بۇرىنعى اقمولا – بۇگىنگى استانا تاريحىنداعى ايتۋلى كۇننىڭ ءبىرى 1997 جىلدىڭ 10 جەلتوقسانى بولعانى ايقىن. بۇل كۇنى شىنىمەن دە اق تۇيەنىڭ قارىنى جارىلعانداي وقيعاعا كۋا بولعان ەدىك. ەلباسىمىز نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ ەلدىكتىڭ كەلەشەگىنە جاساعان تاريحي شەشىمى، ياعني، مەملەكەتتىڭ باس قالاسىن استاناعا كوشىرۋ تۋرالى باستاماسى ءدال وسى كۇننەن باستاپ رەسمي جاعدايدا جۇزەگە اسا باستادى. قازاقستاننىڭ مەملەكەتتىك تۋى، ەلتاڭباسى، پرەزيدەنت  شتاندارتى جاڭا استاناعا اكەلىندى.

وسى ساتتەن باستاپ قالا تۇرعىندارى ءۇشىن عانا ەمەس، بارشا قازاقستاندىقتار ءۇشىن تاريحتىڭ جاڭا بەتى اشىلدى. سارىارقانىڭ سارى ايازى شىتىناپ تۇرسا دا، قالانىڭ ورتالىق الاڭىنا جينالعان ەل-جۇرتتىڭ جۇزىنەن قۋانىشتىڭ لەبىن سەزىندىك. الاڭ ورتاسىندا  ورناتىلعان اقشاڭقاي   مىنبەردىڭ اينالاسىنا قالانىڭ تۇس-تۇسىنان اجەلەر مەن اتالار، جاستار مەن بالالار اعىلىپ كەلىپ جاتتى…

تۇڭعىش پرەزيدەنتتىڭ سول كەزدەگى ورداسىنان، ياعني، بۇگىنگى ەلوردا اكىمدىگى عيماراتىنان نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆ باستاعان پارلامەنت جانە ۇكىمەت باسشىلارى، جاڭا ەلوردانىڭ تۇڭعىش اكىمى ادىلبەك جاقسىبەكوۆ  مىنبەرگە كوتەرىلدى. اياز بۋىپ تۇرعانىمەن، جاندارى مارقايىپ تۇرعان جۇرت دۋ-دۋ شاپالاققا باس­تى. جۇزىنەن  اقجولتاي قۋانىش، اسقاق ايبىن سەزىلگەن ەلباسى قالىڭ قاۋىمعا قايتا-قايتا قول بۇلعاپ، قولداۋشى جۇرتىنا ريزاشىلىق كوڭىل-كۇيىن ءبىلدىردى. وسى ءبىر ساتتە رەسپۋبليكالىق ۇلاننىڭ وركەسترى اسقاق اۋەندى باستاپ جىبەردى. ەر تۇلعالى جاۋىنگەر كوك بايراقتى جەلبىرەتىپ شىقتى. ونىڭ سوڭىنان قوس سارباز ەلتاڭبانى كوتەرىپ كەلدى. پرەزيدەنت شتاندارتى دا سەنىمدى قولدا. ەلدىكتىڭ وسى ءۇش سيمۆولىن ۇستاعان ايبىندى ساربازدار الاڭنىڭ ءدال ورتاسىنا جەتىپ توقتاعان ساتتە ءانۇرانىمىز  جاس استانا اسپانىندا اسقاقتاپ سالا بەردى. جۇرەك تۇسىنا قولىن قويىپ تولقىعان جۇرت، اسەم ساز توقتاسىمەن دۇركىندەتىپ قول سوقتى.

نۇرسۇلتان نازارباەۆ وسى ءبىر تاريحي ءساتتىڭ ۇستىندە ەلجىرەپ سويلەدى. وسى ساتتەن باستاپ تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ استاناسى رەسمي تۇردە وسى قالا بولاتىنىن جاريا ەتتى. بۇل كۇندى تاعاتسىز كۇتكەن ءبىز بولساق، ايازدىڭ قارىعانىن ەلەمەي-اق قولدى سوعىپ جاتىرمىز. جانىما ەرتىپ العان كىشكەنتاي ۇلىم دا كۇننىڭ رايىن ەلەمەيتىن سەكىلدى. كىپ-كىشكەنتاي جۇرەگى تۋعان ەلىندە اقجولتاي وقيعانىڭ بولىپ جاتقانىن سەزدى مە ەكەن، ەلدەن قالماي شاپالاقتايدى.

وسى سالتانات بارىسىندا ەستە قالعان ءبىر كورىنىس اقمولالىق اقساقالداردىڭ ەلباسىمىز نۇرسۇلتان ءابىشۇلىنا جاڭا استانانىڭ سيمۆولدىق كىلتىن تابىس ەتتى. سوعىس پەن ەڭبەكتىڭ بەينەتى مەن زەينەتىن قاتار كورگەن مۇقات مەيىرمانوۆ پەن نۇرعوجا ورازوۆ باستاعان ءبىر توپ قاريالار ەسىل جاعاسىنداعى ەلورداعا اينالعان قالانىڭ قازىعىن قاققان ەلباسىعا اقجولتاي باتاسىن بەردى. ساتىمەن، سالتىمەن، سالتاناتىمەن جاسالعان وسى شاراعا شىن كوڭىلدەن ريزا بولىپ تاراستىق.

ەكى عاسىردىڭ توعىسىندا ورىن العان قيىندىقتارعا قاراماستان مەملەكەتتىڭ جاڭا استاناسىن ايقىنداعان قازاقستانعا سول كەزدە بۇكىل الەم قاۋىمداستىعى ءتۇرلى قوزقاراسپەن قاراعانى جاسىرىن ەمەس. ول تۇگىلى ءوزىمىزدىڭ ەل ىشىندە بۇل شەشىمگە كۇدىك پەن الاڭداۋشىلىق بىلدىرگەندەر از بولعان جوق.    بىراق  جاس مەملەكەتتىڭ كەمەل كەلەشەگى، ۇلتتىڭ باياندى بولاشاعى ءۇشىن وسىنداي قادام جاساۋعا ەلباسىنىڭ كورەگەندىگى، باتىلدىعى، تاۋەكەلدىلىگى ايقارما جول اشتى.

قۇدايعا شۇكىر، كەزىندە بىرەۋگە جالعان بولعان، بىرەۋگە ارمان بولعان استانا بۇگىنگى تاڭدا حالىقارالىق قاۋىمداستىق تانىعان، مويىنداعان قالاعا اينالدى. ەلباسىمىزدىڭ اسقاق ماقساتى ورىندالدى. استانامىز جىل وتكەن سايىن ساۋلەتى مەن داۋلەتى وركەندەپ، بارشا قازاقستاندىقتاردىڭ باس ورداسى بولدى. سوندىقتان دا ءبىز بۇگىن قازاقستاننىڭ دامۋىنا سەرپىن بەرگەن جاڭا ەلوردامىزدىڭ اۆتورىنا ريزاشىلىق سەزىممەن  «استانا – ەلباسىنىڭ ەرلىگى» دەپ ايتامىز. ەل ءۇشىن دە، ەلباسى ءۇشىن دە، ەلوردا ءۇشىن دە مارقايىپ جۇرەتىن بولدىق.

ولاي بولسا، تاۋەلسىزدىكتىڭ تىرەگى بولعان ارمان قالا – استانا، بايتاق قالا – استانا، اسقاقتاي بەر، دەمەكپىز.

عالىم قوجابەكوۆ

Abai.kz