگەن ويىمىزدان تۋدى. 

– قازاقستاننىڭ اشىق كىتاپ­حاناسىن قولداناتىن كەز كەلگەن وقىرماننىڭ كوكەيىندە جۇرگەن مىناداي ساۋال بار. سايتتىڭ مو­بيلدىك قۇرىلعىلارعا ارنالعان قوسىمشالارى  جاسالا ما؟

– بۇل باعىتتا دا جۇمىستار باستالىپ كەتتى. بۇگىنگە دەيىن كىتاپ­حانا اياسىندا جۇمىس ىستەيتىن «قازاق ءتىلىنىڭ امبەباپ سوزدىگىنىڭ» iOS جانە Android وپەراتسيالىق جۇيەلەرىنە ارنالعان ءموبيلدى قوسىمشاسى جاسالدى. كەلەسى كەزەكتە كىتاپ­حا­نانىڭ مۇمكىندىگىن ءموبيلدى قۇ­رىلعىلار ارقىلى تولىق پايدالانۋ­عا جول اشاتىن قوسىمشا جاساۋ جوس­پارى تۇر. 

– اڭگىمەڭىزگە راقمەت!

 

سۇحباتتاسقان قانشايىم بايداۋلەت

اۋەلگى تاقىرىپ:اركىم ءوز ىزدەگەنىن بىزدەن تاپسا دەگەن ماقساتىمىز بار
"ايقىن" گازەتى
0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1562
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2253
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3516