كەشە پارلامەنتتىڭ جوعارعى پالاتاسىندا وتكەن القا-قوتان وتىرىستا سەناتور مۇرات باقتيارۇلى وزەكتى ماسەلەنى كوتەرىپ، دەپۋتاتتىق ساۋال جولدادى. سەناتور پرەزيدەنت سوڭعى نۇسقاسىن ماقۇلداپ، بەكىتكەن لاتىن الىپبيىنە كوشۋ پروتسەسسىن تەك قازاق ءتىلدى اۋديتورياعا عانا ەمەس، جالپىعا بىردەي ەنگىزىلۋى كەرەك ەكەنىن ايتتى.

ەلباسىمىزدىڭ «بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ» ەڭبەگىندە: «لاتىن الىپبيىنە كوشۋدىڭ تەرەڭ لوگيكاسى بار. بۇل قازىرگى زامانعى تەحنولوگيالىق ورتانىڭ، كوممۋنيكاتسيانىڭ، سونداي-اق، XXI عاسىرداعى عىلىمي جانە ءبىلىم بەرۋ پروتسەسىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىنە بايلانىستى» – دەپ ءوز كوزقاراسىن ايقىن بىلدىرگەن بولاتىن. جاقىندا عانا «قازاق ءتىلى ءالىپبيىن كيريلليتسادان لاتىن گرافيكاسىنا كوشىرۋ تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ جارلىعى دا قولدانىسقا ەنگىزىلدى. ءبىز جازۋىمىزدى جاڭعىرتۋ ارقىلى انا ءتىلىمىز بەن قوعامدىق سانامىزدى جاڭعىرتۋعا زور مۇمكىندىك الدىق.

ءالىپبيىمىزدى لاتىن قارپىنە كوشىرۋ ەلىمىزدىڭ جانە ءوز ۇرپاعىمىزدىڭ بولاشاعى ءۇشىن جانە بۇكىل الەممەن بىرلەسە تۇسۋىمىزگە، اعىلشىن ءتىلى مەن ينتەرنەت ءتىلىن جەتىك يگەرۋىمىزگە، ەڭ باستىسى – قازاق ءتىلىن جاڭعىرتۋعا جاعداي تۋعىزاتىندىعى باسى اشىق باستى ماسەلە ەكەندىگى بارشا قازاقستاندىقتاردىڭ ساناسىنا ءسىڭدى عوي دەپ ويلايمىز.

كۇنى كەشە ەلباسى ەندىگى ارادا پارلامەنت تە، ۇكىمەت تە ءوز جۇمىستارىن تەك قانا مەملەكەتتىك تىلدە جۇرگىزۋ جونىندە ورىندى نۇسقاۋ بەردى. بۇل ءبىزدىڭ قوعامنىڭ كوپتەن بەرى كۇتىپ جۇرگەن ءزارۋلى ءبىر ماسەلەسى بولاتىن. ويتكەنى مەملەكەتتىك تىلدە سويلەۋ جانە ونى دامىتۋ بارلىق دەڭگەيدەگى مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەردىڭ باستى مىندەتى. ەلباسىنىڭ وسى تاپسىرماسى ەندىگى ارادا قازاقستاننىڭ بارلىق وبلىستىق اكىمدىكتەرىنەن باستاپ، مەنشىك يەسىنە قاراماستان بۇكىل مەكەمەلەردە جۇزەگە اسىرىلا باستاعانى دا ءجون بولار ەدى.

قازىر قوعامدى تاعى دا ءبىر ماسەلە الاڭداتىپ وتىر. لاتىن ءالىپبيى قولدانىسقا ەنگىزىلەدى دەگەن اڭگىمەدەن سوڭ، اسىرەسە ءالى كۇنگە دەيىن ءوز انا تىلدەرىن جەتىك بىلمەيتىندەردىڭ قاۋىپتەرى كۇشەيىپ، ولار ءوز بالالارىنىڭ بولاشاعىنا الاڭداپ، بالالارىن ورىس ءتىلدى مەكتەپتەرگە بەرە دە باستادى. ويتكەنى ەرتەڭگى كۇنى بالالارىن لاتىن قارپىندە وقىتىپ، ءبىلىم بەرۋگە ۇركە قاراپ وتىر.

لاتىن الىپبيىمەن بىرگە كيريلليتسا قاتار جۇرەتىندىگى ءبىزدىڭ ءبىرتۇتاس ۇلت بولۋىمىزدىڭ وزىنە قاۋىپ توندىرەتىندەي. ويتكەنى لاتىن قارپىن تەك قازاق ءتىلدى مەكتەپتەردە عانا قولداناتىن بولساق، كۇنى ەرتەڭ ءار اتا-انا  بالالارىن وزدەرى بىلەتىن  تىلدەگى، ياعني كيريلليتسا  گرافيكاسىمەن  ورىس تىلىندە جۇمىس ىستەپ تۇرعان مەكتەپتەرگە بەرەرلەرى دە قازىردەن بەلگىلى بولۋدا. ءتۇپتىڭ تۇبىندە بۇل كەلىپ، قوعامدى بىرەۋلەرى  لاتىن ءالىپبيىن مەڭگەرگەن، ال ەكىنشى توپتى لاتىن قارپىن بىلمەيتىن، تەك كيريلليتسامەن عانا جۇمىس ىستەي الاتىن توپتارعا ءبولىپ جىبەرمەي مە دەگەن ماسەلە الاڭداتادى. بۇل كەلىپ تۇتاس ءبىر قازاق ۇلتىنىڭ تاعى دا تىلدىك نەگىزدە بولشەكتەنىپ كەتۋىنە اكەپ سوعاتىنداي سەزىلەدى.

قالىپتاسىپ وتىرعان وسى ءبىر جاعدايعا  بايلانىستى  جانە ەلباسىنىڭ قازاقستاننىڭ بولاشاعى – قازاق تىلىندە دەپ ايتقان يدەياسىنا وراي لاتىن ءالىپبيىن سول ارقىلى مەملەكەتتىك ءتىلدى قازاقستاندى مەكەندەپ وتىرعان بارلىق ۇلت وكىلدەرىنىڭ ءبىلۋى كەرەك دەپ سانايمىز. بۇل ماڭىزدى ماسەلەنى ەلىمىزدەگى بارلىق دياسپورالاردىڭ سانالارىنا وسى باستان سىڭىرەتىندەي تۇسىنىك جۇمىستارى جۇرگىزىلۋى قاجەت. ويتكەنى، بولاشاقتا لاتىن الىپبيىمەن جۇمىس ىستەيتىن ءتىل ول ءبىزدىڭ قازاق ءتىلىمىز – مەملەكەتتىك ءتىل! ال، مەملەكەتتىك ءتىل بارلىق قازاقستاندىقتارعا ورتاق ءتىل.

وسىعان وراي، جالپى قازاقستانداعى مەكتەپكە دەيىنگى ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىندە، ياعني بۇكىل بالا-باقشالاردا ەندىگى ارادا وقۋ-تاربيە جۇمىستارىنىڭ ءبارى دە  تەك لاتىن الىپبيىنە  نەگىزدەلگەن مەملەكەتتىك تىلدە جۇرگىزىلۋىن ويلاستىرۋدى جانە بالا-باقشالاردا لاتىن ءالىپبيىن  قازىردەن باستاپ  وقىتىپ، ۇيرەتۋدى قاجەت دەپ سانايمىز. ۇكىمەتتىڭ وسى ماسەلەگە قاتىستى كەشەندى ءىس-شارا جاساۋىن سۇرايمىز.

مۇرات باقتيارۇلى، سەنات دەپۋتاتى

Abai.kz