اڭگىمە

بيسميللاھ دەپ سارى ماشيناسىنا مىنگەن ساماتتىڭ جانى جاي تاۋىپ، كولىگىن باياۋ جۇرگىزىپ كەلەدى. وعان جەر بەتىندە سارى ماشينانىڭ ۇستىنەن باسقا تىنىش ورىن جوق. بۇل ءسات ساماتتىڭ يت تىرلىكتەن ءبىر ساتكە الىستاپ تىنشتىققا شوماتىن شاعى. وسى ءبىر تىنىشتىقتى بۇزعىسى كەلمەي كۇندە ۇيىنەن ەرتە شىعىپ جۇمىسىنا ابدىراماي بارىپ، ۇيىنە اسىقپاي كەلەدى.

زۋلاعان كولىكتەر لەگى ەش تولاستار ەمەس. ەرسىلى-قارسىلى قۇيىنداي جۇيتكيدى. ساماتتىڭ ارتىنان از ەرىپ ودان تۇك شىقپاسىن سەزىپ سيگنال بەرەدى، بولماعاسىن جانىنان بەبەۋلەتىپ قارسى باعىتقا شىعىپ كەتىپ جاتتى. تاعى بىرەۋلەر ء«ىشىڭ اۋىرىپ كەلە مە-ەي، ايدامايسىڭ با جىلدامىراق» دەپ جانىنان وتە تەرەزەسىن ءتۇسىرىپ بىلاپىت سوزدەردى باسىنا ساڭعىرتا سالادى. اسىققاندار  ساماتتى ودان سايىن سىباپ كەلەدى. مۇددەسىنە ەش قاتىسسىز نارسەگە «كايفىن» بۇزعىسى كەلمەگەن سامات كولىگىنىڭ ءتورت جاعىنداعى جىلتىلداعان شىراقتارىن قوستى. الاپات جۇرگىزۋشىلەر ەپتەپ قارسى باعىتتىڭ بوساي قالعان ءساتىن پايدالانىپ «گۋ» ەتىپ جانىنان زۋلايدى. قالاعادا ءىلىندى. سەڭدەي سوعىلىسقان سان كولىك، ءيىن تىرەسىپ، قۇيرىق تىستەسەدى. كولدەي كولكىگەن كولىكتەر تەڭىزى، كوشەدە ينە شانشار ورىن جوق. ميلليوندار مەكەنى – الماتى. كەپتەلىس. كولىكتەر ءبىر ءجۇرىپ ەكى توقتاپ، ءۇش ءجۇرىپ ءتورت توقتايدى، ساماتتىڭ ىزدەگەنى دە وسى ودان سايىن جانى جايلاندى. رايىمبەك داڭعىلىنان كوتەرىلگەنى سول تەمىر تۇلپارلار اۋىزدىقپەن الىسىپ ءبىرىن-ءبىرى قۋىپ قۇيىن-پەرەن بولدى دا كەتتى. سوڭعى كەزدەردە قالانىڭ بارلىق جەرى تاس باۋىر، بەز بۇيرەك كامەرالارعا تولىپ، توبەلەرىنەن ءتونىپ، اياۋسىز شاتىرلاتىپ ءتۇسىرىپ تۇرسا دا، سول ساتتەگى ىرعاقتى بۇزعىسى كەلمەگەن قازاقتار گازدى ەش ازايتپاستان قۇيىنداتادى. ايىپپۇلىن نەسيە الىپ تولەي سالادى.  سامات جۇمىسىنا جەتىپ كولىكتەن تۇسكەن بەتى از كۇننەن بەرى مۇعالىمدەردىڭ مازاسىن الىپ جۇرگەن «ينداۆني فوند» دەگەن ءسوز باسىنا ساق ەتە قالدى. وسى قۋ ءسوز شىققالى بەرى، ءوزى بالاسىنان اكەسى جامباس اقى سۇراعانداي  ءوز اۋلالارىنا كولىك توقتاتۋ اقىلى بولدى. بۇل قۋ تەرمين باس بۋحگالتەردىڭ ميىنا مىقتاپ ەنىپ العالى قاشان. قىلدان تايعان مۇعالىمنىڭ جالاقىسىن قيىپ تۇسىرەدى، سول جاق يىقتاعى كۇناڭدى جازىپ وتىراتىن پەرىشتە سياقتى. ۇلكەن ەسىكتەن كىرگەن-شىققانىڭدى جازىپ تۇراتىن قوندىرعىسى تاعى بار. ساعاتىنا قاراعان سامات ەندى ساباق ۋاقىتىنىڭ تاياعانىن كورىپ، ادىمىن جيىلەتىپ اۋديتوريانى اسىعا اشتى. ءبىر ءتۇرلى كۇلىمسي ءيىس قولقانى قابادى. مىناۋ ساسىتىپ تۇر ما دەگەندەي سامات توردە ءىلۋلى تۇرعان قىتاي ويشىلى كۇڭ زىنىڭ ۇيقىمەن وياۋدىڭ ورتاسىنداعى كەيپىنە قارادى دا تەرەزە اشتى. سۋىق جەل بىردەمە ىزدەگەن «وۆچاركاداي» ىشكە تىمىسكىلەي ەندى. كوكشۋلان بۇلتتار كوكتە تىنىمسىز جىلجىپ بارادى. التى اي بويى  اسپاندا پاڭدانا تۇرعان اعاش جاپىراقتارى، كۇزدىڭ قوڭىر جەلىمەن جەرگە باياۋ تۇسەدى. تاقتانىڭ قيعاش قاپتالىندا قالقيىپ مۇلدە قوسىلمايتىن ەسكى تەلە جاشىك تۇر، وڭ قاپتال لىقسىعان كىتاپتارعا تولى. زاڭزۋشا، مونعولشا، ۇيعىرشا، قىرعىزشا كىتاپتاردا ءجۇر اراسىندا، باسقاسى دەرلىك قىتايشا مەديتسينا سالاسىنىڭ كىتاپتارى. ماماندىقتارىمەن ەش قاتىسى جوق. تۇككە كەرەكسىز كىتاپتار قۇددى ماماندىعى كەلمەسە دە كوز قىستى بارماق باستى بولىپ جۇمىسقا كىرىپ الاتىن بىرەۋلەر سياقتى سورەنى جاۋلاپ العان. سامات بۇلار قايدا ءجۇر كەشىگىپ دەپ وزىنە-ءوزى سويلەپ قويادى. اۋزىندا شايناماسى، قولىندا قولفونى، قۇلاعىندا قابى بار ارمان ەسىكتەن ەندى. ارتىنشا بەتىمەن مويىن تەرىسى ەكى بولەك ارزۋ دا كەلدى.

– قالعاندار قايدا؟

– اعاي ارىستان اۋىرىپ قالىپتى. جاڭا ماعان حابارلاما جىبەرىپتى، – دەدى ارزىۋ سىڭسي ەركەلەپ.

– گۇلسىم جانە تالشىن، بەريمان قايدا؟

– ولاردى بىلمەيمىز، – دەدى ەكەۋى جارىسا.

بۇگىن جاڭا لەكتسيا دەپ سامات اعاي قارا تاقتانىڭ ءدال ورتاسىنا ء"چۇي يۋان" اقىن جانە ونىڭ "چۋ بايىتتەرى" دەگەن تاقىرىپتى قىتايشا بادىرايتىپ جازدى. ءۇش جىل بويى ەسىمدەرىن دە دۇرىستاپ قىتايشا جازا المايتىن ولار، بەس يروگليفپەن جازىلعان جازۋدى تانىماي قولفوندارىمەن ىزدەپ جاتتى. بۇلارعا قىتاي تىلىندە لەكتسيا وقۋ «سيىردىڭ قۇلاعىنا دومبىرا شەرتكەنمەن بىردەي» ەكەنىن بىلگەن سامات امالسىز ساباعىن قازاقشا باستادى. 

ءچۇي يۋان اقىن ءبىزدىڭ جىل ساناۋىمىزدان بۇرىنعى 340-278 جىلداردا ءومىر سۇرگەن، اۋەلگى اتى ميڭ پيڭ، جاۋلاسقان بەكتىكتەر داۋىرىندەگى چۋ ەلىنىڭ تۋماسى... كەنەتتەن ەسىك اشىلدى. پىستيگەن مۇرىن الدىمەن كورىندى. شاشى جالبىراعان ەكى مۇعاليما ەسىك جامىلىپ تۇرىپ

– شابدارباەۆ ءسىز بە؟ – دەدى.

– ءيا، ءيا – دەپ بەزەكتەگەن سامات ساباق تەكسەرگىشتەردەن قۇتىلدى. ولارعا نە ساباق ءوتىپ جاتسىڭ، قانشا ستۋدەنتىڭ بار، قانداي ءپان دەگەن قىزىقتىرمايدى تەك كلاستا وتىرساڭ بولدى. بولماساڭ جالاقىڭا قول سالعىشتار وسىلار. ول ساباعىن قايتا جالعادى.

ءچۇي-يۋان عۇمىر بويى قايىرىمدىلىق پەن ادىلەتتىلىكتى، حالىقشىلدىقتى دارىپتەگەن اقىن. ول ءوز وتانىنىڭ جويىلىپ بارا جاتقان تاعدىرىنا رەنجىپ، جەر باسىپ ءتىرى جۇرگىسى كەلمەي، مي-لۋو جياڭ وزەنىنە سەكىرىپ ولگەن. بۇگىندە قىتاي ەلى ونىڭ قايتىس بولعان كۇنىن وتانشىلدىق كۇن رەتىندە ەسكە الادى. شىرىلداعان قولفون ساماتتى توقتاتتى. ءۇنسىز باس يزەكتەگەن ول:

– دەرەۋ تولتىرماسا بولمايتىن  قالىڭ قاعاز كەلىپتى، سىزدەر وتىرا بەرىڭىزدەر، قوڭىراۋ بولعاندا شىعىڭىزدار، – دەپ ەسىكتەن جالعىز-اق اتتاپ شىعىپ كەتتى. اسىعىس كافەدراعا كىردى. ءتۇسى سۇرلانعان باستىق ايەل قاڭتارداعى بۋراداي بۇرقىلداپ مۇعالىمدەرگە "مىنا قاعازداردى جارتى ساعاتتىڭ ىشىندە تولتىراسىڭدار" دەپ تاسىرلاتا شىعىپ كەتتى. بۇل قاتال ءامىرشى ءوزى باسقاراتىن ۇجىمنىڭ ءتىلىن دە ءدىلىن دە بىلمەيتىن جان. ول بار بولعانى ۋاعى وتكەن «قورقانىن سىيلايدى» دەگەن ەسكى ءتاسىلدى مىقتى ۇستانعانى سونشالىق، تاقىر جەردەن شاڭ شىعارىپ "قىستا نەگە قار جاۋادى؟", "نەگە اجەتحاناعا باراسىڭ" دەپ شىبىننان ءپىل جاسايتىن ۇردا جىق مەنەدجەر. ۇستازدار ساباقتارىن ءبىر جولاتا سىرىپ قويىپ جوعارىدان كەلگەن «modle hand book» دەپ اتالاتىن بۇل بلانكىنى تولتىرۋ ءۇشىن ءار كافەدرانى ارالاپ، ءپان مۇعالىمدەرىن ىزدەپ تەنتىرەپ كەتتى. ءار ءپان تۋرالى تولىق مالىمەت جيناۋ، ءپاننىڭ ماڭىزى، ماقساتى، نىساناسى، مىندەتى، كۇتىلەتىن ناتيجەلەرى مەن پايدالانعان ادەبيەتتەرىن ەگجەي-تەگجەيلى اعىلشىن تىلىندە جازۋ شارت. سامات تا شالا ساۋات اعىلشىنشاسىمەن كافەدرا ارالاپ ءجۇر. كەيبىر ءپان مۇعالىمدەرى دەكرەتتىك دەمالىستا بولسا، كەيبىرى اۋىرىپ قالعان، كەيبىرى سۇرانىپ كەتكەن. وندايلاردىڭ جان تەلەفوندارىنا حابارلاسىپ مالىمەتتەر جينادى. وسىندا جۇرگەن وقىتۋشىلار وزدەرى سياقتى باسقا كافەدرالاردى كەزىپ كەتكەن. ولاردى ىزدەپ كافەدراعا اينالىپ بىرنەشە مارتە كەلدى. ءسويتىپ ءجۇرىپ سامات تۇسكى استى، ساباقتى تاركى ەتىپ ءتۇس اۋا بار مالىمەتتى جيناپ بولدى. ەندى بلانكىنى تولتىرۋعا وتىردى. شاماسى كەلمەگەن جەردى «Google» مەن ىزدەپ جانتالاستى. كەش باتا زورعا ءبىتىردى. قۇتىلدىم-اۋ دەگەندە "اۋدارما جاسايتىن دۇنيەلەر كەلدى، سونى اۋدارىپ كەلىڭىز. بۇل كەزەكتى شەتەل ۋنيۆەرسيتەتتەرىمەن  جاسالاتىن كەلىسىم شارتتار" دەپ قولىنا ۇستاتتى باستىق. امالسىز ونى ارقالاپ، كەپتەلگەن كولىكتەردىڭ اراسىنان جول تاۋىپ ۇيىنە جەتكەنشە قۇپتان مەزگىل دە بولدى. ەسىكتەن كىرە ايەلى:

– وسى ۋاقىتقا دەيىن نە ىستەپ ءجۇرسىڭ ؟ – دەپ قالش-قالش ەتتى.

– نە ىستەگەنى نەسى، جۇمىستان شىقان بەتى، كەپتەلىسكە كەپتەلىپ جەتكەنىم وسى ەمەس پە.

– ەلدىڭ بايلارى باعانا كەلىپ الدى، سەنىڭ ءجۇرىسىڭ مىناۋ ارتتا قالىپ.

 – ولاردىڭ جۇمىسى سولاي دا.

– ەرتە كەتىپ، كەش كەلگەندە تاباتىنىڭ ماردىمسىز بىردەڭە. قاراشى انا ەرزاتتىڭ ءوزى دە، قاتىنى دا، بالاسى دا ماشينا ءمىنىپ ءجۇر. مەن قاشان ماشينا مىنەم، – دەپ دولداندى.

– ۇيدە وتىرعان ايەلگە ماشينا نە كەرەك.

– كەرەك-پەرەگىڭدى بىلمەيمىن، قازىر جەسىر ايەلدەر دە تەمىر تۇلپار تاقىمداپ ءجۇر، قاشان كولىك مىنەم؟

–  نەمەنەڭە الاسىڭ، تاپقانىمىز تاماقتان ارتىلماسا.

ارتىلماسا قويسىن، بانكتەر كۇندە تەلەۆيزوردا جارنامالاپ جاتىر. اپ-ارزان پايىزبەن كولىكتەردى بەكەر بەرىپ جاتىپتى. ەرتەڭ جۇمىستان ەرتە شىق تا، ۇيگە كەلىپ مەنى  ەرتىپ بار، – دەپ ودان سايىن كوزىن شاراسىنان شىعارا دولداندى. بالالارى بۇرىشقا تىعىلىپ باستارىنا سۇلگى جاۋىپ الىپتى، كىشكەنتاي قىزى ءمولت-ءمولت ەتىپ جىلاپ تۇر.

– وتتاپسىڭ، قايداعى كولىك ساعان.

تۋماي تۇرىپ تىركەلىپ قويعان بالالارى ءالى باقشانى ارمانداپ كەلەدى. سان بارىپ قۋزاعاندا كەزەك كەلدى. بىراق "العاشقى جارناسى مەن بىرگە بالا باقشاعا 100 دوللار بەرسەڭىز الام، بولماسا كەزەگى كەلمەسە دە اقشاسى كوپ ادامداردىڭ بالاسىن الام" دەگەن باقشانىڭ ەركەك بولماي قالعان، سارى بەت، جۋان باس قوجايىن ايەلىنىڭ ءسوزى ەسىنە ءتۇسىپ: «بالالاردى بالا باقشاعا دا بەرە الماي جۇرگەندە، ءجونسىز شۇيگىمە»، –  دەپ اقىرىپ قالدى.

– سەن، قايىرشى، ەرتەڭ مەكتەپكەدە بەرە المايسىڭ. ول جاقتا دا اقشا جينايدى.

– جاپ اۋزىڭدى، – دەپ شىدامى تاۋسىلعان سامات امالسىز ۇيدەن قايتا  دالاعا شىعا بەرگەندە "اكە" دەپ قىزىمەن ۇلى بالاعىنا جارماستى. باستارىنان سيپاپ از اشۋى تارادى. بىراق ايەلى دولدانىپ، بۋىرقانىپ، بىردە شىڭعىرىپ، بىردە توقتاۋسىز بۇرقىلداپ ساماتتىڭ باسىنا بار ايىپتى تاعىپ، جەردەن الىپ جەرگە سالىپ جۇنشە ساباپ جاتىر.

امالى تاۋسىلعان سامات ەندى ۇيدە تۇرسا، ءوزىن ۇستاي الماي بىردەڭە ءبۇلدىرىپ قويامىن با دەپ، ۇيرەنشىكتى ادەتىمەن وزىنە جاقىنداۋ ماڭداعى مەدرەسسەگە جاڭاعى ايەلى ايتقان «كۇنالارىن» جۋ ءۇشىن تاڭ اتقانشا كەزەكشىلىككە تۇرۋعا كەلدى. سۋىق سۋعا بەتىن قايتا-قايتا جۋىپ ءجۇرىپ ۇيقىسىز تاڭ اتىرعان سامات تۇنىمەن باستىعىنىڭ بەرگەن اۋدارماسىن اۋداردى. ەرتەمەن  جۇمىسىنا كەلدى. ەسىكتەن كىرىسىنە "اۋدارما دايىن بولدى ما" دەگەن داۋىستان ۇيقىسى شايداي اشىلدى.

اۋديتورياعا كىردى. ىشتە جالعىز قىز بالا. بۇل توپتا وسى ءبىر عانا ستۋدەنت. قىتاي يروگليفىنەن وڭ-سولىن تانىعان وعان جۇرگىزىپ وتىرعان ءپانى – كوركەم اۋدارما. سامات الدىڭعى ساعاتتاعى ۇلتتىق بوياۋدى شىعارىپ اۋدارۋ ءتاسىلى جايلى وقىعان لەكتسياسىنىڭ سەمينار ساعاتىن باستادى.

– اعاي، مەن دايىن ەمەسپىن. كىشكەنە دايىندالسام.

ءتورت كەرەگە تام ساماتقا قارايدى، سامات تامعا قارايدى. ءبىر-بىرىنەن ۇيالادى. ۇنسىزدىك جالعاستى. ۇيقىسى كەلەيىن دەدى.

– اعاي، مەن وقىسام دا تۇسىنبەدىم.

– ءيا، سەنىڭ تۇسىنبەيتىنىڭدى بىلەم.

– قالاي بىلەسىز، – دەپ شىرت ەتە ءتۇستى ەركە قىز.

– سەن ەكىنشى كۋرسسىڭ، ءالى سوزدىك قورىڭ جوق. ال مىنا كوركەم اۋدارمانىڭ ۇدەسىنەن شىعۋ ءۇشىن، قوماقتى سوزدىك قور بولۋمەن بىرگە، اۋدارما جاسايتىن ەكى ۇلتتىڭ ءتىل زاڭدىلىقتارىن، ادەبيەتىن، ەتنوگرافياسىن، تاريحىن، مادەنيەتىن  جاقسى بىلگەن دە عانا كوركەم اۋدارما جاساپ ۇلتتىق بوياۋدى شىعارۋعا بولادى.

– اعاي سوندا مەنىڭ مىنا وقىپ جۇرگەنىم وتىرىك بولدى عوي.

– سولاي، سەن شاماڭ كەلمەيتىن شوقپاردى بەلىڭە بايلاعان جانعا ۇقسايسىڭ.       مەن امالسىز، جوسپار بويىنشا ساباق جۇرگىزەم.

ەسىك اشىلدى. كۇندەلىكتى اقشا قيۋدىڭ جولىن ىزدەگەن ساباق تەكسەرگىشتەر ەسىكتى جامىلىپ كەلگەن ىزىمەن كەرى شەگىندى.

ارتىنشا ەسىك قاعىلدى «كىر» دەۋىن كۇتپەستەن ەسىك ەكى ەلى اشىلىپ اعاي ءسىزدى باستىق شاقىرادى دەدى ءبىر جىڭىشكە داۋىس.

– بىلتىرعى جىلى بىتىرگەن ستۋدەنتتەردىڭ قايدا، قانداي جۇمىس ىستەپ جاتقانى نەمەسە قايدا وقىعانى تۋرالى تەز ماعان مالىمەت بەر. ون بەس مينۋتتان كەيىن دەكانعا ەسەپ بەرىمىن.

جان-جاققا الا شاپقىن بولىپ قوڭىراۋ شالدى، پوچتالارىنا حات جازدى. بىلتىرعى بىتىرگەن 28 ستۋدەنتتىڭ 15-نەن حابار الىپ، قالعانىن جالعان اقپارمەن تولتىرىپ كافەدرا مەڭگەرۋشىسىنە ۇستاتتى. سايلاۋ قارساڭى كەلدى. سوعان قازىرگى وقىپ جاتقان ستۋدەنتتەر تۋرالى مالىمەت كەرەك: «مۇندا قاي جىلى قاي جەردە تۋىلدى، ءوزىنىڭ جانە اكە-شەشەسىنىڭ تەلەفونى، ەلەكتروندى پوچتاسى، تۇراقتى جانە جىلجىمالى مەكەن-جايى، ستۋدەنتتەر قازىر قايدا، قانداي ادامدارمەن بىرگە تۇرادى، وسىنىڭ ءبارىن تولىقتاڭدار» دەپ  فاكۋلتەتتىڭ اعا ەدۆايزەرى قىسقا جينالىس اشتى. ەندى اۋديتورياعا بارا بەرگەنى سول تاعى تەلەفونى بەزەكەتدى. سامات كافەدراعا كەلدى «ستۋدەنتتەردى الىپ اقجاعالىلار تۇراتىن قالاشىققا جينالىسقا باراسىز» دەدى باستىق بايىز تاپپاي بەزەكتەپ.

كافەدرا ءداستۇرلى سەيسەنبىلىك جينالىسى، كەيدە ۇستەلدى جۇدىرىقپەن ءتۇيىپ، كەيدە ورنىنان اتىپ تۇرىپ، اۋزىنان كوبىك شاشا بۇرىق-سارىق بولىپ، قازانداعى تۇشپاراداي قايناعان مەڭگەرۋشى، بارلىق وقىتۋشىلار جىلىنا «ينفاكفاكتور» بويىنشا شەتەلدە ءبىر ماقالا، بولماسا «ككسون» بويىنشا ءۇش ماقالا، ايىنا «جيگلۆل»-عا ءبىر ماقال شىعارۋ كەرەك دەپ ءوزى دە تۇسىنە بەرمەيتىن شەتەلدىك تەرميندەردى تىزبەكتەپ مىنا كەلىسىم-شارتقا قول قويىڭدار دەپ ايۋداي اقىرىپ بارىپ توقتادى، ەستەرى شىققان جاڭا كەلگەن مۇعالىمدەر قورىققاننان قولدارى ءدىر-ءدىر ەتىپ قالاي قول قويعانىن بىلمەي دە قالدى. وسى بويىنشا جۇمىس جاساماساڭدار ەسىكتەرىڭ اشىق دەگەن باستىق ورنىنان اتىپ تۇرىپ  كافەدرا ەسىگىن اشىپ جىبەردى. «ريتينگى» بويىنشا بالدارىڭىز تومەن بولسا كەلەسى جىلعى «كونكۋرسقا» بارمايسىڭدار دەپ قايتادان ەسىكتى جابا سالدى. سونىمەن بىرگە مەن تاپسىرعان كەز-كەلگەن جۇمىستى ءدال ۋاعىندا ورىنداماساڭدار تاعى دا ەسىك اشىق دەپ ورنىنان تۇرىپ قايتا وتىردى. باستىق اق تەر-كوك تەر بولىپ جينالىسىن زورعا ءبىتىردى. «ريتينگى دەگەنىڭ اقشا عوي دەپ تارقاستى وقىتۋشىلار، سول ءۇشىن اپتا سايىن ءبىر كەزدەسۋ، ءبىر دوڭگەلەك ۇستەل، ءبىر بالالار ۇيىنە بارۋدى جوسپارلاپ، ساباقتى ۇمىتقان وقىتۋشىلار بۇگىن دە مەنەدجەردىڭ قول استىنداعى شابارمانعا اينالىپ كەتكەندەرىن وزدەرى دە بىليمەي قالدى. سارى ماشيناعا مىنە «مىرس» ەتكەن ساماتتىڭ ەسىنە كاناداداعى ءبىر كونفەرەنتسيادا تەك قازاقتىڭ قىز-كەلىنشەكتەرى بارىپ الىپتى دەگەن بولاشاقپەن وقىپ جاتقان دوسىنىڭ اڭگىمەسى ەسىنە ءتۇستى. جانى جاي تاپقان سامات وسى ءبىر كۇيدىڭ ۇزىلمەۋىن تىلەپ، ۇيىنە نە جۇمىسىنا اسىعىپ بارا جاتاتىندارعا تاڭعالا جاعاسىن تىستەپ كولىگىن جىلتىلداتا باياۋ ايداپ كەلەدى...

                                                                 ***

وتباسىنىڭ بار جاعدايىن جاساۋ ءۇشىن ول بۇگىندە ءۇش جەردە جۇمىس ىستەيدى. اقشالارى كوبەيدى. سامات ازىپ جاعى شۇمەيدى. ونىڭ وتباسىنىڭ تىنىشتىعى از كۇنگە جالعاستى. بۇگىن تاعى ەسىكتەن كىرە ايەلى اپجىلانداي اپشىسىن قۋىرىپ تۋرا بەتىنە شاپشىدى. ول تۇنگى كۇزەتكە مەدەرەسەگە تاعى قاشتى. "نەتكەن كەرەمەتسىز! ناعىز تاقۋالىق" دەپ ونداعى ۇستازدار ساماتقا ءبىر ءتۇرلى قىزىعا قارادى. بىراق ىشىندە ۇلىعان ءيتتىڭ جاتقانىن تەك ساماتتىڭ ءوزى عانا ءبىلدى. كۇندىز كۇلكىدەن تۇندە ۇيقىدان ايىرىلعان ول ابدەن تيتىقتاپ قۇر سۇلدەرى قالدى.

امالى تاۋسىلعان ول ايەلىن ۇرىپ تا كوردى، ودان سايىن سازاراپ وتىرىك تالىپ جاتىپ الاتىن ادەت تاپتى. «وتباسلىق سوعىس» كەزىندە اللادان تىلەپ العان بالالارى ۇرپە-شۇرپەسى شىعا بۇرىشقا تىعىلعانى ەسىنە تۇسكەندە، سارى ماشينادا قارا كوزىلدىرىك كيىپ الىپ ەگىلىپ جىلاپ تا الادى. بالالارنىڭ تىنىشتىعى ءۇشىن سامات حالىق بانكىنە بارىپ قارىزعا بەلشەسىنەن باتىپ، ۇيدە وتىرعان ايەلىنە كولىك الىپ بەردى. ول سول كۇنى عانا تىنىش جاتىپ ءتۇس كوردى. تۇسىندە ساباق ءوتىپ تۇر. وتباسىنداعى مولشىلىقتى ۇزبەي قارىزدى تولەۋ ءۇشىن سامات ءتورتىنشى  جۇمىس ورىندى تۇنگى كۇزەتتەن تاپسام دەپ ارمانداپ سارى ماشينانىڭ ۇستىندە كەلەدى…

نۇرقالىق ابدۋراقىن، جازۋشى

اۆتور تۋرالى اڭداتپا

نۇرقالىق ابدۋراقىن 1976 جىلى مامىردىڭ 25 جۇلدىزىندا ورتەكستىڭ اقدالا دەگەن جەرىندە دۇنيەگە كەلگەن. قحر ىلە پەداگوگيكالىق ينستيتۋتىندا، قحر شۋار ۋنيۆەرسيتەتىندە جوعارى ءبىلىم الدى. قحر ۋحان پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىندە قىتاي ءتىلى ماماندىعى بويىنشا Ph دوكترانتى. 1997 جىلدان بەرى ۇستازدىق جۇمىسپەن شۇعىلدانىپ، 2004 جىلدان تۇركىستان قالاسىنداعى ق.ياسساۋي اتىنداعى قازاق-تۇرىك حالىقارالىق ۋنيۆەرسيتەتىندە وقىتۋشى. 2007 جىلدان بەرى ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىندە اعا وقىتۋشى. 2010 جىلى ان-ارىس باسپاسىنان شىققان ء«يىرىم» اتتى رومانى بار. «قازىرگى قىتاي ءتىلىنىڭ گرامماتيكاسى»، «جاڭا زامان قىتاي ادەبيەتى»، «قىتاي ميفتەرىنىڭ اۋدارماسى»، «قىتايشا-قازاقشا فرازەولوگيالىق سوزدىگى» «قىتاي-قازاق-ورىس جانە قازاق-ورىس-قىتاي ەكونوميكا جانە مۇناي-گاز سالاسىنداعى تەرميندەر سوزدىگى» قاتارلى وقۋلىقتار مەن سوزدىكتەردىڭ اۆتورى. بۇگىنگى تاڭدا اڭگىمەلەرى مەن وي تولعامدارى مەرزىمدى باسپاسوزدە جارىق كورىپ كەلەدى.  

Abai.kz