ەلىمىز بويىنشا جىلىجايلاردىڭ باسىم بولىگى وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىندا ورنالسقان. ەل تۇرعىندارىن بالعىن ءارى ەكولوگيالىق تازا ونىممەن قامتاماسىز ەتۋ – مەملەكەت باسىمدىلىق بەرگەن ماسەلەنىڭ ءبىرى. اسىرەسە بۇل شارۋاعا شىمكەنتتىڭ قوساتىن ۇلەسى قوماقتى.

ەلىمىزدەگى جىلىجايلاردىڭ 90 پايىزى وڭتۇستىك قازاقستاندا. سولاردىڭ ءبىرى «قازاگرونوم» جىلىجاي كەشەنى. گوللانديا تەحنولوگياسىمەن جۇمىس ىستەيتىن بارلىق شارۋا كومپيۋتەرلىك باعدارلاما ارقىلى باسقارىلادى. مۇندا وسىمدىكتىڭ ءوسىپ-ونۋىنە ەڭ قولايدى ميكروكليمات جاسالعان. جاڭا تەحنولوگيانىڭ قىر-سىرىن تۇسىنۋگە ءبىر جىل ۋاقىت كەتكەن. سوندىقتان العاشقىدا كۇتكەندەگىدەي ءونىم الا الماعان. سونىڭ ەسەسى بيىل قايتقالى تۇر.

ء«وزىمىزدىڭ ىشكى جوسپارىمىز بويىنشا ءونىمدى 1 ميلليون كەلىگە جەتكىزەمىز بە دەپ وتىرمىز. بۇل جوسپارىمىز ورىندالىپ كەلەدى. قازىر قىزاناق ءپىسىپ جاتسا دا، قياردى ءالى تەرىپ جاتىرمىز. ءبىر شارشى مەتردەن قىزاناقتى 15 كەلىدەن تومەن المايمىز، – دەيدى جىلىجايدىڭ اكىمشىلىك ديرەكتورى توقسابا توقسانباەۆ. 

جىلىجاي، جاساندى تۇمان جاساۋ، جىلىتۋ، كومىرقىشقىل گازىن ءوندىرۋ ءۇشىن وزىق قۇرال-جابدىقتارمەن جابدىقتالعان. بۇل جىلدىڭ كەز كەلگەن ماۋسىمىندا، اسىرەسە جاڭا پىسكەن كوكەنىستىڭ باعاسى قىمباتتاعان كەزدە ءونىم الۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. 

«جىلىجايدا ينتەرپلانتينگ دەپ اتالاتىن تەحنولوگيا قولدانىلادى. ول الدىڭعى كوكەنىس پەن كەيىنگى كوكەنىستىڭ اراسىنداعى ءونىم بەرۋ مەرزىمىن مەيىلىنشە قىسقارتۋدى كوزدەيدى. ياعني، مىسالى قيار ءونىم بەرۋدى توقتاتا باستاعان كەزدە قىزاناق ءونىم بەرە باستايدى دا جىلىجاي مەيىلىنشە تابىس اكەلەدى. وسى ءادىس كومەگىمەن جىلىجاي قىزمەتكەرلەرى اقپان ايىنان شىلدەگە دەيىن قيار تەرسە، تامىزدان جەلتوقسان ايىنا دەيىن قىزاناق تەرەدى. سونداي-اق مۇندا كوكونىستەر بيولوگيالىق ادىستەر ارقىلى قورعالادى. ءبىز ونىمدەرىمىزدى كەز كەلگەن زەرتحاناعا باتىل بەرە الامىز، شەتەلگە دە ساتا الامىز. ويتكەنى بىزدە حيميالىق وڭدەۋ اتىمەن جوق. زيانكەستەرمەن تابيعي تاسىلدەر ارقىلى كۇرەسەمىز. توزاڭداندىرۋعا ارنالعان گارمونداردىڭ ورنىنا ارانى پايدالانامىز»، – دەيدى اگرونوم تاراس ناۆولسكي.

قازىر جىلىجايدا 55 ادام تۇراقتى جۇمىس ىستەيدى. كەلەكشەكتە جىلىجاي يەسى جىلىجاي اۋماعىن تاعى بىرنەشە گەكتارعا كەڭەيتۋدى كوزدەپ وتىر.

Abai.kz