وڭتۇستىك شىعىس ازيا اۋماعىنداعى ۇندىقىتاي تۇبەگىندە ورنالاسقان ميانما وداعىندا جانتۇرشىگەرلىك سۇمدىق وقيعا بولدى. حالىقارالىق اقپارات كوزدەرىنىڭ دەرەگىنە سۇيەنسەك، ميانمادا 400 مۇسىلمان اياۋسىز قىرعىنعا ۇشىراعان. رەسمي نەيپيدو (ميانمي وداعىنىڭ استاناسى) تاراتقان حابارعا قاراساق، روحينجا-مۇسىلماندارى پوليتسەيلەرگە قاتارىنان بىرنەشە مارتە شابۋىل جاساعان كورىنەدى. قارۋلى قاقتىعىس تىلەپ قاعىنعان جايت 25 تامىزدان بەرى كورىنىس تاۋىپ جاتسا كەرەك. ميانما اسكەرى «روحينجا-جاساقتارى» 90  رەت بۇلىك شىعاردى دەپ وتىر. سول ءىستىڭ اقىرى الگىندەي بولعان. روحينجا-مۇسىلماندارى قازىر بانگلادەشكە باس ساۋعالاپ بوسۋ ۇستىندە. ويتكەنى  جەرگىلىكتى پوليتسيا مۇسىلمانداردىڭ ىزىنە ءتۇسىپ، قىسىمعا الۋدا. قىتايدىڭ سينحۋا اگەنتتىگى ءناف وزەنىنەن وتەردە 40 ادام سۋعا كەتتى دەپ جازدى.

روحينجالار – بۇلار ەتنيكالىق بەنگال-مۇسىلماندار. ءحىح عاسىردىڭ سوڭى مەن حح عاسىردىڭ باسىن الا اعىلشىن وكىمەتىنىڭ پارمەنىمەن راكحاين شتاتىنىڭ اراكان ايماعىنان قونىس تەپكەن مۇسىلمانداردىڭ قاراسى جارتى ميلليونعا جاقىندايدى. ولاردىڭ دەنى ميانما وداعىنىڭ ازاماتتىعىن الىپ ۇلگەرمەگەن تۇرعىندار.

تۇتاس جاھاندانۋعا بەت العان بۇگىنگى ادامزات قوعامى ءۇشىن گەنوتسيد، جاپپاي قىرىپ-جويۋ ارەكەتى بولىپ تابىلاتىن شەتىن وقيعاعا بايلانىستى ازىرگە حالىقارالىق بەدەلدى ۇيىمدار ناقتى مالىمدەمە جاساي قويعان جوق. الايدا، جەكەلەگەن تۇلعالار ميانماداعى احۋالعا قاتىستى پىكىر بىلدىرە باستادى. سونىڭ ءبىرى تۇركيا رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى تايىپ ەردوعان. ول ميانماداعى جايتتى «مۇسىلماندارعا قارسى جاسالعان گەنوتسيد» دەدى. ەردوعان ميانما قىرعىنىن بۇۇ دەڭگەيىندە تالقىلاپ، پارمەن ەتۋگە ۋادە بەرىپ وتىر. ال، چەشەنستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جەتكەشىسى رامزان قادىروۆ بولسا، قۇقىققورعاۋ ۇيىمدارى مەن حالىقارالىق قوعامداستىقتاردى ايىپتاي كەلىپ: «چەشەنستاندا بىرەۋ تۇشكىرىپ قالسا، مالىمدەمە جاساۋعا دايىن وتىراتىن ەلدەردىڭ كوسەمدەرى نەگە ءۇنسىز؟ بۇۇ-نىڭ باس حاتشىلىعى ميانما بيلىگىن سىناۋدىڭ ورنىنا بانگلادەشتەن بوسقىندارعا پانا بەرۋدى سۇراۋدا. بۇۇ-نىڭ ادام قۇقىعى بيۋروسى ءتىپتى جۇمسارىپ، ميانما بيلىگىنەن الەۋمەتتىك جەلىلەردەگى ۇلتارالىق داۋ-جانجالدى توقتاتۋدى سۇراپ، ءوتىنىش جاساۋدا. وسىنىڭ ءوزى كۇلكىلى ەمەس پە؟» - دەگەندى ايتتى. ميانما قىرعىنى تۋرالى قر سەناتىنىڭ توراعاسى، كاسىبي ديپلومات قاسىم-جومارت توقاەۆ تا ءۇنسىز قالا المادى. ول  تwitter-دەگى پاراقشاسىندا: «بۇۇ جازىقسىز مۇسىلمانداردىڭ جاپا شەگىپ، رەپرەسسياعا ۇشىراۋىنا بايلانىستى بۇۇ تيىسىنشە شۇعىل مالىمدەمە جاساۋى كەرەك» دەپ جازدى.

ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، ميانما 2012 جىلعا دەيىن اسكەريلەردىڭ بيلىگىندە بولعان ەل. 2012 جىلى بيلىك باسىنا كەلگەن اۋن سان سۋ چجي حانىم بيلىكتى ازاماتتىق قوعامنىڭ قولىنا الىپ بەرگەنى ءۇشىن نوبەل سىيلىعىمەن ماراپاتتالعان بولاتىن.

Abai.kz