توقسان توعىزىنشى جىلدىڭ كۇز ايلارىنىڭ بىرىندە الماتىداعى سپورت جانە تۋريزم اگەنتتىگى قاسىنان سامبودان ۇلتتىق قۇراما كومانداسىنىڭ باس باپكەرى بولعان كەرەي قويشىبەكوۆتى كورىپ قالدىم. قاسىندا دەمبەلشە كەلگەن ءبىر جىگىت بار. بارىپ امانداستىم. سپورتتىڭ وسى تۇرىنەن ەلىمىزدىڭ قۇراما كومانداسى وقۋ-جاتتىعۋ جيىنىن بىرىگىپ وتكىزۋ ءۇشىن رەسەيگە جۇرگەلى جاتىر ەكەن. كەرەي اعايدىڭ قاسىندا تۇرعان الىگى جىگىت «سامبودان الەمنىڭ ورتالىعى كستوۆا قالاسى بولسا، قازاقستاندا تايپاق بولادى!» - دەدى. مەن سوزگە ارالاسىپ «مۇقىر!» - دەپ قالدىم. ەكەۋى دە ماعان قارادى. كەرەي اعايعا بۇرىنىراقتا ءوزىمنىڭ اتىراۋلىق ەكەنىمدى ايتقان بولاتىنمىن. ءسىرا، سول ەسىنە ءتۇستى بىلەمىن، قاسىندا تۇرعان جىگىتكە مەنى نۇسقاپ: «قوشقاربايدىڭ ءىنىسى!» - دەدى. ەكەۋى كۇلىپ جاتىر. اڭگىمەلەرىنە ورىنسىز ارالاسقانىما ىڭعايسىزدانىپ قالدىم دا مەن دە ەرىكسىز جىميدىم. كەيىن ءبىلدىم: كەرەي اعايدىڭ قاسىندا تۇرعان جىگىت سول كەزدە سامبودان رەسپۋبليكالىق فەدەراتسياسىنىڭ پرەزيدەنتى بولعان ءمۇسلىم وڭداعانوۆ ەكەن.

كەلەسى ءبىر جولى «جاس الاش» گازەتىنىڭ ءتىلشىسى باقتيار تايجانمەن اڭگىمەلەسىپ تۇرعاندا اتىراۋدا قوشقارباي دەگەن دوسىم بار دەگەندى ەستىدىم. باقتياردىڭ كازپي-دە وقىپ جۇرگەندە سامبومەن اينالىسقانىن بىلەتىنمىن. ءسىرا، سول قوشقارباي بولار دەپ سۇراي جونەلدىم. ايتقانداي-اق، اتىراۋداعى دوسى سامبودان وبلىستىق قۇراما كومانداسىنىڭ اعا باپكەرى قوشقارباي تابىنباەۆ ەكەن. باكەڭ دوسىن ءبىراز ماقتادى. ىشىمنەن اتىراۋعا ءبىر بارعاندا قوشقاربايدى ىزدەپ بارىپ، ادەيى تانىسارمىن دەپ ويلادىم. 2000-شى جىلى اتىراۋلىق ارسەن حاتيپوۆ جاسوسپىرىمدەر  اراسىندا الەم چەمپيونى بولعان كەزدە الماتىدا تۇراتىن ءبىراز جەرلەستەرىمىز قۋانىپ قالدى. ولاردىڭ قايدا توقتاعانىن بىرەۋ بىلسە باقتيار دوسىم بىلەر دەپ «جاس الاشقا» تارتىم. ىشتە باكەڭ جوق ەكەن. قالي اعا سارسەنباەۆ باقتياردىڭ بۇگىن بولمايتىنىن ايتتى. ءسويتىپ كەلە جاتقاندا «كوك بازاردىڭ» قاسىنان بورانباي عاليەۆتى كەزدەستىرىپ قالدىم. كوپ سپورتشىلاردى تانيتىن ءارى جۋرناليستيكادان دا حابارى بار بورانباي اعا ارسەن مەن ونىڭ باپكەرى قوشقاربايدىڭ تاڭەرتەڭ اتىراۋعا ۇشىپ كەتكەنىن ايتتى. ءسويتىپ وسى جولى كەزدەسۋدىڭ رەتى كەلمەدى.

كەلەسى جىلى كوكتەمدە اتىراۋعا كەلدىم. اراعا ەكى-ءۇش كۇن سالىپ وبلىستىق سپورت باسقارماسىنا بارعانمىن. سول كەزدە باسقارما باستىعى بولعان مارات وتەعاليەۆكە بارىپ امانداستىم. ءبىراز اڭگىمەلەسىپ بولعاسىن بولىمدەردە تانيتىن كىم بار ەكەن دەپ ءاربىر ەسىكتى ءبىر اشىپ كەلە جاتىرمىن. ءبىر كەزدە «قوشقارباي!» دەپ شاقىرعان داۋىستى ەستىپ قالدىم. ارتىما قاراپ ەدىم، بىرەۋدىڭ ىشكە كىرىپ كەتكەنىن كوردىم. تەز بۇرىلىپ، الدىندا عانا ەسىگىنەن سىعالاپ كەتكەن بولمەگە باسىمدى سۇقتىم. ىشتە تورتباق كەلگەن ءبىر جىگىت اعاسى تۇر ەكەن. ول دا ماعان قارادى. سول كەزدە قاسىنا بارىپ  «قوشقارباي دەگەن ءسىزسىز بە؟» - دەپ سۇرادىم. «ءيا» - دەپ جاۋاپ بەردى. بۇرىن تانىماساق تا ەكەۋمىز قۇشاقتاسىپ امانداستىق. ءوزىمدى تانىستىرىپ جاتىرمىن، ونىڭ اتىن كوپتەن ەستىپ جۇرگەنىمدى ايتىم. ەكەۋمىز مارە-سارە بولىپ قالدىق. اسىرەسە مۇقىردا تۋعانىمدى ەستىگەندە ەرەكشە قۋانىپ كەتتى. ءبىراز سويلەسكەننەن كەيىن بۇرىننان تانىس ادامداي ءبىر-ءبىرىمىزدىڭ قولتىعىمىزدان ۇستاپ ەكەۋمىز سىرتقا شىقتىق. «قازىر ءبىزدىڭ ۇيگە بارامىز!» - دەدى. مەن كەلەسى ءبىر ورايى كەلگەندە بارارمىز دەپ كەشىرىم سۇراپ، ۇسىنىسىنان باس تارتىم. ءسويتىپ، كوپتەن بەرى اتىنا قانىق بولعان قوشقارباي اعاممەن وسىلاي تانىستىم.

مامىر ايىندا اتىراۋدا سامبودان قازاقستان چەمپيوناتى ءوتتى. كوپ كەشىكپەي قازاقشا كۇرەستەن حالىقارالىق تۋرنير بولدى. ەكى جارىستى دا قۇنىسكەرەي باتىردى ەسكە الۋعا ارناعان ەكەن. مەن ەكەۋىنە دە قاتىستىم. جارىس اياقتالعان سوڭ مەكەن دەگەن تۋىسقانىممەن بىرگە قوشەكەڭنىڭ ۇيىندە بارىپ، قوناق بولدىق. ساۋلە جەڭگەيدىڭ ءشايىن ىشتىك. ارامىزدا اعا-ىنىدەي قارىم-قاتىناس ورنادى. كەيىن دە مۇحامەدراحيم ورالبەكوۆ دەگەن شاكىرتى الەم چەمپيونى بولعان كەزدە قۋانعان جانكۇيەرلەرگە ىلەسىپ اققىستاۋعا بىرگە بارعانمىن. قوشقارباي اعام ماعان ەرەكشە ىستىق ەدى. ۇنەمى اقىل-كەڭەسىن ايتىپ جۇرەتىن. بىردە اتىراۋ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ رەكتورىنا بارىپ ماقتاپ كەتىپتى مەنى. ونى اسحات ءسالىمۇلىنىڭ وزىنەن ەستىدىم. قايدا جۇرسە دە يىعىمداعى ەكى پەرىشتەم سياقتى قورعاشتاپ جۇرەتىن ەدى. بيىل، مىنە، قوشقارباي باۋىرىمنىڭ قايتقانىنا توعىز جىل بولىپتى. 2008 جىلى وليمپيادا ويىنى كەزىندە قاتتى اۋىرىپ جۇرسە دە ءوز شاكىرتىن دەمەۋ ءۇشىن پەكينگە بارىپ قايتتى. بۇكىل ءومىرىن سپورتقا ارناعان باپكەر شاكىرتىنىڭ وليمپيادا چەمپيونى بولعانىن كورگىسى كەلگەن شىعار، ءسىرا. كورگەن جەردە قۇشاقتاسا امانداسىپ، ۇنەمى ۇيىنە شاقىرىپ جۇرگەن قوشقارباي اعام كوپ كەشىكپەي ارامىزدان ءوزى كەتىپ قالدى. تۋرا كەلگەن اجالعا ەشكىم اراشا تۇسە المايدى ەكەن. ول قايتىس بولعان كەزدە سوڭعى ساپارعا شىعارىپ سالۋعا نەبىر سپورت ساڭىلاقتارى كەلگەن بولاتىن. ءوزىنىڭ اعاسىنداي بولىپ كەتكەن كەرەي قويشىبەكوۆ تە بولدى وسى قارالى جيىندا.

ءوزى بولماسا دا ورنى بار دەگەندەي، ءىزىن جالعاستىرىپ كەلە جاتىرعان شاكىرتتەرى بار ارتىندا. سوعان شۇكىرشىلىك ەتەمىز. ەكى رەت وليمپيادا ويىندارىنا قاتىسقان رەنات يبراگيموۆ دەگەن شاكىرتى بۇگىن قالالىق سپورت ءبولىمىنىڭ باستىعى بولىپ قىزمەت اتقارادى. ۇلى قۇنىسكەرەي دە اكەسىنىڭ جولىن قۋىپ، باپكەرلىك ماماندىعىن تاڭداپ العان. ءبىرازدان بەرى قازاقشا كۇرەستەن جاتتىقتىرۋشى بولىپ جۇمىس ىستەيدى. قوشقارباي تابىنباەۆتى ەسكە الۋعا ارنالعان حالىقارالىق جارىس ۇزبەي وتكىزىلىپ كەلەدى. بولاشاقتا قالامىزداعى ءبىر سپورت كەشەنىنە قوشەكەڭنىڭ اتىن بەرەتىن شىعار دەپ ويلايمىن. جارىسقا كەتەر كەزدە ءوزىنىڭ ءتول شاكىرتى بولعان بۇگىندە باپكەر قايرات دوسقاليەۆ، جاس سپورتشىلاردى ەرتىپ قوشەكەڭنىڭ بەيىتىنە بارىپ، دۇعا وقىپ كەتەدى ەكەن. شاكىرتىنىڭ وسى ءىسى داستۇرگە اينالعان سياقتى. ءوزىم دە تالاي رەت دوسسورعا كەتىپ بارا جاتقان جولدا ادەيى توقتاپ، قوشقارباي باۋىرىمنىڭ رۋحىنا دۇعا باعىشتاعان بولاتىنمىن. رۋحى رازى بولسىن دەگەنىم عوي. «ءولى جەبەمەي ءتىرى بايىمايدى» دەگەن ناقىل ءسوز بار ەمەس پە؟

قابيبەك مۇحيتوۆ، قر ەڭبەك سىڭىرگەن جاتتىقتىرۋشى

Abai.kz