عىلىمدا الەم مويىنداعان «ەۆوليۋتسيا»، «پروگرەسس» تەرميندەرى بار - ول دامۋدى بىلدىرەدى...

وعان قارسى «ينۆوليۋتسيا»، «دەۆوليۋتسيا»، «رەگرەسس»، «دەگراداتسيا» اتتى ۇعىمدار بار - بۇلار توزۋدى بىلدىرەدى...

ەندى، ءبىز ءوز مەملەكەتىمىزدىڭ 34 جىلدىق تاۋەلسىزدىك تاريحىن وسى عىلىمي تەرميندەر تەزىنە سالىپ باعالاي الدىق پا؟

ءبىز قىسقا تاۋەلسىزدىك تاريحىمىزعا بۇل قالىپتا ءالى كۇنگە ساراپتاما بەرمەي وتىرمىز...

نازارباەۆتىق اۆتوريتاريزم كەزىندە وتىرىك بولسا دا «دامىپ جاتىرمىز» دەگەن ۇراندى قارعاداي قارقىلداپ ايتتىق، نە بولماسا، كوكەكتەي ءوز اتىن شاقىرۋمەن وتكىزدىك...

بىراق، قوعام دا، مەملەكەت تە ۇزدىكسىز رەگرەسستىك ارناعا تۇسە باستاعانىنا نازار اۋدارمادىق...

سەبەبى، ءبىز ءوز وتانىمىزدىڭ پوتەنتسيالدى دامۋ مۇمكىندىگى مەن ناقتى بولىپ جاتقان كەرى پروتسەستەردى ءبىر-بىرىمەن بايلانىستىرا، نە، سالىستىرا قاراۋدان قورىقتىق...

ءبىز، شىنىن ايتساق، سول كەزدەن-اق «قورىققاندا باسىن قۇمعا تىعاتىن» ستراۋستىڭ كەيپىنە ەنە باستاعان ەدىك...

نەگە دەسەڭىز، ەل بايلىعىن ساتۋ ارقىلى وراسان زور بايلىققا جەتۋگە بولاتىنىن ۇققان سىبايلاسقان «كوررۋپتسيالىق كلاندىق مۇددەنى» ەل بيلىگى سانالى تۇردە ومىرگە ەندىرە باستادى...

ول جۇيە بارلىق ەلەمەنتتەرى ءوزارا سىبايلاسقان «كوررۋپتسيالىق ەليتانى» قۇرۋدى قولعا الدى...

بۇل پيراميدانىڭ باسىندا مەملەكەت بيلىگىنىڭ شىڭى تۇردى: پرەزيدەنت-ەلباسى، مينيسترلەر-ۋازىرلەر، ساراي اقىندارى مەن بيلەرى، ساربازدارى مەن ساردارلارى...

ول جۇيەدە ءاربىرى ەش نارسەدەن كەندە يا قۇرالاقان  قالمادى كلاندى جۇيە ءوزىن-ءوزى قورعايتىن قاۋقارعا يە بولىپ شىقتى...

«پروگرەسس» - ءسوز جۇزىندە، ال، «رەگرەسس» - ءىس جۇزىندە ءجۇرىپ جاتتى...

تاۋەلسىزدىككە وتە مىقتى «وندىرگىش كۇش» پوتەنتسيالىمەن، جاپپاي ساۋاتتىلىعىمەن كەلگەن حالىق وتە قىسقا ۋاقىتتا وسى تۇعىرىن جوعالتا باستادى:

كولحوز-سوۆحوز تاراتىلدى - ەركەك اتاۋلى شاراسىز كۇيگە كەتتى.

ءوندىرىس جاپپاي قيراتىلدى - ەركەك اتاۋلىنىڭ كۇنى قاتىنعا قارادى...

بولاشاقتا «ءوز كۇنىن كورە الاتىن كاسىپ بولماسىن» دەگەندەي جۇمىسشى دايىندايتىن پتۋ-لەر، سپتۋ- لەر جاپپاي جابىلدى...

اۋىل قيرادى، بەيبەرەكەت ميگراتسيا باستالدى - دوربا ارقالاپ ايەلدەر كەتتى.

ۇيدە قالعان بالا-شاعا تاۋىقتىڭ بالاپاندارى سياقتى ءدان شوقىپ كەتتى...

ۇلتتىڭ ۇلتتىعىن گەنەراتسيالاپ وتىرعان تۇتاس قابات - اۋىل قيراعان سوڭ، ۇلت ءوز بولمىسىنان اجىرادى، مىنەزىن جوعالتتى...

ال، ونىڭ ورنىن «ۇلتسىزدانعان بيزنەس پەن بيلىك ەليتاسى» باستى.

ولار، «ەليتا» بولىپ تامىرىنا تارتپادى - كەز كەلگەننىڭ قاڭسىعىن قوش كوردى...

جەمقورلىق پەن جاعىمپازداق – «ۇلتتىق مىنەزگە» اينالىپ كەتە باردى...

مەملەكەتىمىز جەتىم بالانىڭ كۇيىن كەشتى: ءوز بايلىعىنا، ءوز نارىعىنا، ءوز تامىرىنا، ءوز نامىسىنا، ءوز مادەنيەتىنە يە بولا الماي قالدى...

دامۋ - دەكوراتسياعا، ۇران - جالعان دەكلاراتسياعا جالعاستى...

باعىت-باعدار تۇمانعا وراندى...

مىنە، وسى «ينۆوليۋتسيالىق»، ياني، «دەۆوليۋتسيالىق» شىندىقتىڭ شىنايى تاريحى ءالى دە جاسىرىن قالۋدا...

ءبىز «نە جامان» دەگەن سۇراقتى قويمادىق.

ودان ساباق المادىق...

سو كۇيى ءبىز «ادىلەتتى قازاقستانعا»، «ادال ادامعا»بەت بۇرساق دەيمىز...

قالاي - ونى بىلمەيمىز...

تاجىريبە جوق...

نەگىزى، جۇمىس ادامى - شىنشىل. بىراق بىزدە ءوندىرىس جوق، جۇمىس ادامىنا قۇرمەت جوق.

اۋىل - اساردى ۇمىتتى، «ءبىر-بىرىنەن قاشار» جاعدايدا...

وسىنى قالاي تۇزەيمىز؟

قانداي سەرپىندى ارەكەتتەر جاسايمىز؟

قاي جەردە ساق بولامىز، قاي جەردە قۇشاق اشامىز؟

ايتا بەرسە - ميلليون سۇراق بار.

بىراق وعان تاريحي دا، فيلوسوفيالىق تا، ەكونوميكالىق تا ساراپتاما جاسالماي كەلەدى...

ونسىز ءبىز «جالاڭ يدەولوگيا» اۋماعىندا قالا بەرەمىز...

ەڭسەلى حالىق قانا مۇنى يگەرەدى -  رەگرەستى پروگرەسكە، دەۆوليۋتسيانى ەۆوليۋتسياعا اينالدىرادى!

تەك، مەملەكەتتىك مۇددە «شەگاراسىن» ءبارىمىز ءبىلۋىمىز كەرەك.

بىلمەگەنگە جابىلىپ ءبىلدىرۋىمىز كەرەك...

(ويلارىمدى تەلەفونعا جازدىم. سوندىقتان، بۇل تەزيس تۇرىندەگى جازبا بولدى، فيلوسوفتارعا ارنالعان)

اۋەلى، كەشە قايتىس بولعان زاڭعار فيلوسوف جابايحان ءابدىلدين اعامىز تۋرالى ويلاعام...

سوڭى وسى يمپروۆيزاتسياعا اۋىسىپ كەتتى عوي...

ۇستازىمنىڭ توپىراعى تورقا بولسىن، كەلەسى ءومىرى ماڭگىلىك بولسىن!...

ءابدىراشيت باكىرۇلى

Abai.kz