ەلىڭ كىم؟
مەن وسى سۇراقتى ءالى كۇنگە دەيىن تۇسىنبەيمىن.
بولعان جايت. جىل سايىن كەڭەس اسكەرىنىڭ قاتارىندا بولعان دوستار بيلياردتان جارىس وتكىزەمىز. اۋىسپالى كۋبوگىمىز دا بار. ونشاقتى جىل بۇرىن، بالالار كىشكەنتاي ول كەزدە، ۇلداردى بىرگە الىپ كەلەمىز دەپ شەشتىك. كورسىن اكەلەرىنىڭ بوس ۋاقىتتا نەمەن اينالىساتىنىن؟ جينالدىق. بىرقىدىرۋ ەلمىز. قازىر ءداۋ جىگىت بولىپ كەتكەن ۇلداردىڭ ول كەزدە ستولدان باسى عانا قىلتياتىن. مەنىڭ ۇلىم بيليارد ستولىنا قولى جەتپەسە دە، تىراشتانىپ بىردەڭە ىستەپ جۇرگەن. ءبىر ۋاقىتتا الىس دوستاردىڭ ءبىرى كەلىپ ۇلىمدى اڭگىمەگە تارتتى:
- ەلىڭ كىم؟
- قازاقپىن.
- جوق، ەلىڭ كىم دەيمىن؟
- قازاقستان.
- ەلىڭ كىم، رۋىڭ كىم، قاي ءجۇزسىڭ دەيمىن؟
ۇلىم ماعان قارادى:
- پاپا، ول نە؟-دەدى. مەن جاي عانا:
- دۇرىس، بالام، ەلىڭ دە، رۋىڭ دا - قازاقستان سەنىڭ،-دەدىم. سودان سوڭ الگى دوسىما:
- بالانىڭ باسىن قاتىرما. بىلمەيدى ول رۋدى دا، ءجۇزدى دە. مەن ۇلىما رۋ مەن ءجۇزدى ۇيرەتپەيمىن. ۋاقىتى جەتكەندە ءوزى بىلە جاتار. مەن وعان قازاقسىڭ دەپ قانا ۇيرەتەمىن.
دوسىم ماعان رەنجىپ سالا بەردى:
- ءپالى، مەن سەنى ءبىراز نارسەنى بىلەدى دەپ جۇرسەم؟ رۋى مەن ءجۇزىن بىلمەي قالاي قازاق بولادى ول؟ "ۋ ىشسەڭ رۋىڭمەن" دەمەي مە؟ بالانى باستان. دۇرىس ەمەس مىناۋىڭ،-دەپ كۇبىرلەپ كەتىپ قالدى. بىرەۋدىڭ پىكىرىن كوڭىلگە الاتىن ادام مەن ەمەس، نازار اۋدارعان جوقپىن. بيلياردتى سوعىپ جاتىرمىز. ءبىر ساعاتتان كەيىن الگى دوسىم قاسىما قايتا كەلدى. قايتا كەلدى دە بۇكىل زالعا ەستىرتىپ بىلاي دەدى:
- مەن باعانادان بەرى ويلاندىم. سەنىكى دۇرىس ەكەن، سەرىك. قازاق بالاسىنان "ەلىڭ كىم؟" دەپ قازبالاعاندا نە ۇتامىز وسى؟ باسقا ەلى بار بولسا، ونىڭ نەسى قازاق سوندا؟ ءبىر قازاقتى ەلگە ءبولىپ بولشەكتەگەندە ۇتارىمىز قايسى؟ رۋ ەمەس، ءبىز قازاق دەگەن ءبىر ءبۇتىن ەلمىز عوي ءبىز. رۋ ايتىلعان جەردە بۇتىندىك جوق. ءبارىبىر - قۇراما. قۇراما - ىدىرايتىن دۇنيە. ال، ۇلت - تۇتاس، ءبىر، قۇيما دەگەن ءسوز. سوندىقتان سەنىكى دۇرىس. مەن دە ۇلىمدى سولاي ۇيرەتەمىن ەندى.
-ارينە، سولاي،- دەدىم. باسقا نە ايتۋىم كەرەك ەدى؟ الدە، ۇلتتىق بىرلىك تۋرالى اڭگىمە قوزعاۋىم كەرەك پە ەدى؟ بىزدەن باسقا ەلدەردە "ۇلتتىق بىرلىك" دەپ ەلدەگى ساياسي كۇشتەر مەن ۇلتتاردىڭ بىرلىگىن، مەملەكەتتىڭ تۇتاستىعىن ايتادى. ءبىز قازاق رۋلارىنىڭ اۋىزبىرشىلىگىن "ۇلتتىق بىرلىك" دەپ تۇسىنەمىز. ياعني، وزگەلەر قۇساپ ەل مەن جەرگە يەلىك ەتۋدى ەمەس، الدىمەن ءوزىمىز باسىمىزدى قۇراپ الايىقشى دەپ الاقان جايعىزعان شاراسىزدىقتى مەڭزەيمىز. قازاقتىڭ ۇلتتىق بىرلىگىنە بايلانىستى سوڭعى ەستىگەن "جاڭالىعىم": ءبىر ۇلكەن رۋدىڭ اقساقالدارى جيىلىپ، وبلىس اكىمىنە بارىپتى. سۇراعى مەن تالابى: ء"بىزدىڭ رۋدان نەگە باسشى قويمايسىڭ؟ ەندى باسشى قويمايتىن بولساڭ، ءبىز سەنىمەن رەنجىسەمىز" بولىپتى. "ۇلتتىق بىرلىكتىڭ" قازاقشا كريتەريلەرىنىڭ ءبىرى - وسى. قازاقتىڭ ۇلان-عايىر دالاسى مەن كەڭ پەيىل ەلىنە يەلىك ەتۋدى ايتامىز، قايدا وعان، ءبىر سايلاۋ بولسا، الدىمەن "ەلى كىم ەكەن؟" دەپ رۋ سۇراي باستايتىنىمىز انىق قوي. ۇلتتىق بىرلىك. وزگە ۇلتتاردى باۋىرىمىزعا تارتىپ جول كورسەتۋ، ىقتىرىپ ىقپالدا ۇستاۋ - الىس بىزگە. يادرولىق قارۋ ۇستامايتىن مەملەكەت رەتىندە يادرولىق زىمىرانداردان باس تارتقانىمىز قانشالىقتى دۇرىس بولعان دەسەڭىزشى! ايتپەگەندە.... ۇلتتىق بىرلىك قايدا؟ وندا، يادرولىق قارۋدىڭ قۇلاعىنا تالاسار ما ەدىك؟ سونىمەن، ەلىڭ كىم باۋىرىم؟

سەرىك جانبولات

Abai.kz