ج.تۇياقباي: «مۇنداي سايلاۋعا قاتىسۋدىڭ ءمانى بار ما؟»
ەلدەگى دەموكراتيالىق وپپوزيتسيا الاڭىندا جۇرگەن ءبىرلى-جارىم ساياسي كۇشتەر سايلاۋعا قاتىستى كەسىمدى شەشىمدەرىن جاريالاي قويعان جوق. وسى سايلاۋ توڭىرەگىندەگى جانە تاعى دا باسقا ەلدىڭ كوڭىلىن الاڭداتىپ تۇرعان ماسەلەلەرگە بايلانىستى مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى، جالپىۇلتتىق سوتسيال-دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ توراعاسى جارماحان تۇياقباي مىرزامەن تىلدەسكەن ەدىك.
–سونىمەن، جارماحان ايتبايۇلى، تاعى دا مەرزىمىنەن بۇرىن پرەزيدەنتتىك سايلاۋ وتەتىن بولدى. بۇل جاعدايدى ءسىز قانداي قاجەتتىلىكتەن تۋعان ساياسي مۇقتاجدىق دەپ ويلايسىز؟
– قازاقتا «قازانشىنىڭ ەركى بار، قايدان قۇلاق شىعارسا» دەگەن ماقال بيلىكتىڭ وسى باستاماسىنا بايلانىستى ءدوپ ايتىلعانداي. بۇگىنگى بيلىك جۇيەسى ساياسي الاڭدا جۇرگەن بالاما كۇشتەردى قۋدالاپ، تاۋەلسىز باق-تى سوتقا سۇيرەپ، الا بوتەن پىكىرى بار ازاماتتاردى، شىندىققا ۇمتىلعان ساياسي كۇشتەردى تالقانداپ بولدى. قارسى تۇراتىنداي الەۋەتى مىقتى ۇيىمنىڭ قاتارى سيرەدى. بيلىك وسى مۇراتىنا جەتكەن سوڭ، ويىنا كەلگەنىن جاساپ جاتىر.
ال ءسىز ايتقان «ساياسي مۇقتاجدىق» ماسەلەسىنە كەلەر بولساق، وسىنداي «وزىمبىلەمدىك» فاكتورلاردىڭ اسەرى ەكونوميكانى تۇيىققا تىرەپ، ونىڭ ناتيجەسى الەۋمەتتىك داعدارىسقا الىپ كەلدى. جاعدايدىڭ كۇردەلەنۋى كەلەسى جىلى شەگىنە جەتەدى. سوندىقتان بۇگىنگى بيلەۋشى توپ ەرتەرەك سايلاۋ وتكىزىپ، ءوزىنىڭ بيلىگىن ساقتاپ قالۋ ءۇشىن، سايلاۋ وتكىزۋدىڭ وڭتايلى كەزەڭىن پايدالانعىسى كەلىپ وتىر. پرەزيدەنت سايلاۋىن مەرزىمىنەن بۇرىن وتكىزۋ جونىندە باستاما كوتەرۋشىلەردىڭ ءۋاجىن ەسكەرەر بولساق، شىنىندا دا، ەكونوميكالىق داعدارىس كۇردەلەنىپ بارا جاتىر. شيكىزات وندىرىسىنە عانا تاۋەلدى بولىپ قالعان قازاقستان ەكونوميكاسىنا الەمدىك نارىقتاعى مۇنايدىڭ ارزانداۋى كەرى اسەرىن تيگىزدى. ينفلياتسيا كۇشەيىپ، ۇلتتىق ۆاليۋتا باعامىنىڭ كۇن ساناپ قۇلدىرايتىن قاۋپى بار. ۇلتتىق بانك تەڭگەنىڭ قۇنسىزدانۋىنا تەك التىن-ۆاليۋتا قورىنان 2–3 ملرد. دوللار قارجى جۇمساۋ ارقىلى عانا جاساندى تۇردە جول بەرمەي وتىر. بىراق بۇل تاجىريبە كوپكە بارمايدى. ەرتە مە، كەش پە، قارجىلىق-ەكونوميكالىق كورسەتكىشتەر تومەندەيدى، حالىقتىڭ الەۋمەتتىك جاعدايى ناشارلاي بەرەدى. ناتيجەسىندە ەل ىشىندە نارازىلىق كۇشەيىپ، ول تولقۋلارعا ۇلاسۋى مۇمكىن. ول كەزدە سايلاۋ وتكىزۋدىڭ وزدەرىنە قاۋىپتى ەكەنىن بيلىكتەگىلەر جاقسى ءتۇسىنىپ وتىر.
سونىمەن بىرگە رەسەي مەن ۋكراينانىڭ اراسىنداعى جاعداي، رەسەيگە سالىنعان باتىس ەلدەرىنىڭ سانكتسيالارى ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق مۇشەلىگىندەگى قازاقستانعا تيگىزەتىن كەرى اسەرى دە كۇننەن-كۇنگە كۇشەيە بەرەدى. بۇل فاكتور دا بۇقارانىڭ بيلىككە دەگەن رەنىشىن اسىرا تۇسەدى. مىنە، مۇقتاجدىق وسىنداي تىعىرىقتى جاعدايلاردان تۋىنداپ وتىر.
– ينتەرنەت جەلىلەرىندە ءسىزدىڭ سايلاۋعا ۇمىتكەر رەتىندە تۇسەتىن نيەتىڭىز جونىندە پىكىرلەر قىلاڭ بەرىپ قالدى...
– ونداي پىكىرلەردى نەگىزسىز بولجامدار دەپ سانايمىن. ءوزىن سالماقتى ساياساتكەرمىن دەپ سانايتىن ادام ەڭ الدىمەن ساياسي شەشىمنىڭ باعىت-باعدارىن ساراپتايدى. ەكى ەتەكتى ەلدەن بۇرىن ءتۇرىپ الىپ، شابا جونەلۋ – سانالى ادامعا جاراسپاس جاعداي.
ەكىنشىدەن، بۇل سايلاۋعا ءتۇسۋ كەرەك پە، جوق پا – سول جاعىن تالداپ كورەلىك. جوعارىدا ەلدەگى ساياسي احۋالدىڭ سىن كوتەرمەيتىندەي جاعدايعا جەتكەنىن ايتتىم. وسىنداي ساتتە ءبىزدىڭ ەلدەگى «سايلاۋ» تاجىريبەسى قانداي بولارىنا ابدەن كوز جەتىپ بولعان: سايلاۋشىلاردىڭ داۋىسى ەسەپتەلمەيدى، ونىڭ «ناتيجەسى» بيلىكتىڭ تاپسىرىسىنا ساي جاسالادى. وتكەن سايلاۋدا نازارباەۆ 95 پايىز داۋىس «السا»، ەندى الداعى سايلاۋدا بۇگىنگى اكىمشىلىك باسقارۋ جۇيەسى قوجايىنعا جاعىنۋ ءۇشىن، سول مەجەدەن اسىپ تۇسەتىنىنە كۇمان كەلتىرۋ قيىن. بيلىك ءوزىنىڭ وسى اپەرباقان ارەكەتىنە توقتاۋ سالاتىن كۇشتىڭ جوعىنا سەنىمدى. قالعان-قۇتقان از عانا پايىزدان ۇلەس الىپ قالايىن دەپ دالباقتاۋ – «اتىڭ شىقپاسا، جەر ورتەنىڭ» كەبىن كيگىزبەي مە؟!
ۇشىنشىدەن، سايلاۋعا ءتۇسۋ – قارجىلىق مۇمكىندىكتى، سوڭىڭنان ەرەتىن توپتاسقان ساياسي كۇشتى قاجەت ەتەدى. ساياسي ناۋقاندا ەل ارالاپ، ناسيحات جۇمىستارىن جۇرگىزۋ – تەگىن جۇرەتىن شارۋا ەمەس. سوندىقتان ءبىز ءۇشىن سارالايتىن، ساراپتايتىن ماسەلە جەتىپ ارتىلادى.
سايلاۋعا قاتىستىڭىز دەلىك: ونىڭ ناتيجەسىندە سىزگە ءبىر نەمەسە ودان دا تومەن پايىز داۋىس جازىلاتىنىنا كۇمانىڭىز بولماسىن. سوندا بيلىك سىزگە «بۇيىرتقان» بولماشى كورسەتكىش ابىرويىڭىزدى كوتەرە مە، الدە تۇسىرە مە؟ وپپوزيتسيالىق كۇشتەر ءوزىن الەۋەتتى كۇش سانايتىن بولسا، حالىقتىڭ الدىنداعى بەدەلىن دە ويلانۋى كەرەك. ساياسي قويىلىمنىڭ قوسىمشا كەيىپكەرى بولىپ، سول سايلاۋعا شىنايىلىق كورىنىس جاساۋعا قاتىسۋ قاجەت پە؟ حالىقتىڭ وپپوزيتسياعا ەڭ باستى وكپەسى – «بەرگەن داۋىسىمىزدى قورعاپ قالا المادىڭدار» دەگەن رەنىشكە سايادى. ءتىپتى بۇگىندە ەل-جۇرت وپپوزيتسيادان دا شارشاعانداي كۇيگە جەتتى. وسى جاعدايدا «بيلىك ءبىزدى الدادى، سايلاۋدى بۇرمالادى» دەپ، تاعى دا ەلدىڭ الدىندا بەيشارا كۇيگە ءتۇسۋىمىز كەرەك پە؟ قولىمىزدى ءبىر سىلتەپ، سايلاۋعا قاتىسپايمىز دەسەك، ۇتىلاتىن تۇسىمىز دا جەتەرلىك. قىسقاسى، ارىپتەستەرمەن اقىلداسار جاعدايلار كوپ.
– سايلاۋدا ۇتىلماس ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك دەر ەدىڭىز؟
– بيلىكتىڭ بۇگىنگى جۇيەسى جاعدايىندا ۇتىلماۋ مۇمكىن ەمەس. ايتپەسە ءبىز دە قوعامدى ساياسي رەفورمالاۋدىڭ، ەلدەگى الەۋمەتتىك ادىلەتسىزدىكتى، ساياسي جۇگەنسىزدىكتى، ەكونوميكالىق قاتەلىكتەردى توقتاتۋ باعىتىنا قاتىستى ۇسىناتىن ءىس-ارەكەت باعدارلاماسىن ۇسىنىپ جۇرگەنىمىز قاشان. جاسىراتىنى جوق، ءدال وسى باعدارلاما بيلىكتى جاقتايتىن كۇشتەردىڭ قولىندا دا بار، الايدا ءبىزدىڭ وي-نيەتىمىز ەلدىڭ قۇلاعىنا جەتپەيدى. سەبەبى، ءبىز ءۇشىن اقپارات ارنالارى جابىق. سايلاۋ ناۋقانى – ەلگە شىندىقتى ايتاتىن، بيلىككە قارسىلاس ساياسي كۇشتەردىڭ ۇسىنعان باعدارلاماسىن جەتكىزۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن الاڭ. سول تۇرعىدان العاندا، جەڭسەك تە، جەڭىلسەك تە، حالىقپەن بەتپە-بەت كەزدەسىپ، قالىپتاسىپ وتىرعان ساياسي-الەۋمەتتىك، ەكونوميكالىق احۋالدىڭ شىندىعىن ايتىپ، ءوزىمىزدىڭ كوزقاراسىمىزدى ۇسىنار ەدىك. سول ءۇشىن دە دەموكراتيالىق ساياسي كۇشتەر سايلاۋعا بارۋى دۇرىس دەگەن ۋاجگە دە قۇلاق اسۋ كەرەك دەر ەدىم. ءدال قازىر سايلاۋعا قاتىسۋدىڭ پايدالى جاعى وسى عانا بولىپ تۇر...
– مەلس ەلەۋسىزوۆ، امانتاي قاجى سياقتى داعدىلى ۇمىتكەرلەردىڭ قاتارىنا قوسىلۋعا نيەت تانىتىپ جاتقان جەكەلەگەن ساياساتكەرلەردىڭ تالپىنىسىن قالاي باعالايسىز؟
– ەلىمىزدىڭ اتا زاڭى بويىنشا، قازاقستاننىڭ وسى جەردە تۋعان، وسى ەلدە تۇراتىن ازاماتى سايلاۋعا قاتىسۋعا كونستيتۋتسيالىق قۇقى بار. ال ول قۇقىقتى جۇزەگە اسىرۋ مۇمكىندىكتەرى – باسقا اڭگىمە.
– ال جسدپ پارتياسىنان ۇمىتكەر ۇسىنۋ ماسەلەسى كۇن تارتىبىندە بار تاقىرىپ پا؟
– جۇرتشىلىق جاتقا بىلەدى: بۇعان دەيىنگى سايلاۋلار – پارلامەنتتىك بولسىن، پرەزيدەنتتىك سايلاۋ بولسىن – ءادىل وتكەن جوق. ول جايىنداعى باعامىزدى تالاي رەت مالىمدەگەنبىز. سايلاۋ ءادىل ءوتۋ ءۇشىن، قازىرگى قالىپتاسقان ساياسي جۇيەنى، ونىڭ جۇمىس ىستەۋ ءتاسىلىن تۇبەگەيلى وزگەرتەتىن ساياسي رەفورما جاسالۋى ءتيىس. ال ولاي بولماسا، ون رەت، ءجۇز رەت سايلاۋ وتكىزىلگەنىمەن، «باياعى جارتاس – سول جارتاس» قالپىندا قالا بەرەدى. سوندىقتان ءبىزدىڭ پارتيانىڭ الدىندا «مۇنداي سايلاۋعا قاتىسۋدىڭ ءمانى بار ما؟» دەگەن كۇمانى كوپ سۇراق تۇرعانىن جاڭا ايتتىم.
سايلاۋ جونىندە ساياسي شەشىم شىققان كۇنى پارتيا ىشىندە وسى ماسەلەنى تالقىلاپ، اقىلداسىپ، ورتاق مامىلەگە كەلەرمىز. سايلاۋعا قانداي تۇلعانىڭ قاتىساتىنى باستى ماسەلە ەمەس: ناتيجەسى قانداي بولاتىنى بەلگىلى. ەڭ باستىسى – ەگەر سايلاۋعا باراتىن بولساق، ءوز كوزقاراسىمىزدى، بۇگىنگى بيلىككە بەرەتىن باعامىزدى حالىققا جەتكىزۋ ماسەلەسى.
– بۇل سايلاۋ اقىر سوڭى وتەتىن بولعاندىقتان، سىزدەر قوعامداعى باسقا دا قالعان-قۇتقان ساياسي كۇشتەرمەن بىرىگىپ، سايلاۋعا قاتىستى بىرەگەي ۇستانىم جاساۋ جونىندە مامىلە قاراستىرۋدى قالاي قابىلدار ەدىڭىزدەر؟ سايلاۋ ناۋقانى بارىسىندا قانداي ساياسي كۇشتەردى تىزە قوسۋعا شاقىرۋعا بولادى دەپ ويلايسىز؟
– ەگەر پارتيا سايلاۋعا بارۋ كەرەك دەگەن شەشىم جاسايتىن بولسا، وندا وتكەن جىلى قۇرىلعان ازاماتتىق جينالىستىڭ قۇرىلتايشىلارىن شاقىرىپ، ولارمەن كەڭەسە وتىرىپ، ورتاق ۇمىتكەردى ۇسىنۋعا تىرىسامىز. ول ازامات پارتيانىڭ مۇشەسى بولا ما، الدە ازاماتتىق قوعامنىڭ وكىلىن تاڭدايمىز با – ول ۋاقىتتىڭ ەنشىسىندەگى ماسەلە.
– ال ينتەرنەت-بلوگەرلەرى سايلاۋ وتكىزۋگە 7 ميلليارد اقشا ءبولىپ، ەكونوميكالىق داعدارىس جاعدايىندا شىعىندانباۋ ءۇشىن، نازارباەۆتىڭ وكىلەتتىگىن كەلەسى پرەزيدەنتتىك مەرزىمگە سوزا سالايىق دەگەن پىكىرلەرمەن تانىس بولارسىز...
– شىنىندا دا، نازارباەۆتىڭ وكىلەتتىلىگىن ۇزارتۋ باستى ماقسات بولسا – ونسىز دا ەل تىعىرىققا تىرەلىپ وتىرعان كەزەڭدە بيۋدجەتتىڭ قارجىسىن جەلگە شاشپاي، سايلاۋ وتكىزبەي، ەلدى الاشاپقىنعا سالماي، رەفەرەندۋم وتكىزە سالعان دۇرىس دەر ەدىم.
– ەگەر سايلاۋعا قاتىستى اقپارات اعىنىن اڭدىپ جۇرگەن بولساڭىز، جەكەلەگەن تاۋەلسىز ساياساتكەرلەر مەن ازات ويلى ازاماتتاردىڭ ءوزى گەوساياسي كۇردەلى كەزەڭدە نازارباەۆتىڭ تۋى استىنا جينالايىق دەگەن پىكىر ايتۋدا. شاماسى، ولار بۇل ويلارىن ۋكرايناداعى رەسەيلىك سوعىستىڭ سالدارىنان ايتىپ جۇرگەنگە ۇقسايدى. ونداي پىكىرلەرگە قالاي قارايسىز؟
– سول پىكىرلەر بۇرىس دەپ، كەسىپ ايتۋعا بولماس. ءيا، گەوساياسي جاعداي وتە اۋىر كەزەڭدە تۇرمىز. ەلدىڭ بولاشاق تاعدىرىنا الاڭداۋشىلىق زورايدى. تاۋەلسىزدىگىمىزدەن ايىرىلىپ قالمايمىز با دەگەن ۇرەي باسىم. ساياسي كۇش رەتىندە بيلىككە ۇمتىلىپ، ەلگە وزگەرىس اكەلەمىز دەپ تالپىنعانىمىزبەن، ەلدىڭ باسىنا كۇن تۋىپ جاتقان كەزەڭدە بارلىق ساياسي امبيتسيامىزدى ىسىرىپ قويۋعا تۋرا كەلەتىن جاعداي تۋى ابدەن مۇمكىن. جانىپ جاتقان وتتان جان-جاققا شوق تاسىپ، ەلدى ورتكە شارپۋدىڭ قاجەتى قانشا؟
ءبىزدىڭ وپپوزيتسيالىق ءىس-ارەكەتىمىزدىڭ ارتى قوعامدى ارانداتىپ، حالىقتى قانعا بوكتىرۋگە سوقتىرماۋى ءتيىس. كەيبىر ازاماتتار رەسەيگە قاراپ ەلەڭدەپ، موينىن سول جاققا بۇرعىسى كەلىپ تۇرادى، سونىڭ سالدارىنان ەلىمىزدىڭ تۇتاستىعىنا زيانىمىز ءتيىپ جاتسا، بۇل سۇمدىق جاعداي ەمەس پە؟! سوندىقتان ونداي پىكىر ايتقان ازاماتتارعا تۇسىنىستىكپەن قارايمىن: امالدىڭ جوقتىعىنان ەلىنىڭ بولاشاعى ءۇشىن بيلىكتىڭ باستاماسىن قولدايتىن وي ايتقاندارىنا تۇسىنىستىكپەن قاراۋ كەرەك.
– قازىرگى تەرەڭ داعدارىستاعى ەكونوميكالىق جاعدايدا پرەزيدەنتتىك سايلاۋ وتكىزۋ – ەلدىڭ قامىن ويلاعان شەشىم ەمەس ەكەندىگى بەلگىلى جايتكە اينالدى. ەڭ الدىمەن قازاقستاندىق تەڭگەنىڭ تاعدىرى، ەكونوميكانىڭ زارۋلىگى تارازى باسىن تارتىپ تۇرعان ساتتە ءبىرىنشى كەزەكتە بۇگىنگى بيلىك قانداي قادامدار جاساۋى قاجەت ەدى دەپ ويلايسىز؟
– ءبىرىنشى كەزەكتە بيلىك ەلدەگى جاعدايدى تۇراقتى ەتەمىن دەسە، حالىقتىڭ سەنىمىنە يە بولۋى كەرەك. رەسەي بيلىگى – دۇرىس پا، بۇرىس پا – ايتەۋىر حالقىن وزىنە قاراتىپ وتىر. اسىرە ۇلتشىلدىقتى جانداندىرىپ، مەملەكەتتىڭ قامىن ويلايتىن كەيىپ تانىتتى. ال ءبىزدىڭ ەلدە ءبىر عانا ادامنىڭ اۋزىنا قاراپ، جەكە-دارا بيلىككە باس ۇرعاننان گورى، ساياسي جۇيەنى وزگەرتىپ، حالىق سەنىمىنە يە بولاتىن، ەلدىڭ الدىندا جاۋاپ بەرەتىن، ءوزىنىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن تۇسىنەتىن وكىمەت بولۋى ءتيىس.
داعدارىسقا قارسى جاسالىپ جاتقان كەز كەلگەن باعدارلامانىڭ ىسكە اسپايتىن سەبەبى – ۇرلىق، سىبايلاس جەمقورلىق ادام ايتقىسىز كولەمدە ەتەك جايعان. ونى ءتۇپ-تامىرىمەن قۇرتۋ ءۇشىن، ەڭ باستىسى – بيلىك جۇيەسىن وزگەرتۋ كەرەك. اسىعىس سايلاۋ وتكىزىپ، پروبلەمانى كەيىنگە ىسىرىپ قويىپ، ەلدىڭ نازارىن باسقا جاققا اۋدارۋ – دۇرىس تاڭدالعان ساياسي ءتاسىل ەمەس. ساياسي-ەكونوميكالىق رەفورمانى ىسكە اسىرۋعا مۇرسات بەرىلۋى كەرەك. بيلىكتەگىلەردىڭ ءوزى «ەرتەڭ داعدارىس بولادى» دەپ جار ساۋدا. بۇگىن سايلاۋ وتكىزسە، سول قيىندىقتان ەرتەڭ ءوتىپ كەتە مە ەكەن؟ ساياسي ناۋقانعا ابدەن ەتى ء«ولىپ» كەتكەن قارا حالىق بۇگىندە ءبىرىنشى كەزەكتە كۇنكورىس قامىنا الاڭ.
– ۇكىمەتتىڭ جۋىقتا وتكەن كەڭەيتىلگەن وتىرىسىندا ەل ەكونوميكاسى قاتاڭ ۇنەم جاعدايىنا كوشەتىندىگى ايتىلدى. بىراق سولاي بولا تۇرسا دا، ۇكىمەت عالامدىق جوبالاردان باس تارتپايتىنىن ءبىلدىردى. وسىنداي قاراما-قايشىلىقتىڭ تابيعاتىن قالاي قابىلدايسىز؟
– تاۋەلسىزدىك العان العاشقى ونجىلدىقتا ەلىمىزدى الەمگە تانىتۋ باستى ماقسات بولدى. بۇگىندە قازاقستاندى بىلمەيتىن مەملەكەت جوق شىعار. بىراق شيرەك عاسىر وتسە دە، بيلىك سول ماقساتتى كۇن تارتىبىنەن تۇسىرمەۋدە. جالعان ۇرانمەن جالاۋلاتىپ كەلە جاتىرمىز. وسى جالباعاي جارنامانىڭ قۇنى ەلگە وتە قىمبات ءتۇسىپ جاتقانىن ەسكەرىپ جاتقان ەشكىم جوق!
سوندىقتان «قارجىنى ۇنەمدەۋ كەرەك» دەسە، نەگە ەلگە قاجەتسىز، كىرىسى جوق، شىعىنى كوپ جوبالاردان باس تارتپايدى؟ بۇل ورىندى سۇراق. بىراق نازارباەۆ ناقتى جاعدايدى باعالاۋدان قالدى، دەپ ايتا المايمىن. ەلدىڭ جاعدايىن دا وتە جاقسى بىلەدى، الداعى ۋاقىتتا بولاتىن داعدارىستى دا ەسەپتەپ وتىر، ۇلتتىق قورعا قارجىنى جيناقتاۋ دا، ونى قارجى جەتىمسىزدىگى تۋعان كەزدە جۇمساۋعا باعىتتالعانى بەلگىلى. بىراق سول قارجى حالىقتى الەۋمەتتىك قۇلدىراۋدان امان الىپ قالۋدان بۇرىن ەلدەگى جەكە-دارا بيلىكتى دارىپتەۋگە، نەمەسە پايداسىز جوبالارعا جۇمسالىپ، وعان قوسا سىبايلاس جەمقورلار مەن ۇرىلاردى بايىتىپ جاتقانى قىنجىلتادى.
– قوعامنىڭ ساياسي سالعىرتتىعى، ازاماتتىق بەلسەندىلىك ەدەننىڭ دەڭگەيىنە جەتكەنى، ادامداردىڭ دارمەنسىزدىگى – وسىنىڭ ءبارى حالىقتىڭ بولاشاق ەرىك-جىگەر مەشەۋلىگىنە سوقتىراتىن قورقىنىشتى قۇبىلىس دەپ باعالاي الاسىز با؟
– ارينە، قورقىنىشتى! ەلدىڭ ءۇمىتى شەكسىز ەمەس: ءبىر كۇنى ۇزىلەدى. ازاننان كەشكە دەيىن بيلىك ءبىر سارىندى اقپارات تاراتىپ، بالاما تۇردە وي-پىكىر ايتىلماي جاتقانىنا، وعان حالىقتىڭ ەتى ۇيرەنىپ كەتتى. قالىڭ بۇقارا كۇنكورىستەن ارى اسا الماۋدا، ۇلكەن ساياساتتى ويلاۋعا مۇرشاسى دا جوق. وسىنىڭ ءبارى ەلدىڭ ەرىك-جىگەرىن ساياسي اپاتياعا اكەلىپ تىرەدى. ەلدىڭ رۋحاني جىگەرى جانشىلىپ، قۇلدىق پسيحولوگيادان شىعا الماي، تىزەسى بۇگىلىپ قالدى. وسىنىڭ ءتۇبى جاقسىلىققا اپارمايدى، ادىلەتسىزدىككە قارسى نارازىلىق ستيحيالى تۇردە كەز كەلگەن قالادا بۇرق ەتە قالۋى مۇمكىن. بۇل ەندى، راسىندا دا، قورقىنىشتى قۇبىلىس بولارى ايدان انىق.
سۇحباتتاسقان، باقىتگۇل ماكىمباي.
Abai. كz
دەرەككوز: «وبششەستۆەننايا پوزيتسيا» گازەتى. (پروەكت «DAT» №08 (279) وت 26 فەۆراليا 2015 گ.
تۇپنۇسقاداعى تاقىرىپ: جارماحان تۇياقباي: ساياسي قويىلىمنىڭ قوسىمشا كەيىپكەرى بولۋ قاجەت پە؟