كۇيەۋ ساتىپ الامىن...
©الاش ايناسى يلليۋستراتسياسى
ءومىر دەگەن قىزىق قوي! ەلەستەرى مەن بەلەستەرى قاتار. بىردە كوككە كوتەرسە، بىردە سۇلاتا قۇلاتادى. ءدال بۇگىنگىدەي مەنى ەشكىم وسىدان ەكى جىل بۇرىن عانا «كۇيەۋدى دە ساتىپ الامىن» دەپ كەكىرەيە قالادى دەپ ەشكىمنىڭ نەشە ۇيىقتاسا دا تۇسىنە كىرمەگەن بولار؟! وتكەن كۇندەرى دوس-جاران، تامىر-تانىس تۇگىل ءتىپتى اتا-انامنىڭ الدىندا سۇيكىمىم بولماعان مەنىڭ بۇگىن «اق دەگەنىم العىس، قارا دەگەنىم قارعىس».
... جاسىم قازىر 29-دا. مەكتەپ قابىرعاسىن بىتىرگەن جىلدارى اكە-شەشەمنىڭ مەنى وقىتۋعا مۇمكىندىكتەرى بولمادى. ءبىر جىلداي ۇيدە جاتتىم. سودان كەيىن امال جوق، 35 مىڭ تەڭگە جالاقى تولەگەن كىشىگىرىم ءبىر قۇرىلىس كومپانياسى ديرەكتورىنىڭ حاتشىسى قىزمەتىن اتقاردىم. از اقشا تولەگەندەرىنە قاراماستان سول جەردە اتتاي 6 (!) جىل جۇمىس ىستەپپىن. ءبىلىمىم جوق، ءوز-وزىمە سەنىمسىزبىن، قولىمنان باسقا نە كەلسىن.
بىردە باستىعىما ەلىمىزدەگى بەلگىلى ءبىر ەسترادا توبىنىڭ ءانشىسى كەلدى. اتىن ايتپايمىن ارينە، ونىڭ ۇستىنە جۇدىرىق الا جۇگىرەتىن جامان ادەتى بار (تەپكىسىنە تالاي جىل شىدادىم، اقىماق باسىم). سويتسەم ول اكە-شەشەسىنە دەپ ءۇي سالىپ جاتىر ەكەن. ال مەنىڭ سول كەزدەگى باستىعىم ونىڭ تانىسى بولىپ شىقتى. قۇرىلىس ماتەريالدارىن ارزان باعامەن الۋعا كەلىپ ءجۇرىپ، ەكەۋمىز ءبىر-ءبىرىمىزدى «ۇناتىپ» قالدىق. راسىن ايتقاندا، مەن عاشىق بولىپ قالدىم. ەكى جىل كەزدەستىك. سونىڭ ايتقاندارىنا كونە بەرىپ، قادىر-قاسيەتتەن جۇرداي بولدىم. ءىشىپ الىپ بولماشى نارسەگە ۇرىپ-سوعۋى جيىلەپ، اۋرۋحانادان بىراق شىققان كەزدەرىم دە بولدى. ەرتەسىنە سىيلىقتارىن الىپ، كەشىرىم سۇراپ كەلىپ تۇرعاندا ەرىپ سالا بەرەتىنىمدى قايتەرسىزدەر. ەندى شە، «جۇلدىزبەن كەزدەسىپ ءجۇر ەكەن» دەگەن ءسوزدىڭ ءوزىن مارتەبە سانادىم عوي باياعى. وعان قوسا «ۇيلەنىمىز» دەپ الداپ قوياتىنى تاعى بار ەدى كەيدە. ءبىر كوزىن قىسىپ تۇرىپ ايتقان ونىڭ بۇل جالعان سوزىنە قالاي سەندى دەڭىزدەرشى...
ماقتانىپ، اناما تۇرمىسقا شىقتىم دەپ سالدىم، اسىعىس. مەنى كۇيەۋگە تيمەي قالادى دەپ الاڭداسا كەرەك، شەشەم بايعۇس ەستىگەندە قاتتى قۋاندى. «بولاشاق كۇيەۋ بالامىز ءانشى ەكەن» دەپ اكەمەنەن ءسۇيىنشى سۇراعانداي بولدى. نە كەرەك، ەكەۋى بارلىق تۋعان-تۋىسقا ايتىپ، دايىندىق باستالدى. توسەك-ورىن، جاساۋ دەگەن سياقتى. بىرەۋلەرى اقشا جيناپ بەرىپ جاتتى. «بولاشاق كۇيەۋىم» جالعان ايتۋى مۇمكىن-اۋ» دەگەن وي ميىمنىڭ تۇبىندە جاتسا دا، ونىڭ مەنى سەلك ەتكىزگەنىنشە ارادا ەكى-ءۇش اي ءوتىپ كەتتى. قيالدىڭ جەتەگىندە ءجۇرىپ، ەسىمدى جيىپ، «ويباي، ەندى قايتتىم» دەپ سان سوقتىم. جىگىتىمە «مەن الشى» دەپ جالىندىم سول كەزدە. «ەسىڭ دۇرىس پا!؟» دەپ ءبىر-اق اۋىز ءسوز ايتقان ول قايتىپ ماعان كەلمەدى.
ۇيدە قانداي سوعىس بولعانىن ايتپاسا دا تۇسىنگەن بولاسىزدار. اشۋعا بۋلىققان اكەم ءتىپتى تاياق الا جۇگىرىپ، ۇيدەن قۋىپ جىبەردى.
جۇمىس جوق. جاسىم بولسا 20-نىڭ بەل ورتاسىندا. ءدامحانالاردا داياشى بولسام، بىردە بىرەۋگە جالدانىپ ساتۋشى بولىپ جۇمىس ىستەدىم. نەسىن ايتاسىز، ءسويتىپ ءجۇرىپ تالاي «ماماندىقتى» يگەرىپ الدىم. بىراق ءومىرىمنىڭ بەرەكەسى قاشتى.
ءسويتىپ، سەرگەلدەڭ كۇي كەشىپ جۇرگەنىمدە كوپتەن ارالاسپاي كەتكەن تۋىس اپايىمنىڭ جۇمىسىنا كەلدىم ءبىر شارۋامەن. ول قالا ماڭىنداعى ءبىر ساۋدا ورنىندا ساتۋشى بولاتىن. سول دۇكەننىڭ ءبىر بۇرىشىن جالعا العان ايەل بار، مەنىڭ اپايىم بار ءتۇس كەزىندە تاماقتاندىق. اڭگىمەنى اڭگىمە قوزعاپ، مانيكيۋر، پەديكيۋر جايىندا ءسوز قىلدىق. اپايىمنىڭ تانىسىنىڭ ماماندىعى سول بولىپ شىقتى. مەنىڭ ومىرىمە كۇرت وزگەرىس اكەلگەن ادام ءشامشيا بولسا، ۋاقىتى 2013 جىلدىڭ اقپان ايىنىڭ 21-ءى. بۇل كۇندى مەن ەش ۋاقىتتا ۇمىتپايتىن شىعارمىن.
قايتىپ اڭگىمەمە ورالايىن. ءشامشيا اپاي «اقىر تۇراقتى جۇمىسىڭ جوق ەكەن، ماعان كومەكشى بول. كۇندەلىكتى اقشاڭدى تولەپ تۇرامىن» دەدى. مەن سول كەزدەرى عانا ءبىلدىم، مەنىڭ تىرناق كۇتىمىنە، بەتتى ارلەۋگە، قىسقاسىن ايتقاندا ستيليستىك قابىلەتىم كەرەمەت ەكەن. تەز-اق ۇيرەنىپ الدىم. ءتىپتى جۇمىسىمنان ءلاززات الاتىن بولدىم.
ءوز-وزىمە ريزامىن. قالتامدا اقشا پايدا بولا باستادى. ۇيگە ونى-مۇنى، ازىق-تۇلىك الا باستاپ ەدىم، اتا-انامنىڭ «وتىرسا – وپاق، تۇرسا - سوپاق» ماعان دەگەن كوزقاراستارى دا وزگەرە باستادى.
اڭگىمەنى قىسقا قايىرسام، ءوستىپ جۇرگەنىمدە باياعى ءانشى جىگىت پەن ماعان ورتاق تاعى ءبىر ءانشى قىزدى كورىپ قالدىم. ءبىراز سىرلاستىق، باسىمنان وتكەن-كەتكەندى ەستىپ، ول مەنى شىن ايادى. «ايتپاقشى، تەلەارناعا بەت ارلەۋشى كەرەك دەپ جاتىر، ەرتىپ بارايىن، مۇمكىن سىناقتان ءوتىپ كەتەتىن شىعارسىڭ» دەپ قولقالادى. جۇرەكسىنسەم دە باردىم. كىم ويلاعان، سىننان سۇرىنبەي ءوتتىم.
ءبىر جىلداي ۋاقىت ىشىندە كوپ نارسەنى ۇيرەندىم. مەنى ءتىپتى قازىر ءوز ءىسىنىڭ شەبەرى دەپ كوككە تيگىزبەيدى. ول جۇمىسىما قوسىمشا قازاقستاننىڭ بارلىق وبلىستارىنا ىسساپارعا شىعىپ، شاكىرت دايىنداۋمەن اينالىسىپ ءجۇردىم. ماسەلەن، وسىدان ءبىراز ۋاقىت بۇرىن اتىراۋ وبلىسىنا بارىپ، ون كۇن ىشىندە 16 ادامدى وقىتىپ كەلدىم دە، ءار قايسىسىنان 130 مىڭنان 2 ميلليون تەڭگەدەي اقشا جيناپپىن. قازىر ول ارنادان كەتىپ، ءوز سالونىمدى اشىپ الدىم. سالونىم ەليتا عانا كەلەتىن سالونداردان كەم ەمەس. اراسىندا ۇلكەن كونتسەرتتەر بولسا كەش ۇيىمداستىرۋشىلار «اقشاسىن جاقسى تولەيمىز» دەپ شاقىرتىپ الادى. تاپسىرىس وتە كوپ، ءتىپتى دەمالۋعا ۋاقىتىم جوق قازىر. قىسقاسى، قازىر ەندى مەن «جۇلدىزبىن». تەلەباعدارلامالارعا دا شاقىرىپ تۇرادى، كەيدە وڭكەي ىعاي مەن سىعاي جينالاتىن ورتالارعا بارىپ تۇراتىنىم بار.
اۆتوسالوننان سۋ جاڭا كولىك ساتىپ الدىم. ۇيىمە ەۋرو ناقىشتاعى جوندەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزىپ، ءىشىن جيھازعا تولتىردىم. راس نەسيە الدىم، بىراق نەسيەنى تەز-اق تولەپ تاستادىم.
اتا-انام، تۋعان-تۋىستارىم قازىر مەنىڭ ىڭعايىما جىعىلاتىن بولىپ ءجۇر. «نە باي المادى، نە قۇداي المادى» دەپ جەردەن الىپ، جەرگە سالاتىن اكەم قازىر مەنىڭ قاس-قاباعىما قارايدى.
جالپى جامان ەمەس. بىردە انام رەنجىتىپ المايىن دەگەندەي باسەڭ داۋىسپەن «ەندى كۇيەۋگە تيسەڭ جاقسى-اق بولار ەدى» دەدى. «ماما، الاڭداما. مەن قازىر كۇيەۋدى دە ساتىپ الا الامىن» دەدىم نىق سەنىممەن. دەسەم دە، جۇرەگىمنىڭ تۇبىندە «شىركىن مەنىڭ اقشاما ەمەس، وزىمە عاشىق بولاتىن» جان بولسا عوي دەگەن ارمان جاتتى. بىراق ول ارماننىڭ ورىندالۋ، ورىندالماۋى ەندى ەكىتالاي. وسى ۋاقىتقا دەيىن ەشكىم شىنايى عاشىق بولماعاندا 30-عا كەلگەن شاعىمدا ەندى ەشكىم قۇلاي سۇيە قويمايتىن شىعار، ءسىرا. ەسەسىنە قازىر اقشاما قىزىعىپ جۇرگەن جىگىتتەردىڭ نەشە ءتۇرلىسى ءجۇر ماڭايلاپ. جاسى دا، كارىسى دە. تەك بارلىعى دەرلىك بىرەۋدىڭ ەسەبىنەن كۇن كورۋدى قالايتىندار. (باياعىدا قالتالى جىگەتتەردى قىزدار ىزدەۋشى ەدى، نە بولىپ بارادى مىنا زامان ءوزى). امال نەشىك، ىشىندەگى تاۋىرلەۋ بىرەۋىنە كۇيەۋگە تيەمىن. ارينە «كۇيەۋگە تيەمىن» دەگەنىم ايتىلا سالعان ءسوز ەكەنىن جاقسى بىلەمىن. ولارعا اقشا، ال ماعان كۇيەۋ كەرەك. قىسقاسى، كۇيەۋ ساتىپ الامىن دەگەن شەشىمگە كەلدىم. ءسىز نە دەيسىز وقىرمان؟
اينا
http://alashainasy.kz/