مۇحتار قۇل-مۇحاممەد: ەلباسىمىزدىڭ «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسى اباي اتامىزدىڭ وسيەتتەرىمەن وزەكتەس
شىعىس قازاقستان وبلىسىندا ەلباسىمىزدىڭ «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسىن جۇزەگە اسىرۋ جۇمىستارى قارقىندى جۇرگىزىلۋدە. وسى باعىتتاعى يگى ىستەردىڭ ورىندالۋىن باقىلاپ، وبلىستاعى كيەلى جەرلەرگە ارنايى بارعان «نۇر وتان» پارتياسى توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى مۇحتار قۇل-مۇحاممەد قوڭىر اۋليە ۇڭگىرىندە بولدى.
اتالعان نىسان وبلىستاعى كيەلى جەرلەر كارتاسىنا ەنگىزىلگەن. الداعى ۋاقىتتا «رۋحاني جاڭعىرۋ» اياسىندا مۇنداي ورىندارعا كۇردەلى جوندەۋ جۇرگىزىلىپ، ونداعى قىزمەت كورسەتۋ ساپاسى جاقسارماق. سونىڭ ارقاسىندا وعان كەلەتىن تۋريستەر مەن زياراتشىلاردىڭ سانى دا ايتارلىقتاي ارتادى دەپ كۇتىلۋدە.
اباي اۋدانىندا ورنالاسقان كونە تۇرىك داۋىرىنە جاتاتىن قوڭىر اۋليە ۇڭگىرى ەل اراسىندا تاريحي اڭىزدارىمەن جانە ەمدىك قاسيەتكە يە سۋىمەن بەلگىلى. مۇندا كەزىندە دانىشپان اباي، ۇلى جازۋشى مۇحتار اۋەزوۆ سياقتى تۇلعالار كەلگەن. كەيىن م.اۋەزوۆ ءوزىنىڭ «اباي جولى» رومانىندا ۇڭگىر تۋرالى ايتىپ وتەدى. ال بۇگىندە بۇل جەرگە جىلىنا 10 مىڭعا جۋىق ساياحاتشى مەن زياراتشى كەلەدى.
وسىنداي ورىنداردى قاستەرلەۋدىڭ ماڭىزى زور ەكەنىن ايتقان مۇحتار-قۇل-مۇحاممەد: «ەلباسىمىز ءاردايىم ۇلتىمىزدىڭ ۇلى اقىنى اباي مۇراسىن قادىرلەپ، بارشا حالىقتى ونىڭ ولەڭدەرى مەن قارا سوزدەرىنەن ونەگە الۋعا شاقىرىپ كەلەدى. پرەزيدەنتىمىز ۇسىنعان «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسى دا اباي اتامىزدىڭ بۇكىل الەمدەگى وقۋ، ءبىلىم، مادەنيەتتىڭ ەڭ وزىق ۇلگىلەرىنەن ۇيرەنۋ جونىندەگى وسيەتتەرىمەن وزەكتەس. ەندەشە ۇلى ويشىلدىڭ ءىزى قالعان قوڭىر اۋليە ۇڭگىرى سياقتى مەكەندەر ءبىز ءۇشىن ناعىز كيەلى جەر بولۋعا ءتيىس. تۋعان جەرگە تاعزىم وسىنداي قاسيەتتى ورىنداردى قادىرلەپ، قاستەرلەۋدەن باستالادى»، – دەدى»
سونىمەن قاتار، پارتيا توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى تارباعاتاي اۋدانىنداعى كيەلى جەرلەردىڭ ءبىرى ىرعىزباي اتا كەسەنەسىندە بولدى. بۇل كەسەنە ءحىح عاسىردىڭ ورتا تۇسىندا سالىنعان ءدىني ارحيتەكتۋرالىق ەسكەرتكىش. ىرعىزباي دوسقاناۇلى زامانىندا قازاق دالاسىنداعى دارىلىك شوپتەردىڭ قاسيەتتەرى مەن قولدانۋ تاسىلدەرىن جەتىك مەڭگەرگەن ايگىلى ەمشى جانە سىنىقشى بولعان. كەشەندە كەسەنەدەن بولەك، مەشىت، مۋزەي جانە ەكى مىڭنان استام كىتاپ قورى ساقتالعان كىتاپحانا جۇمىس ىستەيدى. ءتىپتى سول كىتاپتاردىڭ اراسىندا حVII-XVIII عاسىرلاردا جازىلعان يبن سينانىڭ مەديتسينالىق تراكتاتتارى دا بار.
Abai.kz