2014 جىلعى 2 قازاندا ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسى ءوزىنىڭ وتىرىسىندا 2014 جىلعى 1 قازاندا بولعان قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى سەناتىنىڭ دەپۋتاتتارىن سايلاۋدىڭ قورىتىندىلارىن انىقتادى.

ەلىمىزدىڭ كونستيتۋتسياسىنا جانە سايلاۋ تۋرالى زاڭىنا سايكەس پارلامەنتتىڭ جوعارعى پالاتاسىنا 16 دەپۋتات، ياعني ءاربىر وبلىستان، استانا جانە الماتى قالالارىنان ءبىر-بىردەن سايلاندى.

كوميسسيا وتىرىسىنان كەيىن وتكەن ءباسپاسوز كونفەرەنتسياسىندا ورتسايلاۋكوم باسشىسى اتاپ وتكەندەي «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتى مەن جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار مەملەكەت باسشىسىنىڭ سايلاۋدى ۇيىمداستىرۋشىلىق، قارجىلىق جانە ماتەريالدىق-تەحنيكالىق قامتاماسىز ەتۋ جونىندەگى تاپسىرمالارىن ۋاقتىلى ىسكە اسىردى. اۋماقتىق سايلاۋ كوميسسيالارى بارلىق قاجەتتى ۇيىمداستىرۋشىلىق ءىس-شارالاردى ورتسايلاۋكوم بەكىتكەن كۇنتىزبەلىك جوسپارعا سايكەس، سايلاۋ زاڭناماسى بەلگىلەگەن بارلىق راسىمدەردى ساقتاي وتىرىپ وتكىزدى» – دەپ اتاپ ءوتتى.

ەلەكتوراتتىق ناۋقان بارىسىندا بارلىعى 88 ۇمىتكەر ۇسىنىلدى.

جاسىرىن داۋىس بەرۋگە ارنالعان بيۋللەتەندەرگە 39 كانديداتتىڭ تەگى ەنگىزىلدى.

جالپى رەسپۋبليكا بويىنشا تاڭداۋشىلاردىڭ كەلۋى 98,7 %-دى قۇرادى. بۇل رەتتە ماڭعىستاۋ وبلىسى مەن استانا قالاسىندا ولاردىڭ كەلۋى ءجۇز پايىز بولدى. التى وڭىردە كەلۋ 99 %-دان استى.

تىزىمدەرگە ەنگىزىلگەن 3279 تاڭداۋشىنىڭ 3236-سى نەمەسە تاڭداۋشىلاردىڭ جالپى سانىنىڭ 98,69 %-ى داۋىس بەرۋگە قاتىستى.

12 سايلاۋ بيۋللەتەنى جارامسىز دەپ تانىلدى.

قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى سەناتىنىڭ دەپۋتاتتارىن سايلاۋدىڭ مىناداي قورىتىندىلارى انىقتالدى:

• اقمولا وبلىسىنان اكىموۆ راشيت قايىرجانۇلى ءۇشىن داۋىس بەرۋگە قاتىسقان تاڭداۋشىلار سانىنان 250 (92,9 پايىز), ءجۇنىس بولات عابباسۇلى ءۇشىن 19 (7,1 پايىز) داۋىس بەرىلدى;
• اقتوبە وبلىسىنان ساعيەۆ ايبەك يگىلىكۇلى ءۇشىن داۋىس بەرۋگە قاتىسقان تاڭداۋشىلار سانىنان 19 (9,5 پايىز), تاعىموۆ مارات مىرزاعاليۇلى ءۇشىن 181 (90,5 پايىز) داۋىس بەرىلدى;
• الماتى وبلىسىنان مۇساحانوۆ اڭسار تۇرسىنحانۇلى ءۇشىن داۋىس بەرۋگە قاتىسقان تاڭداۋشىلار سانىنان 285 (88,8 پايىز), تەمىرباەۆ اليك ەدرەسۇلى ءۇشىن 36 (11,2 پايىز) داۋىس بەرىلدى;
• اتىراۋ وبلىسىنان ەڭسەگەنوۆ سارسەنباي قۇرمانۇلى ءۇشىن داۋىس بەرۋگە قاتىسقان تاڭداۋشىلار سانىنان 114 (87 پايىز), سارسەماليەۆ عيلمان ءامىرجانۇلى ءۇشىن 8 (6,1 پايىز), تەمىروۆ قامبار ءاندىرجانۇلى ءۇشىن 9 (6,9 پايىز) داۋىس بەرىلدى;
• باتىس قازاقستان وبلىسىنان مۇقاەۆ ەربولات راحمەتۇلى ءۇشىن داۋىس بەرۋگە قاتىسقان تاڭداۋشىلار سانىنان 181 (94,8 پايىز), ساققازوۆ اسىلبەك عۇمارۇلى ءۇشىن 10 (5,2 پايىز) داۋىس بەرىلدى;
• جامبىل وبلىسىنان دۇيسەمباەۆ ماحامبەت احمەتۇلى ءۇشىن داۋىس بەرۋگە قاتىسقان تاڭداۋشىلار سانىنان 10 (5 پايىز), جولداسباەۆ مۇراتباي سماتايۇلى ءۇشىن 179 (89,5 پايىز) داۋىس، نوۆوسەلوۆ ۆلاديمير بوريسوۆيچ 11 (5,5 پايىز) داۋىس بەرىلدى;
• قاراعاندى وبلىسىنان ەرشوۆ سەرگەي ميحايلوۆيچ ءۇشىن داۋىس بەرۋگە قاتىسقان تاڭداۋشىلار سانىنان 269 (94,1 پايىز), راسپوپوۆ نيكولاي يۆانوۆيچ ءۇشىن 17 (5,9 پايىز) داۋىس بەرىلدى;
• قوستاناي وبلىسىنان بەگىسباەۆ تەمىرحان سەرىكبولۇلى ءۇشىن داۋىس بەرۋگە قاتىسقان تاڭداۋشىلار سانىنان 26 (9 پايىز), بەكتۇرعانوۆ سەرىك شىڭعىسۇلى ءۇشىن 240 (82,8 پايىز), جاركەنوۆ اسقار كارىمبايۇلى ءۇشىن 24 (8,2 پايىز) داۋىس بەرىلدى;
• قىزىلوردا وبلىسىنان ەلامانوۆ بەكمىرزا قايىپۇلى ءۇشىن داۋىس بەرۋگە قاتىسقان تاڭداۋشىلار سانىنان 120 (82,8 پايىز), ورازبەكۇلى ءاشىم ءۇشىن 13 (9 پايىز), ومىرزاقوۆ سەرىكباي ىدىرىسۇلى ءۇشىن 12 (8,2 پايىز) داۋىس بەرىلدى;
• ماڭعىستاۋ وبلىسىنان ابۋعاليەۆ قادىربەك وتەۋلىۇلى ءۇشىن داۋىس بەرۋگە قاتىسقان تاڭداۋشىلار سانىنان 14 (12,5 پايىز), بورتنيك ميحايل ميحايلوۆيچ ءۇشىن 98 (87,5 پايىز) داۋىس بەرىلدى;
• وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنان بەكتاەۆ ءالي ابدىكارىمۇلى ءۇشىن داۋىس بەرۋگە قاتىسقان تاڭداۋشىلار سانىنان 238 (77,8 پايىز), ۇسەنوۆ دانيار قوزىبايۇلى ءۇشىن 68 (22,2 پايىز) داۋىس بەرىلدى;
• پاۆلودار وبلىسىنان جاپاربەكوۆ ايتقازى نۇرعازىۇلى ءۇشىن داۋىس بەرۋگە قاتىسقان تاڭداۋشىلار سانىنان 15 (7,4 پايىز), كوبەنوۆ ماناپ شاراپيدەنۇلى ءۇشىن 164 (80,8 پايىز), نۇرماعامبەتوۆ قايرات قايىرجانۇلى ءۇشىن 24 (11,8 پايىز) داۋىس بەرىلدى;
• سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىنان وترادنىح ۆلاديمير ۆاسيلەۆيچ ءۇشىن داۋىس بەرۋگە قاتىسقان تاڭداۋشىلار سانىنان 33 (16,2 پايىز), پەرەپەچينا ولگا ۆالەنتينوۆنا ءۇشىن 171 (83,8 پايىز) داۋىس بەرىلدى;
• شىعىس قازاقستان وبلىسىنان كۋتوۆوي ۆيكتور الەكساندروۆيچ ءۇشىن داۋىس بەرۋگە قاتىسقان تاڭداۋشىلار سانىنان 45 (14,7 پايىز), پلوتنيكوۆ سەرگەي ۆيكتوروۆيچ ءۇشىن 262 (85,3 پايىز) داۋىس بەرىلدى;
• استانا قالاسىنان جاقسىبەكوۆ سەرىك رىسكەلدىۇلى ءۇشىن داۋىس بەرۋگە قاتىسقان تاڭداۋشىلار سانىنان 23 (92 پايىز), قاراتاەۆ بەيسەمبەك شوقتايۇلى ءۇشىن 0 (0 پايىز), سمورودين الەكساندر ۆيكتوروۆيچ ءۇشىن 2 (8 پايىز) داۋىس بەرىلدى;
• الماتى قالاسىنان بايمۇحامبەتوۆ قۋاندىق سەرگەيۇلى ءۇشىن داۋىس بەرۋگە قاتىسقان تاڭداۋشىلار سانىنان 2 (5,9 پايىز), ماديبرايموۆ قالدىباي ماحاتايۇلى ءۇشىن 2 (5,9 پايىز), مۇقاشەۆ تولەۋبەك تولەۋۇلى ءۇشىن 30 (88,2 پايىز) داۋىس بەرىلدى.

وبلىستىق، استانا جانە الماتى قالالىق سايلاۋ كوميسسيالارىنىڭ داۋىستاردى ساناۋ ناتيجەلەرى تۋرالى حاتتامالارىنىڭ نەگىزىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسى ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسى 2014 جىلعى 1 قازاندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى سەناتى دەپۋتاتى بولىپ تومەندەگىلەر سايلاندى دەپ بەلگىلەدى:

• اقمولا وبلىسىنان – اكىموۆ راشيت قايىرجانۇلى;
• اقتوبە وبلىسىنان – تاعىموۆ مارات مىرزاعاليۇلى;
• الماتى وبلىسىنان – مۇساحانوۆ اڭسار تۇرسىنحانۇلى;
• اتىراۋ وبلىسىنان – ەڭسەگەنوۆ سارسەنباي قۇرمانۇلى;
• باتىس قازاقستان وبلىسىنان – مۇقاەۆ ەربولات راحمەتۇلى;
• جامبىل وبلىسىنان – جولداسباەۆ مۇراتباي سماتايۇلى;
• قاراعاندى وبلىسىنان – ەرشوۆ سەرگەي ميحايلوۆيچ;
• قوستاناي وبلىسىنان – بەكتۇرعانوۆ سەرىك شىڭعىسۇلى;
• قىزىلوردا وبلىسىنان – ەلامانوۆ بەكمىرزا قايىپۇلى;
• ماڭعىستاۋ وبلىسىنان – بورتنيك ميحايل ميحايلوۆيچ;
• وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنان – بەكتاەۆ ءالي ابدىكارىمۇلى;
• پاۆلودار وبلىسىنان – كوبەنوۆ ماناپ شاراپيدەنۇلى;
• سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىنان – پەرەپەچينا ولگا ۆالەنتينوۆنا;
• شىعىس قازاقستان وبلىسىنان – پلوتنيكوۆ سەرگەي ۆيكتوروۆيچ;
• استانا قالاسىنان – جاقسىبەكوۆ سەرىك رىسكەلدىۇلى;
• الماتى قالاسىنان – مۇقاشەۆ تولەۋبەك تولەۋۇلى.

سايلانعان سەنات دەپۋتاتتارىنىڭ ورتاشا جاسى 56 جاستى قۇرايدى.

ولاردىڭ قۇرامىندا 7 ينجەنەر، 4 اۋىل شارۋاشىلىعى قىزمەتكەرى، 2 ەكونوميست، 2 وقىتۋشى جانە 1 زاڭگەر.

قىزمەت ءتۇرى بويىنشا: 4 – پارلامەنت سەناتىنىڭ قىزمەتتەگى دەپۋتاتى، 9 – مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ، ۇيىمداردىڭ، كاسىپورىندار مەن مەكەمەلەردىڭ قىزمەتكەرى، 2 – كوممەرتسيالىق قۇرىلىمداردىڭ قىزمەتكەرى.

تىكەلەي داۋىس بەرۋ بارىسى مەن داۋىستاردى ساناۋ ءراسىمىن، كانديداتتاردىڭ سەنىم بىلدىرگەن ادامدارىن، قازاقستان رەسپۋبليكاسى ساياسي پارتيالارىنىڭ، قوعامدىق بىرلەستىكتەرى مەن بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ وكىلدەرىن قوسا، جالپى 387 ادام بايقادى.

بايقاۋشىلاردىڭ الدىن الا باعالاۋىنا سايكەس سايلاۋ ناۋقانى ۇيىمداسقان تۇردە، اشىق جانە دەموكراتيالى جاعدايدا ءوتتى. سايلاۋ پروتسەسىنىڭ بارلىق قاتىسۋشىلارى قۇقىقتىق كەڭىستىك شەڭبەرىندە جانە ەلىمىزدىڭ سايلاۋ زاڭناماسى بەلگىلەگەن راسىمدەرگە سايكەس ارەكەت ەتتى.

مونيتورينگ قورىتىندىلارىنا سايكەس 48 رەسپۋبليكالىق جانە 150 وڭىرلىك باسپا باسىلىمىنا، 16 رەسپۋبليكالىق جانە 30 وڭىرلىك تەلەارناعا، سونداي-اق 7 اقپاراتتىق اگەنتتىك پەن 108 نەعۇرلىم تانىمال قوعامدىق-ساياسي ينتەرنەت-رەسۋرسقا جۇرگىزىلگەن مونيتورينگ قورىتىندىلارىنا سايكەس 2014 جىلعى 1 تامىز بەن 1 قازان ارالىعىنداعى كەزەڭدە باق-تا سايلاۋ ناۋقانىنا ارنالعان 1000-نان استام ماتەريال جاريالاندى.

ولاردىڭ 295-ءى ەلەكتروندىق باق-تا، 156-سى – باسپا جانە 550-دەن استامى – ينتەرنەت جەلىسىندە.

سايلاۋ ناۋقانى بارىسىندا ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسىنا بارلىعى 5 ءوتىنىش ءتۇستى. نەگىزىنەن ولاردا سايلاۋ زاڭناماسىنىڭ كەيبىر نورمالارىن قولدانۋ تاجىريبەسىن ءتۇسىندىرۋ تۋرالى وتىنىشتەر قامتىلعان.

وبلىستىق، استانا جانە الماتى قالالىق اۋماقتىق سايلاۋ كوميسسيالارىنا 3 ءوتىنىش ءتۇستى. ءبىر ءوتىنىش يەسى اۋماقتىق سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ ونى سەنات دەپۋتاتتىعىنا كانديداتتارعا كونستيتۋتسيا بەكىتكەن تالاپتارعا سايكەس كەلمەۋى تۋرالى شەشىمىن كەلىسپەگەن. اتالعان ءوتىنىش سوتتا قارالدى. سوت شەشىمى بويىنشا ءوتىنىش يەسىنىڭ تالاپ-ارىزى شارتتارىن قاناعاتتاندىرۋدان باس تارتىلدى.

«وتىنىشتەردىڭ كوپ ەمەستىگى، سونداي-اق سايلاۋ زاڭناماسىن بۇزۋشىلىققا شاعىمداردىڭ، اسىرەسە اتالمىش «پاسىق» ساياسي تەحنولوگيالار مەن «قارا» پياردى پايدالانۋ فاكتىلەرىنىڭ جوقتىعى، ءبىزدىڭ ويىمىزشا، سايلاۋ پروتسەسىنە قاتىسۋشىلاردىڭ ساياسي جانە قۇقىقتىق مادەنيەتى دەڭگەيىنىڭ ارتقانىن كورسەتىپ وتىر.

اسىرەسە بۇل ءۇردىستى ءبىز پارلامەنت سەناتى دەپۋتاتتارىنىڭ كەزەكتى سايلاۋى جونىندەگى سوڭعى ءۇش سايلاۋ ناۋقانى بارىسىندا بايقاپ وتىرعانىمىز ماڭىزدى» – دەپ اتاپ ءوتتى ورتسايلاۋكوم باسشىسى.

قازاقستان رەسپۋبليكاسى 
ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ 
ءباسپاسوز قىزمەتى