2010 جىلى باۋىرجان مومىشۇلىنىڭ تۋعانىنا 100 جىل تولادى. مەرەيتويعا دايىندىق شارالارى قازiردiڭ وزiندە باستالىپ كەتتi. باۋكەڭنiڭ كوزiن كورگەن، باتىردى ۇلگi تۇتقان ازاماتتار داڭقتى تۇلعانىڭ عاسىرلىق تويىن وتكiزۋگە بارىن سالىپ-اق جاتىر. الماتىداعى سونداي ازاماتتاردىڭ بiرi – تولە بي قورىنىڭ ديرەكتورى جانە «باۋىرجان مومىشۇلىنىڭ مۇراسى جانە پاتريوتتىق تاربيە» باعدارلاماسىنىڭ ۇيلەستiرۋشiسi ورالجان ماساتباەۆ. جاقىن كۇندەرi وسى قور مەن الماتى قالاسى اكiمدiگi, قازاقستان جازۋشىلار وداعى، اۋعان سوعىسى ۇيىمدارىنىڭ «قازاقستان ارداگەرلەرi» قاۋىمداستىعى جانە قازاقستان حالىقتارى اسسامبلەياسىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن رەسپۋبليكا سارايىندا «باۋىرجان مومىشۇلىنىڭ مۇراسى جانە پاتريوتتىق تاربيە» اتتى سالتاناتتى كەش وتەدi. 8-مامىردا ستۋدەنتتەر سارايىندا باۋىرجان مومىشۇلىنا ارنالعان اقىندار ايتىسى بولادى. بiز باتىردىڭ عاسىرلىق تويى قارساڭىنداعى iس-شارالار رەتiن بiلۋ نيەتiمەن ورالجان جاقاۇلىن اڭگiمەگە شاقىردىق.                

«وتاندى سۇيەمiن، ول ءۇشiن جانىمدى بەرەمiن دەگەن – بوس ءسوز ەمەس»

– 2010 جىلى – باۋىرجان مومىشۇلىنىڭ 100 جىلدىعى. اللا ءساتiن سالسا، بۇل مەرەيتوي يۋنەسكو دەڭگەيiندە اتالىپ وتپەك. قازiر مەرەيتويعا ازiرلiك جۇمىستارى قالاي ءجۇرiپ جاتىر؟

2010 جىلى باۋىرجان مومىشۇلىنىڭ تۋعانىنا 100 جىل تولادى. مەرەيتويعا دايىندىق شارالارى قازiردiڭ وزiندە باستالىپ كەتتi. باۋكەڭنiڭ كوزiن كورگەن، باتىردى ۇلگi تۇتقان ازاماتتار داڭقتى تۇلعانىڭ عاسىرلىق تويىن وتكiزۋگە بارىن سالىپ-اق جاتىر. الماتىداعى سونداي ازاماتتاردىڭ بiرi – تولە بي قورىنىڭ ديرەكتورى جانە «باۋىرجان مومىشۇلىنىڭ مۇراسى جانە پاتريوتتىق تاربيە» باعدارلاماسىنىڭ ۇيلەستiرۋشiسi ورالجان ماساتباەۆ. جاقىن كۇندەرi وسى قور مەن الماتى قالاسى اكiمدiگi, قازاقستان جازۋشىلار وداعى، اۋعان سوعىسى ۇيىمدارىنىڭ «قازاقستان ارداگەرلەرi» قاۋىمداستىعى جانە قازاقستان حالىقتارى اسسامبلەياسىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن رەسپۋبليكا سارايىندا «باۋىرجان مومىشۇلىنىڭ مۇراسى جانە پاتريوتتىق تاربيە» اتتى سالتاناتتى كەش وتەدi. 8-مامىردا ستۋدەنتتەر سارايىندا باۋىرجان مومىشۇلىنا ارنالعان اقىندار ايتىسى بولادى. بiز باتىردىڭ عاسىرلىق تويى قارساڭىنداعى iس-شارالار رەتiن بiلۋ نيەتiمەن ورالجان جاقاۇلىن اڭگiمەگە شاقىردىق.                

«وتاندى سۇيەمiن، ول ءۇشiن جانىمدى بەرەمiن دەگەن – بوس ءسوز ەمەس»

– 2010 جىلى – باۋىرجان مومىشۇلىنىڭ 100 جىلدىعى. اللا ءساتiن سالسا، بۇل مەرەيتوي يۋنەسكو دەڭگەيiندە اتالىپ وتپەك. قازiر مەرەيتويعا ازiرلiك جۇمىستارى قالاي ءجۇرiپ جاتىر؟
– وتكەن جىلى قازاننىڭ 10-ىندا ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ «پاتريوتتىق تاربيە تۋرالى» ارنايى قاۋلى قابىلدادى. باتىردىڭ 100 جىلدىق مەرەيتويى سول قاۋلىنىڭ وزەگi بولايىن دەپ تۇر. باۋكەڭ پاتريوتيزم دەگەن ۇعىمدى مىنا سويلەمگە سىيدىرعان. «پاتريوتيزم - «مەن وتاندى سۇيەمiن، ول ءۇشiن جانىمدى بەرەمiن دەگەن – بوس ءسوز ەمەس. مەنiڭ ومiردەن توقىعانىم: وتانعا دەگەن سۇيiسپەنشiلiك اتا-اناڭا، باۋىرلارىڭا، تۋىپ-وسكەن اۋىلىڭا، قالاڭا، ءوز ۇلتىڭا دەگەن ماحاباتتان باستالادى. اتا-اناسىن سىيلايتىن ۇل – ساباقتى دا جاقسى وقيدى، ءتارتiپتi, ەڭبەكقور، ادال بولىپ وسەدi. بۇل – وتە قاجەتتi قاسيەتتەر. ءوز اۋىلىنىڭ تاسىن قادiرلەمەگەن باسقا اۋىلدىڭ تاۋىن دا سىيلاي المايدى. حالىقتار اراسىنداعى قاسيەتتi دوستىق وسى سەزiمنەن باستالادى». قانداي استارلى وي. تاڭعالاسىڭ. ءجاسوسپiرiم ۇرپاقتى وسى باعىتتا تاربيەلەۋ كەرەك دەگەن ويدى قاداپ ايتادى. پاتريوتيزم دەگەن، بۇل – بiر شىڭ. سوعان كوتەرiلمەي جالپىۇلتتىق قۇندىلىققا جەتە المايسىڭ.
«باۋىرجان مومىشۇلى مۇراسى جانە پاتريوتتىق تاربيە» دەگەن ارنايى باعدارلاما بار. مەن بۇل باعدارلامامەن تولە بي قورىنىڭ اتىنان 90-جىلداردان بەرi اينالىسىپ كەلەمiن. باۋكەڭنiڭ 100 جىلدىعىنا قارسى تىرناقالدى شارا رەتiندە 8 مامىردا ستۋدەنتتەر سارايىندا اقىندار ايتىسىن، 9 مامىردا رەسپۋبليكا سارايىندا «باۋىرجان مومىشۇلى مۇراسى جانە پاتريوتتىق تاربيە» اتتى كەش وتكiزبەك ويدامىز.
1990 جىلى جەلتوقساننىڭ 11-iندە گورباچەۆتىڭ باۋكەڭە كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى اتاعىن بەرۋ تۋرالى جارلىعى شىقتى. ەلۋ جىل كۇتكەن حالىق ءۇمiتi نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ وڭ كوزقاراسىنىڭ ناتيجەسiندە اقتالدى عوي. سول بiر قۋانىشتى كۇن تۋرالى مىناداي اڭگiمە بار. باقىتجان مومىشۇلىنا جولداعان قۇتتىقتاۋ حاتىنىڭ سوڭىندا ەلباسى: «باۋىرجاننىڭ جۇلدىزدى بولعان كۇنi – حالىقتىڭ جۇلدىزى جانعان كۇنi» دەپ جازىپتى. وسى جەردە بiر وي ايتقىم كەلiپ وتىر. شەراعاڭنىڭ ايتقان بiر ءسوزi بار: «باۋىرجان مومىشۇلىن بiز تەك قانا باتىر دەپ قابىلداماۋىمىز كەرەك. ءۇڭiلiپ قاراساق، ونىڭ تۇلا بويى تۇنىپ تۇرعان اقىل». بۇل ءسوزدiڭ، ارينە، ءجونi بولەك. باۋكەڭ نەگە ەرەكشە باتىر، باۋكەڭ نەگە دارا باتىر دەگەندە باۋكەڭنiڭ باتىرلىعى مەن اقىلدىلىعى حالىق دانالىلىعىمەن ۇندەسiپ، ۇشتاسىپ جاتقانىن ايتۋىمىز كەرەك. باۋكەڭنiڭ تاعى بiر ەرەكشەلiگi - كورەگەندiگi. 1947 جىلى جازعان بiر ولەڭiندە باۋكەڭ بىلاي دەپتi:
قادiرiن بiلمەپپiز عوي تiرi كەزدە،
دەپ جىلار سورلى قازاق مەن ولگەندە.
ۇرپاق اتار سەكسەن مەن جۇزدiگiمدi,
تاريحتىڭ تۇبiنەن ءسوز كەلگەندە.
بايقاپ قاراساڭ، «سەكسەن مەن جۇزدiگiمدi» دەگەن اتاۋلى سانداردىڭ استارىندا ۇلكەن ءمان جاتىر. نەگە دەسەڭiز، 80 جىلدىعىندا باۋكەڭ كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى اتاعىن الىپ، حالقىمەن قايتا قاۋىشسا، 100 جىلدىق مەرەيتويى ەندi اللا ءساتiن سالسا، يۋنەسكو كولەمiندە اتالىپ وتپەك. بۇل باعىتتاعى جۇمىستاردى قازiر ەلiمiزدiڭ ەڭسەلi ازاماتتارى يمانعالي تاسماعامبەتوۆ پەن ولجاس سۇلەيمەنوۆ اتقارىپ جاتىر. باۋكەڭ – بiر جاعىنان قولباسشى، ەكiنشi جاعىنان قالامگەر. وسىندايدا گەنەرال-پولكوۆنيك ۆەرشيگارونىڭ ايتقان مىنا بiر ءسوزi ەسكە تۇسەدi: «باۋكەڭ سوعىستا بiر ەرلiك جاساسا، بەيبiت كۇندەگi كiتاپ جازۋى – ەكiنشi ەرلiك. بۇل ەكi ەرلiگi دە بiر-بiرiمەن تەڭ» دەيدi. ءازiلحان اعا نۇرشايىقوۆ باۋىرجان مومىشۇلىنىڭ قازاق ادەبيەتiندە اسكەري جانر دەگەن جاڭا جانردى قالىپتاستىرعان قالامگەر ەكەنiن جيi ايتىپ جۇرەدi. سوندىقتان بiز باۋكەڭنiڭ باتىرلىعىن عانا ەمەس، قالامگەرلiگiن، دانالىعىن باسا ايتۋىمىز قاجەت.
قازiر باۋكەڭنiڭ 100 جىلدىعىنا دايىندىق توبى جۇمىستارىن باستاپ كەتتi. الماتىدا قوعام قايراتكەرi, بۇگiندەرi 90 جاستان اسقان حايدار ارىستانبەكوۆ دەگەن اعامىز تۇرادى. سول كiسiنiڭ باۋكەڭە قاتىستى ايتقان اسەرلi بiر اڭگiمەسi بار. ول كەزدە حايدار ارىستانبەكۇلى ماسكەۋدە پارتيا مەكتەبiندە وقيتىن. سودان بۇلار بiر كۇنi مەكتەپكە باۋكەڭدi كەزدەسۋگە شاقىرادى. ەكi ساعات ەستە قالارلىق اڭگiمە ايتقان، باۋكەڭ ءسوزiنiڭ سوڭىن:«سەندەر ەرتەڭ ەل باسقاراتىن تۇلعا بولاسىڭدار. باسشىلاردىڭ ءۇش ءتۇرi بولادى. بiرەۋلەر موينىمەن ويلايدى. ولار جەلكەسi قۇجىرايىپ، تەك اياعىنىڭ استىنداعىنى عانا كورەدi. بiرەۋلەر iشiمەن ويلايدى. ولاردىڭ iشتەرi ۇلكەن، شالقايىپ جۇرەدi. اياعىنىڭ استىن كورمەيدi. بiرەۋلەر اقىلمەن ويلايدى. ولار تەك قانا حالىقتىڭ قامىن ويلايدى، ادiلدiكتi iزدەيدi. مiنە، وسىلار ناعىز باسشى» دەپ ەكi اۋىز سوزبەن اياقتاپتى. حايدار اعا باۋكەڭدi بiر ەستەلiگiندە «اقىلمەن ويلايتىن باسشىلاردىڭ بiرi –باۋكەڭ» دەپ تەبiرەنiسپەن ەسكە الادى. بۇگiندەرi حايدار اعا، ءازiلحان نۇرشايىقوۆ اعالارىمىز ۇلكەن باستارىن كiشiرەيتiپ باۋكەڭە قاتىستى جۇمىستاردىڭ باسى-قاسىندا ءجۇر.

سنەگيننiڭ اماناتىن مىرزاحمەتوۆ ورىندادى

– باتىردىڭ مۇراسىمەن قانشا جىلدان بەرi اينالىسىپ كەلەسiز. باۋكەڭە قاتىستى شەشiلمەگەن قانداي ماسەلەلەر بار؟
– باۋكەڭە الماتىدان بiر ەسكەرتكiش بۇيىرماي تۇر. قازiرگi باستى ماسەلە – وسى. بۇل ەسكەرتكiشتi قويۋ جونiندە ۇكiمەت 1990 جىلى 11-قاراشادا قاۋلى قابىلداعان. بۇل قاۋلى باۋكەڭ كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى اتاعىن الماي تۇرعاندا قابىلدانعان قاۋلى. قالالىق اتقارۋ كوميتەتi دە 1991 جىلى قاۋلى قابىلدادى. سونىڭ ءبارi قاعاز بەتiندە قالدى. باۋكەڭە ەسكەرتكiش قويۋ ماسەلەسiن قالا اكiمi يمانعالي تاسماعامبەتوۆ قالاعا اكiم بولىپ كەلگەندە قولعا الىپ، 2005 جىلى 9-مامىرعا قارسى بايقاۋ جاريالانىپ، 28 گۆاردياشى-پانفيلوۆشىلار ساياباعىندا ەسكەرتكiش اشىلاتىن بولعان. الايدا بەلگiسiز سەبەپتەرمەن بۇل جۇمىس تا توقتاپ قالدى. مەنiڭ ەسiمدە، سول ۋاقىتتا شاكەن نيازبەكوۆ ءوزiنiڭ ماكەتiن جاساپ، ونى ءازiلحان اعا مەن كيم سەرiكباەۆقا كورسەتكەن بولاتىنبىز.
جاقىندا «ەسكەرتكiشتەر كۇنi» مەرەكەسi اتالىپ ءوتتi. سول كۇنi تەلەديداردا تiكەلەي ەفيردە شوتا ءۋاليحانوۆ اعامىز سۇحبات بەردi. سوندا مەن ول كiسiگە: «باۋكەڭە ەسكەرتكiش نەگە قويىلماي جاتىر، قويىلسا، ول قانداي بولۋ كەرەك؟» دەگەن سۇراق قويدىم. ساۋلەتشi «بۇل جونiندە ۇكiمەتتiڭ قاۋلىسى بولۋ كەرەك» دەپ جاۋاپ بەردi. ۇكiمەتتiڭ قاۋلىسى شىققالى قاشان. سول سۇحباتىندا شوتا اعامىز قۇندى مالiمەت ايتتى. ماسكەۋ ءۇشiن سوعىستا باۋكەڭ اسكەري كارتانىڭ ماسكەۋگە دەيiنگi بولiگiن قيىپ، وتقا جاعىپ تاستاعان ەكەن. مۇنداعى ويى «ماسكەۋدەن باسقا جەردiڭ بiزگە قاجەتi جوق. شەگiنەرگە جول جوق» دەگەنi عوي. حاكiمجان ناۋرىزباەۆ باۋكەڭنiڭ وسى ءساتiن بەينەلەيتiن ەسكەرتكiشتiڭ ماكەتiن جاساپتى.
ەكiنشi ماسەلە، الماتىدا باۋكەڭنiڭ مۇراجايى جوق. باۋكەڭنiڭ سوڭعى تۇرعان ءۇيi قوناەۆ پەن گوگول كوشەسiنiڭ قيىلىسىندا ورنالاسقان. بiر كەزدەرi وسى ءۇيدi مۇراجايعا اينالدىرۋ يدەياسى ايتىلعان-دى. وكiنiشكە قاراي، بۇل ورىندالمادى. 2000 جىلى قالالىق ءماسليحاتتا قىركۇيەكتiڭ 28-iندە مادەنيەت تۋرالى ماسەلە تالقىلاندى. سول تالقىلاۋدا قالا اكiمi ۆ.حراپۋنوۆ بايانداما جاساپ، وندا قالاداعى ەسكەرتكiشتەر مەن مۇراجايلار تۋرالى ايتتى. سوندا حراپۋنوۆقا باۋكەڭنiڭ ەسكەرتكiشi مەن مۇراجايىنىڭ اشىلماي جاتقاندىعىن ايتتىم. سول كەزدە ول كiسi «باۋكەڭنiڭ تۇرعان ءۇيiن ساتىپ الىپ، مۇرايجايعا اينالدىرامىن» دەپ ۋادە بەرگەن بولاتىن. بۇل دا ءسوز جۇزiندە قالدى. حات تا جازىلدى. ناتيجە بولمادى. باۋكەڭە قالامىزدان مۇراجاي اشىلىپ، ەسكەرتكiش قويىلماعانى بارiمiزگە سىن. باۋكەڭنiڭ جان جولداسى دميتري سنەگيننiڭ ورىنداي الماعان اماناتتارىنىڭ بiرi دە – وسى. باتىردىڭ 90 جىلدىعىنا قارسى بiز سنەگينگە وتكiزiلەتiن شارالار تiزiمiن اپاردىق. سوندا ول كiسiنiڭ كوڭiلi تولماي: « Iس-شارالار، جيىندار ءبارi وتەدi عوي. حالىققا، بولاشاق ۇرپاققا ەڭ قاجەتi – باۋكەڭنiڭ كiتاپتارى. باۋكەڭنiڭ تولىق شىعارمالار جيناعىن شىعارۋ كەرەك. مەن، وكiنiشكە وراي، ءوزiمنiڭ پارىزىمدى ورىنداي المادىم. و دۇنيەگە بارعاندا باۋكەڭنiڭ بەتiنە قالاي قارايمىن» دەگەنi بار. الايدا سنەگيننiڭ ورىنداي الماعان اماناتىن مەكەمتاس مىرزاحمەتوۆ اعامىز ورىندادى. 2001 جىلى ول تارازدا وبلىس اكiمi سەرiك ۇمبەتوۆتىڭ قولداۋىمەن «باۋىرجانتانۋ» عىلىمي-زەرتتەۋ ورتالىعىن اشتى. قازiر ورتالىق باۋكەڭنiڭ 30 تومدىق اكادەميالىق شىعارمالار جيناعىن شىعارۋعا ازiرلiك ۇستiندە.
مەنiڭ ويىم، وسىنداي ورتالىقتى الماتى مەن استانا قالالارىنان دا اشساق. قازiر بiز وسىنداي ۇسىنىستاردى قۇزىرلى ورگاندارعا جولداپ جاتىرمىز.
جالپى، باۋكەڭنiڭ ارتىندا قالعان قۇجاتتار وتە كوپ. ونىڭ كوبi باتىردىڭ ۇلى باقىتجاننىڭ قولىندا. مەكەمتاس مىرزاحمەتوۆتە بiراز دۇنيەلەرi ساقتاۋلى. باۋكەڭنiڭ قاسىندا جيىرما جىلداي بiرگە جۇرگەن، بالاسىنداي بولىپ كەتكەن جازۋشى مامىتبەك قالدىبايدا باتىردىڭ ازدى-كوپتi مۇرالارى بار.
سوڭعى كەزدەرi دميتري سنەگينمەن جاقىن ارالاستىم. ول كiسiنiڭ ماعان جۇكتەگەن بiر اماناتىن ايتايىن. «سەن ورتالىق مۇراعاتقا كiرiپ، باۋكەڭنiن دۇنيەلەرiن جيناستىرىپ، جارىققا شىعار» دەگەن ەدi. بۇل دا ازiرگە جۇيەسiن تاپپاي تۇر. ارحيۆ ماماندارىمەن سويلەستiم. ولار جۇمىس iستەۋگە دايىن. بiراق كiشكەنە دەمەۋشiلiك كەرەك. مەملەكەتتiك تاپسىرىستاردىڭ قاجەتتiلiگi انىق سەزiلەدi. باۋكەڭ دميتري سنەگينگە ءوزiنiڭ قۇپيا ءۇش قويىن داپتەرiن تاپسىرعان ەكەن. تاپسىرىپ تۇرىپ: «وقىپ شىق. ەگەر قاجەت قىلساڭ، ساقتارسىڭ، جويىپ جiبەرەمiن دەسەڭ، ءوز ەركiڭ» دەپتi. تولىق سەنگەن عوي. دميتري سنەگين بۇل قويىن داپتەرلەردi ماعان تابىستاپ كەتتi.
الماتىدا باۋكەڭ اتىندا ەكi مەكتەپ بار: بiرi №131 مەكتەپ جانە ب.مومىشۇلى اتىنداعى اسكەري مەكتەپ. بۇل وقۋ ورىنداردا باۋكەڭە ارنالعان iس-شارالار ۇنەمi وتكiزiلiپ تۇرادى. تولە بي قورى جاقىندا جامبىل اتىنداعى جاسوسپiرiمدەر كiتاپحاناسىنىڭ قولداۋىمەن باۋكەڭنiڭ «بيبليوگرافيالىق كورسەتكiشتەرiن» شىعارۋدى قولعا الىپ جاتىر. وسىعان باسقا دا كiتاپحانا ماماندارى ات سالىسسا، نۇر ۇستiنە نۇر بولار ەدi دەپ ويلايمىن.
باۋكەڭ اتىنا ستيپەنديا تاعايىنداۋ جۇمىستارى دا كەشەۋiلدەپ جاتىر. ۇكiمەتتiك وردەن تاعايىنداۋ ماسەلەسi دە تالاي جىلدان بەرi كوتەرiلiپ كەلەدi. وسى جەردە ايتا كەتكەن ورىندى شىعار. اۋعان سوعىسى ۇيىمدارىنىڭ «قازاقستان ارداگەرلەرi» قاۋىمداستىعى «باۋىرجان مومىشۇلى» دەگەن «قۇرمەت بەلگiسi» وردەنiن شىعارىپتى. اللا ءساتiن سالسا، 9-مامىردا رەسپۋبليكا سارايىندا وتەتiن كەشتە وسى وردەنمەن قاتار «قازاقستان ارداگەرلەر قاۋىمداستىعى مەن تولە بي قورىنىڭ شەشiمiمەن، «ساۋاپ» قوعامدىق قورىنىڭ دەمەۋشiلiگiمەن «باتىر شاپاعاتى» مەدالi باۋىرجان مومىشۇلى مۇراسىن زەرتتەپ، زەردەلەپ جۇرگەن ازاماتتارعا تاپسىرىلاتىن بولادى. ۇكiمەتتiك ەمەس ۇيىمداردىڭ يگiلiكتi iسi ۇكiمەتكە ۇلگi بولسا، قانە!..
باۋكەڭە ارنالعان دەرەكتi فيلمدەر كەرەك. وسىدان بiر-ەكi جىل بۇرىن ماسكەۋ تۇبiندەگi ۆولوكولامسك تاس جولى بويىندا پانفيلوۆ پەن باۋىرجان مومىشۇلىنا ەسكەرتكiش قويىلدى. وسى دۇنيە ەلەۋسiز قالدى. وسى وقيعا جونiندە دەرەكتi فيلم تۇسiرسە بولار ەدi. 
ەلiمiزدiڭ كiتاپحانالارىندا مومىشۇلىنا ارنالعان بۇرىشتار اشىلسا، بۋكلەتتەر شىقسا. وندا باۋكەڭنiڭ ءومiرi تۋراسىندا مول ماعلۇماتتار بەرiلiپ، جۇرتشىلىقتىڭ رۋحاني ازىعىنا اينالسا قانداي عانيبەت. جاستاردىڭ اراسىندا بايقاۋلار وتكiزiلسە، باۋكەڭ ەسiمi جاس كوڭiلدەرگە جiگەر بەرەر ەدi عوي. ەلباسى جاقىندا جۋرناليستەرمەن كەزدەسۋiندە كiتاپقا، كiتاپ وقۋعا قاتىستى ءوز ويلارىن ايتتى. سوندىقتان جاستاردىڭ وي-ورەسiن كەڭەيتەتiن كەلەلi شارالار كوپتەپ وتكiزiلۋi قاجەت.
– ءوزiڭiز باسقارىپ وتىرعان تولە بي قورىنىڭ جۇمىسى جونiندە ايتىپ وتسەڭiز؟
– 1991 جىلى 25-قاڭتاردا «باۋىرجان مومىشۇلى» قورىن اشتىق. ول كەزدە مەن قالالىق كەڭەستە دەپۋتات ەدiم. باۋكەڭنiڭ كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى اتاعىن الۋعا بiراز جۇمىس iستەدiك. باۋكەڭە بۇل اتاق بەرiلگەننەن كەيiن جۋالىدا ۇلكەن توي بولدى. تويعا قازاقتىڭ بiراز زيالىلارى قاتىستى. سول جيىندا عالىم، ماتەماتيك مۇحتار وتەلباەۆ پەن قازۇۋ-دiڭ ۇستازى ابدiعاني جيەنباەۆ دەگەن ازاماتتار ماعان: «سەن وسىناۋ ۇلكەن iسپەن تۇراقتى تۇردە اينالىسىپ كەلەسiڭ. باۋكەڭنiڭ قورىن اش» دەگەن ۇسىنىس جاسادى. وسىلايشا وسى جىلى قور اشىلدى. رەسپۋبليكاداعى تۇڭعىش قورلاردىڭ بiرi بولدى. الايدا ەكi-ءۇش جىلدان كەيiن قور جابىلىپ قالدى. 1993 جىلى تولە بي بابامىزدىڭ 330 جىلدىعى رەسپۋبليكا كولەمiندە اتالىپ ءوتتi. مامىردىڭ 21-i  كۇنi شۋ بويىندا، 28-i كۇنi ورداباسىدا ۇلكەن توي ءوتتi. ورداباسىداعى تويعا وزبەك پەن قىرعىز ەلiنiڭ باسشىلارى، ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ قاتىستى. وسى مەرەيتوي قارساڭىندا، 1992 جىلى تولە بي قورى اشىلدى. وسى قور اياسىندا «باۋىرجان مومىشۇلى مۇراسى جانە پاتريوتتىق تاربيە» اتتى باعدارلامانى جۇرگiزiپ جاتىرمىز. باۋكەڭنiڭ نەگiزگi اماناتى – تiل ماسەلەسi. سوندىقتان بiز مەملەكەتتiك تiلدiڭ مەرەيiن ارتتىرۋ ماقساتىندا «مەملەكەتتiك تiل باعدارلاماسىنىڭ بiر ۇلگiدەگi شارالارى جانە مەحانيزمi» دەگەن جوبا ازiرلەدiك. بۇل قۇجاتتىڭ انا تiلi ابىرويىنىڭ اسقاق بولۋىنا قىزمەت ەتەرiنە سەنiم مول.

سۇحباتتاسقان – ازامات قاسىم