مەن ىلعي تۇسىمدە باقيلىق ساپارعا اتتانىپ كەتكەن بابالاردى كورەم، اعالاردى كورەم، زامانداردى كورەم. سونداي ءبىر تۇستەرىمدە ەڭ كوپ كورگەن ادامىم — ۇلى اباي بولاتىن.

الگىندەي ءبىر تىلسىم تۇسىمدە بىلاي بولعان: اۋىلدىڭ تۋ ىرگەسىندە قىزدىڭ كۇمىس بەلدىگىندەي سىلاڭ قاعىپ اعىپ جاتقان باقاناس وزەنىنە ءبىر توپ كۇنگە كۇيىپ كەتكەن، شيبۇت بالا مارە-سارە بوپ شومىلىپ ءجۇرمىز (شقو، شۇبارتاۋ. شىڭعىستاۋدان باستاۋ الاتىن وزەن).

ءبىر زاماتتا جاعالاۋعا شاپانىن جەلبەگەي جامىلىپ اباي اتام كەپ تۇر ەكەن دەيمىن. كۇلىمسىرەەەەپ، بىزگە قىزىقتاپ قاراپ تۇر. بىردەن تانىدىم. اباي!

بىراق، ءوزىم بالا كەيپىم. اپ-ارىق، جەپ-جەڭىل ءتانىمدى دە سەزىپ تۇرمىن. جاعاعا سۋدى شالپىلداتىپ اتىپ شىعىپپىن. سۋ-سۋ قولىمدى اباي اتاما سوزا بەرە:
— اسسالاۋماعالەيكۋم، اباي اتا! — دەيمىن.
— ۇاعالاەيكۇماسسالام!» — دەيدى ەكەن جارىقتىق.
— اباي اتا، ءسىز قايدان ءجۇرسىز، ءسىز ءولىپ قالعان ەدىڭىز عوي؟ — دەيمىن (قايتقان ادامداردى تۇسىمدە انىق اجىراتامىن، قىزىق وسى).
— ءوي، ءپالى، ادام دەگەن ولمەيدى عوي! — دەپ ۇلى كەمەڭگەر كادىمگىدەي كەڭكىلدەپ تۇرىپ كۇلەدى ەكەن دەيمىن. باسىمنان سيپاپ: ادام ولمەيدى، بالام، - دەپ تاعى كۇلەدى.

كۇلگەنى ءالى كۇنگە دەيىن قۇلاعىمدا. بۇكىل دەنەسى سەلكىلدەپ تۇرىپ كۇلەدى دەرسىڭ! ءبىر عاجابى — اباي اتامنىڭ ءون-بويىنان عالامات نۇر توگىلىپ تۇر. جىپ-جىلى، مىڭ قۇبىلعان سارى-كوكشىل نۇر ەكەن دەيمىن. جۇزىنەن دە، كوزىنەن دە سوزبەن جەتكىزە المايتىن ءبىر شەكسىز مەيىرىم، سونداي جۇمساقتىق ەسىلىپ تۇر عوي، شىركىن!

***

بۇل وسىدان ءبىرسىپىرا جىل بۇرىن كورگەن ءتۇسىم ەدى. ىرىمشىل قازاقپىز. «ايان با، نە ءۇشىن، نە ىستەۋىم كەرەك؟» دەگەن ساۋالدار مەن ويلار مازا بەرمەيتىن بولدى. جيدەبايعا جىلدا بولماسا دا، جول تۇسسە قۋانا باراتىنبىز. دۇعالارىمىزدى كۇبىرلەپ، بەت سيپاپ شىعاتىنبىز. بىراق ونداي زياراتتىڭ بارلىعىندا ادام مۇنداي ءتۇس كورمەسە كەرەك-ءتى…

سودان بەرى ۋاقىت ءوز اعىمىمەن سىرعىپ ءوتىپ جاتتى. دالىرەك ايتقاندا، توقتاپ تۇرعان ۋاقىتتىڭ ىشىندە ءبىزدىڭ ءوزىمىز ماڭگىلىككە قاراي جىلجي بەرىپپىز. سول بەيبەرەكەت، ماعىناسىز جىلجۋ، كوڭىلگە اسا قاناعات سەزىم سىيلاي بەرمەۋشى ەدى.

دەگەنمەن، ءادىلىن ايتۋىمىز كەرەك، بۇرىننان ابايعا ىنتىق كوڭىل ءبىزدى ۇلى شايىردى تەرەڭىرەك تانۋعا، ولەڭى مەن قاراسوزدەرىنەن بەيمازا جانىمىزعا تىنىشتىق ىزدەۋگە يتەرمەلەگەن ەدى.

سول شاقتاردان باستاپ، ۇلى اقىنعا قاتىستى جازىلعان (قولعا تۇسكەنىن) دۇنيەلەردى سالعاستىرا وقىپ، شاما جەتكەنشە وي ءتۇيىپ، تارازىلاعانداي بولدىق. اباي الەمىنە بىرتىندەپ ەنە باستاعانداي سەزىندىك. بىراق، بۇل دا ازدىق ەتكەندەي.

ءتاڭىرى، ءاسىلى، شەبەر عوي! استانادا ەلباسىنىڭ باستاماسىمەن قۇرىلعان مەملەكەتتىك ءتىلدى دامىتۋ قورى بارىن بىلەسىزدەر. سول قوردى ازات شاۋەەۆ اتتى پاراساتتى، ۇلتجاندى قازاقتىڭ ازاماتى باسقارىپ وتىر.

ازەكەڭ بىلتىر حابارلاسىپ، مەملەكەت باسشىسىنا قىتايدىڭ «جىبەك جولى بەيبىتشىلىك سىيلىعى» تاپسىرىلدى، ەل پرەزيدەنتى سول سىيلىقتىڭ قاراجاتىن الەۋمەتتىك جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋعا جۇمساۋعا شەشىم قابىلداپ وتىرعانىن ايتتى.

كەمەڭگەر بابامىزدىڭ بيىل (2015 جىلدى ايتادى. - رەد) 170 جىلدىعى، وسى قاراجاتقا ادەمىلەپ تۇرىپ  سايت جاساساق، باسقا كوزقاراستاعى ءبىر دەرەكتى فيلم تۇسىرسەك دەپ ۇسىنىس ايتتى.

قۋانعانىمدى كورسەڭىز! جانە ەڭ باستىسى، باسقا-باسقا، ماعان سونداي ۇسىنىس جاساعانى — تازا اسپاننىڭ شارۋاسى دەپ بىردەن ءتۇيسىندىم. تۇيسىندىك تە، قولما-قول جوبانى قاعازعا ءتۇسىرىپ، ىسكە اسىرۋعا كىرىسىپ كەتتىك. الدىمەن، ءبىر توبىمىز Abaialemi.kz پورتالىن جاساقتاۋعا جۇمىلدىق. ەكىنشى ءبىر توبىمىز ايتىلعان ءفيلمدى تۇسىرۋگە اتتاندىق.

فيلمگە مەكەمتاس مىرزاحمەتوۆ باستاعان تۇرسىن جۇرتباي، عاريفوللا ەسىم، ومار جالەل سىندى ءىرى ابايتانۋشىلاردى تارتتىق. ول كىسىلەر ءسوزىمىزدى جەرگە تاستاماي كۇننىڭ ىستىعىنا قاراماستان جيدەبايعا كەلدى. كەرەمەت اڭگىمەلەر ايتتى. ءبارىن فيلمگە بەرۋ مۇمكىن بولمادى. ونى تۇسىنەسىزدەر. تەلەنۇسقاسى ۇزاق بولماۋى ءتيىس، ويتكەنى. بىراق ءبىز 1,5 ساعاتتىق فيلم جاساماق بولعانبىز. سىيمادى ءبارى. فيلم ء«بىلىم جانە مادەنيەت» تەلەارناسىنان بىرنەشە قايتا كورسەتىلدى.

وسىنى پايدالانىپ، اباي اتىنداعى پورتالدى جاساقتاعان قايسار قاۋىمبەك، ايبول يسلامعالي، شەرحان تالاپ اقىن باۋىرلارىما، وسى پورتالداعى تۇرعان بارلىق قۇندى ماتەريالداردى بەرگەن الماتىداعى ۇلتتىق كىتاپحانانىڭ ديرەكتورى الىبەك اسقاروۆ اعاما جانە ونىڭ ۇجىمىنا، قولىندا بارىن اياماي بەرگەن مۇرات اۋەزوۆ اعامىزعا، استاناداعى «ابايتانۋ» ورتالىعى جوباسىنىڭ جەتەكشىسى — اقىن الماحان مۇحامەدقاليقىزىنا راحمەتىمدى ايتۋعا ءتيىسپىن.

سونداي-اق، ءفيلمنىڭ ساپالى تۇسۋىنە كومەكتەسكەن سەمەيلىك بارشا اعايىنعا، ونىڭ ىشىندە جاندوس اۋباكىر مىرزاعا، ءارتۇرلى كەيىپكەرلەردى شەبەرلىكپەن سومداپ شىققان اباي اتىنداعى سەمەي جانە بيكەن ريموۆا اتىنداعى تالدىقورعان تەاترلارىنىڭ اكتەرلەرىنە، سەمەي تەاترىنىڭ ديرەكتورى ياكوۆ گورەلنيكوۆ مىرزاعا، ءتۇسىرىلىمنىڭ باسى-قاسىندا جۇرگەن ءتۇسىرۋشى توپقا، تەحنيكالىق جۇمىستاردى اتقارعان ازاماتتارعا جانە ءوز ريزاشىلىعىمدى بىلدىرەمىن.

ءفيلمدى ءتۇسىرۋ بارىسىندا مەنىڭ قيقار مىنەزىمە كوندىگىپ، وسى جوبانىڭ ءساتتى ىسكە اسۋىنا مەنەن بەتەر الاڭداعان، ءفيلمنىڭ ءماتىنىن قانشا تۇندەر ۇيىقتاماي، بىرلەسە وتىرىپ جازىسقان، ءفيلمنىڭ دراماتۋرگياسىن تۇزگەن دينا ەلگەزەك قىزدارىڭىزعا ءدان ريزا ەكەنىمدى القالى جۇرتتىڭ الدىندا ايتقىم كەپ وتىر.

ال، ەندى ەلگە قاجەت ءھام ماڭىزى زور جوبالاردىڭ دۇنيەگە كەلۋىنە مۇمكىندىك بەرگەن ەلباسىمىزعا دەگەن الابوتەن ريزاشىلىعىمىز، ارينە، شەكسىز.

اتالعان جوبالاردىڭ ىسكە اسۋىنا بارلىق جاعدايدى جاساعان ازات شاۋەەۆكە كوپ-كوپ راحمەتىمدى ايتامىن.

ەندى سوزا بەرمەي ايتايىق: تەلەارنادان كورمەي قالعان اعايىندى ءفيلمدى تاماشالاۋعا شاقىرامىن. مارحابات!

اقبەرەن ەلگەزەك

 Abai.kz