دانا حالقىمىز «قانشا ەلدىڭ ءتىلىن بىلسەڭ، سونشا ءتۇرلى ءىلىم بىلەسىڭ» دەپ بەكەر ايتپاعان. ياعني،  قازىرگى عىلىم مەن تەحنيكانىڭ دامىعان زامانىندا ءتىل ءبىلۋدىڭ ارتىقتىعى جوق. كۇننەن كۇنگە قارىشتاپ جاتقان جاڭا تەحنولوگيالاردى يگەرۋدىڭ ەڭ ءبىرىنشى جولى – ءتىلدى مەڭگەرۋ.

«مەن بۇگىنگى ۇرپاقتىڭ ءۇش ءتىل ءبىلۋىن قولدايمىن. مەملەكەتىك ءتىل – مەملەكەت قۇرۋشى ۇلتتىق ءتىلى، ال ورىس ءتىلىن ءبىلۋى – ۇلى بايلىق. اعىلشىن ءتىلى ىلگەرىلەۋشىلىك پەن تەحنولوگيالاردىڭ ءتىلى بولعاندىقتان ءبىز ونى ۇيرەنۋگە ءتيىسپىز. ال قازاق ءتىلى بارلىق قازاقستاندى بىرىكتىرىپ، جاقىنداستىرىپ ءوزارا تۇسىنىستىك پەن سۇيىسپەنشىلىككە جەتەلەيدى»، - دەپ ەلباسىمىز ايتىپ وتكەندەي الەمدىك عىلىم ءتىلىن مەڭگەرۋ باستى قاجەتتىلىكتەردىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى.

ء«ۇش تۇعىرلى ءتىل» تۋرالى يدەيانى  ەلباسى 2006 جىلدىڭ قازانىندا وتكەن قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ XII قۇرىلتايىندا جاريا ەتىپ، 2007 جىلعى   «جاڭا الەمدەگى جاڭا قازاقستان» اتتى جولداۋىندا “تىلدەردىڭ ءۇش تۇعىرلىلىعى” اتتى مادەني جوبانى كەزەڭ-كەزەڭمەن ىسكە اسىرۋدى ۇسىندى. ەلباسىمىزدىڭ وسى يدەياسى وسكەلەڭ ۇرپاقتىڭ جان-جاقتى دامۋىنا مۇمكىندىك بەرەدى. شەتەلدە شىعىپ جاتقان ونىمدەردى، تەحنيكالاردى ءوز ەلىمىزدە شىعارۋ ءۇشىن ء«ۇش تۇعىرلى ءتىل» ساياساتىن قولداۋىمىز قاجەت. سوندا عانا ەلىمىزدىڭ ەكونوميكاسى، عىلىمى، الەۋمەتتىك جاعدايى دامي تۇسەدى.

كوپ ءتىلدى ءبىلۋ – زامان تالابى. قازاقتىڭ ۇلى اقىنى اباي: «اربىرەۋدىڭ ءتىلىن، ونەرىن بىلگەن كىسى سونىمەنەن بىردەيلىك داعدىسىنا كىرەدى» دەسە، «قانشا ءتىل بىلسەڭ – سونشا رەت سەن ادامسىڭ»، - دەپ ا.پ. چەحوۆ بەكەر ايتپاسا كەرەك. ءتىل بىلگەن ادام قور بولمايدى.  ەل مەن ەلدى، حالىق پەن حالىقتى بايلانىستىراتىن كوپىردىڭ ءبىرى دە وسى  – ءتىل. سول كوپىردى ساقتاپ قالۋ ءۇشىن ءبىر-ءبىرىنىڭ ءتىلىن مەڭگەرۋى كەرەك. ءسوز سوڭىندا ايتارىمىز، «وزگە ءتىلدىڭ ءبارىن ءبىل، ءوز ءتىلىڭدى قۇرمەتتە». ءبىز، جاستار، بولاشاق ۇرپاق وزگە ءتىلدى ءبىلۋ ارقىلى ءوز ءتىلىمىزدى الەمدىك ارەناعا شىعارۋىمىز كەرەك.

اياۋلىم قاسانوۆا

Abai.kz