«احمەتوۆ ىسىندەگى» بەينەجازبا تەرگەۋدە قىسىم بولماعانىن كورسەتتى

قاراعاندى وبلىستىق سوتىندا سەرىك احمەتوۆ پەن بىرقاتار جوعارى لاۋازىمدى شەنەۋنىكتەردىڭ قىلمىستىق ءىسى بويىنشا كۋاگەرلەردەن جاۋاپ الۋ جالعاسۋدا. 22 قازانداعى سوت وتىرىسىندا قاراعاندى وبلىستىق سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەس قىزمەتى دەپارتامەنتىنىڭ تەرگەۋشىسى بۇلان راحىمجانوۆ ءسوز سويلەدى. تەرگەۋشىدەن جاۋاپ الۋعا الدىڭعى سوت وتىرىسىنا شاقىرىلعان كۋاگەر انار ماقسۇتوۆانىڭ سوتقا دەيىنگى تەرگەۋدە بەرگەن جاۋاپتارىنان باس تارتقانى سەبەپ بولدى. ول سوتقا: «ماعان قاتىستى ادامنىڭ ار-نامىسىن قورلايتىن قيمىلدار جاسالدى. قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋ تۋرالى قوقان-لوقى كورسەتىلدى. قارجى دەپارتامەنتى عيماراتىنىڭ جەرتولەسىنە اپارىپ، شەشىندىردى. وزىممەن بىرگە شاقىرعان قورعاۋشىمدى قۋىپ جىبەردى» دەپ شاعىمدانعان ەدى.

بۇگىنگى سوتتا كۋاگەردىڭ ءسوزىنىڭ جالعان ەكەنىن تەرگەۋشى ب. راحىمجانوۆتان الىنعان جاۋاپ پەن سوتقا دەيىنگى تەرگەۋدە جازىلعان بەينەتاسپا دالەلدەدى. سوتقا دەيىنگى تەرگەۋدىڭ قالاي وتكىزىلگەنىن بۇلان راحىمجانوۆ بىلاي ءتۇسىندىردى: «الدىن-الا تەرگەۋ شارالارى بارىسىندا ا. ماقسۇتوۆادان جاۋاپ الۋ قاجەتتىلىگى تۋىندادى. 2014 جىلدىڭ 12 قاراشاسىندا كۋاگەر كوكىشەۆ «يۋتەكس» جشس-ءنىڭ قىزمەتكەرى ا. ماقسۇتوۆانىڭ «ماڭگىلىك الاۋ» مەموريالدىق سكۆەرىن اباتتاندىرۋ بويىنشا وتكەن كونكۋرستا «يۋتەكس»-كە جەڭىستى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن باعاسى ادەيى ۇلعايتىلعان تەحنيكالىق ەرەكشەلىكتەر مەن اقاۋلى تىزىمدەمەنى جىبەرگەنىن ايتتى. سودان سوڭ مەن ماقسۇتوۆا مەن ونىڭ قورعاۋشىسى جۋراۆلەۆكە تەلەفون شالدىم. ۇشەۋلەپ كەزدەسۋ ۋاقىتىن كەلىسكەننەن كەيىن، ولار 2014 جىلدىڭ 28 جەلتوقسانىندا سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەس قىزمەتىنىڭ عيماراتىنا كەلدى. مەن ولاردى ءۇشىنشى قاباتتاعى ءوزىمنىڭ كابينەتىمە ەرتىپ اپاردىم. ول جەردە مەن، ماقسۇتوۆا جانە جۋراۆلەۆ ۇشەۋمىز عانا بولدىق. ەسىمدە قالعانى، جاڭا جىلدىڭ قارساڭى بولعاندىقتان ماقسۇتوۆا ءبىزدى كەلە جاتقان مەرەكەمەن قۇتتىقتاپ، قورعاۋشىسىنا قوراپتاعى كامپيتتى سىيعا تارتتى. تەرگەۋ تۇسكى ساعات 13.30.-دا باستالدى. الدىمەن وعان كۋاگەردىڭ قۇقىقتارى مەن مىندەتتەرىن ءتۇسىندىردىم، سونىڭ ىشىندە تەرگەۋشىنىڭ، پروكۋروردىڭ جانە سوتتىڭ ءىس-ارەكەتتەرىنە شاعىم جاساي الاتىنىن ەسكەرتتىم. سونداي-اق وعان جالعان تۇسىنىك بەرگەنى ءۇشىن، كۋالىك ەتۋدەن باس تارتقانى ءۇشىن قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلاتىنى ەسكەرتىلدى. ال تەرگەۋ كەزىندە ماقسۇتوۆا ەرىكتى تۇردە وزىنە قويىلعان سۇراقتارعا جاۋاپ بەردى».

بۇدان كەيىن تەرگەۋشى كۋاگەر ا. ماقسۇتوۆا مەن ونىڭ قورعاۋشىسى جۋراۆلەۆتىڭ تەرگەۋ حاتتاماسىنىڭ ءاربىر پاراعىنا ءوز قولدارىن قويعانىنا سوتتىڭ نازارىن اۋداردى. ال سوت زالىندا كورسەتىلگەن بەينەجازبا تەرگەۋ بارىسىندا كۋاگەرگە ەشقانداي قىسىمنىڭ جاسالماعانىن، جاۋاپ الۋ كەزىندە ەشكىمنىڭ وعان قوقان-لوقى جاساماعانىن كورسەتتى. سونداي-اق، سول كۇنى سوت وتىرىسىنا قاتىسقان ا. ماقسۇتوۆا ء«وزىن قاماپ ۇستادى» دەگەن قۇزىرلى مەكەمەنىڭ جەرتولەسىن سۋرەتتەپ بەرە المادى. جانە ول وزىنە قىسىم مەن قوقان-لوقى جاسالعانىنا بۇعان دەيىن پروكۋراتۋراعا شاعىمدانباي، سوت وتىرىسىنا كەلگەندە مالىمدەمە جاساۋىنىڭ سەبەبىن دە تۇسىندىرگەن جوق. ول قاتتى شارشاعانىن جەلەۋ ەتىپ: «مەن ەشتەڭە دە ايتقىم كەلمەيدى» دەۋمەن شەكتەلدى. ال بۇلان راحىمجانوۆ كۋاگەردىڭ سوتتا جالعان سويلەگەنىن اشىق ايتىپ، وتىرىك دالەل كەلتىرگەنى ءۇشىن ونى قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋعا شاعىمداناتىنىن مالىمدەدى. جاۋاپ الۋدىڭ سوڭىنان پروكۋرور جالعان دالەل ايتقانى ءۇشىن ا. ماقسۇتوۆاعا قاتىستى قىلمىستىق ءىس قوزعاۋعا سوت توراعاسىنا ءوتىنىشحات ءتۇسىردى. سوت بۇل ءوتىنىشحاتتى اشىق كۇيىندە قالدىردى.

جالدامالى ديرەكتور شىندىقتى جاسىرمادى

«احمەتوۆتىڭ ءىسى» بويىنشا سوتقا كۋاگەر رەتىندە شاقىرىلعان «تسەنترستروي-كومپلەكت نس» (بۇدان ءارى قىسقاشا – «تسسك نس») جشس-ءنىڭ بۇرىنعى ديرەكتورى ەركىن اسانوۆ قاراعاندى يندۋستريالدىق پاركىندەگى نىساننىڭ قۇرىلىسىن ءبىر مەردىگەردەن ەكىنشىسىنە بەرۋدى، وسى ىسكە بوگدە ادامداردى تارتۋدى ايىپتالۋشى ءالجان اقمولداەۆتىڭ ۇيىمداستىرعانىن ايتتى. 2015 جىلعا دەيىن «تسسك نس» جشس-ءنىڭ فورمالدى قۇرىلتايشىسى بولىپ كەلگەن ە. اسانوۆ 2008 جىلى ك. مەيرامبەكوۆتىڭ وتىنىشىمەن اتالعان فيرمانىڭ ۇلەسىن يەلەنەدى. سەبەبى «تسسك نس» جشس-ءى  ك. مەيرامبەكوۆكە تيەسىلى قازاقستاندىق ونەركاسىپتىك كورپوراتسيانىڭ قۇرامىنا كىرگەن. ال وسى كورپوراتسيانىڭ كومپانيالار توبىنا كىرگەن كاسىپورىنداردى تولىعىمەن ءا. اقمولداەۆ باقىلاۋىندا ۇستاعان.

«مەن «تسسك نس» فيرماسىنىڭ جالدامالى ديرەكتورى بولدىم. ال تىكەلەي باستىعىم ءا. اقمولداەۆ بولاتىن. سەبەبى ول كاسىپورىننىڭ اتقاراتىن جۇمىسىن بەلگىلەپ، مەردىگەرلىك كەلىسىم-شارتتارعا ءوزى كەلىسەتىن. 2011 جىلدىڭ كوكتەمىندە قاراعاندى قالاسىنىڭ يندۋستريالدىق پاركىنىڭ ينفراقۇرىلىمىن سالۋ بويىنشا «تسسك نس» «قازگەرقۇرىلىس» جشس-مەن قوسالقى مەردىگەرلىككە كەلىسىم-شارتقا وتىرعانىن ەستىپ-ءبىلدىم. مۇنداي كەلىسىم-شارتتىڭ جاسالعانىن ماعان ءا. اقمولداەۆ تەلەفون ارقىلى حابارلادى. ءسويتىپ، 2011 جىلدىڭ 18 مامىرىندا ەكى كاسىپورىننىڭ اراسىندا جالپى قۇنى 5 ملرد. 140 ملن. تەڭگەنى قۇرايتىن قوسالقى مەردىگەرلىك كەلىسىم-شارتى جاسالدى. كوپ ۇزاماي يندۋستريالدىق پاركتەگى نىسانداردىڭ قۇرىلىسى باستالىپ كەتتى»،- دەپ اڭگىمەلەدى ە. اسانوۆ.

كۋاگەردىڭ ايتۋىنا قاراعاندا، «تسسك نس» كومپانياسى باسقا نىسانداردىڭ قۇرىلىسىن باستاعانىمەن، شارۋاشىلىق-تۇرمىستىق سۋاعارلار ستانتسياسىنىڭ قۇرىلىسىنا ۇزاق ۋاقىت كىرىسپەگەن. سوڭعى نىسان قۇرىلىسىنىڭ جوباسىن زەرتتەۋ بارىسىندا وعان چەح قوندىرعىسىن قولدانۋدى قاراستىراتىن «EKO Bulding Technology» كومپانياسىنىڭ جوباسى ۇسىنىلعانىن كورەدى. الايدا بۇل بەيمالىم تەحنولوگيانىڭ ومىرشەڭدىگىنە كۇمانمەن قارايدى. 2012 جىلدىڭ كوكتەمىندە وعان حابارلاسقان ءا. اقمولداەۆ شارۋاشىلىق-تۇرمىستىق سۋاعارلار ستانتسياسىن سالمايتىنىن ەسكەرتەدى. ول اتالعان نىساننىڭ قۇرىلىسىن باسقا ءبىر قوسالقى مەردىگەر كومپانيا جۇزەگە اسىراتىنىن حابارلايدى.

بۇدان كەيىن «تسسك نس» پەن «Eco-treatment systems» جشس-ءى (ونىڭ قوجايىنى دۋمان نۇرباەۆ) اراسىندا كەلىسىم-شارت جاسالادى. قۇرىلىسقا قوندىرعىنى جەتكىزۋ ءۇشىن «MGN Grand NS» ساۋدا ءۇيى» جشس-مەن دە كەلىسىم-شارتقا قول قويىلادى. ودان ارىدەگى وقيعالار تىزبەگىن كۋاگەر بىلاي جەتكىزدى: «د. نۇرباەۆ ءىستى تولىعىمەن اياقتايتىنىن ايتتى. كەلىسىم-شارت جاسالعاننان كەيىن، شامامەن 2012 جىلدىڭ جازىندا ولار نىساننىڭ قۇرىلىسىنا كىرىستى. بىراق دە ەكى-ءۇش ايداي جۇمىس ىستەپ، تاستاپ كەتتى. العاشىندا مەن «Eco-treatment systems»-ءتىڭ بۇل ءىستى ءارى ساپالى، ءارى مەرزىمىندە اياقتايتىنىنا كۇمانمەن قارادىم. سەبەبى ولاردىڭ قۇرىلىستا تاجىريبەسى مەن بىلىكتى ماماندارىنىڭ جوعىنا كوز جەتكىزدىم. بۇل پىكىرىمدى اقمولداەۆقا ايتقانىممەن ول قارسىلىق ءبىلدىرىپ: «سەن ول جەرگە ارالاسپا! ولار ءبارىن وزدەرى جاسايدى. قوندىرعىنى دا ورناتادى. جۇمىس تولىعىمەن اياقتالعان سوڭ، جۇمىس كوميسسياسىنا مۇشە بولاسىڭ. ال قازىر باسقا شارۋالارىڭمەن اينالىس!» دەدى. ودان كەيىن باس مەردىگەر «قازگەرقۇرىلىس» پەن يندۋستريالدىق پارك باسشىلىعى بىرنەشە مارتە جينالىس وتكىزدى. بىراق مەن وعان قاتىسقان جوقپىن».

ە. اسانوۆ سوتقا بەرگەن جاۋابىندا نىساننىڭ قۇرىلىسى بويىنشا تەحنيكالىق باقىلاۋ قىزمەتىن عانا اتقارعانىن ايتتى. كۋاگەردىڭ سوزىنشە، جوعارىداعى ەكى كومپانيامەن جاسالعان كەلىسىم-شارتتاردىڭ تالاپتارىن، ءمانىن جانە قۇنىن ءا. اقمولداەۆ ءوزى بەلگىلەگەن. قازىر سوتتالۋشىلار ورىندىعىندا وتىرعان قازاقستاندىق ونەركاسىپتىك كورپوراتسيانىڭ باس ديرەكتورىنىڭ ەكس-ورىنباسارى ە. اسانوۆقا نۇسقاۋ بەرىپ، «Eco-treatment systems»-ءتىڭ اتقارعان جۇمىستارىنىڭ قۇنىن ەسەپتەپ، يندۋستريالدىق پاركتەگى ىستەلگەن جۇمىستاردىڭ اكتىسىن سولاردىڭ اتىنا تىركەتەدى. وسىعان وراي، ءتيىستى اكتىلەر دايىندالىپ، سول قۇجات بويىنشا «تسسك نس» «Eco-treatment systems»-كە ءىرى كولەمدە اقشا اۋدارادى. ايتارلىعى، ول اقشا سمەتالىق قۇجات بويىنشا ەمەس، كەلىسىلگەن باعا بويىنشا اۋدارىلعان.

كۋاگەر جالعان دالەلى ءۇشىن جاۋاپقا تارتىلۋى مۇمكىن

ەكس-پرەمەر سەرىك احمەتوۆ جانە باسقا جوعارى لاۋازىمدى ەكس-شەنەۋنىكتەردىڭ قىلمىستىق ءىسى بويىنشا التىنشى ەپيزودتى قاراۋ بارىسىندا كۋاگەر انار ماقسۇتوۆانىڭ سوتقا دەيىنگى تەرگەۋدە بەرگەن جاۋابىنىڭ بەينەتاسپاسى كورسەتىلدى. بۇعان دەيىن ول سوت زالىندا سويلەگەن سوزىندە قاراعاندى قالاسىنىڭ بۇرىنعى اكىمى مەيرام سماعۇلوۆقا قارسى بەرگەن جاۋاپتارىنان باس تارتقان بولاتىن. انىعىندا ول تەرگەۋ كەزىندە ار-نامىسىمدى قورلادى، قوقان-لوقى جاسادى دەپ سوتقا شاعىمدانعان-دى. وسىعان بايلانىستى سوتتا كۋاگەردى تەرگەۋ ءساتى تۇسىرىلگەن بەينەجازبا كورسەتىلدى. سونداي-اق، ونى تەرگەگەن قاراعاندى وبلىستىق سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەس قىزمەتى دەپارتامەنتىنىڭ اسا ماڭىزدى ىستەر جونىندەگى تەرگەۋشىسى بۇلان راحىمجانوۆتان جاۋاپ الىندى.

سوتقا دەيىنگى تەرگەۋدە جازىلعان بەينەتاسپا كۋاگەردىڭ ءسوزىنىڭ جالعان ەكەنىن دالەلدەدى. تەرگەۋ شاراسى زاڭعا سايكەس وتكىزىلگەن. تاسپادان ا. ماقسۇتوۆانىڭ جانىندا قورعاۋشىسى جۋراۆلەۆتىڭ وتىرعانى انىق كورىنىپ تۇر. ەشقانداي قىسىم دا، قوقان-لوقى دا جاسالماعان. «تەرگەۋ كەزىندە ا. ماقسۇتوۆاعا ەشقانداي قىسىم جاسالعان جوق. ودان ەكى رەت جاۋاپ الىندى. 2014 جىلدىڭ 28 جەلتوقسانىندا وتكەن تەرگەۋدە بەينەتاسپا قولدانىلمادى. تەرگەۋ قىلمىستىق-پروتسەسسۋالدىق كودەكسكە سايكەس جۇرگىزىلدى. كۋاگەردىڭ قايدا جەردە تەرگەلگەنى حاتتامادا كورسەتىلگەن. ول سوتتا شاعىمدانعانداي، ەشكىم جەرتولەگە اپارعان جوق. تەرگەۋ جۇمىسىنا ەشكىم ارالاسقان جوق. وسىعان وراي، مەن ا. ماقسۇتوۆانىڭ سوتتا بەرگەن جاۋابىنىڭ جالعان ەكەنىن ايتقىم كەلەدى. سوندىقتان جالعان دالەل كەلتىرگەنى ءۇشىن ونى قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋ تۋرالى قۇزىرلى ورگاندارعا ءوتىنىش بەرەمىن»،- دەپ ءتۇسىندىردى ءىستىڭ اق-قاراسىن ب. راحىمجانوۆ.

 بۇدان كەيىن تەرگەۋشى كۋاگەر ا. ماقسۇتوۆا مەن ونىڭ قورعاۋشىسى جۋراۆلەۆتىڭ تەرگەۋ حاتتاماسىنىڭ ءاربىر پاراعىنا ءوز قولدارىن قويعانىنا سوتتىڭ نازارىن اۋداردى. «ەگەر دە وعان قوقان-لوقى كورسەتىلىپ، قىسىم جاسالاتىن بولسا، نە كۋاگەردىڭ ءوزى نە ونىڭ قورعاۋشىسى دەر كەزىندە شارا قولدانىپ، مەنىڭ اتىما قۇزىرلى ورگاندارعا شاعىمداناتىن ەدى عوي. ونداي شاعىم بولماعان» دەپ جالعادى ءسوزىن ب. راحىمجانوۆ. سونىمەن قاتار، تەرگەۋدىڭ الدىندا كۋاگەرگە ونىڭ قۇقىقتارى مەن مىندەتتەرى تۇسىندىرىلگەن. ونىڭ ىشىندە تەرگەۋشىنىڭ، پروكۋروردىڭ جانە سوتتىڭ ءىس-ارەكەتتەرىنە شاعىمدانا الاتىن باپ تا بار. ەڭ باستىسى، وعان جالعان تۇسىنىك بەرگەنى ءۇشىن، كۋالىك ەتۋدەن باس تارتقانى ءۇشىن قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلاتىنى ەسكەرتىلگەن. تەرگەۋ بارىسىندا ا. ماقسۇتوۆا ەرىكتى تۇردە تۇسىنىك بەرىپ، وزىنە قويىلعان بارلىق ساۋالدارعا جاۋاپ بەرىپتى.

ايتارلىعى، ا. ماقسۇتوۆا 22 قازانداعى سوت وتىرىسىندا ء«وزىن تەرگەۋدە قاماپ ۇستادى» دەگەن جەرتولەنى سۋرەتتەپ بەرە المادى. «ەسىمدە قالماپتى» دەپ جالتاردى. جانە ول وزىنە قىسىم مەن قوقان-لوقى جاسالعانىنا بۇعان دەيىن پروكۋراتۋراعا شاعىمدانباي، سوت وتىرىسىنا كەلگەندە مالىمدەمە جاساۋىنىڭ سەبەبىن دە تۇسىندىرگەن جوق. قاتتى شارشاعانىن جەلەۋ ەتىپ: «مەن ەشتەڭە دە ايتقىم كەلمەيدى» دەۋمەن شەكتەلدى. جاۋاپ الۋدىڭ سوڭىنان پروكۋرور جالعان دالەل ايتقانى ءۇشىن ا. ماقسۇتوۆاعا قاتىستى شارا قولدانۋعا سوت توراعاسىنا ءوتىنىشحات ءتۇسىردى.

ءامينا باكىر

Abai.kz